Chiến lược kinh doanh của AMAZON: Ông vua ngành thương mại điện tử

Để trở thành một trong những “ông lớn” ngành thương mại điện tử, Amazon đã xây dựng và triển khai các chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu và phân tích chi tiết chiến lược kinh doanh của Amazon tại bài viết dưới đây. 

Giới thiệu tổng quan về Công ty Amazon

Theo Wikipedia, Amazon.com, Inc. là một công ty công nghệ đa quốc gia của Mỹ có trụ sở tại Seattle, Washington tập trung vào điện toán đám mây, truyền phát kỹ thuật số, trí tuệ nhân tạo và thương mại điện tử. Công ty này được coi là một trong những công ty công nghệ Big Four cùng với Google, Apple và Facebook.

Amazon được biết đến với việc làm thay đổi tư duy của các ngành công nghiệp đã được thiết lập thông qua đổi mới công nghệ và phát triển quy mô lớn. Công ty này là thị trường thương mại điện tử lớn nhất thế giới, nhà cung cấp trợ lý AI và nền tảng điện toán đám mây được đo bằng doanh thu và vốn hóa thị trường.

Amazon là công ty Internet lớn nhất tính theo doanh thu trên thế giới. Đây là công ty tư nhân lớn thứ hai ở Hoa Kỳ và là một trong những công ty có giá trị nhất thế giới. Amazon là công ty công nghệ lớn thứ hai tính theo doanh thu.

Amazon được Jeff Bezos thành lập vào ngày 5 tháng 7 năm 1994, tại Bellevue, Washington. Công ty ban đầu kinh doanh như một nhà phân phối trực tuyến sách nhưng sau đó mở rộng thêm để bán đồ điện tử, phần mềm, trò chơi video, may mặc, đồ nội thất, thực phẩm, đồ chơi và trang sức.

Năm 2015, Amazon đã vượt qua Walmart trở thành nhà bán lẻ có giá trị nhất tại Hoa Kỳ tính theo giá trị vốn hóa thị trường. Vào năm 2017, Amazon đã mua lại Whole Foods Market với giá 13,4 tỷ đô la, điều này đã làm tăng đáng kể sự hiện diện của Amazon với tư cách là một nhà bán lẻ truyền thống.Năm 2018, Bezos tuyên bố rằng dịch vụ giao hàng trong hai ngày của họ, Amazon Prime, đã có trên 100 triệu người đăng ký trên toàn thế giới.

Tên gọi Amazon.com được chọn vì sông Amazon là con sông lớn nhất trên thế giới, và vì vậy tên gợi lên quy mô lớn, và cũng một phần vì nó bắt đầu bằng ‘A’ và do đó sẽ hiện lên gần đầu danh sách chữ cái.

Công ty đa quốc gia này khởi đầu bằng dịch vụ bán sách trực tuyến nhưng đã nhanh chóng đa dạng hoá các lĩnh vực của mình sang tất cả các mảng khác như đồ gia dụng, đồ nội thất, điện tử, đồ công nghệ, đồ chơi, thực phẩm… Với những chiến lược kinh doanh đúng đắn thì sau 21 năm, Amazon đã thu về khối tài sản 136 tỷ USD từ việc kinh doanh.

Amazon phân phối tải xuống và phát trực tuyến video, âm nhạc, audiobook thông qua các công ty con Amazon Prime Video, Amazon Music và Audible. Amazon cũng có một chi nhánh xuất bản, Amazon Publishing, một hãng phim và truyền hình, Amazon Studios và một công ty con về điện toán đám mây, Amazon Web Services. Công ty cũng sản xuất hàng điện tử tiêu dùng bao gồm thiết bị đọc ebook Kindle, máy tính bảng Fire, Fire TV, và các thiết bị Echo. Ngoài ra, các công ty con của Amazon cũng bao gồm Ring, Twitch.tv, Whole Foods Market và IMDb. 

Phân tích mô hình SWOT của Amazon

Mô hình SWOT là một công cụ nổi tiếng được nhiều doanh nghiệp biết đến và áp dụng bởi tính hữu ích trong việc giúp các nhà quản lý phân tích các yếu tố quan trọng bên trong và ngoài doanh nghiệp để từ đó thiết lập nên các chiến lược cũng như kế hoạch kinh doanh phù hợp. 

SWOT là viết tắt của 4 từ: Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức) – là một mô hình nổi tiếng giúp doanh nghiệp có thể phân tích cũng như xây dựng được chiến lược kinh doanh của mình một cách hiệu quả.

