Ma trận CPM giúp nhà quản trị đánh giá, đo lường & so sánh khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp mình so với các đối thủ trong ngành. Vậy thuật ngữ CPM là gì? Hãy cùng MISA AMIS tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Ma trận hình ảnh cạnh tranh CPM là gì?
Ma trận hình ảnh cạnh tranh (Competitive Profile Matrix) là một công cụ phân tích chuyên nghiệp giúp doanh nghiệp so sánh với các đối thủ trong cùng ngành dựa trên các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh. Điều này giúp nhà quản trị nắm được điểm mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp so với đối thủ, từ đó xác định lợi thế cạnh tranh và những vấn đề cần khắc phục để tối ưu hiệu suất các hoạt động.
Phân tích các yếu tố trong ma trận CPM
Các yếu tố quyết định thành công (Critical Success Factors)
Các yếu tố quyết định thành công (CSF) là những đặc điểm quan trọng mà giúp xác định sự thành công trong lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp.
Các yếu tố quyết định thành công có thể thay đổi tùy thuộc vào ngành hàng và chúng được hình thành từ cả yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Các yếu tố này thường được tích hợp vào ma trận hình ảnh của doanh nghiệp, giúp phân tích chính xác sự cạnh tranh với các đối thủ.
Dưới đây là một số yếu tố quan trọng trong ma trận cạnh tranh CPM áp dụng cho đa ngành nghề/ lĩnh vực:
- Thị phần
- Chất lượng sản phẩm
- Xu hướng chiến lược
- Dịch vụ khách hàng
- Lòng trung thành của khách hàng
- Uy tín thương hiệu
- Tỷ suất lợi nhuận
- Tỷ lệ giữ chân nhân viên
- Chi tiêu cho nghiên cứu & Phát triển (R&D) sản phẩm mới
- Lực lượng lao động có chuyên môn cao
- Khả năng cạnh tranh về giá
- Sự đa dạng về sản phẩm
- Chiến lược quảng cáo sản phẩm thành công
- Khả năng tiếp thị, công nghệ thông tin, bán hàng…
- Kênh phân phối …
Trọng số (Weight)
Mỗi yếu tố quan trọng để thành công cần được gán một trọng số khác nhau, từ 0,0 (tầm quan trọng thấp) đến 1,0 (tầm quan trọng cao), biểu thị mức độ ảnh hưởng của nó đến thành công trong ngành.
Tổng của tất cả các trọng số phải bằng 1,0 để đảm bảo cân đối, và không nên quá nhấn mạnh vào một số yếu tố cụ thể (ví dụ, gán trọng số 0,3 hoặc cao hơn). Thành công trong một ngành thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố chứ không chỉ một hoặc vài yếu tố.
Ma trận hình ảnh cạnh tranh cung cấp trọng số cho mỗi yếu tố quan trọng thành công, vì các yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến sự thành công kinh doanh của mỗi công ty. Ví dụ, trong trường hợp đầu tiên, các yếu tố quan trọng nhất bao gồm ‘sự hiện diện trực tuyến mạnh mẽ’ (0,15), ‘thị phần’ (0,14), ‘danh tiếng thương hiệu’ (0,13).
Xếp hạng (Rating)
Trong Ma trận CPM, xếp hạng đề cập đến mức độ hiệu quả của các công ty trong từng lĩnh vực. Có thể chọn bất kỳ thang điểm nào để đánh giá, nhưng thường sử dụng một thang điểm đơn giản từ 1 đến 4, với ý nghĩa như sau:
1 – Yếu điểm lớn
2 – Yếu điểm nhỏ
3 – Mạnh yếu
4 – Mạnh mẽ
Xếp hạng, tương tự như trọng số, được gán một cách chủ quan cho mỗi công ty, nhưng quá trình này có thể dễ dàng hơn thông qua việc sử dụng thang điểm chuẩn (benchmark). Benchmark cho biết hiệu suất của các công ty so với nhau hoặc so với mức trung bình của ngành.
