Mẫu điều lệ hợp tác xã mới nhất 2025

Mẫu điều lệ hợp tác xã (HTX) là căn cứ pháp lý quan trọng, bắt buộc phải có trong hồ sơ đăng ký thành lập. Điều lệ không chỉ xác lập cơ cấu tổ chức mà còn quy định rõ quyền, nghĩa vụ và cách thức vận hành của hợp tác xã. Việc xây dựng điều lệ theo đúng quy định Luật Hợp tác xã 2023 sẽ giúp HTX hoạt động minh bạch, ổn định và giảm thiểu rủi ro pháp lý.

Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách soạn mẫu điều lệ chi tiết theo từng bước, phù hợp với mọi loại hình hợp tác xã, từ nông nghiệp đến dịch vụ, thương mại hoặc tín dụng nhân dân.

1. Quy định về nội dung của Điều lệ hợp tác xã

Theo quy định tại Điều 40 Luật Hợp tác xã 2023, điều lệ của hợp tác xã hoặc liên hiệp hợp tác xã phải được xây dựng trên cơ sở tuân thủ Luật Hợp tác xã 2023 và các văn bản pháp luật liên quan.

 Cụ thể, Điều lệ cần đảm bảo các nội dung chủ yếu như sau:

• Tên gọi và địa chỉ trụ sở chính của hợp tác xã; biểu tượng (nếu có)
• Ngành nghề kinh doanh đăng ký theo quy định pháp luật.
• Điều kiện và quy trình để tiếp nhận thành viên mới.
• Các trường hợp và thủ tục chấm dứt tư cách thành viên, trong đó nêu rõ:
  • Các trường hợp bị khai trừ khỏi danh sách thành viên;
  • Tiêu chí về mức độ sử dụng thường xuyên dịch vụ, sản phẩm hoặc thời gian không tham gia lao động;
  • Giá trị sử dụng tối thiểu về hàng hóa, dịch vụ áp dụng đối với thành viên chính thức.
• Quyền lợi và nghĩa vụ cơ bản của các thành viên.
• Cơ cấu tổ chức quản trị; quyền hạn Đại hội thành viên; phân công trách nhiệm của Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, Ban kiểm soát (nếu theo mô hình đầy đủ); hoặc chức năng của Giám đốc và Kiểm soát viên (trong mô hình rút gọn).
• Số lượng và chức danh của người đại diện theo pháp luật; trách nhiệm của từng người trong trường hợp có nhiều đại diện hợp pháp.
• Các quy định liên quan đến vốn điều lệ: bao gồm việc tăng, giảm vốn; mức vốn góp tối thiểu – tối đa; hình thức và thời hạn góp vốn; định giá tài sản góp vốn và cơ chế hoàn trả vốn góp.
• Mức phí áp dụng với thành viên liên kết không góp vốn (nếu có).
• Hình thức tổ chức Đại hội thành viên; phương thức biểu quyết; cách thức cử và bầu đại biểu đối với hình thức đại hội đại biểu.
• Tỷ lệ tối thiểu giá trị các giao dịch phát sinh trong nội bộ hợp tác xã.
• Quy định về hoạt động đầu tư: góp vốn, mua cổ phần, thành lập doanh nghiệp hoặc liên doanh, liên kết với các tổ chức kinh tế khác.
• Cơ chế lập các loại quỹ; tỷ lệ trích lập; nguyên tắc và phương thức phân phối thu nhập.
• Nguyên tắc quản lý tài chính; quy định về sử dụng tài sản, vốn, các loại quỹ và xử lý khoản lỗ.
• Cơ chế trả thù lao, tiền lương, tiền công, tiền thưởng và các chế độ khác cho người lao động và cán bộ quản lý.
• Trình tự, thủ tục cấp mới, cấp đổi, cấp lại và thu hồi giấy chứng nhận phần vốn góp.
• Trình tự, thủ tục khi thực hiện sửa đổi, bổ sung nội dung Điều lệ.
• Biện pháp xử lý đối với các thành viên có nghĩa vụ tài chính quá hạn.
• Hình thức xử lý hành vi vi phạm nội dung Điều lệ và nguyên tắc giải quyết tranh chấp nội bộ hợp tác xã.
  

