Lương tháng 13 và thưởng Tết có gì khác nhau? 

Không ít người lao động mơ hồ giữa lương tháng 13 và thưởng Tết, thường nghĩ đây là một khoản giống nhau. Trên thực tế, mỗi doanh nghiệp có thể áp dụng cách tính và chi trả khác biệt, thậm chí cùng công ty mỗi năm mỗi khác. Hãy cùng MISA AMIS phân biệt hai khái niệm này, hiểu rõ thưởng Tết khác gì lương tháng 13 để đảm bảo phúc lợi của mỗi cá nhân.

1. Thưởng Tết khác gì lương tháng 13?

Thưởng Tết và lương tháng 13 là hai khoản khác nhau, dù đều xuất hiện vào dịp cuối năm và cùng hướng tới việc ghi nhận đóng góp của người lao động.

Lương tháng 13 là khoản được thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng lao động hoặc quy chế, mang tính phúc lợi lâu dài và chỉ phát sinh nếu doanh nghiệp chủ động quy định. Thưởng Tết là khoản thưởng căn cứ vào kết quả kinh doanh, hiệu quả công việc và thường thay đổi từng năm, chịu sự điều chỉnh trực tiếp từ quy chế thưởng chung theo Điều 104 Bộ luật Lao động.

Hai khoản này có thể được doanh nghiệp gộp chung hoặc tách biệt, tùy chính sách từng nơi. Nếu không đọc kỹ hợp đồng lao động hoặc hỏi kỹ phòng nhân sự, không ít người lao động dễ bị nhầm lẫn hoặc bỏ lỡ quyền lợi cuối năm của mình.

2. Quy định về thưởng tết và lương tháng 13

Lương tháng 13 và thưởng Tết đều không phải là quyền lợi pháp lý bắt buộc, mọi chế độ thưởng phụ thuộc vào cam kết cụ thể từ phía doanh nghiệp.

Lương tháng 13

• Không có văn bản pháp luật nào bắt buộc phải chi trả lương tháng 13 cho người lao động.
• Việc chi trả lương tháng 13 hoàn toàn phụ thuộc vào thỏa thuận giữa doanh nghiệp và người lao động, thường được ghi rõ trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế của công ty.
• Nếu doanh nghiệp đã cam kết chi trả lương tháng 13 trong hợp đồng hoặc quy chế, bắt buộc phải thực hiện đúng cam kết với người lao động.

Thưởng Tết

• Được quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động 2019: “Thưởng là số tiền hoặc tài sản, hoặc bằng các hình thức khác do người sử dụng lao động quyết định thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.”
• Thưởng Tết không phải là khoản bắt buộc. Quy chế thưởng thuộc quyền quyết định của người sử dụng lao động, nhưng phải công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở (nếu có).
• Doanh nghiệp có thể lựa chọn chi hoặc không chi thưởng Tết, cũng như lựa chọn hình thức và mức thưởng phù hợp với tình hình thực tế.

3. Cách tính lương tháng 13 và thưởng tết trong doanh nghiệp

Lương tháng 13

Thông thường, doanh nghiệp sẽ chọn một trong các cách sau để xác định mức lương tháng 13 cho từng nhân sự:

• Lấy tổng thu nhập của nhân viên trong 12 tháng gần nhất chia đều cho 12, giúp phản ánh sát mức thu nhập trung bình năm.
• Một số nơi tính lương tháng 13 bằng đúng mức lương tháng 12 hoặc mức lương cơ bản tại thời điểm chi trả.
• Trường hợp người lao động chưa làm trọn vẹn cả năm, khoản này sẽ tính tỷ lệ theo số tháng thực tế làm việc trên tổng số 12 tháng, hoặc theo thời gian cống hiến thực tế.

Thưởng Tết

Khoản thưởng này linh hoạt hoàn toàn, tùy theo chính sách và tình hình của từng doanh nghiệp:

• Phổ biến nhất là mức thưởng bằng một hoặc một phần lương tháng thực nhận thời điểm cuối năm, nhưng cũng có nơi áp dụng thưởng theo hệ số, theo hiệu quả công việc, độ hoàn thành KPI, xếp loại thi đua…
• Thưởng cũng có thể là tài sản, quà tặng, phiếu mua hàng, v.v… thay vì chi trả bằng tiền mặt.
• Có trường hợp doanh nghiệp quy định mức thưởng cố định cho từng nhóm chức danh/cấp bậc hoặc thưởng theo sáng kiến, đóng góp nổi bật cá nhân/tập thể.

Mỗi doanh nghiệp có thể xây dựng tiêu chí và cách tính riêng cho từng năm, từng bộ phận, nên người lao động cần chủ động cập nhật thông tin từ phòng nhân sự hoặc văn bản nội bộ để biết chính xác khoản mình được hưởng.

Xem chi tiết: Cách tính lương thưởng cuối năm cho nhân viên

4. Quản lý lương thưởng dễ dàng – chính xác với MISA AMIS HRM

Đến các dịp cận Tết, nhân sự và lãnh đạo doanh nghiệp thường “căng não” với việc tổng hợp lương tháng 13, thưởng Tết: số liệu phân tán, công thức tính nhiều kiểu, hàng loạt trường hợp đặc biệt phải xác nhận dễ gây nhầm lẫn, khiếu nại… Nếu phải làm thủ công hoặc bằng Excel, dù chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể ảnh hưởng tới rất nhiều người.

MISA AMIS HRM với phân hệ tính lương chuyên nghiệp giúp giải quyết toàn diện từ khâu tổng hợp, tính toán đến chi trả chính xác các khoản thưởng cuối năm:

Dùng thử & nhận tư vấn

• Cho phép thiết lập nhiều công thức tính lương tháng 13 và thưởng Tết theo đặc thù từng doanh nghiệp: theo lương tháng 12, bình quân thu nhập năm, tỷ lệ thời gian làm việc, hiệu quả cá nhân, hệ số…
• Tự động kiểm tra điều kiện hưởng của từng nhân sự và phân loại các trường hợp đặc biệt: làm chưa đủ năm, thử việc, nghỉ dài ngày.
• Tính toán đồng loạt, xuất file và tổng hợp số liệu một cách chính xác
• Liên kết trực tiếp với hồ sơ nhân sự: cập nhật biến động lương, hợp đồng, vị trí, ghi chú tài khoản dễ dàng.
• Quản lý, tra cứu lịch sử chi trả, minh bạch hóa toàn bộ quy trình xét thưởng.
• Xuất báo cáo, tổng hợp dữ liệu đa chiều: theo phòng ban, vị trí, từng khoản thưởng, so sánh qua các năm.
• Đồng bộ dữ liệu nhân sự –  tiền lương – kế toán, giúp tiết kiệm thời gian, tăng tính bảo mật, giảm áp lực cho nhân viên.

Trải nghiệm ngay MISA AMIS HRM để mỗi mùa lương thưởng cuối năm đều nhẹ nhàng, chính xác và yên tâm:

Lương tháng 13 và thưởng Tết có thể giống nhau về mặt thời điểm nhận, nhưng lại mang ý nghĩa cũng như cách tính riêng tùy chủ trương của từng doanh nghiệp. Khi hiểu rõ sự khác biệt giữa hai khoản này, người lao động sẽ chủ động hơn trong việc đối chiếu quyền lợi, không còn nhầm lẫn khi nhận thông báo thưởng cuối năm. Doanh nghiệp cần có chính sách lương tháng 13 và thưởng Tết rõ ràng, để các khoản này ghi nhận xứng đáng nỗ lực của người lao động.