Vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng: Chiến lược quản lý cuộc sống và sự nghiệp hiệu quả

Trong cuộc sống hiện đại đầy biến động và thách thức, khả năng quản lý tâm lý và tập trung vào những điều thực sự quan trọng trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công và hạnh phúc cá nhân.

Một trong những công cụ mạnh mẽ giúp chúng ta làm chủ cuộc sống chính là khái niệm về vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng. Những khái niệm này không chỉ giúp chúng ta nhận diện rõ ràng những vấn đề cần chú ý mà còn định hướng cách thức tác động hiệu quả đến môi trường xung quanh.

Bằng cách hiểu và áp dụng đúng đắn vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng, mỗi cá nhân có thể tối ưu hóa nguồn lực, giảm bớt căng thẳng và xây dựng một cuộc sống cân bằng, ý nghĩa hơn.

Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá sâu hơn về hai vòng tròn này, cách chúng tương tác và mang lại lợi ích thiết thực trong việc phát triển bản thân và đạt được những mục tiêu lớn lao.

1. Lý thuyết vòng tròn ảnh hưởng, vòng tròn quan tâm

1.1. Định nghĩa cơ bản về hai vòng tròn

Vòng tròn Quan tâm (Circle of Concern): đây là khu vực chứa tất cả những vấn đề, tình huống, và các yếu tố mà bạn quan tâm hoặc lo lắng. Nó bao gồm các phạm vi rộng lớn từ sức khỏe cá nhân, quan hệ gia đình đến các quyết định chính trị và biến đổi khí hậu…

Vòng tròn Ảnh hưởng (Circle of Influence): được đặt trong vòng tròn quan tâm, đây là phạm vi các vấn đề mà bạn có thể tác động trực tiếp, kiểm soát hoặc có ảnh hưởng tới. Nó có thể là những quyết định của bản thân, việc bạn quản lý thời gian, nguồn lực của doanh nghiệp, và cả quan hệ với đồng nghiệp…

Xem thêm: Quản trị bản thân là gì? Các phương pháp và kỹ năng để quản trị bản thân hiệu quả

1.2. Nguồn gốc của vòng tròn ảnh hưởng, vòng tròn quan tâm

Khái niệm về vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng được phổ biến rộng rãi nhờ cuốn sách nổi tiếng “7 Thói Quen Của Người Thành Đạt” (The 7 Habits of Highly Effective People) của tác giả Stephen R. Covey, xuất bản lần đầu năm 1989.

Trong tác phẩm này, Covey giới thiệu hai vòng tròn này như một công cụ quản lý bản thân, giúp cá nhân xác định và tập trung vào những yếu tố mà họ có thể kiểm soát và ảnh hưởng, từ đó nâng cao hiệu quả trong công việc và cuộc sống.

Sau khi “7 Thói Quen Của Người Thành Đạt” trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất trên thế giới, các khái niệm về vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng nhanh chóng được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như lãnh đạo, quản trị thời gian, phát triển bản thân và tâm lý học. Những khái niệm này không chỉ giúp cá nhân quản lý tốt hơn các ưu tiên mà còn thúc đẩy một tư duy tích cực và chủ động trong việc đối mặt với thách thức.

1.3. Sự khác biệt và mối quan hệ giữa vòng tròn ảnh hưởng, vòng tròn quan tâm

• Sự khác biệt:

	Vòng tròn quan tâm	Vòng tròn ảnh hưởng
Điểm cốt lõi	Đây là những vấn đề mà bạn quan tâm nhưng không có quyền lực hay khả năng kiểm soát	Đây là các vấn đề mà bạn có khả năng tác động đến
Ví dụ	Tình hình kinh tế toàn cầu, biến đổi khí hậu, hoặc chính sách của một quốc gia nào đó…	Cách bạn quản lý thời gian của mình, quyết định tài chính cá nhân, hay cách giao tiếp với người khác trong môi trường làm việc…

• Mối quan hệ giữa chúng:

Tương tác: các vấn đề trong vòng tròn quan tâm có thể di chuyển vào vòng tròn ảnh hưởng thông qua sự tập trung, nỗ lực và quyết định cá nhân.

Phát triển: khi bạn tập trung vào vòng tròn ảnh hưởng, bạn có cơ hội mở rộng nó. Điều này có nghĩa là, có thêm nhiều vấn đề từ vòng tròn quan tâm có thể được đưa vào vòng tròn ảnh hưởng.

