5 sai lầm trong kinh doanh dẫn đến thất bại của doanh nghiệp

Trong thế giới kinh doanh liên tục biến đổi, những sai lầm trong kinh doanh có thể khiến doanh nghiệp mất đi lợi thế cạnh tranh và tụt lại phía sau. Việc nhận diện và khắc phục những sai lầm này không chỉ giúp doanh nghiệp đứng vững mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững.

Hãy cùng MISA khám phá những sai lầm phổ biến mà các doanh nghiệp thường mắc phải và cách tránh chúng để dẫn đầu thị trường.

I. Những sai lầm trong kinh doanh phổ biến nhất

1. Không hiểu rõ nhu cầu khách hàng và xu hướng thị trường

Theo thống kê của CB Insights, 42% startup thất bại là do sản phẩm không có thị trường. Sai lầm trong kinh doanh phải nhắc đến đầu tiên là không nghiên cứu thị trường đầy đủ khiến doanh nghiệp, đặc biệt là các startup, thiếu hiểu biết về:

• Nhu cầu thực sự của khách hàng: Khách hàng cần gì? Họ mong muốn gì ở sản phẩm/dịch vụ? Đâu là điểm yếu của các sản phẩm/dịch vụ hiện có trên thị trường mà họ chưa hài lòng?
• Xu hướng thị trường: Thị trường đang phát triển theo hướng nào? Công nghệ mới nào đang được ứng dụng? Đối thủ cạnh tranh đang làm gì?

Thiếu những thông tin quan trọng này, doanh nghiệp dễ dàng đưa ra quyết định sai lầm trong việc phát triển sản phẩm/dịch vụ, dẫn đến việc tung ra thị trường những sản phẩm không đáp ứng được nhu cầu của khách hàng hoặc đã lỗi thời.

Khi một sản phẩm không có thị trường, tức là nó không giải quyết được vấn đề nào của khách hàng hoặc không có đủ khách hàng tiềm năng để tạo ra doanh thu.

2. Quản lý dòng tiền kém

Dòng tiền (cash flow) là mạch máu của doanh nghiệp, đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra liên tục và ổn định. Quản lý dòng tiền hiệu quả là yếu tố sống còn, đặc biệt trong những giai đoạn bất ổn kinh tế. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp lại có những quyết định sai lầm trong kinh doanh khi kiểm soát dòng tiền, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

a. Khó khăn trong duy trì hoạt động

Dòng tiền không ổn định, thiếu hụt vốn lưu động là sai lầm trong kinh doanh khiến doanh nghiệp đối mặt với nhiều khó khăn trong việc duy trì hoạt động hàng ngày, cụ thể là:

• Không đủ khả năng thanh toán các khoản chi phí: Doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc trả lương nhân viên, thanh toán cho nhà cung cấp, chi trả các khoản nợ đến hạn…
• Mất cơ hội kinh doanh: Doanh nghiệp có thể bỏ lỡ những cơ hội đầu tư, mở rộng kinh doanh hoặc mua hàng với giá ưu đãi vì thiếu vốn.
• Gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh: Trong trường hợp nghiêm trọng, doanh nghiệp có thể phải tạm ngừng hoạt động hoặc thậm chí phá sản do không đủ khả năng chi trả các khoản nợ.

b. Gia tăng rủi ro trong giai đoạn khủng hoảng:

Khi nền kinh tế gặp khó khăn, dòng tiền của doanh nghiệp càng trở nên bấp bênh hơn. Việc quản lý dòng tiền kém sẽ khiến doanh nghiệp dễ bị tổn thương trước những biến động bất lợi:

• Khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn: Trong giai đoạn khủng hoảng, các ngân hàng và nhà đầu tư thường thắt chặt tín dụng, khiến doanh nghiệp khó khăn hơn trong việc vay vốn.
• Mất khả năng chống chịu: Doanh nghiệp có ít dự trữ tiền mặt sẽ khó có thể vượt qua những giai đoạn khó khăn kéo dài.
• Tăng nguy cơ phá sản: Khi doanh thu sụt giảm và chi phí tăng cao, doanh nghiệp quản lý dòng tiền kém sẽ nhanh chóng cạn kiệt vốn và đối mặt với nguy cơ phá sản.

