Quản trị nhân sự là gì? Vai trò của ngành quản trị nhân sự trong doanh nghiệp

Ngành quản lý nhân sự là ngành đào tạo khá phổ biến trong các trường đại học với cơ hội nghề nghiệp tương đối rộng mở. Trong doanh nghiệp, có thể nói, những người làm quản trị nhân sự giữ vai trò cốt cán trong quá trình vận hành và phát triển doanh nghiệp. Vậy, quản trị nhân sự là gì? Trong bài viết này, MISA AMIS HRM sẽ mang tới góc nhìn tổng quan về định nghĩa, vai trò cũng như giải pháp để tối ưu nghiệp vụ quản lý nhân sự trong doanh nghiệp.

TẢI NGAY MIỄN PHÍ – MINDMAP BIỂU MẪU CHO NHÂN SỰ TỪ A-Z

1. Ngành quản lý nhân sự là gì?

Quản trị nhân sự, quản lý nhân sự hay quản trị nguồn nhân lực (Human Resource Management) là định nghĩa chỉ công việc liên quan tới tìm kiếm, khai thác, quản lý và sử dụng nguồn lực sao cho hợp lý và hiệu quả nhất trong doanh nghiệp.

Đây là nghiệp vụ tương đối quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp bất kể lĩnh vực nào. Bởi yếu tố nguồn lực là yếu tố đem lại giá trị thực sự cho công ty. 

Từ định nghĩa này, có thể rút ra được rằng ngành quản trị nhân sự sẽ chuyên đào tạo các kiến thức và kỹ năng thực tiễn liên quan tới việc quản trị con người. Nhân sự ngành này phải làm việc và tiếp xúc thường xuyên với rất nhiều người, với phong cách làm việc và tính cách khác nhau. 

Ngoài ra, các cán bộ quản lý nhân sự cũng cần có hiểu biết đa lĩnh vực và kỹ năng quản lý tốt. Bởi vậy, ngành học này sẽ mở rộng đa dạng kiến thức về quản trị học, khoa học xã hội và nhân văn, quản trị tài chính, quản trị chiến lược, marketing,… cùng rất nhiều môn học liên quan tới lao động, tiền lương,… 

2. Tầm quan trọng của quản trị nhân sự

Ngày nay, với nhu cầu mở rộng quy mô và hoạt động sản xuất trong các doanh nghiệp, nhu cầu tuyển dụng ngày càng tăng và có sự cạnh tranh gay gắt giữa các tổ chức, quản trị nhân sự. Một hệ thống quản trị nhân sự hiệu quả không chỉ giúp khai thác tối ưu nguồn lao động mà còn góp phần quan trọng trong việc đạt được các mục tiêu chiến lược đã đề ra.

Hiểu được tầm quan trọng của hoạt động quản trị nhân sự, lĩnh vực quản trị nhân sự đang nhận được sự quan tâm, đầu tư, phát triển nhanh chóng và được đào tạo tại nhiều trường đại học ở Việt Nam và trên toàn thế giới. Điều này nhằm đáp ứng việc cung cấp đủ nhân lực có chất lượng trong các tổ chức và xây dựng đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp và tinh gọn.

Ở doanh nghiệp lớn, bộ phận nhân sự thường giữ vai trò nòng cốt, chất dẫn giúp kết nối các phòng ban, được chủ doanh nghiệp quan tâm và đầu tư kỹ lưỡng. Trong số đó có những công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Google, Meta và Amazon đều xây dựng thành công các chiến lược nhân sự, văn hóa doanh nghiệp toàn diện, đóng góp vào việc tạo nên môi trường làm việc chuyên nghiệp và bền vững.

Quản trị nhân sự được coi là chìa khóa tạo nên một môi trường làm việc tích cực, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và xã hội. Qua đó giúp nâng cao năng suất lao động, giữ chân nhân tài, đảm bảo luôn tuân thủ pháp luật và có vai trò không thể thiếu trong sự thành công và phát triển lâu dài của doanh nghiệp.

