Kế toán trưởng là gì? Nhiệm vụ và công việc của kế toán trưởng theo ngành nghề

09/10/2023
4095

Kế toán trưởng (Chief Accountant) không chỉ là người giữ vai trò cốt lõi trong bộ máy tài chính mà còn là người quyết định sự minh bạch và hiệu quả trong hoạt động của doanh nghiệp. Với tầm ảnh hưởng sâu rộng, vị trí này đòi hỏi kiến thức vững chắc, khả năng quản lý xuất sắc và tư duy chiến lược.

Trong bài viết này, MISA AMIS sẽ chia sẻ chi tiết về mô tả công việc và nhiệm vụ của kế toán trưởng, đồng thời cung cấp thông tin về lộ trình để trở thành một kế toán trưởng giỏi trong doanh nghiệp.

Mục lục Hiện

1. Kế toán trưởng là gì?

Kế toán trưởng (Chief Accountant) là người đứng đầu bộ phận kế toán, chịu trách nhiệm định hướng, tổ chức, và giám sát toàn bộ hoạt động kế toán, đồng thời tham mưu cho ban lãnh đạo về chiến lược tài chính doanh nghiệp.

Đây là một vị trí quản lý cấp trong doanh nghiệp, không chỉ quản lý số liệu mà còn đóng vai trò cầu nối giữa ban lãnh đạo với các cơ quan chức năng như thuế, kiểm toán. Họ có nhiệm vụ đảm bảo tính minh bạch, và tuân thủ pháp luật trong mọi hoạt động tài chính của doanh nghiệp.

Kế toán trưởng (KTT) chịu sự lãnh đạo trực tiếp của người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán. Nếu có đơn vị kế toán cấp trên, KTT (Chief Accountant) còn phải chịu sự chỉ đạo và kiểm tra của kế toán trưởng cấp trên về chuyên môn, nghiệp vụ.

2. Quy định của pháp luật VN về kế toán trưởng

2.1. Quy định chung

Căn cứ tại Điều 20 Nghị định 174/2016/NĐ-CP, quy định chung về việc bố trí kế toán trưởng và phụ trách kế toán như sau:

  • Đơn vị kế toán phải bố trí kế toán trưởng, trừ một số trường hợp đặc biệt quy định tại khoản 2 Điều 20 Nghị định 174/2016/NĐ-CP. Nếu đơn vị chưa thể bổ nhiệm KTT (Chief Accountant) ngay có thể bố trí người phụ trách kế toán hoặc thuê dịch vụ làm KTT. Thời gian bố trí người phụ trách kế toán tối đa là 12 tháng. Sau thời gian này, đơn vị phải hoàn thành việc bổ nhiệm kế toán trưởng.
  • Phụ trách kế toán: Đối với các đơn vị kế toán trong lĩnh vực nhà nước, như đơn vị chỉ có một người làm kế toán hoặc kế toán kiêm nhiệm, các đơn vị ngân sách, tài chính xã, phường, thị trấn không cần bổ nhiệm kế toán trưởng mà chỉ cần bổ nhiệm người phụ trách kế toán. Đồng thời, các doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng có thể bố trí phụ trách kế toán thay vì KTT (Chief Accountant).

2.2. Quy định về thời hạn bổ nhiệm và thay đổi kế toán trưởng

Căn cứ vào Khoản 3 và Khoản 4 Điều 20 Nghị định 174/2016/NĐ-CP, quy định về thời hạn bổ nhiệm và việc bàn giao công việc giữa KTT (Chief Accountant), phụ trách kế toán như sau:

