Phân biệt mục đích và mục tiêu để thành công trong mọi việc

Xác định đúng mục đích và mục tiêu ảnh hưởng đáng kể đối với thành công của mỗi cá nhân và tổ chức. Vậy làm thế nào để phân biệt mục đích và mục tiêu, thiết lập hai yếu tố này một cách hiệu quả? Hãy cùng MISA AMIS HRM khám phá trong nội dung dưới đây.

Tải miễn phí – 11 Biểu mẫu OKR – Đánh giá nhân viên theo chức vụ và phòng ban

1. Định nghĩa về mục tiêu và mục đích

1.1. Mục đích (Purpose)

• Mục đích là hướng dẫn tổng quan, mục tiêu lớn mà bạn muốn đạt được trong cuộc sống hoặc trong một lĩnh vực cụ thể.
• Nó là một cái nhìn toàn cảnh về điều bạn muốn thực hiện hoặc đạt được và mang tính chất trừu tượng..
• Mục đích giúp xác định lý do tại sao bạn hành động, cung cấp ý nghĩa và có tính định hướng cho hành động của bạn.
• Mục đích thường được giữ lâu dài, không thay đổi thường xuyên, là một phần quan trọng của tầm nhìn và giá trị cá nhân của bạn.

Ví dụ: Mục đích muốn có một sự nghiệp thành công trong lĩnh vực kỹ thuật và đóng góp cho xã hội bằng cách phát triển các công nghệ tiên tiến.

1.2. Mục tiêu (Goal)

• Mục tiêu là các bước cụ thể, kế hoạch hành động, hoặc các nhiệm vụ cụ thể mà bạn thiết lập để đạt đến mục đích cuối cùng.
• Mục tiêu là sự cụ thể hóa của mục đích và nhấn mạnh các bước cần thực hiện để tiến gần hơn đến mục đích.
• Mục tiêu thường có tính cụ thể, đo lường được và có thời hạn để đảm bảo rằng bạn có thể đánh giá tiến trình của mình.
• Mục tiêu có thể thay đổi theo thời gian hoặc dựa trên việc học hỏi và điều chỉnh.

Ví dụ: Với mục đích “muốn có một sự nghiệp thành công trong lĩnh vực kỹ thuật và đóng góp cho xã hội bằng cách phát triển các công nghệ tiên tiến”, có thể thiết lập các mục tiêu như sau:

• Tìm hiểu và hoàn thành khóa học chuyên ngành kỹ thuật trong vòng 2 năm.
• Nhận chứng chỉ kỹ thuật loại giỏi sau khi hoàn thành khóa học.
• Tìm việc làm trong lĩnh vực kỹ thuật trong vòng 6 tháng.

Như vậy có thể hiểu rằng mục đích là mục tiêu lớn, tổng quát và trừu tượng, trong khi mục tiêu là các bước cụ thể để đạt đến mục đích đó.

2. Mục tiêu và mục đích khác nhau như thế nào?

	Mục đích	Mục tiêu
Định hướng	Tập trung vào lợi ích và giá trị cốt lõi muốn đạt được, thường liên quan đến tầm nhìn và giá trị cá nhân.	Tập trung vào kết quả cuối cùng và những bước cụ thể để đạt được kết quả đó.
Thời gian	Dài hạn và có thể không có thời hạn cụ thể.	Ngắn hạn hoặc dài hạn, tùy thuộc vào tính chất của nó.
Tính chất	Có thể mơ hồ và trừu tượng hơn so với mục tiêu, không nhất thiết phải được đặt ra một cách cụ thể.	Phải được đặt ra một cách rõ ràng và cụ thể để đảm bảo có thể đo lường và đánh giá tiến trình.
Kết quả	Là một sứ mệnh lớn và mang tính bền vững, không nhất thiết phải đạt được sau một khoảng thời gian cụ thể.	Đạt được sau một khoảng thời gian nhất định.
Thực hiện	Cần hoàn thành mục tiêu để đạt được mục đích, cung cấp hướng dẫn tổng quan cho cuộc sống hoặc công việc.	Tìm kiếm, định hướng, lập kế hoạch và triển khai
Thứ tự	Có trước mục tiêu và là nguồn cảm hứng để đặt ra và đạt được các mục tiêu	Có sau mục đích và là những bước cụ thể để tiến gần hơn đến mục đích.

3. Ý nghĩa của việc đặt mục tiêu

Nếu như mục đích là khát vọng, ước mơ thì mục tiêu chính là các chặng trên hành trình hướng tới đích. Việc đặt mục tiêu trong cuộc sống và công việc mang ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi cá nhân và tổ chức. 

Định hướng cho những nỗ lực

Mục tiêu giúp xác định hướng đi cụ thể và định hình hành động của chủ thể. Mục tiêu cho biết họ đang làm gì và tại sao họ cần tiếp tục nỗ lực. Nếu không có mục tiêu, cá nhân và tổ chức dễ rơi vào tình trạng không rõ ràng, mất thời gian cho những việc thừa thãi, hoặc không có tinh thần thực hiện công việc.