3. Chức năng của quản trị nhân sự trong doanh nghiệp

Quản trị nhân sự đóng vai trò quan trọng trong vận hành, duy trì và phát triển của doanh nghiệp. Trong doanh nghiệp, quản trị nhân sự thực hiện nhiều chức năng. Đó là quản lý các chính sách liên quan đến nguồn nhân lực, đây là một trong những chức năng quan trọng nhằm đảm bảo doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, tuân theo các nguyên tắc, quy định pháp lý và tạo điều kiện tối ưu cho sự phát triển của nhân sự trong doanh nghiệp.

Chức năng của quản trị nhân sự trong doanh nghiệp bao gồm việc xây dựng, triển khai, giám sát và điều chỉnh các chính sách nhân sự phù hợp với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.

Về chi tiết, chức năng quản lý chính sách nguồn nhân lực trong doanh nghiệp có thể được chia thành các nhiệm vụ sau:

• Xây dựng và triển khai các chính sách nhân sự: Thực hiện chức năng nghiên cứu và xây dựng các quy định, quy trình tuyển dụng, chương trình đào tạo, chính sách lương thưởng, quy chế thưởng – phạt, phúc lợi, thời gian làm việc, nghỉ phép và kỷ luật. Tất cả chính sách này giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong tất cả các quyết định nhân sự, và văn hóa của doanh nghiệp.
• Tuân thủ pháp luật lao động: Đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ nghiêm túc và đầy đủ các quy định của pháp luật lao động liên quan đến quyền lợi của người lao động, chế độ bảo hiểm xã hội, quy trình tuyển dụng và sa thải, cũng như các yêu cầu về an toàn lao động. Tất cả giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và giữ vững uy tín.
• Quản lý phúc lợi và đãi ngộ nhân sự: Quản trị nhân sự thực hiện chức năng gồm việc thiết kế các chương trình đãi ngộ, chính sách lương thưởng, phúc lợi nhân sự nhằm đảm bảo tính hợp lý, phù hợp với năng lực. Doanh nghiệp có chính sách phúc lợi hấp dẫn giúp nâng cao tính cạnh tranh của doanh nghiệp trong cuộc đua thu hút và giữ chân nhân tài và nâng cao trải nghiệm nhân sự.
• Đảm bảo phát triển nghề nghiệp và đào tạo: Quản lý chính sách đào tạo và phát triển giúp nhân viên có cơ hội nâng cao kỹ năng, kiến thức, từ đó phát triển sự nghiệp trong tổ chức. Điều này không chỉ giúp tăng năng suất lao động mà còn tạo động lực và gắn kết nhân viên với doanh nghiệp.
• Quản lý sự thay đổi và đổi mới: Chức năng này giúp doanh nghiệp điều chỉnh các chính sách nhân sự một cách linh hoạt để phù hợp với sự thay đổi của thị trường lao động và nhu cầu nội bộ. Chính sách cần được cập nhật thường xuyên nhằm duy trì sự cạnh tranh và khả năng thích nghi trong môi trường kinh doanh luôn biến động.
• Đảm bảo công bằng và đa dạng: Hoạt động quản trị nhân sự là nhằm xây dựng và thực hiện các chính sách đảm bảo tính công bằng, bình đẳng trong công việc, khuyến khích sự đa nhiệm và tạo điều kiện làm việc không phân biệt giới tính, tuổi tác, sắc tộc, tôn giáo.

4. Nhiệm vụ và kỹ năng cần có của cán bộ ngành quản lý nhân sự 

4.1. Nhiệm vụ của cán bộ quản trị nhân sự 

Bộ phận quản lý nhân sự trong doanh nghiệp hiện nay thường đảm nhận rất nhiều chức năng, cụ thể như:

