Doanh nghiệp xã hội là gì? Đặc điểm, vai trò và cách thành lập

Có nhiều loại hình doanh nghiệp đang trở nên phổ biến hiện nay với những lợi ích khác nhau mà nó mang lại. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu xem doanh nghiệp xã hội là gì, về đặc điểm, vai trò và cách thành lập của loại hình doanh nghiệp này nhé!

I. Doanh nghiệp xã hội là gì?

Doanh nghiệp là gì? Doanh nghiệp xã hội là một doanh nghiệp với các mục tiêu xã hội nhất định làm mục tiêu chính trong khi sử dụng cơ cấu thương mại để điều hành tổ chức.

Tất cả các doanh nghiệp xã hội ở Việt Nam cũng như trên thế giới thường áp dụng hai mục tiêu chính – mục tiêu thứ nhất là tạo ra lợi nhuận, mục tiêu thứ hai là đạt được các kết quả xã hội, văn hóa, kinh tế hoặc môi trường được nêu trong sứ mệnh của công ty.

Một số loại hình doanh nghiệp xã hội bao gồm doanh nghiệp thương mại, tổ chức tài chính, tổ chức cộng đồng, tổ chức phi chính phủ và tổ chức từ thiện.

II. Đặc điểm của doanh nghiệp xã hội

Điều quan trọng cần lưu ý là các doanh nghiệp xã hội hoạt động theo cấu trúc của một doanh nghiệp truyền thống và nhìn bề ngoài, chúng có vẻ giống như bất kỳ doanh nghiệp truyền thống nào khác. Tuy nhiên, chìa khóa để hiểu một doanh nghiệp xã hội là hiểu sứ mệnh của nó, trong đó vạch ra các mục tiêu xã hội chính của nó.

Việc tạo ra lợi nhuận vẫn cực kỳ quan trọng đối với các doanh nghiệp xã hội, vì thu nhập đóng vai trò quan trọng để duy trì sinh kế của doanh nghiệp nhưng điểm khác biệt quan trọng là thay vì sử dụng lợi nhuận để phân phối cho các cổ đông, lợi nhuận được sử dụng để tái đầu tư vào doanh nghiệp nhằm giúp doanh nghiệp đạt được sứ mệnh xã hội của nó.

Doanh nghiệp xã hội vẫn cung cấp một số loại hàng hóa hoặc dịch vụ cho người tiêu dùng ở một mức giá nào đó. Doanh nghiệp sẽ không được coi là doanh nghiệp xã hội nếu nó không bán bất cứ thứ gì; thay vào đó, nó được coi là một chương trình xã hội. Doanh nghiệp xã hội thường có mối liên kết chặt chẽ với tổ chức từ thiện hoặc các tổ chức phi lợi nhuận, đôi khi là công ty mẹ – công ty mẹ cung cấp lợi nhuận để giúp hỗ trợ tốt hơn sứ mệnh xã hội của mình.

>> Xem Thêm: Văn phòng điện tử – Giải pháp văn phòng số thông minh cho doanh nghiệp

III. Cách thành lập của doanh nghiệp xã hội

• Ý tưởng của tôi có giải quyết được vấn đề gì không?
• Doanh nghiệp này sẽ được lợi cho ai?
• Làm thế nào để bạn kết hợp lợi nhuận với mục đích để tạo ra một doanh nghiệp xã hội phát triển mạnh?

1. Hình thành doanh nghiệp xã hội

Trước khi bắt đầu kinh doanh, bạn nên nghiên cứu thị trường và lập một kế hoạch kinh doanh với sứ mệnh xã hội là trọng tâm của nó. Một mạng lưới kết nối với các doanh nhân sẽ có lợi hơn trong việc thành lập doanh nghiệp xã hội và tìm đến các tổ chức hỗ trợ đầu tư cho các doanh nghiệp này. Một số ngôi trường đào tạo cho doanh nghiệp xã hội cũng cung cấp các khóa học dài và ngắn hạn về khởi nghiệp hoặc điều hành loại hình doanh nghiệp này.

Để bắt đầu, bạn phải chọn một cơ cấu kinh doanh được pháp luật công nhận. Một công ty vì lợi ích cộng đồng (CIC) được thành lập cho các doanh nghiệp xã hội vì nó bảo vệ sứ mệnh xã hội. Nói cách khác, phần lớn lợi nhuận sẽ luôn được sử dụng với mục đích vì cộng đồng và là tài sản chung của doanh nghiệp.