Trong 4 yếu tố của mô hình SWOT, điểm mạnh và điểm yếu là 2 yếu tố để đánh giá nội bộ doanh nghiệp. Đối với 2 yếu tố này, doanh nghiệp có thể kiểm soát và thay đổi được. Thường các yếu tố này có liên quan tới hoạt động công ty, tài sản thuộc về doanh nghiệp, phát triển sản phẩm,…

Bên cạnh đó, 2 yếu tố còn lại là cơ hội và thách thức là các yếu tố tác động bên ngoài thường liên quan đến thị trường và mang tính vĩ mô. Doanh nghiệp có thể sẽ không thể kiểm soát được 2 yếu tố bên ngoài này. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể nắm bắt cơ hội, nhưng cũng phải quan tâm và đề phòng tới những thách thức từ bên ngoài có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Đọc chi tiết hơn về mô hình SWOT tại bài viết: Mô hình SWOT là gì & 7 bước phân tích SWOT

Điểm mạnh (Strengths)

Về điểm mạnh trong mô hình SWOT của Amazon, thương hiệu này có một số những điểm mạnh nổi bật dưới đây.

• Thương hiệu mạnh: Là một người khổng lồ thương mại điện tử toàn cầu, Amazon có một vị trí mạnh mẽ và hình ảnh thương hiệu thành công trên thị trường.
• Định hướng khách hàng: Amazon phục vụ một lượng lớn khách hàng cho các nhu cầu hàng ngày với giá rẻ. Điều này đã làm cho nó một thương hiệu theo định hướng khách hàng.
• Khác biệt và đổi mới: Amazon thường xuyên đưa ra những ý tưởng sáng tạo và bổ sung sáng tạo cho dòng sản phẩm và dịch vụ của mình như Hệ thống ngủ thông minh Withings Aura.  Điều này tạo ra sự khác biệt của Amazon so với các công ty khác.
• Danh mục sản phẩm đa dạng: Amazon sở hữu hỗn hợp sản phẩm phong phú thu hút khách hàng trực tuyến để thực hiện phần lớn giao dịch mua hàng từ đó thay vì các nhà bán lẻ trực tuyến khác. Tính đến năm 2018. Amazon đã bán được  562,3 triệu  sản phẩm trên Thị trường Amazon.com của mình.

Điểm yếu (Weaknesses)

Bên cạnh những điểm mạnh, Amazon cũng có những điểm yếu cần phải khắc phục.

Một số những điểm yếu chính trong mô hình SWOT của Amazon có thể được kể đến như sau: 

• Mô hình kinh doanh dễ bắt chước: Các doanh nghiệp bán lẻ trực tuyến đã trở nên khá phổ biến trong thế giới kỹ thuật số này. Vì vậy, bắt chước mô hình kinh doanh của Amazon cho các công ty đối thủ không quá khó. Một vài doanh nghiệp thậm chí còn cho Amazon một thời gian khó khăn. Chúng bao gồm Barnes & Noble, eBay, Netflix, Hulu và Oyster,…
• Mất lợi nhuận ở một số khu vực: Ở một số khu vực như Ấn Độ, Amazon đã phải đối mặt với thua lỗ. Việc vận chuyển miễn phí cho khách hàng có thể là một trong những lý do cho thấy rủi ro mất lợi nhuận ở một số thị trường.
• Một số sản phẩm không thành công: Sự ra mắt của Fire Phone tại Mỹ là một thất bại lớn trong khi thiết bị chữa cháy Kindle thậm chí còn không phát triển tốt.

Cơ hội (Opportunities)

Để tận dụng điểm mạnh và khắc phục điểm yếu, Amazon có thể nắm bắt một số những cơ hội có lợi để phát triển thương hiệu và tăng doanh số bán hàng như sau:

• Mở rộng thị trường: Amazon có thể đạt được cơ hội thâm nhập hoặc mở rộng hoạt động tại các thị trường đang phát triển.
• Thu mua lại các công ty thương mại điện tử: Việc mua lại nhiều hơn các công ty thương mại điện tử có thể tăng năng lực của công ty và giảm mức độ cạnh tranh.

Thách thức (Threats)

Bên cạnh cơ hội thì Amazon cũng cần đối mặt với một số những thách thức. Các thách thức chính trong phân tích SWOT của Amazon có thể được liệt kê như sau:

• Các quy định của chính phủ: Các quy định của chính phủ cũng có thể đe dọa tiến trình kinh doanh của Amazon ở một số quốc gia quan trọng. Amazon không giao hàng đến Cuba, Iran, Bắc Triều Tiên, Sudan và Styria.
• Mức độ cạnh tranh cao: Cạnh tranh quyết liệt với các công ty bán lẻ lớn như Walmart và eBay có thể mang lại cho Amazon một thời gian khó khăn trong tương lai.