Xem thêm: Điều kiện, hồ sơ, thủ tục và quy trình thành lập hợp tác xã 2025

2. Mẫu điều lệ hợp tác xã mới nhất 2025

Dưới đây là mẫu điều lệ hợp tác xã mới nhất được thiết kế theo quy định tại Điều 40 Luật Hợp tác xã năm 2023, mang tính tham khảo và có thể áp dụng linh hoạt cho nhiều loại hình hợp tác xã như: hợp tác xã nông nghiệp, thương mại, dịch vụ, xây dựng, vận tải…

Tải xuống Mẫu điều lệ HTX tại đây

3. Cách soạn thảo điều lệ hợp tác xã

Điều lệ hợp tác xã là văn bản nội bộ có giá trị pháp lý, thiết lập nền tảng tổ chức và quản trị cho toàn bộ hoạt động của hợp tác xã. Một điều lệ được soạn thảo đúng chuẩn không chỉ giúp đơn vị đáp ứng yêu cầu của cơ quan đăng ký mà còn đảm bảo tính minh bạch, ổn định trong điều hành và phân định rõ quyền, nghĩa vụ giữa các thành viên.

Dưới đây là quy trình ba bước cần thiết để xây dựng mẫu điều lệ hợp tác xã mới nhất:

Bước 1: Chuẩn bị thông tin nền tảng

Trước khi bắt đầu soạn thảo điều lệ, nhóm sáng lập cần thu thập đầy đủ các thông tin cơ bản liên quan đến mô hình hoạt động dự kiến của hợp tác xã, bao gồm:

• Tên hợp tác xã: ghi rõ tên đầy đủ bằng tiếng Việt, kèm theo tên viết tắt hoặc tên giao dịch (nếu có).
• Địa chỉ trụ sở chính, thông tin liên hệ chính thức.
• Ngành nghề hoạt động: liệt kê theo mã ngành kinh tế quốc dân.
• Thông tin về người đại diện theo pháp luật: họ tên, số định danh cá nhân, chức danh dự kiến đảm nhiệm.
• Danh sách thành viên sáng lập: thông tin nhân thân, mức vốn góp và vai trò (nếu có).
• Mô hình tổ chức quản lý: xác định lựa chọn giữa tổ chức quản trị đầy đủ hoặc rút gọn.
• Nguyên tắc biểu quyết, phương thức phân phối thu nhập, xử lý lỗ, cơ chế rút hoặc chuyển nhượng phần vốn góp.

Việc chuẩn bị kỹ các yếu tố trên giúp việc soạn thảo được liền mạch, chính xác và đồng bộ với các biểu mẫu trong hồ sơ đăng ký.

Bước 2: Soạn thảo nội dung điều lệ theo khung pháp lý

Căn cứ vào Luật hợp tác xã 2023, dự thảo điều lệ hợp tác xã nên được xây dựng theo cấu trúc 5 chương cơ bản, gồm:

• Chương 1 – Tên gọi, địa chỉ, ngành nghề hoạt động:  Xác lập thông tin định danh pháp lý và lĩnh vực hoạt động chính thức của hợp tác xã.
• Chương 2 – Thành viên hợp tác xã: Quy định cụ thể về điều kiện kết nạp, quyền và nghĩa vụ của thành viên, nguyên tắc rút vốn,khai trừ và chuyển nhượng vốn góp.
• Chương 3 – Cơ cấu tổ chức và quản lý: Thiết lập cơ chế tổ chức quản trị, mô tả chức năng, nhiệm vụ của Đại hội thành viên, Hội đồng quản trị, Giám đốc (hoặc Tổng giám đốc), Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên – tùy theo mô hình áp dụng.
• Chương 4 – Tài sản và tài chính: Ghi nhận các nội dung liên quan đến vốn điều lệ, tỷ lệ góp vốn, hình thức và thời hạn góp, định giá tài sản, cơ chế phân phối lợi nhuận, xử lý lỗ và trích lập quỹ.
• Chương 5 – Điều khoản thi hành: Xác định hiệu lực của điều lệ, trình tự sửa đổi, bổ sung, trách nhiệm thi hành và nguyên tắc giải quyết tranh chấp nội bộ.