  • Thời hạn bổ nhiệm: Thời hạn bổ nhiệm kế toán trưởng đối với các đơn vị kế toán trong lĩnh vực kế toán nhà nước và thời hạn bổ nhiệm phụ trách kế toán đối với các đơn vị quy định tại điểm a khoản 2 là 5 năm. Sau thời gian này, đơn vị cần thực hiện các quy trình bổ nhiệm lại KTT (Chief Accountant) hoặc phụ trách kế toán.
  • Bàn giao công việc: Khi có sự thay đổi KTT hoặc phụ trách kế toán, người đại diện pháp luật hoặc người quản lý, điều hành đơn vị kế toán phải tổ chức bàn giao công việc và tài liệu kế toán giữa KTT, phụ trách kế toán cũ và mới.
    • Phải thông báo cho các bộ phận liên quan trong đơn vị và các cơ quan có liên quan về việc thay đổi người phụ trách, cung cấp thông tin về tên và mẫu chữ ký của kế toán trưởng hoặc phụ trách kế toán mới.
    • Kể từ ngày nhận bàn giao, KTT, phụ trách kế toán mới chịu trách nhiệm về công việc kế toán, trong khi KTT, phụ trách kế toán cũ vẫn phải chịu trách nhiệm về công việc kế toán trong thời gian mình đảm nhận.

2.3. Điều kiện để trở thành kế toán trưởng

Để trở thành KTT (Chief Accountant) và đứng đầu đơn vị kế toán trong doanh nghiệp, cá nhân cần đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 52 Luật Kế toán 2015 và Điều 19 Nghị định 174/2016/NĐ-CP, bao gồm:

Điều kiện để trở thành kế toán trưởng
Điều kiện để trở thành kế toán trưởng

  • Có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, trung thực, liêm khiết, có ý thức chấp hành pháp luật;
  • Có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trung cấp trở lên;
  • Có chứng chỉ bồi dưỡng KTT (Chief Accountant);
  • KTT trình độ trung cấp, cao đẳng: phải có ít nhất 03 năm kinh nghiệm; KTT tốt nghiệp đại học thì cần có ít nhất 02 năm kinh nghiệm.
  • Không phải là đối tượng bị pháp luật cấm đảm nhiệm chức vụ kế toán trưởng tại doanh nghiệp

2.4. Đối tượng không được phép làm kế toán trưởng

Theo Khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 52 của Luật Kế toán số 88/2015/QH13, các đối tượng không được trở thành KTT bao gồm:

  • Người chưa thành niên; người bị Tòa án tuyên bố hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự; người đang phải chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
  • Người đang bị cấm hành nghề kế toán theo bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; người đang phải chấp hành hình phạt tù hoặc đã bị kết án về một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, tội phạm về chức vụ liên quan đến tài chính, kế toán mà chưa được xóa án tích.
  • Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, vợ, chồng, con đẻ, con nuôi, anh, chị, em ruột của người đại diện theo pháp luật, của người đứng đầu, của giám đốc, tổng giám đốc và của cấp phó của người đứng đầu, phó giám đốc, phó tổng giám đốc phụ trách công tác tài chính – kế toán, kế toán trưởng trong cùng một đơn vị kế toán, trừ doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu và các trường hợp khác do Chính phủ quy định.
  • Người đang là người quản lý, điều hành, thủ kho, thủ quỹ, người mua, bán tài sản trong cùng một đơn vị kế toán, trừ trong doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu và các trường hợp khác do Chính phủ quy định.

2.5. Quy định về trách nhiệm và quyền hạn của kế toán trưởng

Kế toán trưởng là vị trí quản lý cấp cao trong doanh nghiệp được hưởng các quyền hạn của người đứng đầu bộ phận kế toán đi cùng với đó là chịu các trách nhiệm của bộ phận. Cụ thể như sau.

Kế toán trưởng có trách nhiệm sau đây:

  • Thực hiện các quy định của pháp luật về kế toán, tài chính trong đơn vị kế toán;
  • Tổ chức điều hành bộ máy kế toán theo quy định của Luật này;
  • Lập báo cáo tài chính tuân thủ chế độ kế toán và chuẩn mực kế toán.
Quyền hạn và trách nhiệm của kế toán trưởng
Quyền hạn và trách nhiệm của kế toán trưởng

Quyền hạn của kế toán trưởng trong doanh nghiệp được quy định như sau:

  • KTT có quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ kế toán.
  • KTT của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự nghiệp sử dụng ngân sách nhà nước và doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, ngoài các quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ kế toán còn có các quyền sau đây:
  • Có ý kiến bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán về việc tuyển dụng, thuyên chuyển, tăng lương, khen thưởng, kỷ luật người làm kế toán, thủ kho, thủ quỹ;
  • Yêu cầu các bộ phận liên quan trong đơn vị kế toán cung cấp đầy đủ, kịp thời tài liệu liên quan đến công việc kế toán và giám sát tài chính của kế toán trưởng;
  • Bảo lưu ý kiến chuyên môn bằng văn bản khi có ý kiến khác với ý kiến của người ra quyết định;
  • Báo cáo bằng văn bản cho người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán trong đơn vị; trường hợp vẫn phải chấp hành quyết định thì báo cáo lên cấp trên trực tiếp của người đã ra quyết định hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền và không phải chịu trách nhiệm về hậu quả của việc thi hành quyết định đó.

