Gen Z được ra đời trong thời kỳ mọi thứ đang phát triển một cách tiên tiến, vì thế họ là những người có tính cách năng động, sôi nổi, nhiệt huyết. Tuy nhiên, những tính cách đó lại khiến thế hệ trước đôi khi có cái nhìn chưa tốt về họ. Vậy gen Z là gì? Những điểm khác biệt về gen Z? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về thế hệ này trong bài viết sau đây của MISA AMIS HRM.
1. Gen Z là gì?
Gen Z chắc không còn là một định nghĩa xa lạ đối với mọi người nữa. Gen Z hay còn gọi là thế hệ Z (Generation Z) được định nghĩa là một nhóm nhân khẩu học nằm trong khoảng thời gian giữa hai thế hệ là Millennials (gen Y) và thế hệ Alpha. Gen Z được sinh ra trong thời gian khoảng từ những năm 1995 đến năm 2012 theo như một nghiên cứu trước đây.
Hầu hết những thành viên của thế hệ Z là con của các nhóm người thế hệ X. Một số ý kiến khác còn cho rằng, trong khoảng thời gian gen Z sinh ra bắt đầu từ năm 1997 đến các năm 2015.
Thuật ngữ Gen Z đã được sử dụng từ lần đầu tiên trong một tờ báo vào khoảng tháng 9 của năm 2000. Đây đơn giản là cách gọi tên thế hệ gen Z theo bảng chữ cái hiện nay.
>>> Xem thêm: Gen X là gì? Cách giữ chân Gen X ở lại công ty
2. Đặc điểm của gen Z
2.1 Tiếp xúc với công nghệ sớm
Gen Z là một thế hệ được sinh ra từ trong thời đại phát triển và bùng nổ của mạng Internet. Những thành viên thuộc về thế hệ gen Z hầu hết sẽ được tiếp xúc với kỹ thuật công nghệ từ lúc nhỏ.
Được sinh ra trong thời đại như thế nên gen Z nhận được rất nhiều lợi thế so với những thế hệ trước. Do đó, chúng ta cũng không khó hiểu khi thế hệ gen Z này sẽ nhanh nhạy hơn với công nghệ, của các trang mạng xã hội phát triển như hiện nay, đồng thời họ cũng nhanh nhạy hơn ở mọi lĩnh vực.
2.2 Sáng tạo, luôn tạo ra những hot trend
Đây là thế hệ tiên phong trong việc tạo nên những xu hướng trào lưu mới (hot trend). Họ dễ dàng đón nhận thông tin và dễ dàng cập nhật những điều mới mẻ từ internet hay thiết bị di động. yêu thích các nội dung mà có mang tính tương tác như bình luận, livestream hay đăng story… Việc đọc báo giấy, xem TV với thế hệ này dường như đã bị chững lại.
Đặc biệt, mạng xã hội TikTok đang ngày một phát triển, là một công cụ để Gen Z tham gia sáng tạo và lan rộng cho các trend của mình. Điều này sẽ không khó nhận ra khi mà chúng ta lướt xem TikTok, các trend về du lịch, nhảy, thời trang, ăn uống… đa phần là đều xuất phát từ Gen Z.
2.3 Cá tính, tự chủ về tài chính
Có thể khẳng định, gen Z rất cá tính. Họ tự tin, hiểu rõ về bản thân, luôn biết được điều mình muốn và không muốn bản thân bị giới hạn trong một khuôn khổ mà gia đình đã định hướng như ở các thể hệ trước. Gen Z thường sẽ thích khởi nghiệp hơn so với gắn bó một doanh nghiệp có sẵn. Họ thích làm việc hoặc gia nhập vào các tổ chức phi chính phủ để hướng về xã hội hoàn toàn mới.
2.4. Gen Z có tính cách đề cao cái tôi rất nổi bật
Thế hệ gen Z khi được sinh ra đã được sống trong một môi trường bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, nên gen Z hiểu rõ bản thân mình có những quyền lợi gì. Họ được dạy về sự tự do lựa chọn từ khi còn nhỏ để được thúc đẩy cái tôi cá nhân lên cao.
