Nghị quyết 68 – Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất vào năm 2026

Nghị quyết 68/2025/NQ-CP ban hành bởi Bộ chính trị đánh dấu bước chuyển quan trọng trong chính sách thuế, khi xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất vào năm 2026 . Bài viết này MISA AMIS sẽ chia sẻ chi tiết về lộ trình triển khai, các bước khai thuế, hồ sơ cần thiết, và thời hạn nộp thuế theo phương pháp kê khai, đồng thời phân tích tác động của chính sách mới đối với các hộ kinh doanh hiện nay.

1. Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026

Ngày 04/5/2025, Bộ chính trị đã ban hành Nghị quyết 68/2025/NQ-CP, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc cải cách chính sách thuế đối với các hộ kinh doanh. Một trong những điểm nổi bật của Nghị quyết là xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất vào năm 2026. Đây là một quyết định mang tính chiến lược, nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong thu thuế, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực kinh tế tư nhân.

Thuế khoán đã được áp dụng đối với các hộ kinh doanh trong nhiều năm qua, chủ yếu nhằm đơn giản hóa thủ tục thuế cho những hộ có quy mô nhỏ. Tuy nhiên, hệ thống thuế khoán này bộc lộ nhiều hạn chế, đặc biệt là tình trạng thất thu thuế và thiếu minh bạch trong việc kê khai doanh thu, chi phí. Hệ quả là thuế khoán không tạo động lực cho các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức, nơi họ có thể mở rộng quy mô và hưởng các chính sách hỗ trợ như vay vốn ngân hàng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Theo thống kê của Cục Thuế (Bộ Tài chính), tính đến hết tháng 3/2025, có 1.975.373 hộ và cá nhân kinh doanh đang nộp thuế theo hình thức khoán, trong khi chỉ có 6.142 hộ thực hiện kê khai thuế. Sắp tới, thông qua việc triển khai bản đồ số hộ kinh doanh, sẽ có 61.329 hộ kinh doanh được chuyển sang quản lý thuế theo hình thức kê khai.

Trong Nghị quyết 68, Chính phủ cũng chỉ đạo triển khai các biện pháp số hóa, làm rõ và đơn giản hóa các quy trình về kế toán, thuế và bảo hiểm. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, từ đó giúp họ dễ dàng tuân thủ các quy định pháp lý và thực hiện nghĩa vụ thuế một cách hiệu quả hơn.

2. Đối tượng áp dụng phương pháp thuế khoán

Căn cứ tại Điều 3, Điều 7 Thông tư 40/2021/TT-BTC, đối tượng áp dụng phương pháp thuế khoán như sau:

Phương pháp khoán được áp dụng đối với hộ kinh doanh cá nhân kinh doanh không thuộc trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai và không thuộc trường hợp nộp thuế theo từng lần phát sinh.

Theo đó, có thể hiểu thuế khoán được áp dụng chủ yếu đối với các hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, không đáp ứng được yêu cầu kê khai thuế theo các hình thức thông thường. Các đối tượng này thường hoạt động trong các ngành nghề như buôn bán nhỏ lẻ, dịch vụ ăn uống, và các ngành nghề có tính chất đơn giản, ít có hoạt động kế toán phức tạp.

Hệ thống thuế khoán chủ yếu nhằm đơn giản hóa thủ tục cho các hộ kinh doanh quy mô nhỏ và giúp giảm gánh nặng thủ tục hành chính. Tuy nhiên, chính vì sự đơn giản này mà cũng đã tạo ra những bất cập, khiến việc quản lý thu thuế trở nên khó khăn và thiếu chính xác.

3. Thực trạng của việc áp dụng thuế khoán hiện nay

Theo Cục Thống kê – Bộ Tài chính, tính đến cuối năm 2024, cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ kinh doanh đang thực hiện nghĩa vụ thuế, đóng góp vào ngân sách Nhà nước gần 26 nghìn tỷ đồng. Trong 3 tháng đầu năm 2025, số thu từ thuế của các hộ kinh doanh đã đạt 8.695 tỷ đồng, tăng 25,7% so với cùng kỳ năm 2024. Số thu này phản ánh sự đóng góp lớn của các hộ kinh doanh vào nền kinh tế quốc gia.

Trong đó, hộ thuế khoán cũng đóng góp một phần không nhỏ vào tổng thu ngân sách trên. Cơ quan Thuế ấn định mức doanh thu cố định cho mỗi hộ kinh doanh trong năm, và các hộ này nộp thuế theo mức thuế khoán này, giúp đơn giản hóa thủ tục thu thuế cho các hộ có quy mô nhỏ. mang lại một số ưu điểm, như việc đơn giản hóa thủ tục và dễ thực hiện, đặc biệt là đối với các hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, không có khả năng duy trì hệ thống kế toán phức tạp.

