Nghiên cứu thị trường là một phần không thể thiếu trong các chiến lược kinh doanh. Thấu hiểu khách hàng và nắm bắt xu hướng thị trường là lợi thế và điều kiện sống còn với doanh nghiệp. Trong bài viết này, MISA AMIS sẽ giúp bạn hiểu rõ và sâu nhất về nghiên cứu thị trường. Qua đó bạn sẽ có một cái nhìn vừa toàn diện và vừa sâu sắc về nghiên cứu thị trường.
I. Nghiên cứu thị trường là gì?
Theo hiệp hội Marketing Hoa Kỳ (AMA), nghiên cứu thị trường là quá trình xác định, thu thập, phân tích và diễn giải thông tin một cách có hệ thống nhằm hỗ trợ ra quyết định trong kinh doanh.
Nghiên cứu thị trường được chia thành 4 loại khác nhau dựa trên nguồn dữ liệu, và phương pháp nghiên cứu, cụ thể bao gồm:
- Nghiên cứu thị trường sơ cấp: Đây là hình thức thu thập dữ liệu mới trực tiếp từ khách hàng hoặc thị trường mục tiêu. Ví dụ: Phỏng vấn trực tiếp, khảo sát, nhóm thảo luận (focus group).
- Nghiên cứu thị trường thứ cấp: Sử dụng các dữ liệu đã có sẵn từ các nguồn như báo cáo ngành, nghiên cứu của chính phủ hoặc dữ liệu từ internet. Ví dụ: Báo cáo từ Nielsen, dữ liệu từ tổ tổng cục thống kê.
- Nghiên định tính: Tập trung vào việc hiểu sâu sắc cảm nhận, ý kiến và hành vi của khách hàng thông qua các dữ liệu phi số liệu. Ví dụ: Phỏng vấn sâu, nhóm thảo luận.
- Nghiên cứu định lượng: Tập trung vào việc đo lường và phân tích dữ liệu bằng các con số cụ thể. Ví dụ: Khảo sát online với 1.000 người, phân tích dữ liệu bán hàng.
II. Tại sao cần nghiên cứu thị trường?
1. Với doanh nghiệp
Theo báo cáo của McKinsey & Company, các doanh nghiệp dựa trên dữ liệu từ nghiên cứu thị trường để ra quyết định kinh doanh thường có lợi nhuận tăng cao hơn 20%.
Các doanh nghiệp thực hiện nghiên cứu thị trường nhằm mục đích:
- Hiểu rõ khách hàng từ nhu cầu, sở thích và hành vi để phát triển sản phẩm/dịch vụ đáp ứng mong muốn của thị trường.
- Hiểu được điểm mạnh, điểm yếu của đối thủ để doanh nghiệp định vị sản phẩm, dịch vụ khác biệt.
- Tìm kiếm các phân khúc thị trường chưa được khai thác, thị trường đại dương xanh để mở rộng thị trường hoặc tạo ra sản phẩm đột phá.
2. Với Marketing
Nghiên cứu thị trường là nền tảng để xây dựng và triển khai các chiến lược Marketing:
- Tối ưu hóa chiến lược marketing như: xác định đúng kênh truyền thông, lựa chọn thông điệp phù hợp, xây dựng chiến dịch quảng cáo phù hợp.
- Định vị thương hiệu: nghiên cứu thị trường cung cấp các thông tin để định vị thương hiệu sao cho khác biệt và phù hợp với khách hàng mục tiêu.
III. Các phương pháp nghiên cứu thị trường
Để nghiên cứu thị trường ta có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau. Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Dưới đây là 5 phương pháp phổ biến nhất:
1. Phỏng vấn (Interviews)
Phỏng vấn là phương pháp thu thập thông tin trực tiếp từ khách hàng hoặc đối tượng mục tiêu thông qua trò chuyện, có thể thực hiện trực tiếp, qua điện thoại hoặc video call.