3. Vai trò của kế toán trưởng

Kế toán trưởng là vị trí và chức danh đã được hoạch định trong sơ đồ tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp, nhưng không phải ai cũng hiểu được KTT thực sự đóng vai trò gì và quan trọng đến đâu trong một doanh nghiệp.

Tùy thuộc quy mô, hoạt động và một số yếu tố đặc thù khác nhau của từng doanh nghiệp nhưng nhìn chung ở các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay, nhất là khi chưa có nhiều doanh nghiệp tách bạch vai trò của Giám đốc tài chính và có vị trí Giám đốc tài chính riêng thì thông thường KTT có thể sẽ kiêm các nhiệm vụ tài chính của doanh nghiệp.

Do đó, Kế toán trưởng có vai trò rất quan trọng trong doanh nghiệp và có thể chi tiết như sau:

  • Xây dựng hệ thống kế toán cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, thực hiện những công việc liên quan trực tiếp đến nghiệp vụ chuyên môn kế toán theo đúng với quy định của pháp luật.
  • Phân tích và đánh giá tài chính chung hoạt động của doanh nghiệp, các dự án, công trình trước khi trình ban lãnh đạo doanh nghiệp.
  • Đảm bảo nguồn vốn đối với các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh, tham mưu cho Ban lãnh đạo doanh nghiệp về công tác quản lý và sử dụng nguồn vốn.
  • Xây dựng ngân sách cho tổ chức, theo dõi và kiểm soát việc chi tiêu, đảm bảo rằng các khoản chi trong tổ chức không vượt quá mức đã định và đạt được hiệu quả cao nhất.
  • Bảo đảm rằng tất cả các thông tin tài chính được lưu trữ một cách an toàn và chính xác. Đồng thời, họ cần bảo vệ các tài liệu kế toán, tránh rủi ro về gian lận hay lộ lọt thông tin tài chính.
  • Có trách nhiệm đào tạo, hướng dẫn nhân viên kế toán mới, phát triển đội ngũ kế toán, đồng thời kiểm tra chất lượng công việc của họ để đảm bảo đạt được các tiêu chuẩn và quy định đề ra.
  • Phối hợp với các bộ phận liên quan để xây dựng, tạo nên mạng lưới thông tin đảm bảo doanh nghiệp quản lý một cách hiệu quả hơn.
  • Tham mưu cho lãnh đạo doanh nghiệp về các công tác Tài chính Kế toán

4. Nhiệm vụ của Kế toán trưởng

Với vai trò được mô tả như trên thì nhiệm vụ của Kế toán trưởng doanh nghiệp có thể tóm lược như sau:

Những nhiệm vụ của kế toán trưởng
Những nhiệm vụ chính của kế toán trưởng

Tổ chức và quản lý hoạt động của bộ máy kế toán

  • Xác định được mục tiêu, hiểu doanh nghiệp, vận hành phòng kế toán phù hợp với mô hình kinh doanh.
  • Đảm bảo chứng từ lưu trữ theo quy định, khoa học, dễ tìm kiếm.
  • Tuyển dụng, đào tạo và giữ lại những nhân sự tốt nhất thực hiện công việc trong phòng kế toán.
  • Đảm bảo luôn có đầy đủ thông tin chính xác kịp thời phục vụ cho nhu cầu ra quyết định của ban lãnh đạo.

Lập/kiểm soát việc lập Báo cáo tài chính

Kế toán trưởng phải có đủ trình độ chuyên môn để giám sát hoạt động kế toán tại doanh nghiệp, kiểm tra tính bất hợp lý trong Báo cáo tài chính và điều chỉnh kịp thời.