Theo thống kê của CB Insights, phần lớn doanh nghiệp thất bại là do cạn kiệt vốn. Con số này cho thấy tầm quan trọng của việc quản lý dòng tiền hiệu quả. Khi doanh nghiệp không kiểm soát được dòng tiền, họ có thể rơi vào tình trạng “thiếu máu”, không đủ vốn để duy trì hoạt động và cuối cùng phải đóng cửa.

Quản lý dòng tiền hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của doanh nghiệp nhưng cũng là sai lầm trong kinh doanh phổ biến nhất. Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch tài chính chặt chẽ, theo dõi sát sao dòng tiền, kiểm soát chi phí và có biện pháp dự phòng rủi ro để đảm bảo luôn có đủ vốn lưu động cho hoạt động kinh doanh.

3. Tuyển dụng không phù hợp

Trong hành trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, kinh doanh thành công không chỉ phụ thuộc vào sản phẩm, dịch vụ hay chiến lược tiếp thị mà còn phụ thuộc rất lớn vào yếu tố con người. Tuyển dụng nhân sự được ví như “con dao hai lưỡi”, có thể đưa doanh nghiệp đến đỉnh cao hoặc đẩy doanh nghiệp xuống vực thẳm. Sai lầm trong kinh doanh liên quan đến tuyển dụng nhân sự không chỉ gây lãng phí nguồn lực mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động và văn hóa doanh nghiệp.

Những sai lầm trong kinh doanh khi tuyển dụng nhân sự thường gặp phải:

• Không xác định rõ nhu cầu: Nhiều doanh nghiệp tuyển dụng theo cảm tính hoặc chạy theo xu hướng mà không xác định rõ nhu cầu thực tế, dẫn đến tuyển dụng những vị trí không cần thiết hoặc không phù hợp với chiến lược phát triển.
• Quá chú trọng bằng cấp: Bằng cấp chỉ là một yếu tố tham khảo, không phản ánh đầy đủ năng lực và phẩm chất của ứng viên. Những quyết định sai lầm trong kinh doanh xuất phát từ việc quá coi trọng bằng cấp mà bỏ qua các yếu tố quan trọng khác như kỹ năng, kinh nghiệm, thái độ…
• Mô tả công việc không rõ ràng: Mô tả công việc mơ hồ khiến ứng viên không hiểu rõ yêu cầu, dẫn đến việc thu hút những ứng viên không phù hợp.
  Quy trình tuyển dụng thiếu chuyên nghiệp: Quy trình tuyển dụng rườm rà, thiếu khoa học, không đánh giá đúng năng lực ứng viên sẽ khiến doanh nghiệp bỏ lỡ những nhân tài thực sự.
• Thiếu sự đầu tư cho đào tạo: Sau khi tuyển dụng, doanh nghiệp cần có kế hoạch đào tạo bài bản để nhân viên mới nhanh chóng hòa nhập và phát huy năng lực. Thiếu sự đầu tư cho đào tạo sẽ khiến nhân viên không đáp ứng được yêu cầu công việc.

Để kinh doanh thành công, doanh nghiệp cần xây dựng quy trình tuyển dụng chuyên nghiệp, đánh giá ứng viên một cách khách quan và toàn diện, đồng thời chú trọng đầu tư đào tạo và phát triển nhân tài. Bằng cách đó, doanh nghiệp có thể thu hút và giữ chân được những nhân sự giỏi, góp phần vào sự phát triển bền vững.

4. Không đầu tư vào công nghệ

Một trong những sai lầm trong kinh doanh phổ biến là coi việc đầu tư công nghệ chỉ phù hợp với các tập đoàn lớn. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường không thấy được tầm quan trọng của công nghệ trong việc cải tiến quy trình, tăng cường sự chính xác, và đáp ứng nhu cầu khách hàng kịp thời.