Thu hẹp và mở rộng: nếu bạn tập trung quá nhiều vào vòng tròn quan tâm, vòng tròn ảnh hưởng của bạn có thể thu hẹp lại, làm giảm khả năng của bạn trong việc tác động đến thế giới xung quanh.

Quản lý năng lượng và tâm trạng: khi bạn tập trung vào những thứ có thể kiểm soát, bạn sẽ cảm thấy thêm động lực và ít căng thẳng hơn. Ngược lại, việc tập trung vào vòng tròn quan tâm có thể gây ra stress và cảm giác bất lực.

Nhìn chung, sự nhận biết rõ ràng về hai vòng tròn này có thể giúp bạn quản lý tốt hơn năng lượng và thời gian, đồng thời tăng cường khả năng ảnh hưởng tích cực đến môi trường xung quanh bạn.

Theo một nghiên cứu từ Harvard Business Review, những người quản trị cấp cao hiệu quả thường tập trung vào vòng tròn ảnh hưởng của họ, không chỉ cải thiện sự hiệu quả cá nhân mà còn tạo ra môi trường làm việc tích cực.

Lưu ý: Một số tài liệu có đề cập tới một vòng tròn nhỏ phía trong cùng: vòng tròn kiểm soát. 

Vòng tròn kiểm soát nằm bên trong vòng tròn ảnh hưởng và khoanh vùng những việc bạn hoàn toàn có thể điều khiển được. Trong nội dung của bài viết, nhóm tác giả gộp chung vòng tròn kiểm soát và vòng tròn ảnh hưởng.

MISA Tặng bạn: 4+ Mẫu kế hoạch phát triển bản thân trong công việc chi tiết

2. Vòng tròn ảnh hưởng: Chìa khóa mở rộng tiềm năng cá nhân và sự nghiệp

Trong quản lý bản thân và phát triển cá nhân, vòng tròn ảnh hưởng (Circle of Influence) là một khái niệm cốt lõi giúp cá nhân nhận diện và tập trung năng lượng vào những yếu tố mà họ có thể tác động trực tiếp hoặc gián tiếp.

2.1. Định nghĩa vòng tròn ảnh hưởng

Vòng tròn ảnh hưởng bao gồm tất cả những khía cạnh trong cuộc sống mà cá nhân có thể trực tiếp hoặc gián tiếp tác động đến. Đây là những yếu tố nằm trong tầm kiểm soát hoặc có khả năng thay đổi thông qua hành động, suy nghĩ, hoặc tương tác với người khác. Ví dụ như:

• Thái độ và phản ứng cá nhân trước các tình huống.
• Kỹ năng và kiến thức cá nhân.
• Mối quan hệ với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.
• Quyết định về sức khỏe và lối sống.

2.2. Tầm quan trọng của vòng tròn ảnh hưởng

• Xây dựng tư duy chủ động

Vòng tròn ảnh hưởng khuyến khích cá nhân tập trung vào những gì họ có thể kiểm soát, từ đó phát triển tư duy chủ động. Thay vì lo lắng về những điều nằm ngoài tầm kiểm soát (vòng tròn quan tâm), cá nhân sẽ tập trung năng lượng vào việc cải thiện bản thân và môi trường xung quanh họ.

• Tăng cường hiệu quả cá nhân

Khi tập trung vào những yếu tố trong vòng tròn ảnh hưởng, cá nhân có thể đạt được hiệu quả cao hơn trong công việc và cuộc sống. Điều này giúp họ quản lý thời gian tốt hơn, ưu tiên những nhiệm vụ quan trọng và đạt được mục tiêu một cách hiệu quả.

• Giảm căng thẳng và lo âu

Việc nhận diện và tập trung vào những gì có thể kiểm soát giúp giảm bớt cảm giác bất lực và lo lắng về những vấn đề không thể thay đổi. Điều này tạo ra một trạng thái tâm lý tích cực, giúp cá nhân đối mặt với thách thức một cách bình tĩnh và kiên định hơn.