KTT (Chief Accountant) phải nắm được chuyên môn nghiệp vụ và số liệu do kế toán tổng hợp báo cáo, là người chịu trách nhiệm với ban quản trị doanh nghiệp về các chứng từ và sổ sách kế toán của doanh nghiệp. Vì thế, KTT cần đảm bảo được tính chính xác, kịp thời, hợp pháp trong các chứng từ, sổ sách kế toán, các thông tin được công bố cho hoạt động đầu tư.

Đảm bảo tính hợp pháp trong sổ sách kế toán

Nhiệm vụ này đòi hỏi kế toán trưởng cần phải đảm bảo được tính chính xác, kịp thời, hợp pháp trong các tài liệu, sổ sách kế toán, các chứng từ thanh toán, báo cáo tài chính, công nợ với ngân hàng, khách hàng cũng như chủ đầu tư… KTT chịu trách nhiệm với kiểm toán viên về các sổ sách tài liệu kế toán của doanh nghiệp.

Tham gia phân tích, lập kế hoạch và dự báo

Từ các phân tích này, KTT (Chief Accountant) sẽ đưa ra các dự báo về nguồn tài chính, đưa ra các kiến nghị trong việc thu hút nguồn tài chính cho doanh nghiệp nhằm duy trì ngân sách; hỗ trợ ban lãnh đạo trong việc xử lý các rủi ro, sai phạm và vi phạm tài chính hoặc pháp luật.

Kế toán trưởng phải nắm được các kỹ năng phân tích, các tỷ số tài chính để tham mưu cho ban giám đốc công ty :

  • Phân tích dòng tiền: quản lý chặt chẽ việc thu nợ, đảm bảo nguồn vốn đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tiếp đến là các kênh huy động vốn, lãi suất và kế hoạch tiếp cận trong trường hợp doanh nghiệp cần bổ sung nguồn vốn kinh doanh.
  • Phân tích biến động hàng tồn kho: sức tiêu thụ của các mặt hàng, lượng hàng tồn kho, giá thị trường ảnh hưởng tăng/giảm như thế nào đến lượng hàng hóa và kế hoạch giải phóng hàng tồn đọng.
  • Phân tích giá thành sản phẩm: Việc quản lý nguyên liệu và dịch vụ đầu vào tốt, có được chính sách linh hoạt về chiết khấu, phân bổ nhân công sản xuất,… có ảnh hưởng không nhỏ đến giá thành cạnh tranh của sản phẩm.
  • Phân tích chi phí: phân loại các chi phí theo hoạt động, giúp doanh nghiệp kiểm soát và đánh giá việc sử dụng chi phí đúng mục đích. Căn cứ trên các báo cáo đánh giá về chi phí, ban giám đốc có những chính sách cắt giảm chi phí tránh lãng phí, xây dựng lại định mức chi phí phù hợp cho từng phòng ban.

Giám sát việc quyết toán

Kế toán trưởng cần giám sát, theo dõi việc thống kê, quyết toán các khoản thu chi; tổ chức kiểm kê hàng hóa, vật tư, tài sản, của doanh nghiệp vào cuối năm tài chính hoặc thời điểm bất kỳ theo yêu cầu quản lý. Các quản lý cấp cao có thể yêu cầu thống kê, quyết toán bất cứ thời điểm nào, do vậy KTT cần luôn chuẩn bị để sẵn sàng đáp ứng yêu cầu này.

KTT cũng là người thực hiện trình bày kết quả với ban điều hành và các bên liên quan (nếu có).

Thuế và các nhiệm vụ khác

Ngoài các nhiệm vụ chính liên quan đến kế toán và thuế, KTT (Chief Accountant) có thể thực hiện một số nhiệm vụ khác nếu thấy cần thiết hoặc theo yêu cầu của cấp trên. Nhiệm vụ khác của kế toán trưởng còn phụ thuộc vào phân công công việc mà doanh nghiệp họ đang làm việc.