Cái tôi cá nhân này của gen Z không phải là sự tự ái, hay chỉ biết đến lợi ích cá nhân một cách tiêu cực. Họ đặt cái tôi lên trước lợi ích chung, nhưng vẫn đảm bảo được rằng lợi ích chung được hiệu quả tối đa. Đối với gen Z chỉ khi bản thân được đảm bảo tốt thì lợi ích chung mới tốt lâu dài được.
2.5. Gen Z luôn muốn tìm kiếm và tôn trọng sự thật
Những thế hệ trước, do trải qua cuộc sống kham khổ, chèn ép nhiều nên hình thành trong tính cách họ sự cam chịu. Họ sẵn sàng làm việc một cách chăm chỉ hơn người khác và chỉ nhận thành quả không bằng người khác. Thế hệ ấy nhận thấy một số sự thật mập mờ nhưng vì sự cam chịu họ bỏ qua cho xong chuyện. Họ cũng là những người chỉ biết chỉ đâu làm đó, mặc dù họ không biết tại sao lại làm thế nhưng họ cũng không tìm hiểu.
Gen Z thì khác, họ theo đuổi đến tận cùng của sự việc. Họ sẽ truy vấn lý do vì sao lại phải làm việc đó, tại sao kết quả lại như thế. Bởi lẽ, gen Z là người tôn trọng sự thật và muốn học hỏi cố gắng không ngừng. Tìm hiểu ngọn nguồn mọi việc sẽ giúp họ có cái nhìn đánh giá tốt hơn, rút được kinh nghiệm cho việc sau.
Đừng bỏ qua: 5 CHIẾN LƯỢC TUYỂN DỤNG GEN Z GIÚP THU HÚT NHIỀU BẠN TRẺ TÀI NĂNG
Tuy nhiên, tính cách gen Z có nhiều ý kiến trái chiều, đặc biệt là ở môi trường công sở. Bạn có biết rằng gen Z sẽ có phần nổi bật hơn đàn anh, đàn chị đi trước trong lối suy nghĩ vô cùng táo bạo là dám nghĩ dám làm. Họ sẽ thường có lối tư duy kinh doanh, họ sẽ thường mơ mộng hơn so với thực tế, luôn mong muốn định hướng trong mục tiêu tài chính và có sự nghiệp rõ ràng.
3. So sánh gen Z và gen Y
Gen Z và gen Y tuy khác biệt, nhưng hai thế hệ này không hẳn là cách biệt nhau. Hai nhóm thế hệ này có một điểm chung là họ có tính độc lập, luôn mong muốn đóng góp cho cộng đồng và lấy tri thức để làm kim chỉ nam.
Hai thế hệ đều được lớn lên và đã nhận được ảnh hưởng mạnh mẽ từ sự phát triển của khoa học kỹ thuật và những phát minh công nghệ tiến bộ. Lối tư duy học hỏi của hai nhóm thể hiện này trở nên cởi mở hơn và từ đó đã đón nhận được nhiều cơ hội hơn.
Tuy nhiên hai thế hệ này cũng có nhiều sự khác biệt trong lối sống và cách làm việc:
- Thế hệ gen Z có xu hướng nhanh nhạy, táo bạo hơn trong công việc so với gen Y. Họ không còn phải chịu sự chi phối định hướng từ gia đình. Tính cách đó thúc đẩy tính cạnh tranh độc lập trong họ, nhằm khẳng định bản thân họ.
- Ngoài ra, gen Z luôn là những thế hệ muốn bản thân mình được thế hệ trước công nhận. Họ không muốn bị cho là những thế hệ chỉ biết hưởng thành quả phúc lợi từ thế hệ trước. Trong khi đó, gen Y vẫn thuộc thế hệ nằm trong sự đang phát triển nên họ không bị thôi thúc nhiều.
