Học kế toán ra làm gì? Chi tiết các công việc kế toán khi ra trường

Kế toán là một bộ phận cấu thành quan trọng của hệ công cụ quản lý kinh tế – tài chính; giữ vai trò cung cấp thông tin, quản lý, điều hành và kiểm soát các hoạt động kinh tế – tài chính trong doanh nghiệp.

Mặc dù kế toán không phải ngành học mới nhưng thực tế vẫn có rất nhiều những băn khoăn, trăn trở của người học: Ngành kế toán là gì? Học kế toán ra làm gì? Chi tiết các công việc kế toán khi ra trường? Công việc này có thú vị không? Cơ hội và thách thức đối với ngành kế toán trong điều kiện nền kinh tế thay đổi nhanh chóng về công nghệ? Những tố chất, kỹ năng cần thiết của người làm kế toán trong môi trường hội nhập kinh tế quốc tế? Hay những trường đại học nào đào tạo kế toán tốt nhất hiện nay.

Qua bài viết MISA AMIS tổng hợp chia sẻ tới bạn đọc những hiểu biết về ngành học kế toán, cơ hội việc làm và gợi ý một số trường đào tạo kế toán chất lượng ở Việt Nam.

1. Kế toán là gì? Ngành kế toán là gì?

Theo Điều 3 – Luật kế toán số 14/VBHN-VPQH, kế toán là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động.

Ngành kế toán là lĩnh vực chuyên môn nghiên cứu và thực hành các kỹ năng liên quan đến xử lý số liệu tài chính, lập báo cáo tài chính, kiểm toán và tư vấn thuế. Đây là ngành nghề đóng vai trò quan trọng giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả tài chính và tối ưu hóa nguồn lực.

Tìm hiểu chi tiết: Kế toán là gì? Các vị trí công việc kế toán trong DN

2. Học kế toán ra làm gì?

Học kế toán không chỉ đơn thuần là ghi chép sổ sách mà là quá trình trang bị kiến thức toàn diện về quản lý và xử lý thông tin tài chính trong doanh nghiệp. Người học kế toán sẽ được đào tạo để:

• Ghi nhận và phân loại các giao dịch tài chính theo chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và quốc tế (IFRS).
• Lập các báo cáo tài chính chính xác, phục vụ quản lý nội bộ và báo cáo với cơ quan thuế.
• Phân tích tài chính để đánh giá hiệu quả kinh doanh, giúp ban lãnh đạo đưa ra các quyết định chiến lược.
• Đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ pháp luật về thuế và chuẩn mực kế toán, đồng thời làm cơ sở cho hoạt động kiểm toán.

Như vậy, học kế toán giúp bạn trở thành chuyên gia tài chính toàn diện, không chỉ làm công việc ghi chép mà còn tham gia tư vấn, phân tích và giám sát tài chính doanh nghiệp một cách hiệu quả.

Về cơ hội việc làm

Ngành kế toán luôn duy trì nhu cầu nhân lực lớn và ổn định. Với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế Việt Nam, số lượng doanh nghiệp tăng nhanh, mở ra nhiều vị trí công việc đa dạng như:

• Khởi nghiệp/Lập nghiệp: Tự tạo cơ hội làm chủ doanh nghiệp hoặc bắt đầu các dự án kinh doanh riêng trong lĩnh vực tài chính, kế toán.

• Quản lý doanh nghiệp: Tham gia vào vị trí quản lý tài chính, kế toán tại các doanh nghiệp, đảm bảo hoạt động kinh doanh hiệu quả và tuân thủ luật pháp.

• Tư vấn tài chính kế toán thuế (TCKT Thuế): Cung cấp dịch vụ tư vấn về kế toán, tài chính và thuế cho doanh nghiệp nhằm tối ưu hóa chi phí và tuân thủ quy định pháp luật.

• Tài chính: Làm việc trong các bộ phận tài chính của doanh nghiệp, ngân hàng, tổ chức tài chính với các nhiệm vụ phân tích, quản lý dòng tiền, đầu tư.

• Thuế: Chuyên trách các công việc kê khai, quyết toán thuế, tư vấn và đại diện doanh nghiệp làm việc với cơ quan thuế.

• Kế toán: Thực hiện công việc kế toán tổng hợp, kế toán chi phí, kế toán thuế và báo cáo tài chính trong các loại hình doanh nghiệp.