Ngại chi phí đầu tư ban đầu

Chi phí đầu tư vào công nghệ có thể cao, đặc biệt là khi triển khai các hệ thống phức tạp như CRM, ERP hay tự động hóa sản xuất. Tuy nhiên, việc từ chối đầu tư vì sợ tốn kém là một quyết định sai lầm trong kinh doanh, bởi lẽ những khoản chi phí này thường mang lại giá trị vượt trội trong dài hạn, từ tối ưu hóa quy trình vận hành đến tăng trưởng doanh thu.

Thiếu nhân sự am hiểu công nghệ

Một số doanh nghiệp cho rằng triển khai công nghệ là nhiệm vụ phức tạp và đòi hỏi nguồn nhân lực am hiểu. Theo khảo sát của McKinsey, 40% các doanh nghiệp nhỏ và vừa không đầu tư vào công nghệ do thiếu đội ngũ nhân sự có chuyên môn, dẫn đến những sai lầm trong kinh doanh liên quan đến việc không tận dụng được cơ hội chuyển đổi số.

Như vậy, nhận thức chưa đầy đủ, ngại chi phí đầu tư và thiếu nhân sự am hiểu công nghệ là những sai lầm trong kinh doanh phổ biến mà nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thường mắc phải khi xem xét việc ứng dụng công nghệ.

5. Marketing kém cỏi

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, kinh doanh thành công không chỉ đơn thuần dựa vào chất lượng sản phẩm/dịch vụ. Thời của “hữu xạ tự nhiên hương” đã qua, khách hàng không tự tìm đến với những sản phẩm tốt và dịch vụ tốt nữa. Doanh nghiệp cần chủ động tiếp cận và thu hút khách hàng thông qua các hoạt động marketing hiệu quả.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn còn xem nhẹ vai trò của marketing, dẫn đến những sai lầm trong kinh doanh nghiêm trọng:

Marketing còn yếu và ít ỏi

Nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào sản xuất và bán hàng mà bỏ quên hoạt động marketing. Họ không có chiến lược marketing rõ ràng, không đầu tư đủ nguồn lực cho marketing hoặc thực hiện các hoạt động marketing một cách rời rạc, thiếu hiệu quả.

Không xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu

Sai lầm trong kinh doanh cơ bản là không hiểu rõ khách hàng của mình. Doanh nghiệp cần xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu để có thể xây dựng thông điệp marketing phù hợp và lựa chọn kênh tiếp thị hiệu quả.

Lựa chọn kênh marketing không phù hợp

Mỗi kênh marketing (quảng cáo trực tuyến, mạng xã hội, email marketing, content marketing…) đều có ưu nhược điểm riêng. Sai lầm trong kinh doanh là lựa chọn kênh marketing không phù hợp với đối tượng khách hàng mục tiêu và ngân sách marketing.

Không đo lường hiệu quả marketing

Doanh nghiệp cần theo dõi và đo lường hiệu quả của các hoạt động marketing để có thể điều chỉnh chiến lược và tối ưu hóa ngân sách. Không đo lường hiệu quả marketing là một sai lầm phổ biến, dẫn đến lãng phí nguồn lực.

III. Cách tránh những quyết định sai lầm trong kinh doanh

Việc đưa ra những quyết định sai lầm trong kinh doanh là điều không thể tránh khỏi trong kinh doanh. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng những phương pháp quản trị hiệu quả, doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro và gia tăng khả năng kinh doanh thành công. Dưới đây là một số cách giúp doanh nghiệp tránh sai lầm trong kinh doanh

1. Nắm rõ mục tiêu và chiến lược

Mục tiêu và chiến lược rõ ràng là nền tảng cho mọi quyết định kinh doanh đúng đắn. Sai lầm trong kinh doanh thường xuất phát từ việc doanh nghiệp không xác định rõ mình muốn gì và làm thế nào để đạt được điều đó.

Đặt mục tiêu cụ thể, thực tế: Mục tiêu chung chung, mơ hồ sẽ khiến doanh nghiệp mất phương hướng. Mục tiêu cần phải cụ thể, đo lường được, khả thi, phù hợp với nguồn lực và có thời hạn hoàn thành.

Xây dựng chiến lược phù hợp: Chiến lược là “bản đồ” chỉ đường cho doanh nghiệp. Chiến lược cần phải phù hợp với mục tiêu, bối cảnh thị trường và năng lực của doanh nghiệp.

