So sánh hợp đồng điện tử và hợp đồng truyền thống có gì khác biệt

Bài viết sau đây sẽ so sánh giữa hai loại Hợp đồng điện tử và Hợp đồng truyền thống, giúp các cá nhân và tổ chức hiểu rõ hơn về ưu và nhược điểm của mỗi loại, đồng thời cân nhắc lựa chọn phù hợp cho từng tình huống cụ thể. MISA AMIS gửi tới bạn đọc thông tin so sánh Hợp đồng điện tử và Hợp đồng truyền thống trong bài viết dưới đây!

I. Phân biệt hợp đồng điện tử và hợp đồng truyền thống

1. Hợp đồng điện tử

Theo khoản 16 Điều 3 Luật Giao dịch điện tử 2023 thì hợp đồng điện tử là hợp đồng được thiết lập dưới dạng thông điệp dữ liệu.

Thông điệp dữ liệu ở đây là thông tin được sản xuất, gửi, nhận và lưu giữ thông qua các tiện ích điện tử, biểu hiện qua các phương thức như trao đổi dữ liệu điện tử, chứng từ điện tử, email, điện tín, fax và các biểu mẫu tương tự.

Quy định chung về hợp đồng điện tử theo Điều 34 Luật Giao dịch điện tử 2023 như sau:

• Hợp đồng điện tử được giao kết hoặc thực hiện từ sự tương tác giữa một hệ thống thông tin tự động với người hoặc giữa các hệ thống thông tin tự động với nhau không bị phủ nhận giá trị pháp lý chỉ vì không có sự kiểm tra hay can thiệp của con người vào từng hành động cụ thể do các hệ thống thông tin tự động thực hiện hay vào hợp đồng.
• Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành quy định về giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử trong lĩnh vực thuộc phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được phân công, phù hợp với điều kiện thực tiễn.

>> Tìm hiểu thêm về: Giải pháp hợp đồng điện tử tốt nhất cho doanh nghiệp Vừa và Nhỏ

Hợp đồng điện tử có các đặc điểm đặc trưng như sau: 

• Không giấy tờ: Khác với hợp đồng truyền thống thường được in trên giấy, hợp đồng điện tử tồn tại dưới dạng số và được lưu trữ trên các thiết bị điện tử.
• Khả năng tương tác: Hợp đồng điện tử thường có khả năng tương tác cao, nghĩa là các bên có thể ký kết, chỉnh sửa, và thực thi hợp đồng một cách nhanh chóng thông qua các nền tảng trực tuyến.
• Tự động hóa: Một số hợp đồng điện tử cho phép tự động hóa một số quá trình như thanh toán, giám sát và thực thi hợp đồng, đặc biệt khi kết hợp với công nghệ như blockchain.
• Phạm vi rộng: Hợp đồng điện tử không giới hạn bởi biên giới địa lý. Các bên từ nhiều quốc gia khác nhau có thể dễ dàng ký kết hợp đồng mà không cần gặp mặt trực tiếp.
• Bảo mật cao: Hợp đồng điện tử thường đi kèm với các biện pháp bảo mật cao như mã hóa và chữ ký số để đảm bảo tính xác thực, toàn vẹn, và không thể phủ nhận của hợp đồng.
• Tiết kiệm thời gian và chi phí: Việc lập, ký kết và thực thi hợp đồng điện tử thường nhanh chóng và tiết kiệm chi phí hơn so với hợp đồng truyền thống.
• Lưu trữ dễ dàng: Hợp đồng điện tử có thể được lưu trữ dễ dàng trên các hệ thống lưu trữ điện tử, đồng thời có khả năng sao lưu và phục hồi.
• Thiếu tương tác cá nhân: Mặc dù hợp đồng điện tử mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng bị giới hạn bởi việc thiếu tương tác cá nhân giữa các bên, có thể gây ra khó khăn trong việc thỏa thuận hoặc giải quyết tranh chấp.

2. Hợp đồng truyền thống

Hợp đồng truyền thống là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được ký kết theo phương thức truyền thống qua văn bản, giấy tờ, do các bên gặp gỡ trực tiếp để thực hiện ký hoặc gửi qua bưu điện.

Đặc điểm của hợp đồng truyền thống có một số điểm đặc trưng như sau:

• Hình thức vật lý: Được in hoặc viết tay trên giấy tờ hoặc văn bản cụ thể.
• Ký kết thủ công: Yêu cầu chữ ký tay của các bên tham gia để xác nhận sự đồng ý.
• Bảo quản: Cần lưu trữ trong môi trường vật lý, có thể yêu cầu không gian lưu trữ và quản lý chặt chẽ.
• Chuyển giao và sao lưu: Đòi hỏi việc chuyển giao vật lý và sao chép thủ công.
• Tính rõ ràng: Cung cấp một bản gốc dễ dàng nhận biết, giảm nguy cơ thay đổi hoặc sửa đổi không hợp pháp.
• Tính pháp lý: Trong nhiều quốc gia và lĩnh vực, hợp đồng giấy tờ vẫn được coi là chuẩn mực và có giá trị pháp lý cao.
• Nhận biết dễ dàng: Thường đi kèm với các biểu mẫu tiêu chuẩn, mẫu chữ, và biểu tượng cụ thể giúp người đọc dễ dàng nhận diện.