Nhu cầu thị trường

Thị trường lao động ngành kế toán hiện nay rất cạnh tranh nhưng cũng đầy tiềm năng. Một số điểm cần lưu ý là:

• Nhu cầu nhân lực kế toán luôn cao do yêu cầu tuân thủ quy định pháp luật và minh bạch tài chính của doanh nghiệp.
• Cạnh tranh gay gắt vì có nhiều ứng viên được đào tạo bài bản, trình độ cao.
• Luật thuế và chuẩn mực kế toán thay đổi liên tục, đòi hỏi người làm kế toán phải cập nhật kiến thức không ngừng.
• Yêu cầu sử dụng thành thạo phần mềm kế toán, hệ thống ERP và công nghệ tự động hóa (RPA) để nâng cao hiệu quả công việc.

Xu hướng chuyển đổi số trong ngành kế toán không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn thay đổi cách thức làm việc, tạo ra thách thức và cơ hội mới cho người làm nghề.Vì vậy, kế toán hiện nay cần kết hợp kiến thức chuyên môn sâu rộng với kỹ năng công nghệ và kỹ năng mềm để thích ứng và phát triển bền vững.

3. Học kế toán có thể làm trái ngành gì?

Mặc dù ngành kế toán tập trung vào việc quản lý và xử lý thông tin tài chính, những kỹ năng và kiến thức bạn học được có tính ứng dụng cao và đa dạng, giúp bạn có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực không hoàn toàn thuộc ngành kế toán như:

• Phân tích dữ liệu: Kỹ năng xử lý số liệu và phân tích tài chính giúp bạn chuyển sang vai trò phân tích dữ liệu trong các lĩnh vực như marketing, vận hành hoặc nghiên cứu thị trường.
• Quản trị rủi ro: Hiểu biết về tài chính và thuế hỗ trợ bạn làm việc trong bộ phận quản trị rủi ro hoặc kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp.
• Quản lý dự án: Khả năng quản lý và theo dõi ngân sách, chi phí giúp bạn tham gia vào vị trí quản lý dự án hoặc điều phối công việc.
• Tư vấn chiến lược kinh doanh: Nắm vững tài chính giúp bạn tham gia vào lĩnh vực tư vấn quản trị hoặc phát triển kinh doanh.
• Marketing hoặc sales: Một số doanh nghiệp ưu tiên ứng viên có hiểu biết tài chính để hỗ trợ đánh giá hiệu quả kinh doanh, lên kế hoạch ngân sách quảng cáo, bán hàng.

Tóm lại, học kế toán mở ra nhiều cơ hội làm việc đa dạng, không giới hạn chỉ trong ngành kế toán truyền thống, mà còn có thể phát triển sang các lĩnh vực khác có liên quan đến quản lý, phân tích và điều phối.

4. Học kế toán ra trường làm ở đâu?

Sau khi tốt nghiệp ngành kế toán, bạn có thể lựa chọn làm việc tại nhiều môi trường khác nhau tùy theo sở thích, kỹ năng và định hướng phát triển của bản thân như:

• Doanh nghiệp vừa và nhỏ: Đây là môi trường phổ biến nhất, nơi bạn có thể đảm nhận vai trò kế toán tổng hợp, xử lý sổ sách kế toán hàng ngày, lập báo cáo tài chính cơ bản và báo cáo thuế. Môi trường này giúp bạn làm quen với thực tế vận hành kế toán doanh nghiệp và nâng cao kỹ năng thực hành.
• Các tập đoàn lớn và công ty đa quốc gia: Tại đây, các vị trí như kế toán trưởng, kiểm soát nội bộ hay chuyên viên tài chính đòi hỏi kỹ năng chuyên môn sâu và khả năng xử lý các nghiệp vụ phức tạp, liên quan đến các chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) và báo cáo tài chính hợp nhất.
• Công ty kiểm toán độc lập: Là nơi làm việc của kiểm toán viên, chuyên thực hiện kiểm tra, xác nhận tính trung thực của báo cáo tài chính doanh nghiệp khách hàng. Đây là môi trường chuyên nghiệp, áp lực cao nhưng rất phù hợp với những ai muốn phát triển sâu về kỹ năng kiểm toán và tư vấn tài chính.
• Công ty tư vấn thuế và tài chính: Các công ty này tập trung hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tuân thủ pháp luật thuế, tối ưu hóa nghĩa vụ thuế và lập kế hoạch tài chính dài hạn. Đây là vị trí đòi hỏi cập nhật liên tục về luật thuế và chính sách tài chính mới nhất.
• Ngân hàng và tổ chức tín dụng: Ở đây, kế toán viên có thể tham gia phân tích báo cáo tài chính, đánh giá tín dụng và quản lý rủi ro tài chính, giúp ngân hàng ra quyết định cho vay và đầu tư hợp lý.
• Cơ quan Nhà nước: Các vị trí công tác kế toán, kiểm toán nhà nước, quản lý ngân sách và tài chính công tại các đơn vị hành chính sự nghiệp hoặc các cơ quan quản lý nhà nước cũng là lựa chọn hấp dẫn, đặc biệt nếu bạn quan tâm đến lĩnh vực công.