Tuy nhiên, phương pháp thuế khoán cũng bộc lộ nhiều hạn chế và bất cập như sau:

• Thất thu thuế: Do không yêu cầu các hộ kinh doanh kê khai đầy đủ doanh thu và chi phí thực tế, việc áp dụng thuế khoán dẫn đến tình trạng khai thiếu doanh thu hoặc không kê khai chính xác, gây thất thu thuế và ảnh hưởng trực tiếp đến ngân sách nhà nước.
• Thiếu minh bạch trong quản lý thuế: Thuế khoán không yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về các khoản chi phí và doanh thu thực tế, dẫn đến việc không kiểm soát được mức độ chính xác của các con số khai báo, gây khó khăn cho việc quản lý thuế và giám sát.
• Không khuyến khích chuyển đổi sang doanh nghiệp chính thức: Hệ thống thuế khoán không tạo đủ động lực cho các hộ kinh doanh chuyển sang doanh nghiệp chính thức, từ đó bỏ lỡ cơ hội được hưởng các chính sách hỗ trợ như vay vốn ngân hàng, mở rộng quy mô và bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
• Khó khăn trong hội nhập kinh tế quốc tế: Hệ thống thuế khoán không đáp ứng được yêu cầu phát triển của nền kinh tế số và hội nhập quốc tế, khi mà minh bạch và quản lý chính xác là những yếu tố cần thiết trong môi trường kinh doanh hiện đại.

4. Hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có phải bỏ thuế khoán?

Một trong những thay đổi quan trọng trong chính sách thuế đối với hộ kinh doanh là yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử. Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP), các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử kết nối với máy tính tiền để ghi nhận doanh thu.

Cụ thể, từ ngày 01/06/2025, tất cả các hộ kinh doanh trong các lĩnh vực như ăn uống, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, bán lẻ trên toàn quốc sẽ không còn nộp thuế khoán mà chuyển sang hệ thống kê khai thuế. Đây là một phần trong lộ trình mở rộng việc áp dụng hóa đơn điện tử có kết nối máy tính tiền theo Dự án Luật Quản lý Thuế (thay thế).

Lộ trình cụ thể như sau:

• Từ 01/06/2025, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.
• Từ 01/01/2027, mở rộng đối tượng áp dụng đến hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 800 triệu đồng/năm trở lên.
• Từ 01/01/2028, toàn bộ các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu thuộc diện chịu thuế giá trị gia tăng sẽ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử.

5. Tác động của việc xóa bỏ thuế khoán đến hộ kinh doanh

Việc xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh không chỉ mang lại lợi ích cho cơ quan thuế mà còn tạo ra cơ hội phát triển bền vững cho các hộ kinh doanh. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này cũng sẽ đối mặt với một số thách thức.

• Tác động tích cực:
  • Tăng cường minh bạch thuế: Việc chuyển sang hệ thống kê khai thuế sẽ minh bạch hơn, giúp giảm thất thu thuế và tăng tính công bằng giữa các loại hình kinh doanh.
  • Khuyến khích chuyển đổi mô hình doanh nghiệp: Hệ thống thuế kê khai giúp hộ kinh doanh dễ dàng chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức, từ đó mở rộng quy mô và tiếp cận các chính sách hỗ trợ như vay vốn ngân hàng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
  • Tiến bộ trong công nghệ thuế: Việc áp dụng hóa đơn điện tử và phần mềm kế toán sẽ giúp việc kê khai thuế trở nên dễ dàng hơn và tiết kiệm thời gian cho các hộ kinh doanh.

• Tác động tiêu cực:

  • Gia tăng chi phí tuân thủ thuế: Các hộ kinh doanh sẽ phải đối mặt với chi phí cao hơn khi chuyển sang kê khai thuế đầy đủ, bao gồm chi phí cho phần mềm kế toán, đào tạo nhân sự, và các chi phí liên quan đến việc sử dụng hóa đơn điện tử.

  • Khó khăn cho hộ kinh doanh nhỏ: Những hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, ít nguồn lực sẽ gặp khó khăn trong việc tuân thủ quy định mới về kê khai thuế và sử dụng hóa đơn điện tử. Điều này có thể làm gia tăng gánh nặng cho họ trong thời gian đầu chuyển đổi.

  • Chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế có thể gây xáo trộn trong hoạt động kinh doanh: Việc thay đổi phương thức nộp thuế có thể tạo ra sự không ổn định trong các hoạt động tài chính của hộ kinh doanh, đặc biệt là đối với những hộ chưa quen với việc duy trì hệ thống kế toán và báo cáo thuế chi tiết.

