Ma trận BCG của Vinamilk là case study điển hình khi áp dụng ma trận BCG vào thực tế thành công. Hiện nay, Vinamilk là một trong những thương hiệu cung cấp các thực phẩm từ sữa chiếm thị phần lớn nhất tại Việt Nam. Hãy cùng MISA AMIS phân tích và tìm hiểu ma trận BCG của Vinamilk trong bài viết dưới đây.
I. Giới thiệu tổng quan về Vinamilk
Trước khi tìm hiểu ma trận BCG của Vinamilk, cùng MISA AMIS tìm hiểu thêm một chúng thông tin về thương hiệu sữa quốc dân này.
Vinamilk có tên gọi chính thức là Công ty Cổ phần sữa Việt Nam. Vinamilk là một công ty sản xuất, kinh doanh sữa và sản phẩm từ sữa cũng như các thiết bị máy móc liên quan tại Việt Nam.
Theo như Wikipedia, Vinamilk là doanh nghiệp hàng đầu của ngành công nghiệp chế biến sữa tại Việt Nam, chiếm hơn 54,5% thị phần sữa nước, 40,6% thị phần sữa bột, 33,9% thị phần sữa chua uống, 84,5% thị phần sữa chua ăn và 79,7% thị phần sữa đặc trên toàn quốc.
Hoạt động kinh doanh chính của Vinamilk bao gồm chế biến, sản xuất và mua bán sữa tươi, sữa đóng hộp, sữa bột, bột dinh dưỡng, sữa chua, sữa đặc, sữa đậu nành, thức uống giải khát và các sản phẩm từ sữa khác.
Sau hơn 40 năm ra mắt người tiêu dùng, đến nay Vinamilk đã xây dựng được 14 nhà máy sản xuất, 2 xí nghiệp kho vận, 3 chi nhánh văn phòng bán hàng, một nhà máy sữa tại Campuchia (Angkor Milk) và một văn phòng đại diện tại Thái Lan. Trong năm 2018, Vinamilk là một trong những công ty thuộc Top 200 công ty có doanh thu trên 1 tỷ đô tốt nhất Châu Á Thái Bình Dương (Best over a billion).
Ma trận BCG của Vinamilk nổi bật với sản phẩm sữa bột, sữa nước ở nhóm Dấu chấm hỏi, sữa đặc ở nhóm Bò sữa. Thông tin dưới đây sẽ phân tích chi tiết ma trận BCG với các nhóm sản phẩm này.
II. Ma trận BCG là gì?
Ma trận BCG là một mô hình được sử dụng để phân tích các sản phẩm của doanh nghiệp nhằm hỗ trợ các nhà tiếp thị lập kế hoạch chiến lược dài hạn. Thông qua ma trận BCG, các công ty có thể xác định được các cơ hội tăng trưởng mới và đưa ra định hướng đầu tư cho tương lai.
>> Xem thêm: Ma trận BCG là gì? Làm thế nào để khởi tạo ma trận BCG?
Đối với phần lớn các công ty, không phải tất cả mẫu mã sản phẩm đều bán chạy. Mặt khác, họ lại có những mặt hàng đem lại doanh thu vượt xa so với đối thủ. Bằng việc phân tích từng dòng sản phẩm, ma trận BCG Boston Consulting Group giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan nhằm đánh giá mức độ tiềm năng của sản phẩm. Qua đó, các nhà lãnh đạo sẽ đưa ra được quyết định đúng đắn khi đầu tư vào sản phẩm nào đó, cũng như loại bỏ món hàng không còn tiềm năng.
Ma trận BCG được chia thành 4 phần dựa trên phân tích về tăng trưởng thị trường và thị phần. Trong đó:
- Ngôi sao: Để được xếp vào hạng mục này, các sản phẩm phải là những mặt hàng có thị phần tương đối lớn ở những ngành đang có sự tăng trưởng cao. Vì vậy, chúng có nhiều cơ hội để tăng trưởng trong dài hạn.