5. Mô tả công việc của kế toán trưởng theo ngành nghề

Dưới đây là phần tổng hợp một số bản mẫu mô tả công việc của kế toán trưởng theo ngành nghề

  • Ngành bất động sản
  • Ngành bán lẻ
  • Ngành thời trang
  • Ngành sản xuất

5.1. Mẫu mô tả công việc của kế toán trưởng ngành sản xuất

Về cơ bản, KTT (Chief Accountant) ngành sản xuất cũng đảm nhận công việc tương tự như ở các ngành khác. Tuy nhiên, trong ngành sản xuất, công việc của kế toán trưởng bao gồm thêm việc xây dựng quy trình và phương pháp tính giá thành sản phẩm nhằm tối ưu hóa chi phí sản xuất.

Mẫu mô tả công việc của kế toán trưởng ngành sản xuất
Mẫu mô tả công việc của kế toán trưởng ngành sản xuất

5.2. Mô tả công việc của kế toán trưởng ngành bán lẻ

Một số công việc chính của kế toán trưởng ngành bán lẻ có thể kể đến như:

  • Theo dõi và quản lý các khoản phải trả, phải thu và đảm bảo các khoản thanh toán đúng thời hạn
  • Phân tích báo cáo để đưa ra phương pháp tối ưu chi phí và nguồn vốn
  • Quản lý và kiểm soát doanh thu
  • Hỗ trợ các chứng từ hàng hóa, nhà cung cấp khi có đoàn kiểm tra
Mô tả công việc của kế toán trưởng ngành bán lẻ
Mô tả công việc của kế toán trưởng ngành bán lẻ

5.3. Công việc của kế toán trưởng ngành bất động sản

Một số công việc chính của kế toán ngành bất động sản bao gồm:

  • Quản lý toàn bộ các hoạt động liên quan đến tài chính kế toán của công ty
  • Tư vấn và hỗ trợ ban lãnh đạo đưa ra các quyết định tài chính
  • Quyết toán các dự án kinh doanh của công ty, giám sát hợp đồng mua bán BĐS của dự án, theo dõi công nợ phải thu phải
Công việc của kế toán trưởng ngành bất động sản
Công việc của kế toán trưởng ngành bất động sản

5.4. Công việc của kế toán trưởng ngành thời trang

Đối với ngành thời trang, kế toán trưởng cũng đảm nhận các công việc tương tự với ngành khác như:

  • Quản lý và giám sát toàn bộ bộ phận kế toán
  • Quản lý sổ sách và báo cáo tài chính tháng/quý/năm
  • Quản lý chi phí, ngân sách, dòng tiền…
  • Quyết toán thuế
  • Một số công việc khác theo yêu cầu của ban lãnh đạo
Công việc của kế toán trưởng ngành thời trang
Công việc của kế toán trưởng ngành thời trang

6. Kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng kế toán trưởng cần có

Kinh nghiệm, kiến thức: 

  • Kiến thức chuyên môn vững: Am hiểu về kế toán, tài chính, luật kế toán, các chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) và các quy định liên quan đến ngành nghề của doanh nghiệp.
  • Hiểu biết về chiến lược tài chính: Biết cách phân tích và lập kế hoạch tài chính dài hạn, đồng thời đưa ra các giải pháp quản lý chi phí và tối ưu hóa nguồn lực tài chính.
  • Quản lý tài chính doanh nghiệp: Có kinh nghiệm theo dõi và đánh giá tình hình tài chính, phân tích báo cáo tài chính và kiểm soát dòng tiền hiệu quả.
  • Quản lý hệ thống kế toán: Có kinh nghiệm thiết lập và quản lý hệ thống kế toán, kiểm soát và báo cáo tài chính cho các đơn vị trong tổ chức.
  • Kinh nghiệm lãnh đạo: Có khả năng lãnh đạo và quản lý nhóm kế toán, tạo môi trường làm việc hiệu quả và thúc đẩy sự phát triển chuyên môn của các thành viên trong đội ngũ.