Điểm số và Tổng điểm (Score & Total Score)
Điểm số (Score) được tính bằng cách nhân tầm quan trọng và trọng số của mỗi yếu tố. Điều này giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của mỗi yếu tố đối với hiệu suất tổng thể của một công ty.
Tổng điểm (Total Score) của ma trận là tổng số điểm của tất cả các yếu tố, cho thấy mức độ tổng thể của hiệu suất của công ty trong ngữ cảnh của các yếu tố quan trọng đã xác định.
Ứng dụng của ma trận CPM để đánh giá và phát triển chiến lược cạnh tranh hiệu quả
Ma trận CPM (Critical Performance Matrix) là một công cụ quan trọng để đánh giá và phát triển chiến lược cạnh tranh hiệu quả. Dưới đây là một số ứng dụng của ma trận này trong việc phát triển chiến lược cạnh tranh:
- Xác định điểm mạnh và điểm yếu: Ma trận CPM giúp công ty xác định rõ những điểm mạnh và điểm yếu của mình so với các đối thủ trong ngành. Điều này giúp công ty tập trung vào việc tận dụng và cải thiện những yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu suất cạnh tranh.
- Đánh giá vị thế cạnh tranh: Ma trận CPM cho phép công ty đánh giá vị thế cạnh tranh của mình so với các đối thủ trên thị trường. Thông qua việc so sánh các yếu tố quan trọng, công ty có thể xác định được mức độ cạnh tranh và định hình chiến lược phù hợp.
- Phân tích cơ hội và thách thức: Ma trận CPM giúp công ty phân tích cơ hội và thách thức trong môi trường kinh doanh. Việc này giúp công ty hiểu rõ hơn về những yếu tố ngoại cảnh có thể ảnh hưởng đến chiến lược cạnh tranh và đưa ra các biện pháp phù hợp.
- Xây dựng chiến lược phát triển: Dựa trên thông tin từ ma trận CPM, công ty có thể xây dựng chiến lược phát triển chi tiết và hiệu quả. Việc này giúp công ty tập trung vào những lĩnh vực quan trọng để tối ưu hóa hiệu suất và cạnh tranh trên thị trường.
- Đánh giá hiệu suất tổng thể: Cuối cùng, ma trận CPM giúp công ty đánh giá hiệu suất tổng thể của mình dựa trên các yếu tố quan trọng. Việc này giúp công ty hiểu rõ hơn về mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố và đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp để cải thiện cạnh tranh.
Các bước xây dựng ma trận CPM
Để xây dựng ma trận hình ảnh cạnh tranh CPM, bạn có thể tham khảo các bước sau:
Bước 1: Lập một danh sách khoảng 10 yếu tố chính có ảnh hưởng quan trọng đến khả năng cạnh tranh của công ty trong ngành.
Bước 2: Phân loại tầm quan trọng từ 0,0 (Không quan trọng) đến 1,0 (Rất quan trọng) cho từng yếu tố. Tổng điểm số tầm quan trọng của tất cả các yếu tố phải bằng 1,0.
Bước 3: Xác định trọng số từ 1 đến 4 cho từng yếu tố.
Bước 4: Nhân tầm quan trọng của từng yếu tố với trọng số của nó để xác định điểm số của các yếu tố.
Bước 5: Cộng số điểm của tất cả các yếu tố để xác định tổng số điểm của ma trận.
Tuân thủ các bước trên sẽ giúp bạn xây dựng ma trận hình ảnh cạnh tranh CPM một cách có hệ thống và minh bạch để phát triển chiến lược cạnh tranh hiệu quả.
