Meme marketing đang trở thành công cụ hữu ích giúp thương hiệu và nhà tiếp thị thu hút khách hàng mục tiêu, tạo ra sự chuyển đổi mạnh mẽ trong định vị thương hiệu và tăng độ tương tác với khách hàng.
Vậy ứng dụng meme trong marketing thế nào để đem lại thành công cho thương hiệu? Hướng dẫn chi tiết sẽ được MISA chia sẻ trong bài viết dưới đây.
1. Nguồn gốc của Meme marketing
Meme lần đầu tiên xuất hiện trong cuốn sách “The Selfish Gene” của nhà Sinh học tiến hóa người Anh Richard Dawkins vào năm 1976. Ông sử dụng “meme” để giải thích cách các ý tưởng, hành động hoặc phong cách phát triển và được chia sẻ trên các nền văn hóa khác nhau, thông qua đó nhằm truyền tải một hiện tượng, chủ đề hoặc ý nghĩa cụ thể do meme đại diện.
Vào nửa cuối thập niên 90, khi Internet dần trở nên phổ biến, sự chia sẻ này trở nên rộng rãi hơn và dưới nhiều góc nhìn ngày càng đa dạng, sáng tạo của người dùng Internet, meme còn để gọi những hình ảnh vui nhộn, hài hước, được sử dụng lặp đi lặp lại.
Vậy, Meme Marketing là gì?
Meme Marketing (tiếp thị meme) là một trong nhiều hình thức tiếp thị lan truyền (viral marketing) để truyền tải thông điệp một cách dí dỏm, hài hước đến khán giả dưới dạng hình ảnh/video/văn bản. Ngày nay, do tính chất thương mại hóa mà nhiều thương hiệu thường biến tấu meme sao cho phù hợp hơn với phong cách thương hiệu của họ, trong khi vẫn lan tỏa được sự hài hước và giữ lại các đặc điểm của meme gốc.
Meme Marketing là một công cụ tiềm năng giúp các thương hiệu thực hiện các mục tiêu tiếp thị, chẳng hạn như chia sẻ câu chuyện thương hiệu hoặc quảng bá sản phẩm, ghi dấu ấn trong lòng khách hàng với hình ảnh sống động và dễ nhớ.
2. Lý giải sức hút của meme marketing
Theo báo cáo về hành vi sử dụng mạng xã hội của YPulse, khoảng 55% người thuộc nhóm 13-35 tuổi chia sẻ meme hàng tuần và ít nhất 30% chia sẻ meme hàng ngày, trong đó gần ¼ số người được hỏi cho biết họ gửi meme nhiều lần mỗi ngày; 74% người dùng gửi meme đến mọi người để cùng nhau giải trí và 53% dùng meme khi bình luận hoặc khi nhắn tin; 38% người dùng theo dõi các tài khoản chuyên đăng tải meme.
Những con số biết nói trên cho thấy sức hấp dẫn đặc biệt của meme đối với thế hệ trẻ bởi tính chất dễ giao tiếp, giải trí và dễ dàng chia sẻ. Meme marketing không chỉ là cách truyền tải thông điệp nhanh gọn và hiệu quả, mà còn tạo những giây phút thoải mái cho người tiêu dùng, tăng mức độ gần gũi giữa khách hàng và thương hiệu, thay vì đưa ra hàng loạt content nhàm chán, cứng nhắc.
Nhờ vào sự lan truyền với tốc độ chóng mặt và dễ dàng đưa nội dung cần tiếp thị lên xu hướng mà không cần tốn nhiều chi phí quảng cáo, meme đang được đông đảo thương hiệu áp dụng trong chiến lược marketing hơn bao giờ hết.
3. Lợi ích khi sử dụng meme marketing
Khi ngày càng nhiều người dùng lựa chọn bỏ qua quảng cáo thì những cách làm quảng cáo truyền thống không còn phù hợp để thu hút khách hàng nữa. Người tiêu dùng đang có xu hướng tìm kiếm những nội dung ngắn gọn, mới mẻ, giải trí thì áp dụng meme marketing chính là giải pháp tối ưu cho các thương hiệu với nhiều lợi ích đặc biệt:
3.1. Tăng mức độ tương tác
Một trong những lợi thế chính của việc sử dụng meme là dễ dàng tiếp cận đại đa số người dùng. Nội dung hài hước, hình ảnh sống động, cùng với việc sử dụng hashtag đúng cách, doanh nghiệp có thể nhanh chóng thu hút, gây ấn tượng và nhận được sự yêu thích từ khách hàng.