Những kỹ năng kế toán trưởng cần có:

  • Kỹ năng phân tích tài chính: Khả năng phân tích và đánh giá các báo cáo tài chính, chỉ số tài chính để đưa ra các quyết định chiến lược đúng đắn.
  • Kỹ năng lập báo cáo tài chính: Thành thạo trong việc lập các báo cáo tài chính (bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ) chính xác và đúng hạn.
  • Kỹ năng quản lý dòng tiền: Đảm bảo việc quản lý và tối ưu hóa dòng tiền để duy trì hoạt động tài chính ổn định.
  • Kỹ năng giao tiếp và tư vấn: Khả năng giao tiếp hiệu quả với các bộ phận khác trong doanh nghiệp, cung cấp các tư vấn tài chính cho ban lãnh đạo và các đối tác bên ngoài.
  • Kỹ năng sử dụng phần mềm kế toán: Thành thạo các phần mềm kế toán chuyên dụng, đặc biệt là các phần mềm kế toán online, giúp nâng cao hiệu quả công việc và tính chính xác trong công tác kế toán.

7. Lộ trình trở thành kế toán trưởng giỏi

Vậy để trở thành Kế toán trưởng thì các bước trên lộ trình để phát triển từ 1 kế toán phần hành lên KTT sẽ như thế nào? Có nhiều phần kế toán chi tiết nhưng cơ bản là các phần hành sau:

Lộ trình trở thành kế toán trưởng phát triển từ những vị trí kế toán phần hành chi tiết

7.1. Kế toán chi phí, giá thành

Đây là phần hành rất quan trọng đặc biệt là với các đơn vị sản xuất/xây dựng cơ bản. KTT nắm vững phần hành này sẽ giúp hạch toán chính xác chi phí, giá thành, từ đó có những giải pháp về kế toán quản trị trong việc kiểm soát chi phí, tiết kiệm được vật tư và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Kiểm soát được chi phí và hạch toán chính xác được giá thành cũng là nhân tố giúp doanh nghiệp xây dựng được giá bán có sức cạnh tranh và đáp ứng được các yêu cầu tài chính của doanh nghiệp.

Kế toán chi phí, giá thành có thể nói là những bước đi đầu tiên và quan trọng trên lộ trình trở thành Kế toán trưởng.

>>> Có thể bạn quan tâm: Kế toán giá thành là gì? Làm thế nào để làm tốt công việc kế toán giá thành trong doanh nghiệp

7.2. Kế toán hàng tồn kho

Phần hành này rất quan trọng bởi ngoài các chi phí (phi vật tư) thì luân chuyển hàng tồn kho đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp sản xuất.

Kế toán nguyên vật liệu – hàng tồn kho có thể nói là những bước đi đầu tiên và cơ bản trên lộ trình trở thành Kế toán trưởng.

>>> Xem chi tiết về kế toán hàng tồn kho tại đây.

7.3. Kế toán thuế

Cái tên đã “nói lên” tính quan trọng của phần kế toán này, quá trình hoạt động của doanh nghiệp luôn song hành cùng thuế. Có những doanh nghiệp xây dựng riêng chiến lược thuế cho hoạt động của mình để cụ thể cho từng giai đoạn kinh doanh sẽ xử lý mối quan hệ thuế phù hợp nhất trên cơ sở tuân thủ pháp luật thuế, đồng thời,  vận dụng tối đa các chính sách thuế để có lợi nhất cho doanh nghiệp.

Kế toán thuế có thể nói là những bước đi cơ bản và cần thiết trên lộ trình trở thành Kế toán trưởng

7.4. Kế toán tổng hợp (KTTH)

Với vị trí là người dưới KTT có vai trò giám sát nhóm các kế toán phần hành. KTTH kết nối các mảng công việc từ các phần hành chi tiết để lập báo cáo.

Tùy thuộc quy mô và hoạt động của doanh nghiệp và tổ chức bộ máy kế toán, thông thường KTTH là người lập BCTC nhất là với các doanh nghiệp lớn.

Kế toán tổng hợp có thể nói là điều kiện cần về chuyên môn kế toán trên lộ trình trở thành Kế toán trưởng.

Sơ đồ bộ máy kế toán của 1 doanh nghiệp với các kế toán phần hành

7.5. Các chứng chỉ nghề nghiệp

Trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập, nhất là khi làm việc cho các tổ chức lớn, việc bạn có các chứng chỉ nghề kế toán có ý nghĩa quan trọng khẳng định kiến thức và kinh nghiệm của bạn. Các bạn sẽ có thể thương lượng được mức lương tốt hơn và có nhiều các cơ hội nghề nghiệp hơn khi sở hữu các chứng chỉ này.