- Dấu chấm hỏi: Mặc dù những sản phẩm trong nhóm này đều thuộc những ngành tăng trưởng cao và có triển vọng về lợi nhuận cực lớn. Tuy nhiên thị phần của chúng lại tương đối thấp.
- Bò sữa: Đây là những ngành tăng trưởng thấp nhưng có thị phần cao. Vậy nên, các sản phẩm nhóm này về lâu về dài lại không có đất diễn.
- Con chó: Với thị phần thấp và mức độ tăng trưởng ngành chậm, đây là những sản phẩm gần như không mang lại lợi nhuận cao về cho doanh nghiệp.
III. Cách phân tích ma trận BCG của Vinamilk chi tiết 2023
Bước 1: Lập bảng danh mục SBU và đánh giá cơ hội tăng trưởng
Ghi chú: SBU là viết tắt của Strategic Business Unit – Đơn vị kinh doanh chiến lược
| SBU | Thị phần SBU(%) | Thị phần đối thủ cạnh tranh (%) | Mức thị phần tương đối trong ngành (%) | Mức tăng trưởng của doanh số bán hàng trong ngành (%) | Doanh thu (Nghìn tỷ VNĐ |
| Sữa nước | 50 | 33 | 1.52 | 21 | 9296.55 |
| Sữa bột | 30 | 24 | 1.25 | 23 | 7702.86 |
| Sữa đặc | 75 | 25 | 3.00 | 10 | 4515.47 |
Bước 2: Sắp xếp danh mục các SBU của Vinamilk vào ma trận BCG
Dựa trên những kiến thức ở trên, chúng ta có thể phân loại 3 dòng sản phẩm của Vinamilk thành các nhóm trong ma trận BCG Boston Consulting Group như sau:
- Nhóm Dấu chấm hỏi: Sữa bột, Sữa nước
- Nhóm Bò sữa: Sữa đặc
Bước 3: Phân tích và đưa ra giải pháp đối với từng SBU
- Sữa bột
Theo nghiên cứu của Nielsen, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là hai thị trường lớn của ngành sữa bột, tuy nhiên các thị trấn nhỏ và khu vực nông thôn lại chiếm tỷ trọng lớn trong tổng sản lượng, ước tính khoảng 50%, có tiềm năng rất lớn. Đáng chú ý, những khu vực này là nơi sinh sống của 70% dân số cả nước, với khoảng 3.6 triệu trẻ em dưới 3 tuổi, trong đó hơn 2 triệu trẻ sử dụng sữa bột.
Chính vì vậy, có thể thấy dù thị phần nhóm sản phẩm sữa bột của Vinamilk chiếm 30% thị phần nhưng chủ yếu vẫn chỉ phát triển ở vùng nông thôn. Sữa bột nằm trong nhóm Dấu chấm hỏi ma trận BCG của Vinamilk.
Lý giải cho điều này, với sự phát triển mạnh mẽ cùng sự giao thoa, hội nhập nền kinh tế, tại thành thị người tiêu dùng có nhiều cơ hội tiếp xúc với các thương hiệu sữa bột nổi tiếng trên thế giới. Đồng thời, tâm lý người dân nơi đây chuộng sử dụng hàng ngoại, vậy nên ở thành phố thị phần sữa bột Vinamilk co lại do vấp phải sự cạnh tranh gay gắt từ nhiều đối thủ.
Hiểu được ma trận BCG của Vinamilk, doanh nghiệp này không bó buộc sản phẩm sữa bột của mình chỉ dành cho trẻ em, mà còn mở rộng đối tượng sang cả người lớn, ví dụ như: phụ nữ có thai, người cao tuổi, người béo phì.… Qua đó, đây vẫn là điểm cộng giúp Vinamilk tiếp tục nắm giữ thị phần.