Xem thêm: Quản trị mục tiêu là gì? Quản trị mục tiêu theo phương pháp MBO

2. Tối ưu hóa quản lý thông qua công cụ hiện đại

Trong thời đại số, việc ứng dụng công nghệ vào quản trị doanh nghiệp là điều tất yếu. Sử dụng các phần mềm quản lý hiện đại giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm thiểu sai lầm trong kinh doanh và tiết kiệm thời gian, chi phí.

Một trong những giải pháp nổi bật chính là MISA AMIS CRM – phần mềm quản lý khách hàng toàn diện với các tính năng:

• Quản lý dữ liệu khách hàng: Lưu trữ thông tin khách hàng 360 độ, bảo mật và phân quyền truy cập.
• Quản lý đội ngũ Sales: Lên tuyến đường thông minh qua Google Maps và theo dõi hiệu suất gặp khách hàng.
• Quản lý đơn hàng: Theo dõi kho hàng real-time và hỗ trợ báo cáo tự động.
• Báo cáo kinh doanh: Thống kê doanh số và phân tích dữ liệu bán hàng để tối ưu hiệu suất.

Với AMIS CRM, doanh nghiệp đơn giản hóa quản lý và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong thị trường cạnh tranh.

Mời anh/chị click vào ảnh để đăng ký dùng thử miễn phí những tính năng đỉnh cao này!

3. Đầu tư vào đội ngũ nhân sự và văn hóa doanh nghiệp

Con người là tài sản quý giá nhất của doanh nghiệp. Kinh doanh thành công phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ nhân sự có năng lực, tận tâm và văn hóa doanh nghiệp lành mạnh.

• Xây dựng đội ngũ gắn kết: Đội ngũ nhân sự gắn kết, có chung mục tiêu và giá trị sẽ làm việc hiệu quả hơn, ít xảy ra mâu thuẫn và đưa ra những quyết định sai lầm trong kinh doanh ít hơn.
• Phát triển văn hóa doanh nghiệp tích cực: Văn hóa doanh nghiệp khuyến khích sự sáng tạo, chủ động, chia sẻ và học hỏi sẽ giúp nhân viên phát huy tối đa năng lực, giảm thiểu sai lầm trong kinh doanh và đóng góp vào sự phát triển chung.

4. Học từ sai lầm của người khác

“Thất bại là mẹ thành công”. Học hỏi từ những sai lầm trong kinh doanh của người khác là cách hiệu quả để tránh lặp lại những sai lầm đó.

• Nghiên cứu các case study về thất bại: Phân tích nguyên nhân thất bại của các doanh nghiệp khác giúp doanh nghiệp rút ra bài học kinh nghiệm quý báu cho bản thân.
• Tham khảo ý kiến của chuyên gia: Chuyên gia có kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng có thể đưa ra những lời khuyên hữu ích, giúp doanh nghiệp tránh sai lầm trong kinh doanh và đưa ra quyết định đúng đắn.

Bằng cách áp dụng những phương pháp trên, doanh nghiệp có thể xây dựng một hệ thống quản trị vững mạnh, giảm thiểu rủi ro và tạo nền tảng vững chắc cho doanh nghiệp thành công.

IV. Kết luận

Trên con đường kinh doanh, thành công không phải là đích đến mà là một hành trình đầy thử thách và biến động. Để đạt được mục tiêu kinh doanh, bên cạnh những yếu tố như chiến lược đúng đắn, sản phẩm chất lượng, dịch vụ khách hàng tốt, thì việc nhận diện và phòng tránh những sai lầm trong kinh doanh phổ biến cũng đóng vai trò then chốt.

Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ, đều có thể vấp phải những sai lầm trong quá trình hoạt động từ việc đánh giá sai thị trường, quản lý tài chính yếu kém, đến việc bỏ qua yếu tố con người và công nghệ. Hiểu rõ những sai lầm này, cùng với việc không ngừng học hỏi, trau dồi kinh nghiệm và thích ứng với những thay đổi của môi trường kinh doanh sẽ giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, nắm bắt cơ hội và đạt được thành công bền vững.