Một số chứng chỉ nghề nghiệp mà các bạn tài chính có thể hướng tới như: Chứng chỉ hành nghề kế toán CPA Việt Nam, CPA Úc; Chứng chỉ Đại lý thuế; ACCA…

Tham khảo thêm về các Chứng chỉ hành nghề kế toán tại đây.

8. Sự khác nhau giữa kế toán trưởng và trưởng phòng kế toán

Mặc dù cả trưởng phòng kế toán và kế toán trưởng đều tham gia vào các công việc liên quan đến hoạt động kế toán của doanh nghiệp, nhưng vai trò và phạm vi trách nhiệm của hai vị trí này lại có sự khác biệt rõ rệt. Cụ thể:

Tiêu chí Kế toán trưởng Trưởng phòng kế toán
Chức danh và phạm vi công việc Người đứng đầu bộ phận kế toán, chịu trách nhiệm toàn diện về báo cáo tài chính và công tác kế toán. Quản lý phòng kế toán, giám sát hoạt động hàng ngày của nhân viên kế toán.
Trách nhiệm và quyền hạn Chịu trách nhiệm pháp lý về báo cáo tài chính và tuân thủ quy định kế toán; báo cáo cho ban giám đốc. Quản lý công việc kế toán hàng ngày, phân công nhiệm vụ cho nhân viên, không chịu trách nhiệm toàn diện về báo cáo tài chính.
Kinh nghiệm và yêu cầu chuyên môn Cần có chứng chỉ kế toán trưởng, yêu cầu trình độ đại học trở lên và ít nhất 2-3 năm kinh nghiệm ở vị trí cao cấp trong kế toán. Có thể không yêu cầu chứng chỉ kế toán trưởng, nhưng cần có kinh nghiệm làm việc trong phòng kế toán, ít nhất 1-2 năm.
Mối quan hệ báo cáo Báo cáo trực tiếp cho ban giám đốc hoặc giám đốc tài chính, tham mưu về chiến lược tài chính. Báo cáo cho KTT (Chief Accountant) hoặc giám đốc tài chính, không tham gia vào chiến lược tài chính của công ty.
Quyền quyết định Quyết định về các vấn đề tài chính quan trọng, chịu trách nhiệm trước pháp luật và cơ quan chức năng. Thực hiện các quyết định về quản lý công việc kế toán trong phòng, nhưng không chịu trách nhiệm về các vấn đề tài chính lớn.

9. Một số câu hỏi thường gặp về kế toán trưởng

Rủi ro khi làm kế toán trưởng là gì?

Kế toán trưởng thường đối mặt với nhiều rủi ro trong quá trình làm việc, bao gồm cả rủi ro pháp lý, tài chính và đạo đức nghề nghiệp. Một trong những rủi ro lớn nhất là các vấn đề pháp lý, như việc ký sai báo cáo tài chính, kê khai thuế không chính xác hoặc không tuân thủ các quy định kế toán và thuế. Những sai sót này có thể dẫn đến các hình phạt hành chính hoặc thậm chí là trách nhiệm hình sự.

Ngoài ra, rủi ro tài chính cũng là một thách thức, đặc biệt khi thiếu kiểm soát nội bộ hoặc có sai sót trong việc quản lý dòng tiền và tài sản của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, KTT (Chief Accountant) còn phải đối mặt với áp lực đạo đức nghề nghiệp, chẳng hạn như bị ép buộc tham gia hoặc che giấu các hành vi gian lận trong doanh nghiệp.

Trách nhiệm của kế toán trưởng trước pháp luật?

Trách nhiệm của KTT là đảm bảo rằng các hoạt động kế toán và tài chính của doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật. Điều này bao gồm việc lập báo cáo tài chính và sổ sách kế toán một cách trung thực, chính xác, đồng thời thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp theo đúng thời hạn.