II. So sánh hợp đồng điện tử và hợp đồng truyền thống

1. Điểm giống nhau giữa hợp đồng điện từ và hợp đồng truyền thống

Dù là hai hình thức hợp đồng khác nhau, nhưng hợp đồng điện tử và hợp đồng truyền thống vẫn có những điểm giống nhau như sau:

• Tuân thủ Bộ luật dân sự 2015: Cả hai loại hợp đồng đều tuân thủ và được quy định tại Bộ luật dân sự 2015. Điều này đảm bảo rằng cả hai đều có giá trị pháp lý tương đương và được bảo vệ bởi pháp luật.
• Cơ sở pháp lý và quy định liên quan: Khi giao kết và thực hiện, cả hợp đồng truyền thống lẫn hợp đồng điện tử đều phải tuân theo những quy định pháp lý nhất định. Mọi thỏa thuận trong hợp đồng phải không trái pháp luật và tuân thủ các quy định liên quan.
• Thực hiện dựa trên cơ sở pháp lý: Dù là hợp đồng in trên giấy hay hợp đồng điện tử, quá trình giao kết và thực hiện đều dựa trên một cơ sở pháp lý rõ ràng, đảm bảo tính hợp pháp và ràng buộc giữa các bên tham gia hợp đồng.

>> Đọc thêm: TOP 12 nhà cung cấp nào cung cấp phần mềm hợp đồng điện tử tốt nhất

2. Điểm khác nhau giữa hợp đồng điện từ và hợp đồng truyền thống

Từ bảng so sánh trên có thể thấy sự khác biệt giữa hợp đồng truyền thống và điện tử thể hiện rõ nhất ở hình thức thể hiện

III. Lựa chọn giải pháp hợp đồng điện tử hay truyền thống thì tốt cho doanh nghiệp hiện nay?

Từ phần so sánh điểm giống và khác nhau giữa Hợp đồng điện tử và Hợp đồng truyền thống, có thể thấy Hợp đồng điện tử có nhiều lợi ích nổi bật hơn như:

• Tiết kiệm thời gian và chi phí khi mọi thủ tục đều được thực hiện trực tuyến, từ đó tối ưu hoá quá trình làm việc, các cá nhân và nhân sự trực tiếp đảm nhiệm công việc này trong tổ chức sẽ dễ dàng linh hoạt và tăng năng suất lao động.
• Dễ dàng lưu trữ trên các hệ thống điện toán đám mây hoặc máy chủ, giúp việc tìm kiếm và truy xuất thông tin nhanh chóng và thuận tiện. Điều này hạn chế tối đa việc bị mất, hỏng hợp đồng như hợp đồng truyền thống do không được lưu trữ cẩn thận.
• Sử dụng chữ ký số và mã hóa giúp đảm bảo tính bí mật và toàn vẹn của thông tin trong hợp đồng.
• Hợp đồng điện tử giúp vượt qua rào cản về không gian và thời gian, đặc biệt là trong giao dịch thương mại quốc tế giữa các bên ở các quốc gia khác nhau, mở ra cơ hội giao thương toàn cầu. 

Xem thêm: [Phân tích] 5 ưu điểm và 3 nhược điểm của hợp đồng điện tử

Nhìn chung, hợp đồng điện tử là phương thức nên được sử dụng, nhân rộng trong mọi ngành nghề để phù hợp với xu hướng phát triển và chuyển dịch của nền kinh tế, công nghệ hiện nay. Ngoại trừ một số trường hợp không nên hoặc hạn chế sử dụng hợp đồng điện tử:

• Yêu cầu pháp lý rõ ràng: Một số loại hợp đồng có yêu cầu pháp lý cụ thể về hình thức, như hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu bất động sản, hoặc hợp đồng lập di chúc,…  sẽ được yêu cầu thực hiện hợp đồng truyền thống.
• Các trường hợp thực hiện ký kết trong môi trường không có truy cập internet ổn định hoặc không có thiết bị di động, việc ký kết hợp đồng điện tử có thể trở nên không khả thi.
• Đối tác không chấp nhận hợp đồng điện tử hoặc có quy định đặc biệt về lưu trữ không sử dụng dữ liệu internet.
• Khi không biết rõ về đối tác và không thể xác thực thông tin của họ, việc sử dụng hợp đồng điện tử có thể tăng nguy cơ gặp rủi ro
• Không phù hợp với pháp luật cụ thể của quốc gia về hợp đồng điện tử khi giao dịch quốc tế.

Tóm lại, hợp đồng truyền thống và hợp đồng điện tử đều sẽ có mặt ưu và nhược điểm riêng. Qua bài viết này, các cá nhân và tổ chức sẽ dễ dàng nhận thấy sự phù hợp của hai loại hợp đồng so với nhu cầu sử dụng của mình.

Nếu anh chị muốn tìm hiểu và sử dụng hợp đồng điện tử, hãy tìm kiếm những đơn vị cung cấp dịch vụ liên quan đến Chữ ký số và Hợp đồng điện tử uy tín. MISA là đơn vị cung cấp dịch vụ hợp đồng điện tử tốt nhất với phần mềm MISA AMIS WeSign đã tích hợp thành công với trục hợp đồng điện tử của Bộ Công Thương để chứng thực các hợp đồng kinh tế, giúp đảm bảo tính toàn vẹn, an toàn, bảo mật và tin cậy cho hợp đồng.