Ưu điểm:
- Thông tin chi tiết và chuyên sâu về cảm xúc, ý kiến và quan điểm của người trả lời.
- Có thể giải thích thêm hoặc điều chỉnh câu hỏi tùy thuộc vào phản hồi của người tham gia.
Nhược điểm:
- Tốn nhiều thời gian và công sức và không phù hợp trên quy mô lớn.
- Phụ thuộc vào kỹ năng phỏng vấn của người thực hiện, dễ bị thiên vị hoặc sai lệch.
2. Khảo sát (Survey)
Khảo sát sử dụng các bảng khảo sát thị trường để thu thập dữ liệu từ một nhóm người tham gia, thường được thực hiện qua email, mạng xã hội, hoặc trực tiếp. Các công cụ khảo sát thường được sử dụng hiện nay gồm Google Forms hoặc SurveyMonkey.
Ưu điểm:
- Có thể thu thập dữ liệu từ số lượng lớn người tham gia trong thời gian ngắn.
- Phân tích dữ liệu dễ dàng và có thể sử dụng các công cụ trực tuyến.
Nhược điểm:
- Chất lượng dữ liệu phụ thuộc vào câu hỏi; câu hỏi không rõ ràng có thể gây hiểu sai.
- Tỷ lệ phản hồi thấp, đặc biệt với khảo sát trực tuyến.
3. Quan sát
Quan sát là phương pháp nghiên cứu trong đó nhà nghiên cứu theo dõi hành vi và tương tác của khách hàng mà không tác động trực tiếp.
Ưu điểm:
- Thu thập dữ liệu khách quan và trung thực.
- Hiệu quả để phân tích hành vi thực tế thay vì chỉ dựa trên ý kiến.
Nhược điểm:
- Không thể hiểu được động cơ hoặc lý do đằng sau hành vi.
- Cần nhiều thời gian và khó triển khai trên quy mô lớn.
4. Phân tích dữ liệu
Phân tích dữ liệu sử dụng thông tin từ các nguồn có sẵn, chẳng hạn như báo cáo thị trường, dữ liệu bán hàng, hoặc thông tin từ các nền tảng kỹ thuật số như Google Analytics, phần mềm CRM.
Ưu điểm:
- Tiết kiệm chi phí vì sử dụng dữ liệu đã có sẵn.
- Hiệu quả trong việc phát hiện xu hướng và mô hình hành vi.
Nhược điểm:
- Dữ liệu có thể không đủ chi tiết hoặc không phù hợp với nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp.
- Phụ thuộc vào khả năng xử lý và phân tích của doanh nghiệp.
Nếu doanh nghiệp muốn tiến hành nghiên cứu thị trường, việc thu thập và phân tích dữ liệu khách hàng là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, việc này thường không dễ do dữ liệu phân tán, không đồng nhất và yêu cầu kỹ năng xử lý chuyên sâu. MISA AMIS CRM cung cấp giải pháp toàn diện để quản lý và phân tích dữ liệu khách hàng một cách hiệu quả với các tính năng:
- Quản lý dữ liệu khách hàng tập trung và bảo mật: Lưu trữ toàn bộ thông tin khách hàng trên một nền tảng duy nhất, đảm bảo an toàn và bảo mật cao với tính năng phân quyền truy cập chi tiết.
- Theo dõi lịch sử tương tác và chăm sóc khách hàng: Ghi lại toàn bộ lịch sử tương tác như gọi điện, nhắn tin, phản hồi và giao dịch, giúp doanh nghiệp thấu hiểu khách hàng và lên kế hoạch chăm sóc hiệu quả.
- Phân loại và chấm điểm khách hàng tiềm năng: Thiết lập các quy tắc tự động chấm điểm khách hàng, đánh giá mức độ quan tâm và trung thành, từ đó phân bổ khách hàng cho nhân viên phù hợp để nâng cao hiệu quả chăm sóc.
