Tài khoản 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng theo thông tư 99/2025/TT-BTC

Tài khoản 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng theo Thông tư 99 (TT 99) phản ánh doanh thu và nghĩa vụ thanh toán trong các hợp đồng xây dựng dài hạn. Khác với cách hạch toán theo giá trị nghiệm thu, TK 337 yêu cầu doanh nghiệp ghi nhận doanh thu dựa trên phần công việc hoàn thành do nhà thầu tự xác định và số tiền khách hàng phải thanh toán theo tiến độ kế hoạch.

Bài viết dưới đây  MISA AMIS sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên tắc kế toán và cách hạch toán tài khoản 337 theo đúng quy định tại TT 99.

1. Tài khoản 337 là tài khoản gì theo TT 99?

Tài khoản 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng  theo TT 99 được sử dụng để phản ánh:

• Số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch đã thỏa thuận trong hợp đồng xây dựng, và
• Số tiền phải thu theo doanh thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành, do nhà thầu tự xác định đối với hợp đồng xây dựng đang thi công dở dang.

Căn cứ pháp lý áp dụng là Chuẩn mực kế toán số 15 – Hợp đồng xây dựng (VAS 15), trong đó định nghĩa hợp đồng xây dựng như sau:

Hợp đồng xây dựng: Là hợp đồng bằng văn bản về việc xây dựng một tài sản hoặc tổ hợp các tài sản có liên quan chặt chẽ hay phụ thuộc lẫn nhau về mặt thiết kế, công nghệ, chức năng hoặc các mục đích sử dụng cơ bản của chúng

Theo VAS 15, doanh thu hợp đồng xây dựng được ghi nhận dựa trên giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được và có thể thay đổi do các yếu tố không chắc chắn trong quá trình thực hiện hợp đồng vì chúng tuỳ thuộc vào các sự kiện sẽ xảy ra trong tương lai. Việc ước tính thường phải được sửa đổi khi các sự kiện đó phát sinh và những yếu tố không chắc chắn được giải quyết. Vì vậy, doanh thu của hợp đồng có thể tăng hay giảm ở từng thời kỳ.

2. Nguyên tắc kế toán của TK 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng theo TT 99

Theo hướng dẫn tại Thông tư 99/2025, doanh nghiệp khi sử dụng TK 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Tài khoản 337 được sử dụng để phản ánh số tiền khách hàng phải thanh toán theo tiến độ kế hoạch và số tiền phải thu tương ứng với doanh thu từ phần công việc đã hoàn thành, do nhà thầu tự xác định đối với hợp đồng xây dựng đang thực hiện.
• TK 337 chỉ áp dụng đối với hợp đồng xây dựng có quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ kế hoạch, không áp dụng với các hợp đồng yêu cầu thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện được khách hàng xác nhận.
• Bên Nợ TK 337: Ghi nhận doanh thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành trong kỳ, căn cứ theo chứng từ do nhà thầu tự lập, không phải hóa đơn và không cần chờ khách hàng xác nhận. Nhà thầu phải lựa chọn phương pháp xác định phần công việc đã hoàn thành và giao trách nhiệm cho các bộ phận liên quan xác định giá trị phần công việc đã hoàn thành và lập chứng từ phản ánh doanh thu hợp đồng xây dựng trong kỳ.
• Bên Có TK 337: Ghi nhận số tiền phải thu từ khách hàng theo tiến độ thanh toán kế hoạch trong hợp đồng, căn cứ trên hóa đơn đã lập. Số tiền ghi trên hóa đơn là căn cứ để ghi nhận số tiền nhà thầu phải thu của khách hàng, không là căn cứ để ghi nhận doanh thu trong kỳ kế toán.
• Tài khoản 337 cần được theo dõi chi tiết theo từng hợp đồng xây dựng

3. Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 337

Bên Nợ:

• Phản ánh số tiền phải thu theo doanh thu đã ghi nhận tương ứng với phần công việc đã hoàn thành của hợp đồng xây dựng dở dang.

Bên Có:

• Phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang.

Số dư bên Nợ:

• Phản ánh số tiền chênh lệch giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp đồng lớn hơn số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang.

Số dư bên Có:

• Phản ánh số tiền chênh lệch giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp đồng nhỏ hơn số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang.

