Strategy là gì? Vai trò của Strategy trong kinh doanh

Strategy là gì? Đây là câu hỏi cơ bản nhưng vô cùng quan trọng đối với bất kỳ ai làm việc trong lĩnh vực quản trị và phát triển doanh nghiệp.

Để đạt được thành công bền vững, mỗi tổ chức đều cần một chiến lược rõ ràng và bài bản. Nhưng không phải ai cũng hiểu đúng về chiến lược và cách áp dụng nó một cách hiệu quả.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá khái niệm “strategy”, vai trò của nó trong quản trị doanh nghiệp, và làm thế nào để xây dựng một chiến lược hiệu quả giúp doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ và bền vững.

1. Định nghĩa Strategy là gì?

Chiến lược (Strategy) là một kế hoạch dài hạn được thiết lập nhằm đạt được các mục tiêu và kết quả nhất định trong tương lai.

Nó giúp doanh nghiệp hoặc tổ chức định hướng hành động, phân bổ tài nguyên và điều chỉnh các hoạt động sao cho đạt được hiệu quả tối ưu.

Chiến lược không chỉ liên quan đến các quyết định về mục tiêu lớn mà còn bao gồm những phương án cụ thể để đối phó với các thách thức và tận dụng các cơ hội trong môi trường kinh doanh.

Chiến lược có thể áp dụng cho nhiều cấp độ khác nhau trong tổ chức, từ chiến lược cấp quốc gia, ngành nghề cho đến chiến lược doanh nghiệp, hoặc chiến lược cho từng bộ phận.

Mỗi chiến lược sẽ phụ thuộc vào bối cảnh cụ thể, như môi trường cạnh tranh, nguồn lực sẵn có, và các mục tiêu dài hạn mà tổ chức mong muốn đạt được.

Một chiến lược hiệu quả thường bao gồm các yếu tố sau:

• Mục tiêu rõ ràng: Đặt ra những mục tiêu cụ thể và đo lường được.
• Đánh giá và phân tích môi trường: Nghiên cứu các yếu tố bên ngoài và nội tại ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức.
• Lựa chọn và phát triển các chiến lược: Chọn lựa các cách thức phù hợp để đạt được mục tiêu, bao gồm cả việc phân bổ nguồn lực hợp lý.
• Thực hiện và giám sát: Tiến hành triển khai chiến lược và liên tục theo dõi để điều chỉnh khi cần thiết.

Với mỗi tổ chức, chiến lược không chỉ là một bản kế hoạch, mà còn là một quá trình liên tục, đòi hỏi sự sáng tạo, linh hoạt và khả năng phản ứng nhanh với những thay đổi từ bên ngoài và bên trong tổ chức.

Đọc ngay: Công thức và quy trình xây dựng chiến lược hiệu quả

2. Bản chất của Strategy trong kinh doanh

Để thành công trong kinh doanh, việc nắm rõ khái niệm “Strategy là gì?” thôi chưa đủ. Chúng ta còn cần phải hiểu rõ bản chất của chúng. 

Hiểu được bản chất của Strategy cũng chính là chìa khóa mang lại sự thành công trong kinh doanh một cách hữu hiệu nhất. Cụ thể, những ý nghĩa hay bản chất chính của chiến lược kinh doanh – Strategy đó là:

2.1. Hoạt động tổng thể

Strategy là gì? Strategy bao gồm các hoạt động tổng thể của doanh nghiệp như: định vị thương hiệu, phát triển thương hiệu, lập kế hoạch tối ưu hóa kinh doanh,… Bên cạnh đó, nó còn thu hút khách hàng tiềm năng, duy trì khách hàng trung thành, tạo ra lợi thế cho doanh nghiệp….

2.2. Đề ra mục tiêu dài hạn

Strategy sẽ đặt ra được những mục tiêu kinh doanh, mục tiêu về marketing, mục tiêu về chiến lực giá, muc tiêu về thương hiệu,…dài hạn. Một số chiến lược thường thấy là cách chiếm ưu thế về thị phần và tăng độ cạnh tranh so với các doanh nghiệp cùng ngành.

