Hiện nay, các doanh nghiệp hoạt động căn cứ theo quy định tại thông tư 200 và thông tư 133 để lựa chọn hình thức ghi sổ kế toán. Theo thông tư 200 có 5 hình thức còn theo thông tư 133 có 4 hình thức ghi sổ kế toán. Hãy cùng điểm qua các hình thức ghi sổ kế toán theo TT 200 và 133 trong bài viết sau đây.
1. Hình thức kế toán là gì?
Kế toán là bộ phận đảm nhiệm trọng trách ghi chép, phân loại và lưu giữ các thông tin liên quan đến nghiệp vụ kinh tế phát sinh của doanh nghiệp. Thông qua hoạt động của bộ phận kế toán, doanh nghiệp nắm bắt thông tin về thu nhập, chi phí hoặc lãi, lỗ, tài sản, nợ phải trả,… của doanh nghiệp.
Hình thức kế toán là hình thức tổ chức hệ thống sổ sách kế toán của doanh nghiệp bao gồm số lượng, kết cấu các loại số, mối quan hệ, trình tự và phương pháp ghi chép, tập hợp, hệ thống hoá các nghiệp vụ kế toán theo đúng phương pháp kế toán mà doanh nghiệp áp dụng trên cơ sở hợp lệ, hợp pháp.
>>> Tìm hiểu ngay: 4 phương pháp kế toán phổ biến nhất hiện nay
2. Các hình thức ghi sổ kế toán theo thông tư 200 và TT 133
2.1 Hình thức kế toán Nhật ký chung
- Nguyên tắc, đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký chung
Đối với doanh nghiệp áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chung, toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều phải được ghi vào các sổ nhật ký (trọng tâm là sổ Nhật ký chung) theo trình tự thời gian và nội dung kinh tế của nghiệp vụ đó. Sau đó, kế toán doanh nghiệp sẽ lấy số liệu tại các sổ nhật ký để ghi sổ cái.
Các loại sổ mà doanh nghiệp cần có khi áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chung:
-
- Sổ Nhật ký chung, Sổ Nhật ký đặc biệt;
- Sổ Cái;
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết.
- Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chung :
| Trình tự ghi sổ kế toán | Nội dung | |||
| Hàng ngày |
Nếu doanh nghiệp có mở sổ, thẻ kế toán chi tiết thì đồng thời với việc ghi sổ Nhật ký chung, kế toán sẽ ghi vào các sổ, thẻ kế toán chi tiết liên quan các nghiệp vụ phát sinh. Nếu đơn vị mở các sổ Nhật ký đặc biệt, kế toán ghi nghiệp vụ phát sinh vào sổ Nhật ký đặc biệt liên quan căn cứ vào các chứng từ được dùng làm căn cứ ghi sổ. Định kỳ (3, 5, 10… ngày) hoặc cuối tháng, tuỳ khối lượng nghiệp vụ phát sinh, kế toán tổng hợp từng sổ Nhật ký đặc biệt, lấy số liệu để ghi vào các tài khoản phù hợp trên Sổ Cái, sau khi đã loại trừ số trùng lặp do một nghiệp vụ được ghi đồng thời vào nhiều sổ Nhật ký đặc biệt (nếu có). |
|||
| Cuối tháng, cuối quý, cuối năm |
|
>>> Đọc thêm: Hình thức kế toán nhật ký chung và những điều cần biết
2.2 Hình thức kế toán Nhật ký – Sổ cái
- Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký – Sổ Cái:
Đối với các doanh nghiệp áp dụng hình thức kế toán Nhật ký- Sổ cái, các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh được kết hợp ghi chép theo trình tự thời gian và theo nội dung kinh tế (theo tài khoản kế toán) trên cùng một quyển sổ kế toán tổng hợp duy nhất là sổ Nhật ký – Sổ Cái. Kế toán doanh nghiệp căn cứ vào các chứng từ kế toán hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại để ghi vào sổ Nhật ký – Sổ Cái.
Các loại sổ mà doanh nghiệp cần có khi áp dụng hình thức kế toán Nhật ký – Sổ Cái gồm:
- Nhật ký – Sổ Cái;
- Các Sổ, Thẻ kế toán chi tiết.
- Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký – Sổ Cái
| Trình tự ghi sổ kế toán | Nội dung | ||||||||
| Hàng ngày |
Số liệu của mỗi chứng từ (hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại) được ghi trên một dòng ở cả 2 phần Nhật ký và phần Sổ Cái. Kế toán sẽ lập bảng tổng hợp chứng từ kế toán được cho những chứng từ cùng loại phát sinh nhiều lần trong một ngày hoặc định kỳ 1 đến 3 ngày.
|
||||||||
| Cuối tháng |
Sau đó, căn cứ vào số liệu khoá sổ của các đối tượng lập “Bảng tổng hợp chi tiết” cho từng tài khoản. Số liệu trên “Bảng tổng hợp chi tiết” được đối chiếu với số phát sinh Nợ, số phát sinh Có và Số dư cuối tháng của từng tài khoản trên Sổ Nhật ký – Sổ Cái. Số liệu trên Nhật ký – Sổ Cái và trên “Bảng tổng hợp chi tiết” sau khi khóa sổ được kiểm tra, đối chiếu nếu khớp, đúng sẽ được sử dụng để lập báo cáo tài chính. |
>>> Tìm hiểu thêm: Tải ngay mẫu sổ cái tài khoản 111 theo thông tư 200 – hình thức nhật ký chung
2.3 Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ
- Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ
Đối với các doanh nghiệp áp dụng hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ, kế toán căn cứ trực tiếp vào “Chứng từ ghi sổ” để ghi sổ kế toán tổng hợp. Việc ghi sổ kế toán tổng hợp bao gồm:
- Ghi theo trình tự thời gian trên Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ.