6. Hướng dẫn khai thuế cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai

Từ năm 2025, các hộ kinh doanh sẽ chuyển sang áp dụng phương pháp kê khai thuế, thay vì sử dụng phương pháp thuế khoán như trước đây. Để thực hiện đúng quy định, dưới đây là các bước cụ thể liên quan đến hồ sơ khai thuế, nơi nộp thuế, và thời hạn khai thuế:

Hồ sơ khai thuế đối với hộ kê khai bao gồm:

• Tờ khai thuế theo mẫu số 01/CNKD ban hành kèm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC;
• Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ theo mẫu số 01-2/BK-HĐKD ban hành kèm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC. Trường hợp hộ kê khai nếu có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải nộp Phụ lục Bảng kê mẫu số 01-2/BK-HĐKD.

Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế

• Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với hộ kê khai theo tháng chậm nhất là ngày thứ 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế.
• Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với hộ kê khai theo quý chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo liền kề quý phát sinh nghĩa vụ thuế.

Nơi nộp hồ sơ khai thuế

• Nơi nộp hồ sơ khai thuế đối với hộ kê khai là CCT quản lý trực tiếp nơi hộ kê khai hoạt động sản xuất, kinh doanh

Thời hạn nộp thuế

• Thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế. Trường hợp khai bổ sung hồ sơ khai thuế, thời hạn nộp thuế là thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót.
• Hộ kê khai có thể nộp thuế theo hình thức điện tử: trên ứng dụng eTax Mobile thông qua liên kết với ứng dụng thanh toán của ngân hàng; hoặc trên ứng dụng khai, nộp thuế điện tử theo lộ trình triển khai của CQT

Hộ kê khai ngừng hoặc tạm ngừng kinh doanh

• Trường hợp hộ kê khai ngừng hoặc tạm ngừng kinh doanh thì thông báo cho CQT quản lý trực tiếp chậm nhất là 01 ngày làm việc trước khi ngừng hoặc tạm ngừng kinh doanh. Trường hợp hộ kê khai thuộc diện đăng ký kinh doanh thì thực hiện theo quy định của Luật doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành.
• Trường hợp hộ kê khai tạm ngừng kinh doanh không phải nộp hồ sơ khai thuế, trừ trường hợp hộ kê khai tạm ngừng kinh doanh không trọn tháng nếu khai thuế theo tháng hoặc tạm ngừng hoạt động, kinh doanh không trọn quý nếu khai thuế theo quý.

Hộ kê khai được chuyển đổi từ hộ khoán trong năm

• Hộ khoán trong năm chuyển đổi sang hộ kê khai thì trước khi chuyển đổi, hộ khoán khai điều chỉnh, bổ sung Tờ khai thuế khoán mẫu 01/CNKD. CQT căn cứ Tờ khai điều chỉnh, bổ sung của hộ khoán để điều chỉnh giảm thuế đã khoán cho thời gian chuyển đổi. Thời hạn hộ khoán nộp tờ khai điều chỉnh chậm nhất là ngày thứ 10 kể từ ngày bắt đầu chuyển đổi phương pháp tính thuế.

Kết luận

Nghị quyết 68/2025/NQ-CP, được ban hành vào tháng 5/2025, đã chính thức xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh và chuyển sang phương pháp kê khai thuế, nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong công tác thu thuế. Tuy nhiên, việc này cũng đặt ra không ít thử thách cho các hộ kinh doanh, đặc biệt là các hộ có quy mô nhỏ, khi phải đáp ứng các yêu cầu về kê khai thuế và sử dụng hóa đơn điện tử.

Để hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc tuân thủ các quy định thuế và quản lý tài chính hiệu quả, phần mềm kế toán online MISA AMIS là giải pháp lý tưởng. Phần mềm này giúp các doanh nghiệp dễ dàng thực hiện kê khai thuế, quản lý doanh thu, chi phí và tự động hóa các quy trình kế toán. Một số tính năng đặc trưng của phần mềm kế toán online MISA AMIS bao gồm:

• Quản lý thuế tự động: Hỗ trợ tự động tính toán và kê khai thuế theo quy định của pháp luật.
• Quản lý hóa đơn điện tử: Liên kết với cơ quan thuế để phát hành và quản lý hóa đơn điện tử.
• Quản lý tài chính đơn giản: Tích hợp các chức năng quản lý doanh thu, chi phí và báo cáo tài chính chi tiết.
• Dễ dàng truy cập: Sử dụng trực tuyến mọi lúc, mọi nơi

Đăng ký ngay để trải nghiệm 15 ngày dùng thử miễn phí phần mềm kế toán online MISA AMIS – công cụ tài chính hoàn hảo cho doanh nghiệp của bạn