Bên cạnh đó, nội dung meme dễ chia sẻ, giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu tốt, lan tỏa và tăng độ nhận diện thương hiệu.
3.2. Chi phí thấp
Hầu hết ai cũng có khả năng tạo ra meme bởi về cơ bản việc tạo ra chúng rất dễ thực hiện. Chỉ cần tìm kiếm trên Google là sẽ có sẵn một kho tàng meme đa dạng, với nhiều gợi ý hay ho và thú vị. Cùng với đó, ngày nay, có rất nhiều công cụ chỉnh sửa hình ảnh, video miễn phí,… giúp người dùng dễ dàng sáng tạo ra meme chỉ trong một khoảng thời gian ngắn.
Các nhà tiếp thị có thể tiết kiệm rất nhiều thời gian cho việc lên ý tưởng và tạo nội dung cho meme, thậm chí không cần tốn chi phí quảng cáo cũng mang lại hiệu quả vượt trội.
Meme càng “mặn” thì càng được người yêu thích và chia sẻ, nên có những meme gây bão cộng động mạng trong một thời gian ngắn là vì vậy.
Tận dụng yếu tố này, các nhà tiếp thị có thể quảng cáo sản phẩm/dịch vụ thông qua meme trong thời điểm meme đang gây “sốt”, từ đó thương hiệu sẽ thu hút đáng kể tệp khách hàng tiềm năng.
3.3. Ghi nhớ tốt hơn
Meme marketing có thể dễ dàng thu hút người dùng, khiến họ thấy thích thú, bình luận và sẵn sàng sàng chia sẻ lên trang cá nhân, hoặc cho bạn bè. Nhờ đó, khách hàng mục tiêu cũng có thể nhanh chóng ghi nhớ thông điệp mà các thương hiệu muốn truyền tải, lan tỏa.
4. Một số tiêu chí để sử dụng meme marketing hiệu quả
4.1. Hướng đến khách hàng mục tiêu
Tận dụng xu hướng sử dụng meme không phải là cách làm duy nhất để tiếp cận khách hàng trong chiến lược marketing, nhưng đây là cách làm nhanh, hiệu quả với chi phí thấp cho doanh nghiệp. Bởi vì meme thường xuất hiện ngẫu nhiên và sẽ nhanh chóng được chia sẻ rộng rãi các nền tảng mạng xã hội, nên việc sử dụng meme có chọn lọc, tận dụng thời điểm “vàng” khi meme chưa hết hot để “chế tác” thành meme marketing mang dấu ấn thương hiệu sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các đối tượng khách hàng mục tiêu. Chưa kể thông điệp hài hước sẽ khiến khách hàng thích thú và ghi nhớ lâu, tạo nên ấn tượng tích cực về thương hiệu.
Một ví dụ điển hình về việc tận dụng thành công sức hút của meme là Durex – thương hiệu bao cao su nổi tiếng hướng đến khách hàng nam giới trong độ tuổi từ 18 – 35 tuổi. Mặc dù sản phẩm của Durex có tính chất nhạy cảm nhất định nhưng hãng đã làm rất tốt trong việc quảng bá sản phẩm nhờ sử dụng meme marketing một cách sáng tạo, tinh tế và đầy thú vị.
Có thể thấy hầu hết bài đăng của Durex trên các trang mạng xã hội đều theo một công thức chung là nội dung ngắn gọn + hình ảnh bắt trend/chế meme với mục đích “nói ít hiểu nhiều” vô cùng phù hợp với sản phẩm và tệp khách hàng của nhãn hàng. Công thức này đã đem lại hàng triệu lượt tiếp cận sau mỗi bài đăng và thu hút không ít sự quan tâm, khen ngợi của công chúng dành cho Durex.
>> Đọc thêm: Durex Marketing – Chiến lược quảng cáo đột phá bậc thầy!
4.2. Thể hiện sáng tạo
Nếu chỉ dừng lại ở việc chỉ sử dụng meme marketing sẵn có thì thương hiệu dễ trở nên nhạt nhòa trong vô vàn những màn sáng tạo độc – lạ của nhiều thương hiệu khác. Các nhãn hàng hoàn toàn có thể biến tấu meme gốc thành những meme mang màu sắc, tiếng nói riêng của thương hiệu.