Hoặc nó có thể định hướng tăng độ phủ thương hiệu trong thời gian từ 3-5 năm. Ngoài ra, giữ doanh thu và lợi nhuận luôn đạt mức tăng trưởng tốt cũng có thể là một Strategy của doanh nghiệp. 

2.3. Phân bổ nguồn lực

Một nhiệm cụ khác của Strategy là phân chia nguồn lực và thiết lập nhiều phương án dự phòng. Việc này giúp doanh nghiệp đạt được những kết quả như mong muốn trong thời gian nhanh nhất đồng thời duy trì được hiệu quả lâu nhất

Trong nhiều trường hợp, Strategy cũng được hiểu là một chiến dịch marketing tổng thể của doanh nghiệp. Mục tiêu chung của chiến dịch này là làm sao tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng nhất và truyền tải được thông điệp của doanh nghiệp, từ đó đem lại nhiều giá trị cho người dùng lẫn thương hiệu.

3. Vai trò của Strategy là gì trong kinh doanh

Bản chất Strategy đã là một lĩnh vực khá bao quát và rộng lớn. Do đó, vai trò và lợi ích của nó mang lại trong kinh doanh cũng muôn hình vạn trạng. Tuy nhiên, nếu đã là dân kinh tế thì chắc hẳn bạn phải biết qua một số vai trò tiêu biểu của Strategy sau đây:

• Giúp doanh nghiệp hoạch định được kế hoạch công việc, xây dựng hoạt động cụ thể cho từng sản phẩm, dịch vụ. Từ đó vạch ra hướng đi rõ ràng và đúng đắn nhất để phát triển ổn định.
• Chiến lược kinh doanh cũng như việc chuẩn bị một chiếc phao cứu sinh phòng trường hợp những rủi ro bất ngờ. Doanh nghiệp sẽ kịp thời ứng phó và tìm ra giải pháp một cách nhanh chóng.
• Nhờ có Strategy mà doanh nghiệp cũng xác định được điểm mạnh, điểm yếu cũng như vị thế hiện tại. Trên cơ sở đó công ty phát huy tối đa những ưu điểm đang có và cải thiện những mặt hạn chế.
• Việc sở hữu một chiến lược kinh doanh chặt chẽ, hiệu quả còn giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả nguồn lực. Cả tập thể sẽ cùng nhau phát triển và đóng góp tích cực vì lợi ích chung của công ty.

4. Các yếu tố quan trọng của strategy trong kinh doanh

Các yếu tố quan trọng trong kinh doanh của Strategy là gì?

4.1. Mục tiêu kinh doanh chiến lược

Yếu tố tiên quyết cũng là quan trọng nhất của một Strategy là xác định được mục tiêu của toàn bộ chiến lược cũng như mục tiêu kinh doanh mà doanh nghiệp đang hướng đến. Việc định hướng rõ ràng các mục tiêu từ ngắn hạn đến dài hạn khiến doanh nghiệp phát triển tốt hơn.

Mục tiêu thường bị nhầm lẫn với sứ mệnh doanh nghiệp, trên thực tế chúng mang ý nghĩa rất khác nhau. Sứ mệnh thường chỉ mang tính khái quát, chung chung. Trong khi đó, mục tiêu phải là những hành động rõ ràng; có thể đo lường, đong đếm được và xác định được thời gian chi tiết. 

4.2. Phạm vi bao phủ chiến lược

Như đã đề cập ở các phần trước, Strategy hay chiến lược kinh doanh là một phạm trù rất rộng lớn và bao quát. Vì vậy, việc xác định phạm vi chiến lược ngay từ những giai đoạn đầu tiên sẽ là một bước quan trọng để doanh nghiệp đi đúng hướng trong tương lai.