Bước 3: Thống nhất và ban hành điều lệ

Sau khi hoàn tất nội dung dự thảo, hợp tác xã cần tổ chức hội nghị thành lập để thông qua và ban hành điều lệ. Trình tự thực hiện bao gồm:

• Thảo luận toàn bộ nội dung dự thảo: Điều lệ, danh sách thành viên, phương án sản xuất – kinh doanh và cơ cấu tổ chức quản trị.
• Biểu quyết thông qua điều lệ: Tuân thủ nguyên tắc dân chủ và thể thức đã quy định; phải đạt tỷ lệ đồng thuận theo quy định pháp luật.

4. Vai trò của việc xây dựng Điều lệ hợp tác xã

Điều lệ hợp tác xã không chỉ là một văn bản nội quy đơn thuần mà còn giữ vai trò trung tâm trong toàn bộ quá trình hình thành, quản lý và vận hành của hợp tác xã. Việc xây dựng điều lệ đầy đủ, chặt chẽ, đúng quy định pháp luật có ý nghĩa thiết yếu trên các phương diện sau:

• Cơ sở pháp lý bắt buộc trong hồ sơ thành lập: Điều lệ là tài liệu bắt buộc phải có khi nộp hồ sơ đăng ký hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã năm 2023. Cơ quan có thẩm quyền sẽ dựa vào nội dung điều lệ để đánh giá tính hợp pháp và khả năng vận hành thực tế của hợp tác xã.
• Khung quản trị nội bộ và phân định trách nhiệm: Điều lệ là nơi quy định rõ mô hình tổ chức, chức năng – quyền hạn của từng bộ phận, nguyên tắc phân công – phối hợp và cách thức xử lý các tình huống nội bộ. Nhờ đó, HTX vận hành minh bạch, hạn chế xung đột và tăng hiệu quả quản trị.
• Bảo đảm quyền lợi và nghĩa vụ của thành viên: Nội dung điều lệ xác lập rõ ràng quyền, nghĩa vụ, lợi ích kinh tế và trách nhiệm của thành viên – bao gồm điều kiện gia nhập, góp vốn, hưởng lợi, rút vốn, biểu quyết, tranh chấp… Điều này giúp duy trì sự đồng thuận và gắn kết trong tổ chức.
• Căn cứ xử lý tranh chấp và kiểm soát rủi ro: Khi phát sinh mâu thuẫn, vi phạm hoặc tranh chấp nội bộ, điều lệ đóng vai trò là cơ sở pháp lý nội bộ để xử lý công bằng, theo nguyên tắc tập thể. Đồng thời, việc quy định cơ chế kiểm tra – giám sát giúp HTX phòng ngừa và xử lý rủi ro hiệu quả.
• Công cụ định hướng phát triển ổn định: Một điều lệ được thiết kế bài bản không chỉ giải quyết nhu cầu pháp lý trước mắt mà còn góp phần định hướng dài hạn cho hoạt động sản xuất – kinh doanh, phân phối lợi nhuận, mở rộng thành viên và liên kết thị trường.

Kết luận

Xây dựng mẫu điều lệ đầy đủ và đúng luật là nền tảng pháp lý quan trọng cho quá trình hình thành và vận hành của hợp tác xã. Một điều lệ rõ ràng không chỉ giúp minh bạch hóa nội bộ mà còn là công cụ quản trị hiệu quả trong dài hạn.

Sau khi ban hành điều lệ, hợp tác xã cần có giải pháp đồng bộ để quản lý tài chính – kế toán hiệu quả. Khi đó, phần mềm kế toán online MISA AMIS Hợp tác xãlà lựa chọn phù hợp, đáp ứng đầy đủ yêu cầu nghiệp vụ kế toán theo quy định riêng dành cho HTX.

Tính năng nổi bật của phần mềm kế toán online MISA AMIS Hợp tác xã:

• Hạch toán tự động các nghiệp vụ tài chính theo đúng mẫu số và chế độ kế toán HTX.
• Theo dõi chi tiết vốn góp, phân phối thu nhập và xử lý lỗ.
• Lập báo cáo tài chính, quyết toán thuế và các biểu mẫu đặc thù HTX.
• Quản lý quỹ, công nợ, vật tư – hàng hóa theo dõi theo từng thành viên.
• Làm việc mọi lúc, mọi nơi với dữ liệu kế toán được lưu trữ online an toàn.
• Phù hợp với hợp tác xã nông nghiệp, thương mại, vận tải, xây dựng, tín dụng nhân dân…

Đăng ký tư vấn và Trải nghiệm ngay