- Thế hệ gen Z mang trong mình một cá tính mạnh mẽ, muốn tạo ra một sự khác biệt để vươn tầm thế giới chứ không chỉ gói gọn ở trong nước. Những thế hệ ấy luôn học hỏi hết mình, còn đối với gen Y họ chỉ cần nỗ lực đủ tốt trong khuôn khổ.
- Thương hiệu lớn đối với gen Z cũng là một sở thích mà thế hệ gen Y không có nhiều. Vì trong thời kỳ hội nhập, nước ta ngày càng phát triển, đời sống cao hơn, đương nhiên là những thương hiệu lớn sẽ mở rộng, phát triển hơn trong nước. Đó là lý do, gen Z được tiếp xúc và dần trở lên có xu hướng yêu thích dùng đồ hiệu hơn là việc chỉ dừng lại dùng cho có như thế hệ gen Y.
4. Gen Z chốn công sở làm việc như thế nào?
Gen Z với những tính cách đặc biệt đó khi đi làm chốn công sở cũng trở lên đặc biệt hơn. Nhưng không phải những tính cách nổi trội đó đều sẽ tốt khi làm việc, nhất là trong một tập thể nhiều thế hệ khác nhau.
4.1. Thích tính cạnh tranh cao
Gen Z với lối suy nghĩ dám nghĩ dám làm, nên trong môi trường công sở luôn cạnh tranh từ mọi lĩnh vực. Họ luôn đề cao mục tiêu khẳng định sự khác biệt của bản thân, cũng như mong muốn được thừa nhận năng lực. Gen Z luôn khát khao những thành tích riêng của bản thân từ môi trường học tập cho đến môi trường làm việc.
Gen Z luôn đặt bản thân trong nhiều thử thách, để có thể phát huy được hết khả năng cho doanh nghiệp. Họ không ngần ngại đưa ra những sáng kiến mới và luôn sẵn sàng theo đuổi nó đến cùng để đạt được mục tiêu đề ra.
Một doanh nghiệp nếu không chỉ nhìn vào kinh nghiêm, mà muốn một sự đột phá cần có cái nhìn đúng đắn hơn về gen Z. Doanh nghiệp sẽ đón nhận được một sự phát triển lớn, vươn tầm xa hơn nếu chịu cho gen Z một “sân chơi” phát huy hết khả năng sáng tạo, nhạy bén của họ.
4.2. Thích làm việc độc lập
Trong môi trường công sở, thế hệ này luôn chủ động tìm tòi và tiếp cận thông tin vô cùng nhanh chóng. Khi mới nhận công việc, gen Z sẽ chủ động đi học hỏi, thu thập thông tin cần thiết về công việc. Họ còn đưa ra những chính kiến cá nhân trong quá trình làm việc, nhằm thay đổi những lối tư duy xưa cũ.
Gen Z được mệnh danh là có lối tư duy về kinh tế, tiền tệ nhanh nhạy. Họ được kỳ vọng trong công cuộc thay đổi và xây dựng một thế giới phát triển hơn trong tương lai. Vì thế, gen Z muốn được tự quyết định, quản lý trong công việc của mình, để kịp thời đưa ra những quyết định nhanh nhạy, không để cơ hội vụt mất.
4.3. Nhạy bén với công nghệ
Gen Z được sinh ra trong thời đại của mạng internet và thông tin về kỹ thuật số phát triển. Hơn thế nữa, họ có điều kiện được tiếp cận công nghệ từ rất sớm nên việc thành thạo là điều dĩ nhiên.
Những thế hệ trước mãi tận khi đi học đại học mới được tiếp cận máy tính thì việc thao tác của họ không thể nhanh được. Nhưng với gen Z họ được sử dụng máy tính từ khi học cấp 2, nên họ không chỉ thao tác nhanh trên máy tính, họ còn có thể lập trình nhiều thứ hơn trên đó. Điều đó giúp ích cho thế hệ này rất nhiều trong việc tăng năng suất hoạt động công việc.