Tùy vào từng mục tiêu, quy mô doanh nghiệp… mà phạm vi chiên bao phủ chiến lược sẽ rộng hoặc hẹp. Thực tế là bất cứ nguồn lực hay lĩnh vực nào cũng sẽ có một giới hạn nhất định. Việc doanh nghiệp khoanh vùng và tập trung vào những phạm vi được coi là tiềm năng nhất sẽ giúp tiết kiệm thời gian, công sức và tiền của. Thế nhưng chiến lược ấy vẫn mang lại hiệu quả công việc cao nhất.  

4.3. Phương thức thực hiện chiến lược

Khi đã có mục tiêu cụ thể và xác định được phạm vi thực chiến, bước tiếp theo sẽ là tìm ra những cách thức thực hiện strategy sao cho hiệu quả. Công đoạn này cũng cần khá nhiều thời gian, nghiên cứu và sự đóng góp thảo luận của các thành viên trong công ty

Khá giống với phạm vi, các phương thức thực hiện chiến lược cũng là một biến số độc lập. Nó tùy thuộc vào các yếu tố như: mô hình doanh nghiệp, phân khúc sản phẩm… Các yếu tố khác như đối tượng khách hàng tiềm năng, ngân sách chi tiêu cho chiến lược…

Không có một công thức chung cho tất cả mà các doanh nghiệp cần nghiên cứu thị trường thật kỹ lưỡng. Đồng thời, đội ngũ quản lý cũng cần đối sánh với tình trạng hoạt động của công ty để đưa ra những phương án tốt nhất.

Thực thi chiến lược kinh doanh, nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng với AMIS Công việc

4.4. Khả năng đáp ứng nhu cầu của chiến lược

Một yếu tố khác cũng quan trọng không kém chính là khả năng thực hiện hay còn gọi là độ khả thi của strategy. Chiến lược kinh doanh thường được ví von như một nghệ thuật mà các doanh nghiệp phải khéo léo phối hợp nhiều hoạt động để thu về những giá trị mong đợi.

Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta nên phóng đại hay viển vông về những kế hoạch trong strategy. Bởi lẽ, nếu không nhìn vào thực tế mà chỉ phác họa chúng trong trí tưởng tượng thì rất dễ dẫn đến kết quả thất bại.

4.5. Nguồn lực thực hiện chiến lược

Có một mục tiêu kinh doanh SMART rõ ràng, một phạm vi hợp lý và một khả năng đáp ứng hầu như là toàn bộ nhu cầu. Thế nhưng, nếu thiếu đi nguồn lực để thực hiện những kế hoạch đã đặt ra thì chiến lược kinh doanh đó cũng khó thành công.

Một strategy thường bao gồm rất nhiều giai đoạn, hoạt động. Bởi vậy, nguồn lực hay cụ thể hơn là đội ngũ nhân viên, quản lý sẽ đóng vai trò rất quan trọng.

Doanh nghiệp sở hữu một nguồn lực đông đảo sẽ có tiềm năng phát triển vượt bậc trong tương lai. Hơn nữa việc có được một nguồn lực chiến lược hùng hậu sẽ giúp nâng cao hiệu suất công việc và đạt được những kết quả như ý muốn.

4.6. Giá trị chiến lược đem lại

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là giá trị mà chiến lược kinh doanh mang lại. Một chiến lược thành công phải có giá trị đối với cả khách hàng và thương hiệu đó.

Bạn cần xem xét quá trình thử nghiệm và tiến hành áp dụng các bước đã đề ra. Nếu thu về nhiều giá trị thực sự có lợi thì có thể đó chính là chiến lược hiệu quả. Ngược lại, doanh nghiệp cần sửa đổi các bước thực hiện để tránh được những rủi ro tiềm ẩn trong tương lai.

5. Các loại chiến lược trong kinh doanh

5.1. Chiến lược Cạnh tranh

• Mục tiêu: Tạo ra lợi thế cạnh tranh vượt trội so với các đối thủ.
• Các phương pháp:
  • Chiến lược dẫn đầu về chi phí: Doanh nghiệp tập trung vào việc cắt giảm chi phí sản xuất, từ đó cung cấp sản phẩm/dịch vụ với giá thấp hơn đối thủ.
  • Chiến lược khác biệt hóa: Tạo ra sản phẩm/dịch vụ độc đáo mà đối thủ không thể sao chép, giúp thu hút khách hàng và giảm sự cạnh tranh trực tiếp.
  • Chiến lược tập trung: Doanh nghiệp chọn một phân khúc thị trường nhất định và tập trung toàn bộ nỗ lực vào phân khúc đó để tạo ra giá trị cao.