4. Hướng dẫn hạch toán một số nghiệp vụ kinh tế liên quan đến Tài khoản 337 theo Thông tư 99

a) Ghi nhận doanh thu theo phần công việc đã hoàn thành

Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được ước tính một cách đáng tin cậy, thì kế toán căn cứ vào chứng từ phản ánh doanh thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành (không phải hóa đơn) do nhà thầu tự xác định, ghi:

Nợ TK 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng

Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.

b) Ghi nhận khoản phải thu theo tiến độ hợp đồng

Căn cứ vào hóa đơn được lập theo tiến độ để phản ánh số tiền phải thu theo tiến độ đã ghi trong hợp đồng, ghi:

Nợ TK 131 – Phải thu của khách hàng

Có TK 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng

Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp.

c) Khi khách hàng thanh toán tiền

 Khi nhà thầu nhận được tiền của khách hàng thanh toán, ghi:

Nợ các TK 111, 112

Có TK 131 – Phải thu của khách hàng.

5. Các câu hỏi thường gặp liên quan đến TK337 theo TT 99

1. TK 337 được sử dụng trong những trường hợp nào?

Tài khoản 337 chỉ được sử dụng khi hợp đồng xây dựng quy định thanh toán theo tiến độ kế hoạch, tức là khách hàng thanh toán theo các mốc thời gian hoặc giai đoạn quy định sẵn, không phụ thuộc vào khối lượng công việc đã được xác nhận.

2. Có được ghi nhận doanh thu dựa trên hóa đơn xuất theo tiến độ không?

Theo Thông tư 99, doanh thu chỉ được ghi nhận dựa trên chứng từ nội bộ do nhà thầu xác lập, phản ánh phần công việc đã hoàn thành trong kỳ. Hóa đơn chỉ là căn cứ để xác định khoản phải thu từ khách hàng, không phải là căn cứ ghi nhận doanh thu.

3. Hóa đơn lập theo tiến độ có ghi nhận vào TK 511 không?

Hóa đơn lập theo tiến độ kế hoạch ghi vào TK 337 (Có) để phản ánh nghĩa vụ thanh toán của khách hàng, không ghi vào TK 511 – Doanh thu.

4. Nếu số doanh thu đã ghi nhận lớn hơn khoản phải thu theo tiến độ thì xử lý thế nào?

Nếu số doanh thu đã ghi nhận lớn hơn khoản phải thu theo tiến độ  thì phần chênh lệch đó sẽ được phản ánh là số dư bên Nợ của TK 337.

5. Ngược lại, nếu số tiền phải thu theo tiến độ lớn hơn doanh thu đã ghi nhận thì sao?

Nếu số tiền phải thu theo tiến độ lớn hơn doanh thu đã ghi nhận phần chênh lệch sẽ được thể hiện là số dư bên Có của TK 337.

6. TK 337 có phải theo dõi chi tiết không?

Doanh nghiệp bắt buộc phải theo dõi chi tiết TK 337 theo từng hợp đồng xây dựng, để đảm bảo kiểm soát chặt chẽ công nợ và tiến độ doanh thu theo từng dự án cụ thể.

Kết luận

Hạch toán chính xác TK 337 theo TT 99 giúp doanh nghiệp xây dựng phản ánh đúng doanh thu theo tiến độ và kiểm soát công nợ khách hàng theo từng hợp đồng. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa kế toán, bộ phận dự án và hệ thống chứng từ nội bộ. Do đó, việc ứng dụng phần mềm kế toán hiện đại là giải pháp cần thiết để đảm bảo tính chính xác, nhất quán và tiết kiệm thời gian.

Phần mềm kế toán online MISA AMIS không chỉ đáp ứng đầy đủ các quy định của Thông tư 99/2025 mà còn tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến, hỗ trợ toàn diện cho bộ phận kế toán – tài chính:

• Trợ lý tài chính AVA thông minh: đưa ra cảnh báo nghiệp vụ bất thường, hướng dẫn xử lý theo quy định và nhắc nhở thời điểm lập báo cáo đúng hạn.
• Công nghệ AI phân tích dữ liệu kế toán theo thời gian thực, phát hiện sai sót logic, trùng lặp hoặc bất thường trong luồng chứng từ.
• Tự động lên báo cáo tài chính, báo cáo quản trị, báo cáo thuế theo mẫu biểu mới nhất, chỉ với vài thao tác.
• Quản lý tập trung dữ liệu kế toán – tài chính – dự án, phù hợp với doanh nghiệp có nhiều công trình, chi nhánh hoặc đơn vị phụ thuộc.
• Tích hợp đầy đủ phân hệ ngân hàng, kho, mua hàng, bán hàng, giúp kế toán theo dõi dòng tiền và chi phí toàn diện.

Với khả năng cập nhật nhanh các thay đổi chính sách và hỗ trợ người dùng tối đa, phần mềm kế toán online MISA AMIS là giải pháp lý tưởng để doanh nghiệp tối ưu hiệu quả kế toán và sẵn sàng tuân thủ Thông tư 99/2025.