4.4. Cởi mở với đa dạng sắc tộc
Thế hệ gen Z không chỉ sinh ra trong thời kỳ công nghệ, mà họ còn sinh ra trong thời kỳ hội nhập vươn mình ra thế giới của đất nước. Gen Z sẽ không dừng lại ở việc thông thạo hai thứ tiếng (Việt, Anh), mà còn cả những tiếng Pháp, Trung, Nhật, Hàn.
Việc hội nhập ấy cũng giúp họ được tiếp xúc với nhiều nền văn hóa khác nhau, nên không có những thành kiến, hay suy nghĩ hạn hẹp về các dân tộc. Họ đón nhận, học hỏi từ những nền văn hóa khác nhau ấy, để từ đó cùng nhau đưa đất nước sánh vai cùng thế giới.
5. Gen Z trong mắt các thế hệ trước
Gen Z là gì trong mắt các thế hệ trước? Hãy cùng AMIS tìm hiểu qua hai môi trường sau:
5.1. Trong môi trường công sở
Gen Z trong mắt các thế hệ trước thường vô tư và không có kỷ luật. Thế hệ gen Z thường không đi theo kỷ luật khuôn phép vốn có của công ty. Họ luôn đưa ra ý kiến thẳng thắn và đòi hỏi hơn những nhân viên xưa cũ. Đôi khi, thế hệ trước cũng thấy được sự nhiệt huyết, sôi động và những cái mới từ gen Z, nhưng họ không kịp thích nghi và sợ mạo hiểm.
Đôi khi, gen Z sẽ hay nghỉ không lý do, không có kế hoạch trước. Đơn giản, gen Z cần sáng tạo, nên sẽ có lúc thấy đi làm sẽ ngột ngạt khó làm việc tốt được nên họ nghỉ. Nhưng có lúc gen Z lại thấy mệt nên lựa chọn nghỉ ngơi, họ không quen việc cố gắng chịu đựng, mà ưu tiên bản thân hơn, vì sức khỏe đảm bảo mới có thể làm việc tốt được. Điều này gây khó khăn cho những nhân viên khác khi hoạt động làm việc bị trì hoãn đột xuất, và cũng vì thế họ thấy gen Z làm việc thiếu sự hết mình.
5.2. Trong cuộc sống
Trong cuộc sống, gen Z cũng bị thế hệ trước có cái nhìn chưa đúng. Thế hệ trước thấy thế hệ gen Z tự cao, tự đại. Họ thấy gen Z có cuộc sống quá sung sướng, tự do nên không hiểu được nỗi khổ, không nghe những thế hệ trước khuyên bảo. Đôi khi, thế hệ xưa cũ cho rằng suy nghĩ của gen Z là những suy nghĩ viển vông, bấp bênh.
Gen Z cũng có cái tôi rất cao, nên mọi người thường đánh giá thế hệ này quá thực dụng. Điều gì xảy ra trong cuộc sống của họ cũng đều được gắn với quyền lợi. Những sự rành ròi đó khiến thế hệ trước thấy gen Z không có thiện cảm. Nhưng một sự rạch ròi sẽ khiến ta hiểu được giá trị của bản thân và có hướng đi đúng cho sự nghiệp sau này.
6. Sau thế hệ Z là thế hệ nào?
Sau thế hệ gen Z chính là thế hệ gen Alpha. Đây là thế hệ được sinh ra trong những năm 2013 đến năm 2025. Đối với họ công nghệ sẽ là một điều quen thuộc trong cuộc sống. Nó sẽ xuất hiện trong mọi hoạt động, từ học tập đến vui chơi, từ khi sinh ra đến quá trình trưởng thành. Họ sẽ được tiếp cận để phát triển tối ưu não bộ. Sau này, thế hệ này sẽ không còn làm việc chăm chỉ nữa, mà sẽ là làm việc thông minh để đạt hiệu quả nhanh.