5.2. Chiến lược Tăng trưởng

• Mục tiêu: Mở rộng quy mô doanh nghiệp, gia tăng doanh thu và lợi nhuận.
• Các phương pháp:
  • Mở rộng thị trường: Thâm nhập vào các thị trường mới, cả trong nước và quốc tế.
  • Đa dạng hóa sản phẩm: Cung cấp thêm các sản phẩm/dịch vụ mới để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
  • Mua lại và sáp nhập: Mua lại các công ty đối thủ hoặc sáp nhập với những công ty bổ sung để tăng trưởng nhanh chóng.

5.3. Chiến lược Phát triển sản phẩm

• Mục tiêu: Tạo ra và phát triển những sản phẩm mới để đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường.
• Các phương pháp:
  • Đổi mới và sáng tạo: Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để đưa ra những sản phẩm đổi mới, có tính cạnh tranh cao.
  • Cải tiến sản phẩm hiện có: Nâng cấp các sản phẩm hiện tại, làm mới chúng để giữ chân khách hàng và thu hút người tiêu dùng mới.

5.4. Chiến lược Hội nhập

• Mục tiêu: Kiểm soát và gia tăng ảnh hưởng trong chuỗi cung ứng hoặc thị trường.
• Các phương pháp:
  • Hội nhập dọc (Vertical Integration): Mua lại các công ty trong chuỗi cung ứng của mình, ví dụ như nhà cung cấp nguyên liệu đầu vào hoặc các đơn vị phân phối cuối cùng.
  • Hội nhập ngang (Horizontal Integration): Mua lại các đối thủ cạnh tranh cùng ngành để tăng trưởng và chiếm lĩnh thị trường.

Xem thêm: 8 MẪU CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CHO DOANH NGHIỆP 2024

6. Quy trình xây dựng chiến lược

Quy trình xây dựng chiến lược kinh doanh là một quá trình liên tục và toàn diện giúp doanh nghiệp định hướng và phát triển bền vững. Dưới đây là các bước chính trong quy trình xây dựng chiến lược kinh doanh:

6.1. Phân tích tình hình hiện tại

• Đánh giá nội bộ: Phân tích các yếu tố nội bộ của doanh nghiệp như nguồn lực, năng lực cạnh tranh, văn hóa doanh nghiệp, cơ cấu tổ chức và tài chính.
• Phân tích môi trường bên ngoài: Đánh giá các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp như thị trường, đối thủ cạnh tranh, xu hướng ngành, tình hình kinh tế và chính trị.

6.2. Xác định sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi

• Sứ mệnh (Mission): Xác định mục tiêu lớn của doanh nghiệp trong dài hạn, vai trò của doanh nghiệp trong xã hội và thị trường.
• Tầm nhìn (Vision): Mô tả nơi doanh nghiệp muốn đạt được trong tương lai, tạo động lực cho các hoạt động và chiến lược.
• Giá trị cốt lõi: Xác định những giá trị và nguyên tắc mà doanh nghiệp cam kết thực hiện trong suốt quá trình hoạt động.

6.3. Đặt mục tiêu chiến lược

• Xác định các mục tiêu cụ thể, đo lường được, đạt được trong một khoảng thời gian nhất định. Các mục tiêu này phải rõ ràng và có thể đánh giá được hiệu quả đạt được.

6.4. Xây dựng chiến lược

• Chiến lược tổng thể: Chọn lựa hướng đi chung của doanh nghiệp (ví dụ: tăng trưởng, mở rộng thị trường, đổi mới sáng tạo).
• Chiến lược cạnh tranh: Lựa chọn chiến lược để cạnh tranh trên thị trường, như chiến lược giá, chiến lược chất lượng, chiến lược phân phối, hoặc chiến lược dịch vụ khách hàng.
• Chiến lược chức năng: Đưa ra các chiến lược cho từng phòng ban hoặc bộ phận như marketing, tài chính, nhân sự, sản xuất, v.v.