Bảng phân tích SWOT của Amazon 

Điểm mạnh	Điểm yếu	Cơ hội	Thách thức
Thương hiệu mạnh Tập trung vào khách hàng Khác biệt và đổi mới Danh mục sản phẩm đa dạng	Mô hình kinh doanh dễ bắt chước Mất lợi nhuận ở một số khu vực Một số sản phẩm không thành công	Mở rộng thị trường Thu mua lại các công ty thương mại điện tử	Các quy định của chính phủ Mức độ cạnh tranh cao

Phân tích chi tiết chiến lược kinh doanh của Amazon

Để trở thành một trong những công ty thương mại điện tử hàng đầu trên thế giới, Amazon đã có những chiến lược kinh doanh vô cùng hiệu quả. Vậy chiến lược kinh doanh của Amazon là gì? 

Triết lý kinh doanh của Amazon

Đối với triết lý trong chiến lược kinh doanh của Amazon, thương hiệu này đã sử dụng 5 triết lý kinh doanh chính bao gồm: 

• Luôn áp dụng triết lý “ngày đầu tiên”: Bezos theo đuổi trí lý “ngày đầu tiên” từ những ngày đầu thành lập Amazon. Triết lý này có nghĩa là luôn giữ vững tinh thần của một công ty khởi nghiệp, chống lại sự tự mãn có thể giết chết sự thành công và tiếp đó là sự sụp đổ.
• Lấy khách hàng làm trọng tâm: Ngay từ những ngày đầu, Bezos luôn ám ảnh với việc phải đổi mới theo nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Ông tin rằng phải tập trung vào khách hàng, chứ không phải vào đối thủ.
• Xây dựng đội ngũ làm việc tốt nhất cho công ty: Thành công của công ty phụ thuộc chủ yếu vào những con người được tuyển về. Đó là lý do Bezos luôn coi trọng việc xây dựng đội ngũ nhân sự. Triết lý của ông là tập trung vào việc đưa đúng người vào đội ngũ quản lý, sau đó cho họ hưởng thành quả từ những thành công của công ty – giúp họ có động lực để cống hiến.
• Luôn giữ tinh thần đổi mới và sáng tạo: Từng bước trên con đường xây dựng đế chế thương mại điện tử lớn nhất thế giới, Bezos thêm vào các tính năng và chức năng mà ban đầu bị cho là tốn kém, nhưng mang lại lợi ích cho khách hàng.
• Sẵn sàng chấp nhận thất bại để thành công: Một trong những chiến lược cốt lõi cho sự thành công của Bezos và Amazon là cách nhìn nhận của ông với thất bại. Ông tin tưởng vào việc thử hàng loạt ý tưởng, dù biết rằng một số có thể thất bại. Ông cho rằng chấp nhận những rủi ro đã được tính toán kỹ là điều cần thiết.

Mục tiêu chiến lược kinh doanh của Amazon

Về mục tiêu trong chiến lược kinh doanh của Amazon, ngay từ đầu, mục tiêu của Jeff Bezos là biến Amazon trở thành nguồn cung cấp hầu như tất cả mọi hàng hóa mà khách hàng muốn mua, bắt đầu với một danh mục rất nhiều đầu sách và các sản phẩm truyền thống, sau đó mở rộng ra nhiều loại hàng hóa khác nhau. Nói cách khác, mục tiêu của Amazon là trở thành “một cửa hàng có mọi thứ trên đời” (the everything store).

Mô hình kinh doanh của Amazon

Từ một nền tảng thương mại điện tử chuyên bán sách đến vị trí gã khổng lồ công nghệ như hiện nay là kết quả của một mô hình kinh doanh phù hợp và đúng đắn của Amazon. Nhờ đó, Amazon còn được biết đến như người khởi xướng trong việc làm thay đổi tư duy của của các ngành công nghiệp, trở thành tấm gương và niềm cảm hứng của các thương hiệu.

Mô hình kinh doanh của Amazon, ban đầu là một sàn Thương mại điện tử, Nhưng giờ đây kết hợp thêm giải trí, âm nhạc, điện toán đám mây, giao hàng và nhiều dịch vụ khác nữa.

Từ một nền tảng Thương mại điện tử tương đối đơn giản, Amazon đã phát triển thành một hệ sinh thái số phức tạp. Mô hình kinh doanh của Amazon không phải là một thực thể đơn lẻ, mà là một danh mục các mô hình kinh doanh.