7. Doanh nghiệp cần làm gì để làm việc hiệu quả cùng gen Z?
Doanh nghiệp cũng rất khát khao, để có thể tận dụng những tài năng của thế hệ trẻ gen Z này vào phát triển doanh nghiệp. Doanh nghiệp để làm được điều đó cần làm những việc sau:
7.1. Công việc có tính linh động cao
Thế hệ gen Z là thế hệ có tính cách làm việc độc lập, sáng tạo cao, việc bị gò bó trong môi trường văn phòng bắt buộc mỗi ngày sẽ làm kìm hãm họ. Họ muốn được tự quản lý công việc của mình, nên doanh nghiệp có thể linh động xây dựng cho họ được làm việc từ xa, hoặc một tuần chỉ cần 2 – 3 buổi đến văn phòng làm việc.
Điều đó không phải họ lười biếng, mà để họ có không gian để làm việc năng suất hiệu quả hơn. Doanh nghiệp nên đổi mới tư duy khi chào đón gen Z cùng làm việc đó là coi trọng hiệu suất công việc chứ không phải sản lượng. Điều này đã được chứng tỏ là thành công trong thời kỳ covid vừa qua khi mọi người phải làm việc từ xa tại nhà.
Doanh nghiệp nếu muốn gen Z bộc lộ hết được sở trường, phát huy được hết tài năng, thì hãy luôn tạo cho họ những công việc thách thức sự sáng tạo của bản thân. Như thế, gen Z sẽ luôn có hứng thú trong công việc mà không thấy nhàm chán, muốn nghỉ ngang.
Thông tin hữu ích: GEN Z NHẢY VIỆC: TẠI SAO GEN Z THƯỜNG ÍT GẮN BÓ VỚI DOANH NGHIỆP?
7.2. Chấp nhận sự đa dạng
Gen Z sẽ không bị chi phối bởi các vấn đề chúng tộc hay tôn giáo, thế hệ này rất cởi mở. Gen Z nhìn nhận con người thông qua tính cách của họ, chứ không phải xuất phát từ vẻ bề ngoài, hay giới tính của họ. Doanh nghiệp cũng cần có cái nhìn cởi mở, thông thoáng hơn, tránh những sự kỳ thị không đáng có trong doanh nghiệp, để rồi mất đi cơ hội làm việc với những người tài.
Tính cách của gen Z cũng bộc lộ rõ sự thẳng thắn. Họ thiên về thực tế hơn là vấn đề tình cảm. Đối với gen Z, làm việc hưởng theo năng lực, không có sự công bằng họ sẽ sẵn sàng nêu lên chính kiến. Doanh nghiệp nếu có sự phân biệt đối xử sẽ khiến gen Z bị ức chế, dẫn đến mâu thuẫn trong công việc và từ bỏ doanh nghiệp.
7.3. Trao đổi thường xuyên
Các doanh nghiệp và các nhà quản lý nên áp dụng cách trao đổi, trò chuyện để kết nối cấp trên và gen Z với nhau. Gen Z luôn thích có môi trường làm việc sôi nổi, năng động, họ luôn thích được nói lên suy nghĩ của bản thân. Việc trao đổi, trò chuyện giúp gen Z xóa bỏ dần khoảng cách, tính cách đối chọi cũng được giảm đi.
Khi người chủ quản lắng nghe họ, họ cảm thấy bản thân được coi trọng và cũng sẵn sàng lắng nghe góp ý từ cấp trên. Ngược lại, gen Z khi trò chuyện với cấp trên, sẽ cho cấp trên thấy được những điều mới mẻ tích cực, học hỏi những điều trẻ trung để đổi mới công tác quản lý, từ đó phát triển đổi mới công ty theo hướng đi lên.
Hai bên khi trò chuyện sẽ không còn rào cản, mà thay vào đó là sự tin tưởng. Các nhân viên khi đã tin tưởng vào lãnh đạo, thì sẽ luôn cố gắng hoàn thành tốt công việc để cùng nhau phát triển công ty.