Meme hầu hết được làm dưới dạng ảnh, văn bản, video, thỉnh thoảng xuất hiện ở dạng GIF, với đa dạng hình thức như vậy thì thương hiệu hoàn toàn có thể biến tấu meme gốc thành những meme đầy sáng tạo.
Meme có thể được làm với đa dạng hình thức dưới dạng ảnh, văn bản, video, gif. Ngoài những nguồn meme sẵn có hay tự sáng tạo meme, các nhà tiếp thị có thể tạo ra những cuộc thi sáng tạo meme dành cho người dùng. Những cuộc thi như vậy không còn xa lạ trên mạng xã hội, ngoài nhận lại tương tác khủng của người dùng, thương hiệu còn có thêm nguồn meme phong phú và tiềm năng để tận dụng trong tương lai.
Chẳng hạn, Fanpage Di tích Nhà tù Hỏa Lò – Hoa Lo Prison Relic phát động trào lưu #SGKchallenge với mục đích sáng tạo meme gắn với nội dung trong chương trình sách giáo khoa lịch sử và lan tỏa tình yêu lịch sử đến mọi đối tượng, trào lưu đã được thế hệ Z tham gia nhiệt tình.
4.3. Giữ sự chừng mực trong meme marketing
Lý do khiến meme dễ dàng tiếp cận được lượng lớn người dùng mạng xã hội bắt nguồn từ thực tế rằng chúng ta đều thích những gì mang lại tiếng cười. Khi thời đại số lên ngôi, việc kết nối giữa người với người phần lớn là trực tuyến thì ngày càng nhiều người có xu hướng sử dụng meme để “giao lưu” với bạn bè, bắt chuyện với người khác; hoặc đơn giản là họ sử dụng meme thường xuyên như một cách giải tỏa căng thẳng.
Nghiên cứu của The Nyu Dispatch cho thấy, đồ họa truyền thống chỉ tiếp cận được 5% tương tác trong khi meme có thể mang lại lượt tiếp cận cao hơn 10 lần với 60% tương tác tự nhiên trên các kênh truyền thông và mạng xã hội. Với lượt tiếp cận khổng lồ như vậy, thương hiệu sẽ đón nhận nhiều ý kiến trái chiều từ phía khách hàng, họ không dễ bị đánh lừa bởi sự hài hước thiếu tự nhiên để gây tiếng cười. Vì vậy, thương hiệu càng phải cẩn trọng khi lựa chọn meme phù hợp với chiến lược marketing của mình.
Cùng bắt trend từ sự kiện tàu Ever Given chắn ngang kênh đào Suez, Durex đã chế meme thành công và được dân tình ủng hộ nhiệt tình, trong khi đó Burger King lại vô tình gây ra làn sóng dư luận tiêu cực. Trong thời điểm sự cố diễn ra, đây là sự kiện mang tính nhạy cảm, gây ra tác động xấu đến chuỗi cung ứng thế giới. Durex đã khéo léo truyền tải thông điệp với vai trò bảo vệ người dùng sản phẩm của nhãn hàng thật tốt thông qua sự kiện tưởng chừng như chẳng có gì liên quan.
Trong khi đó, Burger King khi “ăn theo” sự kiện này đã bị nhà hoạt động Muhammad Rashid phê phán trên Twitter “Chế giễu cuộc khủng hoảng của người khác là một vấn đề tâm lý”, thậm chí thương hiệu Fast Food nổi tiếng trên còn bị người dân Ai Cập kêu gọi tẩy chay.
Do đó, sử dụng meme marketing mang lại hiệu quả đòi hỏi bạn phải am hiểu sâu sắc về meme và cách chúng hoạt động để trở nên viral, cũng như cần tìm hiểu về văn hóa người dùng mạng xã hội hiện nay, đồng thời cần có khả năng nắm bắt xu hướng mang tính thời điểm. Câu chuyện đáng tiếc về sử dụng meme sai cách của nhà Burger King là bài học đắt giá cho các thương hiệu nếu muốn dùng meme marketing lan tỏa thông điệp một cách hài hước.
4.4. Meme có sự liên quan nhất định với khách hàng
Meme đã trở thành một công cụ giao tiếp quan trọng nhờ tính lan truyền nhanh và dễ liên tưởng. Meme phù hợp có thể truyền tải một lượng lớn ý nghĩa đến người xem chỉ với một hình ảnh đơn giản. Cũng dựa trên báo cáo của YPulse, có 28% GenZ và thế hệ Millennials sử dụng meme khi họ không tìm được từ thích hợp để diễn đạt. Điều này chứng tỏ rằng một meme có độ viral cao là bởi khách hàng thấy có sự liên quan trong thông điệp của meme với vấn đề họ quan tâm.