Đọc thêm: Mô hình kinh doanh là gì? 7 mô hình kinh doanh thành công nhất hiện nay

3 chiến lược kinh doanh chính của Amazon 

Để có thể thu hút khách hàng và phát triển lớn mạnh, Amazon đã xây dựng những chiến lược kinh doanh hiệu quả. 3 chiến lược kinh doanh nổi bật nhất của Amazon bao gồm:

Luôn luôn áp dụng triết lý sáng tạo 

Chiến lược kinh doanh đầu tiên của Amazon đó là luôn áp dụng triết lý sáng tạo.

Trong ba yếu tố mà hãng theo đuổi là “Sáng tạo, công ty, công nghệ” thì yếu tố sáng tạo được đặt lên hàng đầu và là kim chỉ nam để hoạt động trong môi trường cạnh tranh khốc liệt này. Tuy vậy, sáng tạo không bao giờ là công việc dễ dàng và dễ được chấp nhận, Amazon đã chứng minh cho cả thế giới thấy sự sáng tạo nằm trong ADN của công ty và trở thành triết lý trong hoạt động của công ty này.

Sáng tạo ăn sâu vào ADN của Amazon là nói không quá khi chỉ từ một hãng có website bán hàng sách rất bình thường nay hãng đã phát triển thành một tập đoàn với những công nghệ tối tân. Sự sáng tạo của hãng đi kèm với đổi mới và những sự đổi mới của hãng rất phù hợp với xu thế và công nghệ tối tân hiện nay. Từ nhân viên bốc dỡ bằng rô bốt, bình thường nhân viên kho phải tìm đến kệ hàng thì nay xe rô bốt chở hàng tự chạy, nhân viên giao hàng áp dụng kỹ thuật tiên tiến đưa cả máy bay không người lái vào trong quá trình giao hàng.

Bên cạnh đó, ông lớn ngành E-commerce còn mở siêu thị Amazon Go, hay thiết bị điều khiển giọng nói Amazon Echo… Tất cả là nhờ vào chiến lược kinh doanh của Amazon luôn cải tiến không ngừng nghỉ và thấm vào dòng chảy hoạt động của họ yêu cầu nhân viên không ngừng đưa ra những ý kiến sáng tạo.

Tận dụng trí tuệ nhân tạo 

Alexa chính là một “nhân chứng sống” về cách Amazon sử dụng AI và máy móc tự động để tạo nên trải nghiệm mới mẻ cho khách hàng, thu thập dữ liệu để hiểu sâu hơn về hành vi của khách hàng và gia tăng doanh thu.

Với sự phát triển của công nghệ số và Internet, các doanh nghiệp hoàn toàn có thể tận dụng chiến lược kinh doanh sử dụng trí tuệ nhân tạo như Amazon, ví dụ điển hình là sử dụng chatbot để hỗ trợ chăm sóc khách hàng.

Chú trọng vào cải tiến trải nghiệm khách hàng

Trải nghiệm khách hàng (tiếng Anh là Customer Experience – CX) là tổng hợp trải nghiệm của khách hàng trong hành trình mua hàng và tiếp xúc với một sản phẩm, dịch vụ hay một thương hiệu nhất định.

Đây không phải là cảm xúc nhất thời của khách hàng trong một khoảng thời gian ngắn, mà là những gì đọng lại sau tất cả những lần khách hàng tiếp xúc với thương hiệu đó qua các kênh website, social, email, call hoặc trực tiếp với bất cứ nhân viên nào đại diện cho thương hiệu.

Đọc thêm: Trải nghiệm khách hàng là gì? Định nghĩa, cách áp dụng vào doanh nghiệp

Từ Amazon Web Services (AWS) đến Alexa đều cho phép tùy chọn điện toán đám mây trả tiền. Khách hàng có thể đơn giản hóa việc sắp xếp lại các sản phẩm bằng âm thanh của mình. Amazon đã tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ, phục vụ cả chính họ và khách hàng của họ.

Tổng kết

Để trở thành một trong những “ông lớn” ngành thương mại điện tử, Amazon đã xây dựng và triển khai các chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả. Các chiến lược kinh doanh của Amazon hiệu quả bao gồm:

• Luôn luôn áp dụng triết lý sáng tạo 
• Tận dụng trí tuệ nhân tạo 
• Chú trọng vào cải tiến trải nghiệm khách hàng

Hy vọng qua bài viết này, anh/chị đã thêm về những chiến lược kinh doanh hiệu quả của Amazon để từ đó tham khảo để triển khai những chiến lược phù hợp cho doanh nghiệp của mình. Ghé thăm blog của chúng tôi để cập nhật kiến thức hay mỗi ngày nhé!