- Phân tích dữ liệu và tạo báo cáo hỗ trợ ra quyết định: Cung cấp hơn 50 loại báo cáo đa chiều, dự báo bán hàng và hỗ trợ ra quyết định chính xác và kịp thời.
Với MISA AMIS CRM, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm chi phí và thời gian trong việc phân tích dữ liệu mà còn nâng cao hiệu quả kinh doanh thông qua việc thấu hiểu và phục vụ khách hàng một cách tốt nhất. Trải nghiệm ngay tại đây:
5. Nghiên cứu nhóm
Nghiên cứu nhóm là phương pháp thu thập ý kiến từ một nhóm nhỏ khách hàng (thường từ 6-12 người), được dẫn dắt bởi một người điều phối.
Ưu điểm:
- Hiểu sâu sắc hơn về ý kiến, cảm xúc, và kỳ vọng của khách hàng.
- Các ý tưởng hoặc vấn đề mới có thể xuất hiện từ cuộc thảo luận.
Nhược điểm:
- Kết quả không thể áp dụng rộng rãi vì chỉ đại diện cho nhóm nhỏ.
- Dễ bị chi phối bởi một vài cá nhân trong nhóm hoặc người điều phối thiếu kinh nghiệm.
IV. Các bước thực hiện nghiên cứu thị trường
Việc tiến hành nghiên cứu thị trường diễn ra theo các bước sau:
1. Xác định mục tiêu nghiên cứu
Phải xác định rõ việc nghiên cứu thị trường nhắm thực hiện mục đích gì? Hiểu rõ khách hàng, phân tích sự cạnh tranh, tìm kiếm cơ hội tiềm năng trong thị trường hay các xu hướng tiêu dùng?
2. Lựa chọn phương pháp nghiên cứu
Khi lựa chọn phương pháp nghiên cứu phải xem xét liệu rằng phương pháp đấy có phù hợp với:
- Nguồn lực của doanh nghiệp (bao gồm tài chính và nhân lực) không?
- Có khả thi để thực hiện không?
- Phương pháp đó cho kết quả dữ liệu có giải quyết được mục tiêu đề ra hay không?
3. Thu thập dữ liệu
Thu thập dữ liệu là bước quan trọng trong nghiên cứu thị trường, giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu khách hàng, xu hướng tiêu dùng và định hướng chiến lược kinh doanh. Tuỳ theo mục tiêu và phương pháp nghiên cứu, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định thu thập loại dữ liệu phù hợp.
4. Xử lý và phân tích dữ liệu
Khi phân tích dữ liệu, tức là ta phải xử lý các dữ liệu thu được thành các dữ liệu đồng nhất dạng với nhau. Từ đó tiến hành đo lường, đánh giá và phân tích để biết được các thông tin quan trọng chẳng hạn như:
- Hiểu được khách hàng.
- Biết được điểm mạnh yếu của đối thủ cạnh tranh.
- Thấy được các vấn đề ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của sản phẩm/dịch vụ của khách hàng.
- Thấy xu hướng hành vi tiêu dùng, xu hướng thị trường hoặc cơ hội tiềm năng để phát triển sản phẩm.
5. Tổng hợp kết quả và báo cáo
Sau cùng ta phải tổng hợp kết quả thu được để tiến hành báo cáo kết quả nhằm làm sáng tỏ mục đích. Các bao cáo này có thể bao gồm: báo cáo khảo sát thị trường, dung lượng thị trường, xu hướng thị trường tiêu dùng, các cơ hội thị trường,…
V. Khi nào nên tiến hành nghiên cứu thị trường?
Các doanh nghiệp cần phải xác định được bối cảnh của việc nghiên cứu thị trường trước khi đi vào triển khai. Việc nghiên cứu thị trường nên được thực hiện khi:
- Khi muốn phát triển sản phẩm/dịch vụ mới.
- Khi muốn mở rộng thị trường.
- Khi doanh thu sụt giảm hoặc hiệu quả kinh doanh không như kỳ vọng.