Ví dụ áp dụng thực tế ma trận hình ảnh cạnh tranh CPM của Vinamilk
Ma trận CPM dưới đây sử dụng các tiêu chí quan trọng để thành công trong ngành công nghiệp sữa và đánh giá từng công ty dựa trên những tiêu chí này. Các yếu tố đánh giá trong ảnh gồm có:
- Khả năng cạnh tranh về giá
- Mạng lưới phân phối
- Quản lý bộ máy bán hàng
- Chất lượng sản phẩm
- Khả năng tài chính
- Cơ sở vật chất
- Đội ngũ marketing đưa sản phẩm ra thị trường
- Sự linh hoạt của tổ chứ
- Hiểu biết về thị trường trong và ngoài nước
- Hiệu quả quảng cáo
Trong ma trận này, mỗi công ty được đánh giá trên thang điểm từ 1 đến 4 (1 là thấp nhất, 4 là cao nhất) dựa trên mức độ quan trọng của mỗi tiêu chí thành công, và sau đó nhân với điểm đánh giá quan trọng để tính điểm tổng quan cho mỗi công ty.
Phân tích chi tiết:
- Vinamilk: Được đánh giá cao ở hầu hết các tiêu chí, với tổng điểm là 3.9, cho thấy Vinamilk có lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ so với hai đối thủ. Vinamilk dường như có sức mạnh vượt trội về mạng lưới phân phối, chất lượng sản phẩm, khả năng tài chính, và đặc biệt là hiệu quả quảng cáo.
- Dutch Lady: Có tổng điểm 3.75, Dutch Lady cạnh tranh khá sát với Vinamilk. Công ty này có những đánh giá tương đương Vinamilk về mạng lưới phân phối và chất lượng sản phẩm, tuy nhiên lại thấp hơn một chút ở khả năng tài chính và hiệu quả quảng cáo.
- Lothamilk: Có tổng điểm là 2.4, thấp hơn đáng kể so với hai đối thủ kia. Điều này cho thấy Lothamilk có những hạn chế về các yếu tố quan trọng như khả năng cạnh tranh về giá, khả năng tài chính, đội ngũ marketing và hiểu biết về thị trường.
Điểm quan trọng cần chú ý là cách mà mỗi công ty này triển khai chiến lược của mình dựa trên điểm mạnh cũng như cách họ cải thiện các yếu tố mà họ đang yếu thế hơn. Vinamilk có vẻ như là công ty dẫn đầu, nhưng cần tiếp tục đổi mới và duy trì sự cạnh tranh trong các tiêu chí quan trọng. Dutch Lady không xa kém nhiều và có thể nhanh chóng đạt được vị thế dẫn đầu nếu họ tập trung vào các lĩnh vực cần cải thiện. Còn Lothamilk cần có những bước tiến lớn hơn nếu họ muốn cạnh tranh với hai đối thủ cạnh tranh.
Đối với Vinamilk, để duy trì và cải thiện vị thế của mình, doanh nghiệp nên:
- Đầu tư vào R&D: Điều này giúp cả hai công ty tiếp tục đổi mới sản phẩm và công nghệ, giữ vững lợi thế cạnh tranh và sự ưu chuộng của người tiêu dùng.
- Mở rộng thị trường: Tìm kiếm cơ hội ở các thị trường mới, đặc biệt là ở nước ngoài, nơi họ có thể tận dụng hiểu biết sâu rộng của mình để gia tăng thị phần.
- Chú trọng đến trách nhiệm xã hội: Xây dựng hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ thông qua việc thực hiện trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, từ đó nâng cao uy tín và thu hút khách hàng mới
Tóm lại, ma trận CPM là một công cụ mạnh mẽ để đánh giá và phát triển chiến lược cạnh tranh của công ty, từ đó giúp tối ưu hóa hiệu suất và đạt được lợi thế trên thị trường.
Cảm ơn anh/ chị đã dành thời gian đọc hết bài viết. Anh/ chị đừng quên theo dõi MISA AMIS để cập nhập thông tin, tài liệu marketing – sales mỗi ngày.
0904 885 833
https://www.misa.vn/