2.3. Cách mở rộng vòng tròn ảnh hưởng

Mở rộng vòng tròn ảnh hưởng là quá trình tăng cường khả năng tác động và kiểm soát các yếu tố xung quanh. Dưới đây là một số cách để mở rộng vòng tròn ảnh hưởng:

• Phát triển kỹ năng cá nhân

Học hỏi và nâng cao kỹ năng mới giúp cá nhân có thêm khả năng để tác động đến môi trường xung quanh. Điều này bao gồm kỹ năng giao tiếp, lãnh đạo, quản lý thời gian, và các kỹ năng chuyên môn khác.

• Xây dựng mối quan hệ tích cực

Mối quan hệ tốt với người khác mở rộng khả năng ảnh hưởng của cá nhân. Thông qua việc xây dựng mạng lưới quan hệ rộng rãi và chất lượng, cá nhân có thể tạo ra những cơ hội mới và nhận được sự hỗ trợ khi cần thiết.

• Chủ động trong hành động

Thay vì phản ứng thụ động trước các sự kiện, cá nhân nên chủ động đưa ra quyết định và hành động để tạo ra sự thay đổi tích cực. Sự chủ động này không chỉ giúp mở rộng vòng tròn ảnh hưởng mà còn tăng cường cảm giác tự tin và kiểm soát cuộc sống.

• Liên tục học hỏi và phát triển bản thân

Việc không ngừng học hỏi và phát triển bản thân giúp cá nhân thích ứng với những thay đổi và mở rộng khả năng ảnh hưởng. Điều này bao gồm việc đọc sách, tham gia khóa học, và tìm kiếm cơ hội học hỏi từ kinh nghiệm thực tế.

2.4. Lợi ích khi áp dụng vòng tròn ảnh hưởng

• Tăng cường hiệu suất làm việc: Khi tập trung vào những yếu tố có thể kiểm soát, cá nhân sẽ làm việc hiệu quả hơn, giảm thiểu lãng phí thời gian vào những vấn đề không thể thay đổi.

• Cải thiện mối quan hệ xã hội: Vòng tròn ảnh hưởng khuyến khích việc xây dựng và duy trì mối quan hệ tích cực, từ đó tạo ra một mạng lưới hỗ trợ vững chắc trong cả cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp.

• Phát triển sự tự tin: Khi nhận thấy khả năng tạo ra sự thay đổi tích cực trong cuộc sống, cá nhân sẽ cảm thấy tự tin hơn và có động lực để tiếp tục phát triển bản thân.

• Đạt được sự cân bằng trong cuộc sống: Việc quản lý tốt vòng tròn ảnh hưởng giúp cá nhân duy trì sự cân bằng giữa công việc, gia đình, và các hoạt động cá nhân, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống tổng thể.

2.5. Thách thức khi áp dụng vòng tròn ảnh hưởng

• Nhận thức sai lầm: Một số cá nhân có thể khó khăn trong việc phân biệt giữa vòng tròn ảnh hưởng và vòng tròn quan tâm, dẫn đến việc lãng phí năng lượng vào những vấn đề không thể kiểm soát.
• Sự kháng cự từ môi trường xung quanh: Đôi khi, môi trường xung quanh hoặc những người khác có thể không hỗ trợ hoặc thậm chí cản trở nỗ lực của cá nhân trong việc mở rộng vòng tròn ảnh hưởng.
• Cảm giác bất lực: Trong những tình huống khó khăn, cá nhân có thể cảm thấy bất lực và mất động lực để tiếp tục nỗ lực mở rộng vòng tròn ảnh hưởng.

3. Hiểu về vòng tròn quan tâm: Công cụ giảm stress và tăng cường sự tập trung

Vòng tròn quan tâm (Circle of Concern) là một trong những khái niệm then chốt giúp cá nhân nhận diện và phân loại các vấn đề cần chú ý, từ đó tối ưu hóa năng lượng và tài nguyên cho những gì thực sự có thể kiểm soát.

3.1. Định nghĩa vòng tròn quan tâm

Vòng tròn quan tâm bao gồm tất cả những vấn đề, sự kiện và điều kiện mà một người lo lắng, quan tâm nhưng không thể kiểm soát trực tiếp. Đây là những yếu tố nằm ngoài tầm ảnh hưởng cá nhân, bao gồm:

• Chính sách chính phủ: Quyết định của nhà nước, luật pháp, và các chính sách công cộng.
• Thời tiết và thiên tai: Các hiện tượng tự nhiên không thể dự đoán và kiểm soát.
• Hành động của người khác: Quyết định và hành động của đồng nghiệp, bạn bè, hay những người thân thiết.
• Sự kiện toàn cầu: Các biến cố quốc tế, kinh tế thế giới, và xu hướng thị trường.