- Giải pháp
Sữa bột vẫn là sản phẩm tiềm năng của Vinamilk, vì vậy hãng vẫn cần chú trọng đầu tư vào mặt hàng này, nhất là đẩy mạnh các hoạt động Marketing nhằm hạn chế sự cạnh tranh gay gắt từ đối thủ. Đồng thời, bộ phận R&D cần tiến hành nghiên cứu thêm dòng sản phẩm mới cũng như định vị chúng ở phân khúc giá thấp.
- Sữa nước
Vinamilk hiện có khoảng 250 sản phẩm các loại trong danh mục của mình. Chỉ riêng ngành sữa nước, hãng tự hào có khoảng 50 loại sản phẩm đáp ứng gần như mọi nhu cầu dinh dưỡng của người tiêu dùng đang ngày càng trở nên đa dạng hơn. Trong ma trận BCG của Vinamilk, sữa nước ở nhóm Dấu chấm hỏi.
Theo ông Phan Minh Tiên, Giám đốc Marketing Vinamilk, sữa nước là sản phẩm chủ lực mà Vinamilk luôn tập trung. Bên cạnh việc đảm bảo chất lượng sản phẩm và giá trị dinh dưỡng cao, Vinamilk sẽ chú trọng phát triển đa dạng hóa dòng sữa nước để phục vụ khách hàng ở mọi lứa tuổi, phân khúc một cách chọn lọc.
“Song song, Vinamilk sẽ tiếp tục phát triển hệ thống trang trại bò sữa với các tiêu chuẩn chất lượng và quy mô hàng đầu thế giới để chủ động nguồn nguyên liệu tươi ngon giàu dinh dưỡng với chất lượng vượt trội. Đây là yếu tố giúp gia tăng sức cạnh tranh cho Vinamilk trong ngành hàng này, đặc biệt là với sản phẩm nhập khẩu” – Đại diện Vinamilk cho biết thêm.
Bên cạnh đó, Vinamilk còn liên tục giới thiệu các sản phẩm mới với nhiều cải tiến độc đáo phủ khắp các phân khúc từ trung đến cao cấp. Các sản phẩm gây tiếng vang bao gồm: Sữa tươi 100%, Sữa tươi Organic, Sữa tươi tiệt trùng có chứa Tổ Yến hay mới đây là Sữa tươi Vinamilk Green Farm.
Không chỉ tung ra nhiều sản phẩm mới, Vinamilk còn tiến hành nâng cấp sản phẩm có thương hiệu mạnh như sữa tươi Vinamilk 100% thông qua việc đổi mới bao bì, đa dạng hóa hương vị và giới thiệu các sản phẩm ít đường, tách béo phù hợp hơn với nhu cầu của thị trường.
- Giải pháp
Vinamilk cần chú trọng đầu tư và chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào từ các trang trại bò sữa hữu cơ và nguồn sữa tự nhiên. Mở rộng quy mô trang trại, phát triển đàn bò, xây dựng nhà máy với các sản phẩm sữa chất lượng cao, công nghệ mới,… Hình ảnh thương hiệu thông qua các chiến lược Marketing cũng cần được làm mới, qua đó duy trì hình ảnh và mở rộng nhóm khách hàng.
- Sữa đặc
Theo khảo sát của Kantar Brand Foot Print 2021 được thực hiện tại 4 thành phố và vùng nông thôn của Việt Nam vào năm 2020, Ông Thọ và Ngôi Sao Phương Nam là hai nhãn hàng nằm trong top 5 thương hiệu được mua nhiều nhất trong ngành sữa và các sản phẩm từ sữa. Hai sản phẩm sữa đặc này đều nằm ở nhóm Bò sữa trong ma trận BCG của Vinamilk.
Ngành hàng sữa đặc của Vinamilk là một trong những dòng sản phẩm sữa đặc có đường đầu tiên xuất hiện trên thị trường Việt Nam, thậm chí cho tới ngày nay thì đây vẫn là dòng sản phẩm có chỗ đứng nhất định trên thị trường. Đối với ngành hàng này thì dễ dàng nhận thấy thị phần tương đối cao nhưng tốc độ tăng trưởng thấp nên Vinamilk cần có chính sách đầu tư hợp lý.