• Tuyển dụng lao động: bao gồm các nghiệp vụ như thu hút ứng viên, đăng tin tuyển dụng, phỏng vấn và đánh giá ứng viên tiềm năng cho doanh nghiệp; 
• Đào tạo nhân lực: đưa ra kế hoạch và triển khai nội dung, hình thức đào tạo nhân viên theo từng vị trí để đáp ứng yêu cầu và xu hướng phát triển của doanh nghiệp; 
• Phân tích và tổ chức thực hiện công việc: phân tích tính chất công việc, tổ chức và điều chỉnh, phân bố nguồn lực tới từng bộ phận, phòng ban sao cho phù hợp và hiệu quả nhất; 
• Quản lý hồ sơ nhân viên: lưu trữ, cập nhật và quản lý thông tin cá nhân của từng người lao động trong doanh nghiệp; 
• Chấm công, tính lương và quản lý các chế độ khen thưởng, phúc lợi cho người lao động (BHXH, BHTN,…)
• Gây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp: đề xuất và triển khai các hoạt động gắn kết, chương trình sinh hoạt, teambuilding để xây dựng văn hóa của công ty. 

Bên cạnh các nhóm chức năng chính này, các nhà quản trị nhân lực ngày nay cũng còn đảm nhiệm các chức năng khác như đánh giá hiệu quả lao động của nhân viên (thông qua các bộ chỉ số như KPIs, OKRs, BSC,…).

Đây cũng là căn cứ để xét duyệt các chế độ lương thưởng và là nền tảng để các lãnh đạo bổ nhiệm nhân lực hợp lý hơn. 

4.2. Các kỹ năng cần có để trở thành quản lý nhân sự 

Công việc quản trị về con người này trên thực tế không phải công việc đơn giản. Bởi nó đòi hỏi người cán bộ đáp ứng khá nhiều nhóm kỹ năng như:

• Kỹ năng chuyên môn: gồm các kỹ năng như quản trị, hoạch định chính sách, xây dựng hệ thống thông tin nội bộ, dự báo nhu cầu nhân lực, nắm bắt tâm lý, hiểu biết đa ngành,… 
• Kỹ năng giao tiếp: cần có sự khéo léo, giao tiếp tốt, biết cách ứng xử và giải quyết vấn đề tạo mối quan hệ tốt với mọi nhân viên, từ đó dễ dàng quản lý và giải quyết khi có vấn đề phát sinh.
• Kỹ năng đàm phán và thuyết phục: để phục vụ quá trình giải quyết các mâu thuẫn nội bộ cũng như thuyết phục ứng viên khi tuyển dụng, thuyết phục cấp trên với các đề xuất của phòng nhân sự. 

Ngoài 3 nhóm kỹ năng trên, một số kỹ năng thiết yếu mà nhân sự ngành quản lý nhân sự cũng có thể trau dồi như kỹ năng giải quyết vấn đề; khả năng lắng nghe, thấu hiểu; kỹ năng đọc vị người đối diện;…

5. Quy trình quản trị nhân sự doanh nghiệp hiệu quả

Quy trình quản trị nhân sự doanh nghiệp hiệu quả bao gồm các bước chính như sau: 

• Xác định nhu cầu nhân lực
• Tuyển dụng và lựa chọn ứng viên phù hợp, 
• Đào tạo và phát triển kỹ năng nhân viên, 
• Phân công công việc và quản lý hiệu suất. 

Để đảm bảo quy trình hiệu quả, nhà quản trị cần cần thiết lập, có cơ chế, chính sách rõ ràng, thường xuyên theo dõi và đánh giá hoạt động nhân sự, và điều chỉnh các chiến lược khi cần thiết.

Mục tiêu là tối ưu nguồn lực nhân sự, nâng cao năng suất và tạo môi trường làm việc tích cực để đạt được sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp.

6. Phân biệt quản trị nhân sự và quản trị nguồn nhân lực

Dưới đây là bảng phân biệt giữa quản trị nhân sự và quản trị nguồn nhân lực:

Bảng này giúp phân biệt rõ ràng hai lĩnh vực quản trị, giúp hiểu rõ hơn về vai trò và nhiệm vụ của mỗi lĩnh vực trong tổ chức.