3.2. Tầm quan trọng của vòng tròn quan tâm

• Nhận diện và phân loại ưu tiên: Việc hiểu rõ vòng tròn quan tâm giúp cá nhân phân biệt giữa những gì họ có thể kiểm soát và những gì không thể. Điều này giúp họ đặt ra các ưu tiên đúng đắn, tập trung năng lượng vào những nhiệm vụ có thể tạo ra tác động tích cực.
• Giảm áp lực tâm lý: Khi nhận diện được những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát, cá nhân có thể giảm bớt lo lắng và căng thẳng về những vấn đề không thể thay đổi, từ đó cải thiện sức khỏe tâm lý và tinh thần.
• Tăng cường khả năng tập trung: Việc loại bỏ hoặc hạn chế lo lắng về những vấn đề nằm ngoài vòng tròn quan tâm giúp cá nhân tập trung hơn vào các mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng trong vòng tròn ảnh hưởng.

3.3. Cách quản lý vòng tròn quan tâm

• Xác định rõ ràng vòng tròn quan tâm:
  • Liệt kê các yếu tố: Ghi chép tất cả những điều mà bạn lo lắng hoặc quan tâm.
  • Phân loại: Xác định những yếu tố nào nằm trong vòng tròn ảnh hưởng và những yếu tố nào nằm ngoài.
• Chấp nhận và thả lỏng:
  • Thừa nhận giới hạn: Hiểu rằng không phải tất cả mọi thứ đều nằm trong tầm kiểm soát của bạn.
  • Thả lỏng: Học cách buông bỏ những lo lắng không cần thiết về những điều bạn không thể thay đổi.
• Tập trung vào những gì có thể kiểm soát
  • Ưu tiên: Đặt ưu tiên cho những nhiệm vụ và mục tiêu nằm trong vòng tròn ảnh hưởng.
  • Hành động: Thực hiện các hành động cụ thể để cải thiện hoặc thay đổi những yếu tố bạn có thể kiểm soát.
• Sử dụng kỹ thuật quản lý thời gian
  • Phương pháp Eisenhower: Phân loại nhiệm vụ theo mức độ quan trọng và khẩn cấp để tập trung vào những gì thực sự cần thiết.
  • Pomodoro Technique: Sử dụng kỹ thuật Pomodoro để tăng cường hiệu quả làm việc và giảm sự phân tâm.

3.4. Lợi ích khi áp dụng vòng tròn quan tâm

• Tăng cường hiệu quả làm việc: Bằng cách tập trung vào những gì có thể kiểm soát, cá nhân sẽ làm việc hiệu quả hơn, đạt được kết quả tốt hơn trong thời gian ngắn hơn.
• Cải thiện sức khỏe tâm thần: Giảm bớt lo lắng về những vấn đề không thể thay đổi giúp cải thiện sức khỏe tâm thần, giảm nguy cơ bị stress và lo âu.
• Nâng cao mối quan hệ xã hội: Khi không bị áp lực bởi những lo lắng không cần thiết, cá nhân có thể dành nhiều thời gian và năng lượng hơn cho các mối quan hệ tích cực và xây dựng.
• Đạt được sự cân bằng trong cuộc sống: Quản lý vòng tròn quan tâm giúp cá nhân duy trì sự cân bằng giữa công việc, gia đình và các hoạt động cá nhân, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống tổng thể.

3.5. Thách thức khi áp dụng vòng tròn quan tâm

• Nhận thức sai lầm: Một số cá nhân có thể khó khăn trong việc phân biệt giữa vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng, dẫn đến việc lãng phí năng lượng vào những vấn đề không thể kiểm soát.
• Áp lực xã hội: Môi trường xung quanh hoặc những người khác có thể áp đặt những lo lắng không cần thiết, khiến cá nhân khó tập trung vào việc quản lý vòng tròn quan tâm.
• Thói quen cũ: Việc thay đổi cách tư duy và quản lý lo lắng đòi hỏi thời gian và nỗ lực, đặc biệt đối với những người đã quen với việc lo lắng về mọi thứ.