Ngoài ra, kế toán trưởng còn có trách nhiệm tư vấn cho ban lãnh đạo về các quy định pháp luật liên quan đến tài chính và kế toán, giúp doanh nghiệp tránh các rủi ro pháp lý. Nếu vi phạm, KTT có thể phải chịu các hình phạt từ hành chính đến hình sự, tùy thuộc vào mức độ và tính chất của hành vi vi phạm.

Cần có chứng chỉ gì để được làm kế toán trưởng?

Để được bổ nhiệm làm KTT, bạn cần đáp ứng các tiêu chí sau:

  • Bằng cấp: Tốt nghiệp đại học chuyên ngành Kế toán, Kiểm toán, Tài chính hoặc các lĩnh vực liên quan.
  • Chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng: Đây là yêu cầu bắt buộc, được cấp sau khi hoàn thành khóa học KTT tại các đơn vị được Bộ Tài chính công nhận.
  • Kinh nghiệm thực tiễn: Có ít nhất 2-5 năm kinh nghiệm làm kế toán, tùy thuộc vào quy định của từng doanh nghiệp hoặc lĩnh vực.

Lời kết

MISA AMIS hi vọng qua bài viết, các bạn định hình được rõ hơn nhiệm vụ, công việc và các điều kiện, yêu cầu của một người làm kế toán trưởng và có lộ trình, định hướng rõ ràng cho riêng bản thân mình. Ngày nay, khi Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang phát triển, nó mang lại thời cơ nhưng cũng là thách thức với ngành kế toán. Kế toán trưởng và cả doanh nghiệp sẽ thua thiệt nếu không thay đổi tư duy, không vận dụng công nghệ, không hội nhập toàn cầu.

MISA AMIS Kế toán cung cấp hàng loạt công cụ giúp tiết kiệm thời gian kế toán cần để tập trung phát triển nghề nghiệp:

  • Kết nối ngân hàng điện tử, hệ thống bán hàng, quản trị, nhân sự và hơn 100 đối tác.
    • Kết nối với ngân hàng để chuyển tiền, đối chiếu sổ phụ, nắm bắt số dư theo thời gian thực giúp tiết kiệm thời gian, công sức.
    • Kế toán dễ dàng kê khai đầy đủ các loại thuế theo quy định và nộp thuế thuế điện tử ngay trên phần mềm kế toán.
    • Kế thừa thông tin: Báo giá, Đơn hàng, Đề nghị xuất hóa đơn… từ bộ phận bán hàng; Tiền lương, Bảo hiểm, Thuế TNCN… từ bộ phận nhân sự giúp tiết kiệm thời gian nhập liệu.
    • Kết nối với các phần mềm: Hóa đơn điện tử, Chữ ký số điện tử, Bán hàng… giảm thiểu nhập liệu chồng chéo, sai lệch dữ liệu.
  • Tự động nhập liệu chứng từ từ: Hóa đơn, Bill bán hàng, Bảng kê ngân hàng… giúp rút ngắn thời gian nhập liệu, tránh sai sót.
  • Đầy đủ báo cáo quản trị: Hàng trăm báo cáo quản trị theo mẫu hoặc tự thiết kế chỉnh sửa, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp thuộc mọi ngành nghề.
  • Tự động hóa việc lập báo cáo: Tự động tổng hợp số liệu lên báo cáo thuế, báo cáo tài chính và các sổ sách giúp doanh nghiệp nộp báo cáo kịp thời, chính xác.
  • Cảnh báo thông minh: Nhắc nhở hạn kê khai, nộp thuế; Tồn kho vật tư, hàng hóa; Thu hồi nợ, thanh toán hóa đơn; Tình trạng hoạt động của KH/NCC…

Hãy đăng ký sử dụng miễn phí bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS ngay hôm nay để trải nghiệm công cụ tài chính hỗ trợ hàng đầu!

Mời anh/chị đăng ký đăng ký dùng thử miễn phí 15 ngày bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS để trải nghiệm công cụ tài chính tối ưu nhất!

>> DÙNG THỬ MIỄN PHÍ – PHẦN MỀM KẾ TOÁN ONLINE MISA AMIS

Loading

Đánh giá bài viết
[Tổng số: 2 Trung bình: 5]
Nguyễn Phương Thanh
Tác giả
Chuyên gia Tài chính - Kế Toán