7. Cơ hội nghề nghiệp ngành quản trị quản trị nhân sự 

Tương tự như nhiều ngành, nghề “hot” khác, quản trị nhân sự cũng là một ngành có cơ hội nghề nghiệp khá rộng mở. Một số vị trí công việc phổ biến với mức lương hấp dẫn có thể kể tới như: 

• Hành chính nhân sự: với các nhóm công việc như lễ tân của công ty, nhân viên phòng nhân sự,… Các vị trí này thường tương đối nhẹ nhàng, không quá phức tạp và thu nhập ổn định, ít chịu tác động bởi ngoại cảnh.
• Chuyên viên quản lý đào tạo: dành cho các nhân sự có khả năng truyền đạt tốt, chuyên đảm nhận các chương trình đào tạo hàng kỳ của doanh nghiệp. 
• Chuyên viên tuyển dụng: gồm các nhóm công việc liên quan đến tuyển dụng như lên kế hoạch tuyển dụng, phỏng vấn, đánh giá ứng viên,… 
• Chuyên viên truyền thông, xử lý quan hệ nội bộ: công việc chủ yếu liên quan tới nội bộ doanh nghiệp, khéo léo xử lý các vấn đề phát sinh trong quan hệ hợp tác giữa các phòng ban,… 
• Total Rewards: cán bộ quản lý lương thưởng và phúc lợi của nhân sự trong doanh nghiệp. 

8. Học quản trị nhân sự ở đâu tốt nhất?

Để cung cấp những kiến thức liên quan tới Quản trị nhân sự, người học có thể cập nhật kiến thức qua nhiều kênh và phương thức khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu và mục tiêu cá nhân. Dưới đây là một số gợi ý về nơi học quản trị nhân sự:

• Trường Đại học và Cao đẳng: Chương trình đào tạo cử nhân và thạc sĩ về quản trị nhân sự khá phổ biến và được nhiều trường đưa vào đào tạo. Những trường này thường có chương trình giảng dạy toàn diện và mạng lưới liên kết với các chuyên gia trong ngành.
• Học viện và Trung tâm Đào tạo Chuyên môn: Các học viện chuyên về quản trị nhân sự và trung tâm đào tạo cung cấp các khóa học ngắn hạn và chứng chỉ. Những khóa học này thường được thiết kế để cung cấp kiến thức cập nhật và kỹ năng thực tiễn.
• Các Chương trình Đào tạo Trực tuyến: Các nền tảng học trực tuyến như Coursera, Udemy, LinkedIn Learning cung cấp các khóa học về quản trị nhân sự. Đây là lựa chọn linh hoạt cho những người bận rộn hoặc muốn học chủ động theo cách riêng của mình.
• Các Hiệp hội và Tổ chức Chuyên ngành: Hiệp hội Nhân sự Quốc gia (SHRM) và Hiệp hội Quản lý Nhân sự (HRCI) cung cấp các chương trình đào tạo và chứng chỉ chuyên nghiệp. Đây là những hiệp hội, tổ chức uy tín trong quản trị nhân sự để nâng cao kiến thức và nhận được chứng nhận uy tín trong ngành.
• Học từ Kinh nghiệm Thực tế: Để những kiến thức học tập về quản trị nhân sự có tính thực tiễn, người học cần kết hợp áp dụng thực tế và lý thuyết, thông qua thực tập, mentor hoặc các dự án thực tế cũng rất có giá trị.

Tùy thuộc vào nhu cầu học tập và mục tiêu nghề nghiệp, việc lựa chọn một hoặc kết hợp nhiều phương pháp trên có thể giúp bạn có được kiến thức và kỹ năng cần thiết trong lĩnh vực quản trị nhân sự.

9. Ngành quản lý nhân sự thì nên theo học trường nào?

9.1 Tại Hà Nội 

• Đại Học Kinh Tế Quốc Dân: Đây là một trong những trường đào tạo về kinh tế hàng đầu tại Việt Nam. Về ngành quản lý nhân sự thì hàng năm trường sẽ chỉ lấy chỉ tiêu khoảng 120 sinh viên, với các khối dự thi là A00, A01, D01, D07. 
• Đại Học Công nghiệp Hà Nội: Đây là trường công lập, các chương trình đào tạo là: hệ đào tạo đại học, sau đại học, liên thông và cao đẳng. Các khối có thể đăng ký vào ngành quản lý nhân sự là A00, A01, D01 với chỉ tiêu hàng năm khoảng 120 sinh viên.
• Đại Học Thương Mại: Với bề dày về thành lập và phát triển, đây là một trong những trường đứng đầu chuyên ngành quản lý nhân sự. Các khối ngành học có thể nộp đơn nguyện vọng ngành quản lý nhân sự tại trường là A00, A01, D01, D07.