Mỗi môi trường làm việc đều có những đặc thù riêng về quy trình, công nghệ sử dụng và văn hóa doanh nghiệp, do đó việc lựa chọn đúng nơi phù hợp với sở thích và mục tiêu nghề nghiệp là rất quan trọng để phát triển bền vững.

5. Kỹ năng cần có để thăng tiến trong nghề kế toán?

Để thăng tiến trong nghề kế toán, bạn cần xây dựng và không ngừng phát triển một hệ thống kỹ năng toàn diện, bao gồm:

• Kỹ năng chuyên môn vững chắc: Hiểu sâu về các chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và quốc tế (IFRS), nắm rõ các quy định về thuế và các chuẩn mực báo cáo tài chính là điều kiện tiên quyết. Ngoài ra, khả năng xử lý và phân tích số liệu tài chính giúp bạn đưa ra những báo cáo chính xác, hỗ trợ tốt cho việc ra quyết định.
• Thành thạo công nghệ: Việc sử dụng thành thạo các phần mềm kế toán phổ biến như phần mềm kế toán online MISA AMIS, cùng với kỹ năng nâng cao về Excel (Pivot Table, hàm tính toán, biểu đồ) là rất cần thiết. Ngoài ra, xu hướng chuyển đổi số và tự động hóa đòi hỏi kế toán phải linh hoạt trong việc áp dụng các công nghệ mới để tăng năng suất và giảm sai sót.
• Kỹ năng giao tiếp và phối hợp: Kế toán không làm việc đơn lẻ mà phải thường xuyên phối hợp với các phòng ban khác như kinh doanh, nhân sự, pháp lý. Kỹ năng truyền đạt, thuyết trình báo cáo và làm việc nhóm hiệu quả giúp công việc thông suốt và giảm thiểu hiểu lầm.
• Quản lý thời gian và tổ chức công việc: Đặc biệt trong các kỳ báo cáo tài chính hoặc quyết toán thuế, áp lực công việc rất lớn. Khả năng lập kế hoạch, sắp xếp công việc hợp lý và ưu tiên đúng nhiệm vụ sẽ giúp bạn hoàn thành công việc hiệu quả và đúng hạn.
• Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề: Kế toán viên cần có khả năng phát hiện các sai lệch trong số liệu, phân tích nguyên nhân và đề xuất giải pháp kịp thời. Đây là kỹ năng quan trọng giúp doanh nghiệp tránh rủi ro và nâng cao tính minh bạch.
• Kỹ năng ngoại ngữ: Ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, đóng vai trò rất quan trọng trong ngành kế toán hiện nay. Khả năng đọc hiểu tài liệu chuyên ngành, giao tiếp với đối tác nước ngoài và sử dụng phần mềm kế toán quốc tế giúp kế toán viên mở rộng cơ hội nghề nghiệp, tham gia vào các dự án đa quốc gia và tăng khả năng thăng tiến. Ngoài ra, ngoại ngữ còn giúp bạn tiếp cận các kiến thức, chuẩn mực mới nhất trên thế giới một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Ngoài ra kế toán cần trang bị cho mình những kỹ năng liên quan trực tiếp tới công việc như phân tích dữ liệu (data analysis), phân tích và tổng hợp, viết và trình bày báo cáo…

Sự toàn cầu hóa trong lao động việc làm, sự không giới hạn về không gian và vị trí địa lý làm việc cho thấy người làm kế toán cần chủ động trong việc sử dụng ngoại ngữ và khả năng giao tiếp với người nước ngoài.

>> Có thể bạn quan tâm: Kế toán thuế là gì? Những công việc của kế toán thuế trong doanh nghiệp

6. Giải đáp một số câu hỏi liên quan đến công việc của kế toán sáu khi ra trường

– Lương trung bình của ngành kế toán là bao nhiêu?