TẢI NGAY MIỄN PHÍ – MINDMAP BIỂU MẪU CHO NHÂN SỰ TỪ A-Z
7.4. Ứng dụng công nghệ trong làm việc
Hiện nay, công nghệ chính là một chiếc chìa khóa để mở ra bước đến thành công cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần phải ứng dụng công nghệ nhiều hơn vào công việc, để những người nhân viên trẻ có khả năng tăng năng suất công việc. Năng suất công việc để có thể nâng cao hơn việc quản lý nhân sự cũng là điều cốt lõi. Nhân sự là thế hệ gen Z, nên đòi hỏi doanh nghiệp cũng cần quản lý theo công nghệ mới để có thể quản lý dễ dàng hơn.
Một trong những phần mềm quản lý nhân sự gen Z được nhiều doanh nghiệp lựa chọn nhất hiện nay đó là phần mềm AMIS HRM của MISA. Giải pháp loại bỏ toàn bộ các công việc thủ công trong quản trị nguồn nhân lực và mang lại nhiều lợi ích cho bộ phận HR cũng như toàn bộ doanh nghiệp.
- Không còn tình trạng viết đơn xin nghỉ phép, đi muộn, về sớm, tốn kém thời gian tổng hợp và thống kê nhờ tính năng AMIS Chấm Công.
- Hạn chế những sai sót và rủi ro trong quá trình tính lương cho nhân viên, dễ dàng tính toán được các khoản khấu trừ theo quy định với phần mềm AMIS Tiền Lương.
- Tuyển dụng đơn giản, hiệu quả hơn, dễ dàng xây dựng được thương hiệu tuyển dụng cho doanh nghiệp với phần mềm AMIS Tuyển Dụng.
- Theo dõi, lưu trữ hồ sơ nhân viên dễ dàng, lưu trữ thông tin về quyết định khen thưởng, kỷ luật, luân chuyển nhân sự,.. với tính năng AMIS Thông tin nhân sự.
Với việc ứng dụng phần mềm hiện đại trong doanh nghiệp, bộ phận HR sẽ tối ưu được thời gian, công sức làm việc, nhân sự cũng thoải mái và hài lòng hơn trong công việc của mình. Từ đó, toàn bộ nhân viên trong công ty sẽ làm việc năng suất và giúp công ty đạt được mục tiêu đề ra.
Đừng bỏ qua: AMIS HRM – PHẦN MỀM QUẢN TRỊ NHÂN SỰ ĐƯỢC HẦU HẾT DOANH NGHIỆP TIN DÙNG
Đến nay, đã có rất nhiều doanh nghiệp trong nước sử dụng AMIS HRM và nhận thấy hiệu quả rõ rệt, giảm được rất nhiều thời gian, công sức cho bộ phận HR, tiêu biểu là Trống Đồng Palace – đơn vị tổ chức sự kiện hàng đầu tại khu vực miền Bắc.
Được biết, Trống Đồng Palace có đặc thù là nhân sự đi làm theo ca, số lượng nhân viên cũng biến động theo mùa. Vậy nên việc chấm công, tính lương, theo dõi thời gian làm việc của nhân sự rất khó khăn. Tuy nhiên, AMIS HRM đã giải quyết được toàn bộ vấn đề này, tiết kiệm đến 50% công sức cho bộ phận HR mà vẫn đảm bảo được tối đa hiệu quả khi làm việc.
Để được tư vấn chi tiết hơn về phần mềm cũng như đăng ký dùng thử sản phẩm HRM miễn phí, mời quý công ty đăng ký tại đây.
Tạm kết
Gen Z là một trong những thế hệ mới đầy tiềm năng của đất nước, không phải cứ trải qua gian khổ thì gen Z mới được công nhận. Các doanh nghiệp cần hiểu gen Z là gì một cách tích cực hơn, để tạo cho họ môi trường phát huy khả năng bản thân và cũng là tạo cho doanh nghiệp những nhân tài. MISA AMIS hy vọng với những thông tin cung cấp về gen Z, các doanh nghiệp sẽ có cho mình cách sử dụng nguồn nhân lực này hiệu quả!