- Khi điều chỉnh chiến lược kinh doanh hoặc Marketing dài hạn.
- Khi muốn đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng.
VI. Khó khăn khi thực hiện nghiên cứu thị trường
Dù biết rằng nghiên cứu thị trường mang lại rất nhiều lợi. Tuy nhiên có nhiều doanh nghiệp bỏ qua hoặc xem nhẹ việc này bởi vì những thách thức gặp phải khi tiến hành nghiên cứu thị trường như:
- Chi phí cao: Việc nghiên cứu thị trường đòi hỏi đầu tư đáng kể cho chuyên gia, công cụ phân tích và chi phí mời đối tượng khảo sát. Do đó, các doanh nghiệp quy mô nhỏ thường lựa chọn phương pháp định tính hoặc khai thác dữ liệu thứ cấp có sẵn.
- Khó tiếp cận đối tượng mục tiêu: Nhiều khách hàng tiềm năng không sẵn sàng chia sẻ thông tin cá nhân hoặc không hứng thú với khảo sát. Điều này đặc biệt khó khăn với các nhóm đối tượng đặc thù như C-Level hoặc chuyên gia ngành. Doanh nghiệp thường dùng quà tặng, mã giảm giá hoặc tài liệu giá trị để khuyến khích tham gia.
- Phân tích dữ liệu phức tạp: Dữ liệu thu thập được thường lớn, đa dạng và không đồng nhất, khiến việc phân tích trở nên phức tạp. Các doanh nghiệp lớn thường xây dựng đội ngũ nghiên cứu nội bộ hoặc thuê ngoài từ các công ty chuyên nghiệp để đảm bảo chất lượng và hiệu quả.
VII. Kinh nghiệm nghiên cứu thị trường hiệu quả
Để nghiên cứu thị trường mang lại giá trị thực tiễn, doanh nghiệp không chỉ cần công cụ, mà còn cần tư duy đúng và phương pháp phù hợp. Dưới đây là những kinh nghiệm thực chiến giúp quá trình nghiên cứu trở nên hiệu quả:
- Xác định mục tiêu nghiên cứu: Doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu nghiên cứu — ví dụ: tăng lưu lượng truy cập, tăng doanh số, hay nâng cao tỷ lệ khách hàng trung thành. Hãy đảm bảo mục tiêu đáp ứng mô hình SMART: cụ thể, đo lường được, khả thi, thực tế và có thời hạn.
- Hiểu rõ khách hàng: Việc thấu hiểu khách hàng mục tiêu giúp doanh nghiệp xác định đúng dữ liệu cần thu thập và cách tiếp cận phù hợp. Quan sát hành vi sử dụng sản phẩm/dịch vụ hiện tại sẽ giúp doanh nghiệp nhận diện nhu cầu và lên chiến dịch marketing hiệu quả hơn.
- Phân tích đối thủ: Xác định rõ đối thủ cạnh tranh và theo dõi chiến lược của họ giúp doanh nghiệp bắt kịp xu hướng, dự đoán chuyển động thị trường và tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn.
- Tạo bảng câu hỏi chất lượng: Một bảng khảo sát tốt giúp doanh nghiệp tiếp cận và lắng nghe khách hàng một cách hiệu quả. Câu hỏi nên xoay quanh nhu cầu, vấn đề và phản hồi của khách hàng. Để tăng tỷ lệ tham gia, doanh nghiệp có thể tặng mã giảm giá hoặc quà cảm ơn sau khảo sát.
VIII. Kết luận
Nghiên cứu thị trường không chỉ là một bước trong quy trình kinh doanh — đó là nền tảng cho mọi quyết định chiến lược. Trong một thị trường liên tục biến động, doanh nghiệp nào hiểu khách hàng sâu sắc hơn, nắm bắt xu hướng nhanh hơn và hành động dựa trên dữ liệu chính xác hơn sẽ là doanh nghiệp dẫn đầu.
contact@misa.com.vn
0904 885 833
https://www.misa.vn/