6.5. Lập kế hoạch hành động

• Xác định các bước cụ thể cần thực hiện để đạt được mục tiêu chiến lược.
• Phân công trách nhiệm cho các bộ phận và cá nhân, thiết lập timeline và các nguồn lực cần thiết.

6.6. Triển khai chiến lược

• Thực hiện các hoạt động chiến lược, quản lý và giám sát tiến độ thực hiện các kế hoạch hành động.
• Đảm bảo rằng các bộ phận trong doanh nghiệp phối hợp tốt và thực hiện đúng tiến độ.

6.7. Đánh giá và điều chỉnh chiến lược

• Đo lường kết quả: Đánh giá hiệu quả của chiến lược thông qua các chỉ số tài chính và phi tài chính.
• Điều chỉnh chiến lược: Nếu chiến lược không đạt được kết quả mong đợi, cần có sự điều chỉnh để đảm bảo doanh nghiệp có thể tiếp tục tiến lên theo hướng đúng.

Quy trình xây dựng chiến lược kinh doanh không phải là một quy trình tuyến tính mà cần sự linh hoạt để điều chỉnh trong suốt quá trình triển khai. Doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá và điều chỉnh chiến lược để duy trì sự cạnh tranh và phát triển bền vững.

7. Những sai lầm hay vướng mắc khi xây dựng chiến lược

Khi xây dựng chiến lược kinh doanh, các doanh nghiệp thường gặp phải một số sai lầm phổ biến có thể dẫn đến thất bại trong việc thực hiện hoặc điều chỉnh chiến lược. Dưới đây là những sai lầm chính cần tránh:

7.1. Thiếu nghiên cứu và phân tích thị trường

• Sai lầm: Lập chiến lược mà không dựa trên nghiên cứu thị trường đầy đủ hoặc không hiểu rõ về nhu cầu và xu hướng của khách hàng.
• Hậu quả: Chiến lược có thể không phù hợp với thị trường mục tiêu, dẫn đến việc không thu hút được khách hàng và không thể cạnh tranh hiệu quả.
• Giải pháp: Phân tích SWOT (Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội, Thách thức) để hiểu rõ thị trường, đối thủ và nhu cầu khách hàng.

7.2. Không xác định rõ mục tiêu dài hạn

• Sai lầm: Chiến lược thiếu tính dài hạn, chỉ tập trung vào các mục tiêu ngắn hạn như tăng trưởng doanh thu hay giảm chi phí trong ngắn hạn.
• Hậu quả: Doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn khi phải đối mặt với sự thay đổi của thị trường và không duy trì được sự ổn định lâu dài.
• Giải pháp: Xác định một tầm nhìn chiến lược dài hạn và các mục tiêu cụ thể (SMART) để hướng đến.

7.3. Quá tập trung vào sản phẩm mà quên khách hàng

• Sai lầm: Chiến lược chỉ tập trung vào việc cải tiến sản phẩm mà không chú trọng đến nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
• Hậu quả: Dù sản phẩm có tốt đến đâu nhưng nếu không đáp ứng đúng nhu cầu của khách hàng, chiến lược sẽ không thành công.
• Giải pháp: Đặt khách hàng làm trung tâm của chiến lược, thường xuyên thu thập và phân tích phản hồi của họ để điều chỉnh chiến lược.

7.4. Không đo lường và theo dõi hiệu quả chiến lược

• Sai lầm: Thiếu các chỉ số và công cụ đo lường hiệu quả chiến lược, dẫn đến việc không thể đánh giá đúng mức độ thành công của chiến lược.
• Hậu quả: Doanh nghiệp sẽ không thể phát hiện sớm các vấn đề và điều chỉnh chiến lược kịp thời.
• Giải pháp: Xác định các chỉ số KPI rõ ràng và thường xuyên theo dõi hiệu quả chiến lược, đồng thời điều chỉnh khi cần thiết.