Mức lương ngành kế toán tại Việt Nam dao động khá rộng, phụ thuộc vào vị trí, kinh nghiệm và quy mô doanh nghiệp. Theo dữ liệu từ các trang tuyển dụng uy tín như VietnamWorks và Indeed, mức lương trung bình cho kế toán viên mới ra trường thường nằm trong khoảng 6 – 10 triệu đồng/tháng. Với kế toán có từ 3 – 5 năm kinh nghiệm, mức lương có thể tăng lên 12 – 20 triệu đồng/tháng. Ở các vị trí cao hơn như kế toán trưởng hoặc chuyên viên kiểm toán, mức lương trung bình có thể đạt trên 30 triệu đồng/tháng hoặc hơn, đặc biệt trong các công ty đa quốc gia.
Ngoài ra, việc sở hữu chứng chỉ chuyên môn hoặc kỹ năng ngoại ngữ tốt cũng giúp tăng thu nhập và mở rộng cơ hội thăng tiến trong nghề.

– Ngành kế toán học những môn gì?

Chương trình học kế toán được xây dựng theo ba nhóm môn chính, giúp sinh viên nắm vững kiến thức từ nền tảng đến chuyên sâu:

• Môn đại cương: Cung cấp kiến thức nền tảng về kinh tế và các kỹ năng học thuật cơ bản giúp sinh viên phát triển tư duy kinh tế, khả năng nghiên cứu và phân tích vấn đề.
• Môn cơ sở ngành: Tập trung vào việc hiểu nguyên lý kế toán và hệ thống tài chính. Đây là bước đầu giúp sinh viên làm quen với các khái niệm, phương pháp và công cụ kế toán căn bản.
• Môn chuyên ngành: Trang bị kiến thức sâu sắc, chuyên sâu về kế toán và tài chính, bao gồm các môn học chuyên biệt như kế toán tài chính, kế toán quản trị, thuế, kiểm toán, phân tích báo cáo tài chính, và quản trị tài chính doanh nghiệp.

Tham khảo chi tiết hơn về chương trình đào tạo ngành kế toán tại đây

Kết luận

MISA AMIS hy vọng qua bài viết, bạn đọc có những hiểu biết cơ bản về ngành học kế toán, cơ hội việc làm và gợi ý một số trường đào tạo kế toán chất lượng ở Việt Nam, từ đó tự tin hơn trong lựa chọn công việc của mình. Bên cạnh việc tổng hợp các kiến thức hữu ích về kế toán để giúp kế toán doanh nghiệp dễ dàng tìm hiểu trong quá trình công tác, MISA đồng thời phát triển phần mềm kế toán mang đến giải pháp quản trị tài chính kế toán tổng thể vừa đơn giản, thông minh vừa an toàn chính xác. Anh/Chị kế toán doanh nghiệp hãy đăng ký phần mềm kế toán online MISA AMIS để thực tế trải nghiệm một giải pháp với nhiều tính năng, tiện ích như:

• Hệ sinh thái kết nối:
  • Hoá đơn điện tử – cho phép xuất hoá đơn ngay trên phần mềm
  • Ngân hàng điện tử – cho phép lấy sổ phụ, đối chiếu và chuyển tiền ngay trên phần mềm
  • Cơ quan Thuế – cổng mTax cho phép nộp tờ khai, nộp thuế ngay trên phần mềm
  • Hệ thống quản trị bán hàng, nhân sự…
• Đầy đủ các nghiệp vụ kế toán: Đầy đủ 20 nghiệp vụ kế toán theo TT133 & TT200, từ Quỹ, Ngân hàng, Mua hàng, Bán hàng, Kho, Hóa đơn, Thuế, Giá thành,…
• Tự động nhập liệu: Tự động nhập liệu từ hóa đơn điện tử, nhập khẩu dữ liệu từ Excel giúp rút ngắn thời gian nhập chứng từ, tránh sai sót.
• Tự động tổng hợp số liệu và kết xuất báo cáo tài chính với hàng trăm biểu mẫu có sẵn giúp kế toán đáp ứng kịp thời yêu cầu của lãnh đạo
• ….

Tham khảo ngay bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS dùng thử miễn phí 15 ngày để quản lý công tác kế toán hiệu quả hơn!

Dùng ngay miễn phí

Tổng hợp: Thái Thị Hoài Thương