4. Ví dụ minh hoạ về vòng tròn ảnh hưởng, vòng tròn quan tâm trong quản lý cuộc sống và sự nghiệp

Anh Minh là một chuyên viên marketing tại một công ty công nghệ lớn. Anh Minh 35 tuổi, đã có kinh nghiệm 10 năm trong lĩnh vực marketing và đang hướng tới mục tiêu thăng tiến lên vị trí quản lý cấp cao.

Tuy nhiên, gần đây anh cảm thấy áp lực công việc tăng cao, căng thẳng về việc duy trì hiệu suất và lo lắng về sự ổn định của công ty trong bối cảnh thị trường biến động.

Vòng tròn quan tâm của anh Minh:

1. Chính sách công ty: Các quyết định về cắt giảm ngân sách, tái cơ cấu bộ phận.
2. Kinh tế thị trường: Tình hình kinh tế toàn cầu ảnh hưởng đến doanh số bán hàng.
3. Hành động của đồng nghiệp: Sự cạnh tranh nội bộ, mối quan hệ với các bộ phận khác.
4. Thời tiết và thiên tai: Các sự kiện thiên nhiên có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

Vòng tròn ảnh hưởng của anh Minh:

1. Kỹ năng cá nhân: Nâng cao kỹ năng lãnh đạo, quản lý dự án.
2. Mối quan hệ với đồng nghiệp và cấp trên: Xây dựng mối quan hệ tích cực, giao tiếp hiệu quả.
3. Chiến lược marketing: Đề xuất và triển khai các chiến dịch marketing sáng tạo.
4. Quản lý thời gian: Tối ưu hóa lịch làm việc, ưu tiên các nhiệm vụ quan trọng.

Anh Minh bắt đầu bằng việc liệt kê tất cả những điều anh quan tâm (vòng tròn quan tâm) và những gì anh có thể tác động trực tiếp (vòng tròn ảnh hưởng).

Nhận thấy rằng nhiều yếu tố trong vòng tròn quan tâm như chính sách công ty hay tình hình kinh tế thị trường đều nằm ngoài tầm kiểm soát trực tiếp của anh, anh quyết định giảm bớt lo lắng về những vấn đề này và tập trung vào những gì anh có thể thay đổi.

• Phát triển kỹ năng lãnh đạo: Anh Minh đăng ký tham gia các khóa học quản lý và lãnh đạo để nâng cao kỹ năng, giúp anh tự tin hơn khi đảm nhận vai trò quản lý cấp cao.
• Xây dựng mối quan hệ: Anh dành thời gian gặp gỡ và trao đổi với các đồng nghiệp và cấp trên để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác và hỗ trợ trong công việc.
• Đề xuất chiến lược Marketing mới: Thay vì lo lắng về tình hình kinh tế, anh tập trung vào việc đề xuất các chiến lược marketing sáng tạo nhằm tăng cường doanh số bán hàng, tận dụng tối đa nguồn lực hiện có.
• Quản lý thời gian: Sử dụng phương pháp Eisenhower, anh Minh phân loại các nhiệm vụ theo mức độ quan trọng và khẩn cấp, giúp anh hoàn thành công việc hiệu quả hơn và giảm thiểu căng thẳng.

Đọc thêm: Năng lực là gì? Cách nâng cao các mức độ của năng lực bản thân

5. Kết luận

Trong hành trình phát triển bản thân và đạt được thành công cá nhân cũng như sự nghiệp, việc hiểu và áp dụng hai khái niệm vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Những khái niệm này không chỉ giúp chúng ta nhận diện rõ ràng những yếu tố mà chúng ta có thể kiểm soát và tác động, mà còn hướng dẫn chúng ta cách quản lý năng lượng một cách hiệu quả, giảm bớt lo lắng về những điều nằm ngoài tầm kiểm soát.

Việc áp dụng hai vòng tròn quan tâm và ảnh hưởng không phải là một quá trình diễn ra trong một sớm một chiều, mà là một hành trình liên tục của sự nhận thức và phát triển bản thân.

Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ, kiên trì và nhất quán trong việc tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát và tác động. Qua thời gian, bạn sẽ nhận thấy sự thay đổi tích cực không chỉ trong công việc mà còn trong mọi khía cạnh của cuộc sống.