Xác định thứ tự ưu tiên

Việc đặt mục tiêu giúp xác định được những thành tựu quan trọng nhất, thứ tự ưu tiên trong cuộc sống và công việc. Điều này giúp các nhân và tổ chức  tránh lãng phí thời gian và tập trung vào những việc cần thiết nhất. Thứ tự ưu tiên cũng hỗ trợ lập kế hoạch hành động một cách dễ dàng hơn.

Hỗ trợ ra quyết định

Mục tiêu cung cấp một tiêu chí để đánh giá và định hình quyết định. Khi phải đối mặt với các lựa chọn khác nhau, người ta có thể dựa vào mục tiêu để xác định xem lựa chọn nào phù hợp và có khả năng thúc đẩy đạt được mục tiêu nhất.

Thúc đẩy hành động

Mục tiêu thúc đẩy hành động bằng cách cung cấp ý nghĩa cho những gì người ta làm. Điều này tạo ra động lực và sự tự chủ, giúp cá nhân và tổ chức chủ động hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ và tiến đến mục tiêu. Có một mốc kết quả phía trước giúp bạn biết mình còn thiếu bao nhiêu để tiếp tục cố gắng.

Tiết kiệm thời gian

Một mục tiêu chính xác sẽ giúp tiết kiệm thời gian bằng cách loại bỏ những hoạt động không liên quan đến mục tiêu đạt được. Việc đặt mục tiêu theo từng giai đoạn cũng giúp cá nhân và tổ chức tối ưu thời gian thực hiện. 

Phát triển tiềm năng

Việc đặt mục tiêu, đặc biệt là các mục tiêu mang tính kỳ vọng cao giúp bạn nhận ra và phát triển tiềm năng hơn nữa. Mỗi cá nhân và tổ chức thể tin tưởng vào khả năng của mình hơn và có động lực để khai thác hết sức mạnh.

>>> Xem thêm: Mô hình OKR là gì? Quản trị mục tiêu theo kết quả then chốt

4. Làm thế nào để thiết lập mục tiêu và mục đích trong công việc ?

4.1. Thiết lập mục đích

Tìm hiểu về bản thân: Bắt đầu bằng việc tự hỏi tại sao bạn làm công việc hiện tại và những gì bạn muốn đạt được trong sự nghiệp. Hãy nắm vững về những giá trị, đam mê, và mục tiêu cá nhân của bạn.

Xác định giá trị và đam mê: Hãy xem xét những giá trị và đam mê của bạn trong công việc. Điều này giúp bạn xác định những lĩnh vực hoặc mục tiêu cụ thể mà bạn thấy thú vị và tạo động lực cho bản thân.

4.2. Thiết lập mục tiêu

Xác định mục tiêu cụ thể

Trước tiên, bạn cần nên xác định điều cụ thể mà bạn muốn. Mục tiêu cần phải rõ ràng để bạn biết đang làm gì và nơi bạn đang hướng đến. Ví dụ “Tôi muốn học về IT” không phải một mục tiêu tốt, cần chi tiết hơn: “Tôi sẽ học về IT cơ bản trong vòng 1 năm tới”.

Lập kế hoạch hành động

Sau khi bạn đã xác định mục tiêu, hãy lập kế hoạch chi tiết về cách bạn sẽ đạt được nó. Điều này bao gồm việc xác định thứ tự ưu tiên, xác định thời gian và xác định các nguồn lực để hành động.

Triển khai công việc

Thực hiện kế hoạch hành động của bạn bằng cách hoàn thành nhiệm vụ một cách có hiệu suất, kiên nhẫn. Tập trung vào từng bước một và đảm bảo rằng bạn đang tiến gần hơn đến mục tiêu, tránh trì hoãn ở bất cứ bước nào.

Đánh giá quá trình và kết quả

Đánh giá quá trình để kiểm tra xem bạn đang thực hiện theo kế hoạch hay không, có gặp vấn đề hay trở ngại gì không. Điều này giúp bạn biết được mức độ tiến trình và điều chỉnh kế hoạch để đảm bảo rằng bạn vẫn đang theo đúng lộ trình.

Tôn vinh thành tích

Hãy nhìn nhận lại quá trình thực hiện mục tiêu và tôn vinh sự nỗ lực của bản thân, tổ chức, nếu kết quả đó là tích cực. Việc này giúp mọi người cảm thấy hành trình thực hiện mục tiêu trở nên ý nghĩa hơn và có động lực hơn. 

5. Kết luận

Phân biệt mục đích và mục tiêu giúp cá nhân và tổ chức định hướng hành động một cách hiệu quả hơn. Thiết lập mục đích và mục tiêu chính xác sẽ gợi mở tiềm năng cá nhân, đảm bảo hiệu suất công việc và tạo động lực phát triển hơn nữa.