Hiểu vấn đề của khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp sử dụng meme marketing hiệu quả hơn. Gucci là một trong những thương hiệu thời trang đầu tiên hợp tác với các nghệ sĩ và nhà thiết kế nổi tiếng cho đăng tải meme trên Instagram để quảng bá bộ sưu tập đồng hồ theo concept “Feel That When” vào năm 2017.
Hãng đã thu về 120 triệu lượt tiếp cận (chỉ tính đến năm 2017) nhờ vào loạt meme vui nhộn nhưng vẫn khoe được sự “chanh sả” của sản phẩm. Có thể thấy, Gucci đã tận dụng meme để đánh trúng “tim đen” của khách hàng bởi tình tiết thực tế, thành công bày tỏ nỗi lòng của hội “con nhà giàu” thích dùng đồ hiệu.
>> Xem thêm: Social Media Marketing là gì & 6 bước áp dụng Social Media Marketing hiệu quả để tối ưu chuyển đổi
5. Những lưu ý cho thương hiệu để tối ưu Meme marketing
Razvan Romanescu, người đồng sáng lập của Meme.com cho biết, meme đang là xu hướng phủ sóng mọi kênh truyền thông mạng xã hội và các thương hiệu ngày càng ưa chuộng meme marketing để tạo sức hút với khách hàng mục tiêu, nhưng có 2 điều cần lưu ý để tạo ra một meme marketing đem lại hiệu quả.
Thứ nhất, hãy thể hiện sự chân thực trong mắt khách hàng. Hầu hết các thương hiệu sẽ thành công áp dụng meme marketing đều có đối tượng khách hàng mục tiêu là thế hệ Millennials và Gen Z. Đây là những thế hệ hiểu biết về Internet nhất, đồng thời nắm bắt những xu hướng mới, cập nhật tin tức nhanh chóng. Romanescu đưa ra lời khuyên: “Doanh nghiệp cần tìm cách để trở nên thật thu hút mà không khiến khán giả nghĩ như vậy là quá sức”.
Thứ hai, nếu doanh nghiệp lạm dụng meme đã “quá hạn” và không kịp thời điều chỉnh, thương hiệu sẽ mất dần tương tác của khách hàng và điều đó có thể gây ra tác động tiêu cực nghiêm trọng. Vì thế, Romanescu cho rằng: “Để tăng khả năng dẫn đầu trong hình thức tiếp thị lan truyền, hãy đảm bảo doanh nghiệp sử dụng các meme đang thịnh hành”.
- Ngoài ra, để tối ưu meme marketing, bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:Tạo meme đơn giản và dễ nhớ, tránh rườm rà, nhiều chữ. Khách hàng thường ấn tượng với những hình ảnh sinh động và chỉ ghi nhớ thông tin cần thiết
- Không sử dụng meme để công kích, chế giễu bất kỳ cá nhân, thương hiệu nào để tránh những rắc rối không đáng có
- Khi sử dụng meme gốc, cần chú ý đến mức độ phù hợp về văn hóa. Ví dụ như meme đậm chất văn hóa bản địa Mỹ chưa chắc đã phù hợp với văn hóa Việt Nam. Hay meme có tính “lầy lội” cũng “chống chỉ định” cho khách hàng quá nghiêm túc.
- Một lưu ý khác khi sử dụng meme gốc đó là chỉ sử dụng khi hiểu ý nghĩa thực sự của meme để thông điệp của thương hiệu được truyền đạt trọn vẹn tới khách hàng.
6. Kết luận
Meme marketing sẽ còn là xu hướng tiếp thị được ưa chuộng trong thời gian tới và sẽ được các nhà tiếp thị sáng tạo và tiếp tục mở rộng hơn để truyền tải thông điệp một cách mới mẻ độc đáo, ấn tượng tới người dùng.
Hiểu rõ meme marketing và những nguyên tắc “luật bất thành văn” của meme là điều kiện cần, thực hành cho đúng cách là điều kiện đủ giúp thương hiệu thành công áp dụng trong mọi trường hợp.
Tác giả: Vũ Thị Phương Thảo
0904 885 833
https://www.misa.vn/