7.5. Không tối ưu hóa các nguồn lực nội bộ

• Sai lầm: Không sử dụng tối đa năng lực của đội ngũ nhân viên, tài chính, hay công nghệ sẵn có trong tổ chức.
• Hậu quả: Các nguồn lực quan trọng sẽ bị lãng phí, không phát huy hết hiệu quả, ảnh hưởng đến tiến độ và kết quả chiến lược.
• Giải pháp: Đảm bảo khai thác tối đa các nguồn lực hiện có, thường xuyên đánh giá lại và tối ưu quy trình làm việc.

Xem thêm: Tải miễn phí tài liệu hướng dẫn chi tiết xây dựng chiến lược giá

8. MISA AMIS – Nền tảng vững chắc cho chiến lược kinh doanh

MISA AMIS, với tư cách là nền tảng quản trị doanh nghiệp hợp nhất hàng đầu tại Việt Nam, đóng vai trò không thể thiếu trong việc hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và triển khai chiến lược một cách hiệu quả. Bằng việc cung cấp một hệ thống quản lý thông tin toàn diện, MISA AMIS giúp doanh nghiệp:

Dùng thử miễn phí

• Hiểu rõ doanh nghiệp: Thu thập và phân tích dữ liệu một cách chi tiết, đa chiều về mọi hoạt động kinh doanh, từ tài chính, kế toán, bán hàng đến sản xuất. Nhờ đó, doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan, sâu sắc về tình hình hiện tại, từ đó xác định đúng đắn các cơ hội và thách thức.
• Lập kế hoạch chính xác: Dựa trên dữ liệu thực tế và các công cụ phân tích tích hợp sẵn, doanh nghiệp có thể xây dựng các kế hoạch kinh doanh chi tiết, khả thi và linh hoạt. MISA AMIS hỗ trợ trong việc dự báo doanh thu, quản lý ngân sách, và đánh giá hiệu quả của các chiến lược.
• Theo dõi và điều chỉnh kịp thời: Hệ thống báo cáo và cảnh báo tự động của MISA AMIS giúp doanh nghiệp theo dõi sát sao tiến độ thực hiện kế hoạch, so sánh với mục tiêu đã đề ra và kịp thời phát hiện các vấn đề phát sinh. Từ đó, doanh nghiệp có thể điều chỉnh chiến lược một cách nhanh chóng và linh hoạt để đạt được hiệu quả cao nhất.
• Tối ưu hóa quy trình: MISA AMIS giúp tự động hóa và tối ưu hóa nhiều quy trình kinh doanh, giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian và chi phí. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tập trung vào các hoạt động sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh.
• Cải thiện ra quyết định: Với một kho dữ liệu phong phú và các công cụ phân tích mạnh mẽ, MISA AMIS hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác và nhanh chóng hơn.

MISA AMIS không chỉ là một phần mềm quản lý doanh nghiệp, mà còn là một người bạn đồng hành đắc lực, giúp doanh nghiệp xây dựng và thực hiện chiến lược một cách hiệu quả. Bằng cách cung cấp một nền tảng thông tin thống nhất và các công cụ hỗ trợ quyết định, MISA AMIS giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh một cách bền vững.

Hơn 250.000+ doanh nghiệp trong đó có Tập đoàn Austdoor, Công ty cổ phần Sách Alpha, Công ty Cổ phần LANDCO, Công ty Cổ Phần Viglacera Hạ Long, Công ty TNHH Sản xuất Xây dựng Thương mại Đại Á Châu, CTCP Dược phẩm Mediplantex,… và nhiều doanh nghiệp khác đã lựa chọn MISA AMIS để tối ưu toàn bộ hoạt động vận hành, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Dùng thử và khám phá sức mạnh phần mềm MISA AMIS được phát triển bởi MISA JSC với 30 năm kinh nghiệm tại đây:

9. Kết luận