- Giải pháp
Vinamilk nên tiếp tục duy trì đầu tư, đẩy mạnh các sản phẩm hướng tới phân khúc khách hàng bình dân và mở rộng các kênh phân phối sản phẩm.
IV. Tại sao doanh nghiệp nên sử dụng ma trận BCG?
1. Giúp đưa ra quyết định đầu tư vào sản phẩm nào, qua đó tạo lợi thế của người đi trước
Thay vì tập trung vào những sản phẩm không còn tiềm năng hoặc nhóm sản phẩm “Bò sữa” tự duy trì mà không cần đầu tư quá nhiều, các nhà lãnh đạo có thể tập trung vào việc tạo ra những sản phẩm dẫn đầu xu thế.
Những sản phẩm nổi tiếng của doanh nghiệp thường có thị phần lớn trên thị trường đang phát triển với tốc độ nhanh chóng. Tập trung vào lĩnh vực này sẽ là một bước đi thông minh trong tương lai.
Ví dụ: Sữa đặc của Vinamilk là một trong những dòng sản phẩm sữa đặc đầu tiên tại Việt Nam. Đến ngày nay, sữa đặc vẫn là dòng sản phẩm có chỗ đứng nhất định trên thị trường. Đối với sữa đặc, dễ dàng nhận thấy thị phần tương đối cao nhưng tốc độ tăng trưởng thấp. Trong ma trận BCG của Vinamilk, sản phẩm này ở nhóm Bò sữa nên Vinamilk cần cân đối chính sách đầu tư hợp lý.
2. Loại bỏ chi tiêu lãng phí bằng cách cắt giảm sản phẩm thất bại của doanh nghiệp
Một sản phẩm hoặc dòng sản phẩm thuộc nhóm “Con chó” có thể làm giảm nguồn lực của công ty, thay vào đó hãy loại bỏ chúng và tập trung vào sản phẩm mang lại lợi nhuận lớn cho doanh nghiệp.
Sau khi xác định sản phẩm không còn tiềm năng, doanh nghiệp có thể cắt lỗ bằng cách bán cho công ty khác hoặc thậm chí, nếu nó không có lãi, đừng ngần ngại mà ngưng sản xuất.
3. Tạo danh mục đầu tư cân bằng và hiệu quả hơn
Cuối cùng, đích đến của mọi doanh nghiệp không phải là thành công trong một lĩnh vực mà là cân bằng tốt hơn việc đầu tư vốn và nguồn lực của công ty trong danh mục đầu tư của mình. Bằng cách đặt cược vào các thị trường tăng trưởng cao trong khi vẫn duy trì nhóm sản phẩm “Bò sữa” khỏe mạnh, doanh nghiệp sẽ mở rộng cơ hội của mình trong tương lai.
V. Tổng kết
Vinamilk là một trong những thương hiệu cung cấp các thực phẩm từ sữa chiếm thị phần lớn nhất tại Việt Nam. Để đạt được thành công này, Vinamilk đã tiến hành phân tích ma trận BCG một cách đúng đắn.
Trong bài viết này, chúng tôi đã cung cấp tới các bạn những thông tin chi tiết về:
- Giới thiệu tổng quan về Vinamilk
- Ma trận BCG là gì?
- Tại sao doanh nghiệp nên sử dụng ma trận BCG?
- Phân tích ma trận BCG Boston Consulting Group của Vinamilk
Hy vọng bạn đã học hỏi được những kiến thức hữu ích từ ma trận BCG của Vinamilk, từ đó giúp triển khai phân tích ma trận BCG hiệu quả cho doanh nghiệp của mình!
Tin bài liên quan:
>> Ma trận BCG của Coca Cola Việt Nam
>> Ma trận BCG của TH True Milk
0904 885 833
https://www.misa.vn/