- Ghi theo nội dung kinh tế trên Sổ Cái.
Kế toán lập chứng từ ghi sổ trên cơ sở từng chứng từ kế toán hoặc Bảng Tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại, có cùng nội dung kinh tế. Ngoài ra, kế toán cần lưu ý đánh số hiệu liên tục cho chứng từ ghi sổ trong từng tháng hoặc cả năm (theo số thứ tự trong Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ) và có chứng từ kế toán đính kèm, phải được kế toán trưởng duyệt trước khi ghi sổ kế toán.
Các loại sổ mà doanh nghiệp cần có khi áp dụng hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ gồm:
-
- Chứng từ ghi sổ;
- Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ;
- Sổ Cái;
- Các Sổ, Thẻ kế toán chi tiết.
- Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ
| Trình tự ghi sổ kế toán | Nội dung | ||||||||||||
| Hàng ngày |
|
||||||||||||
|
Cuối tháng |
Kế toán căn cứ vào Sổ Cái lập Bảng Cân đối số phát sinh.
|
>>> Đọc thêm về chứng từ kế toán tại bài viết: Chứng từ kế toán là gì, cách lập và lưu trữ chứng từ kế toán
2.4 Hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ
- Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ
Đối với các doanh nghiệp áp dụng hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ, kế toán cần lưu ý các điểm như sau:
- Tập hợp và hệ thống hoá các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo bên Có của các tài khoản kết hợp với việc phân tích các nghiệp vụ kinh tế đó theo các tài khoản đối ứng Nợ.
- Kết hợp chặt chẽ việc ghi chép các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo trình tự thời gian với việc hệ thống hoá các nghiệp vụ theo nội dung kinh tế (theo tài khoản).
- Kết hợp rộng rãi việc hạch toán tổng hợp với hạch toán chi tiết trên cùng một sổ kế toán và trong cùng một quá trình ghi chép.
- Sử dụng các mẫu sổ in sẵn các quan hệ đối ứng tài khoản, chỉ tiêu quản lý kinh tế, tài chính và lập báo cáo tài chính.
Các loại sổ mà doanh nghiệp cần có khi áp dụng hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ bao gồm:
-
- Nhật ký chứng từ;
- Bảng kê;
- Sổ Cái;
- Sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết.
- Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ
| Trình tự ghi sổ kế toán | Nội dung |
| Hàng ngày |
|
| Cuối tháng |
|
2.5 Hình thức kế toán trên máy vi tính
- Đặc trưng cơ bản của Hình thức kế toán trên máy vi tính:
Kế toán sẽ thực hiện công việc của mình theo một chương trình phần mềm kế toán trên máy vi tính. Phần mềm kế toán sẽ có những đặc điểm như sau:
-
- Được thiết kế theo nguyên tắc của một trong bốn hình thức kế toán hoặc kết hợp các hình thức kế toán đã nhắc để ở trên.
- Không hiển thị đầy đủ quy trình ghi sổ kế toán, nhưng phải in được đầy đủ sổ kế toán và báo cáo tài chính theo quy định.
- Được thiết kế theo Hình thức kế toán nào sẽ có các loại sổ của hình thức kế toán đó nhưng không hoàn toàn giống mẫu sổ kế toán ghi bằng tay.
- Trình tự ghi sổ kế toán theo Hình thức kế toán trên máy vi tính
|
Trình tự ghi sổ kế toán |
Nội dung |
|
Hàng ngày |
|
|
Cuối tháng (hoặc bất kỳ vào thời điểm cần thiết nào) |
|
Lựa chọn hình thức kế toán áp dụng tại doanh nghiệp là một trong những vấn đề quan trọng đối với những doanh nghiệp mới thành lập và hình thành bộ phận kế toán. Bên cạnh việc lựa chọn hình thức kế toán để áp dụng, các doanh nghiệp cũng cần cân nhắc lựa chọn phần mềm kế toán để hỗ trợ cho quá trình triển khai công tác tài chính – kế toán tại doanh nghiệp. Hiện nay có nhiều phần mềm trên thị trường, trong đó có phần mềm online MISA AMIS mang đến giải pháp quản trị tài chính kế toán tổng thể vừa đơn giản, thông minh vừa an toàn chính xác. Phần mềm cho phép kế toán doanh nghiệp:
- Hệ sinh thái kết nối: ngân hàng điện tử; Cơ quan Thuế; hệ thống quản trị bán hàng, nhân sự: giúp doanh nghiệp dễ dàng trong các nghĩa vụ thuế, hoạt động trơn tru, vận hành nhanh chóng
- Đầy đủ các nghiệp vụ kế toán: Đầy đủ 20 nghiệp vụ kế toán theo TT133 & TT200, từ Quỹ, Ngân hàng, Mua hàng, Bán hàng, Kho, Hóa đơn, Thuế, Giá thành,…
- Tự động nhập liệu: Tự động nhập liệu từ hóa đơn điện tử, nhập khẩu dữ liệu từ Excel giúp rút ngắn thời gian nhập chứng từ, tránh sai sót.
- Làm việc mọi lúc mọi nơi qua internet: giúp kế toán viên nói riêng và ban lãnh đạo doanh nghiệp nói chung có thể kịp thời đưa ra quyết định về vấn đề tài chính của doanh nghiệp.
- ….
Kính mời Quý Doanh nghiệp, Anh/Chị kế toán doanh nghiệp đăng ký trải nghiệm 15 ngày miễn phí bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS:
| >> DÙNG THỬ MIỄN PHÍ – PHẦN MỀM KẾ TOÁN ONLINE MISA AMIS |
0904 885 833
https://www.misa.vn/