9.2 Tại Tp.HCM 

• Trường ĐH Kinh tế TPHCM: Đây là một trong những trường chuyên đào tạo về các nhóm ngành kinh tế, được đánh giá là một trong những trường top tại miền Nam. Chỉ tiêu tuyển sinh của trường chỉ khoảng 100 sinh viên, với các khối ngành học là A00, A01, D01, D07. 
• Trường ĐH Mở TPHCM: Đây là trường đại học công lập, tổ chức các chương trình đào tạo đa dạng: Đại học – Tại chức – Văn bằng 2 – Liên thông – Liên kết nước ngoài. Các khối có thể đăng ký ngành quản lý nhân sự là A00, A01, D01, D07.
• Trường ĐH Tôn Đức Thắng: Đây là một trong những trường được nhiều sinh viên lựa chọn bởi cơ sở vật chất hiện đại, chương trình đào tạo chuẩn quốc tế. Chuyên ngành Quản lý nhân sự sẽ nằm trong nhóm ngành Quản trị kinh doanh và khối có thể thi ngành này là A00, A01, D01, D07.

10. Mức lương của vị trí quản lý nhân sự là bao nhiêu?

Tùy theo vị vị trí công việc cũng như thời gian làm tại công ty mà bạn sẽ có những mức lương khác nhau. 

• Giám đốc nhân sự: Vị trí này đòi hỏi bằng cấp cao và có kinh nghiệm từ 10-30 năm vì thế nên mức lương sẽ đạt từ 30-100 triệu/ tháng
• Trường phòng: Yêu cầu của vị trí này là tốt nghiệp cử nhân các chuyên ngành liên quan và kinh nghiệm từ 8-10 năm. Mức lương sẽ dao động từ 20- 40 triệu/ tháng. 
• Giám sát nhân sự: Vị trí này thường sẽ là cử nhân, thạc sĩ với kinh nghiệm 2-5 năm, mức lương từ 10-30 triệu đồng/ tháng
• Chuyên viên nhân sự: Mức lương từ 5- 15 triệu. tháng
• Quản lý, trợ lý: Mức lương dao động từ 5-10 triệu/ tháng. 

11. Nâng cao chất lượng quản trị nhân sự trong thời đại công nghệ 4.0 

Trước đây, khi khoa học công nghệ chưa phát triển, nghiệp vụ quản trị nhân sự thường phát sinh rất nhiều giấy tờ và thủ tục khiến quá trình quản trị thường khá cồng kềnh và phức tạp. Các nghiệp vụ chấm công, tính lương,… chỉ dừng lại ở file Excel và giấy in bản cứng. 

Tuy nhiên, trong xu thế phát triển những năm gần đây, rất nhiều nền tảng quản trị đã ra đời giúp nghiệp vụ quản lý nhân sự trở nên đơn giản và nhanh gọn hơn bao giờ hết.

Các doanh nghiệp đang tìm kiếm một giải pháp như vậy có thể tham khảo hệ sinh thái hợp nhất AMIS HRM với bộ 6 công cụ, bao quát mọi chức năng trong nghiệp vụ quản trị nhân sự như: 

• Thu hút và tuyển dụng nhân tài; 
• Quản lý thông tin nhân sự; 
• Tự động hóa các thủ tục chấm công, tính lương; 
• Đánh giá năng lực và hiệu suất làm việc; 
• Đào tạo và xây dựng đội ngũ kế cận. 

Đăng ký trải nghiệm AMIS HRM hoàn toàn miễn phí

Dùng ngay miễn phí