Mặc dù nhiều doanh nghiệp xã hội được đăng ký với tư cách là CIC, bạn cũng có thể thành lập như một doanh nghiệp thương nhân riêng do bạn sở hữu, thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, tổ chức từ thiện (CIO) hoặc tổ chức chung do khách hàng sở hữu và hoạt động vì lợi ích của họ.

2. Nguồn vốn doanh nghiệp xã hội

Nếu doanh nghiệp của bạn là CIC, bạn sẽ cảm thấy dễ dàng hơn khi tìm kiếm các khoản tài trợ bởi những khoản tài trợ này thường dành cho các tổ chức từ thiện. Bên cạnh đó cũng có rất nhiều khoản tài trợ dành cho các công ty khởi nghiệp mà bạn có thể tìm kiếm trên các phương tiện truyền thông.

Ngoài ra, bạn có thể đăng ký các khoản vay ngân hàng, đầu tư tư nhân và các loại đầu tư khác nhau nhằm tài trợ cho một doanh nghiệp xã hội. Doanh nghiệp xã hội hấp dẫn các nhà đầu tư vì được giảm thuế đầu tư xã hội, có nghĩa là các nhà đầu tư được giảm 30% thuế, vì vậy đừng ngại tìm kiếm các nguồn tài trợ khác.

Chìa khóa để nhận được tài trợ là có thể thể hiện niềm đam mê và sự cống hiến cho sự nghiệp xã hội của bạn và sự bền vững của doanh nghiệp. Bất cứ khi nào bạn tìm kiếm nguồn vốn, bạn nên tìm hiểu về các nhà đầu tư xem ý định kinh doanh của họ như thế nào, họ đang tìm kiếm một doanh nghiệp như thế nào. Sau đó, bạn hãy thực hiện nghiên cứu của mình để có thể cho họ thấy doanh nghiệp của bạn có thể mang lại lợi ích cho họ như thế nào. Hãy ghi nhớ điều này khi bạn đang thuyết phục về tài chính.

3. Quảng bá để tiếp thị doanh nghiệp xã hội

Trước khi bạn quảng bá doanh nghiệp của mình, bạn nên đưa ra một kế hoạch tiếp thị marketing chi tiết để đảm bảo rằng các mục tiêu chính mà doanh nghiệp đang xây dựng là trọng tâm trong nhận diện thương hiệu. Như với bất kỳ doanh nghiệp nào khác, bạn cần xác định đối tượng mục tiêu của mình và xây dựng mối quan hệ với họ.

Sứ mệnh xã hội của bạn sẽ là tiếng kêu gọi khách hàng, các nhà đầu tư và có thể giúp bạn thu hút các giá trị của đối tượng mục tiêu. Điều này sẽ khiến họ cảm thấy đáng đầu tư vào cả sản phẩm và sứ mệnh mà doanh nghiệp của bạn đang hướng đến.

Bạn sẽ thu hút được truyền thông và làm cho họ đưa tin về doanh nghiệp của mình nếu doanh nghiệp có một câu chuyện hay và ý nghĩa. Nếu bạn có thể thực hiện sứ mệnh xã hội của mình phù hợp với các giá trị của khách hàng, điều này có thể tạo ra một cơ sở vững chắc giúp quảng bá thông qua truyền thông xã hội. Bạn cũng có thể coi viết blog như một cách để thông báo sự phát triển của doanh nghiệp với khách hàng.

IV. Các loại hình doanh nghiệp xã hội

Doanh nghiệp xã hội thường được phân thành bốn loại chính, mặc dù chúng không ngừng phát triển và có thể thay đổi theo thời gian khi các lĩnh vực mới được hình thành. Mặc dù có sự khác biệt riêng, tất cả các loại hình doanh nghiệp xã hội đều cố gắng hoạt động đồng thời cân bằng giữa việc tạo ra lợi nhuận và việc đạt được các mục tiêu xã hội của nó.

1. Doanh nghiệp thương mại

Doanh nghiệp thương mại là hợp tác xã, tập thể và các tổ chức khác do công nhân hoặc nhân viên làm chủ. Các doanh nghiệp này khác nhau đáng kể về quy mô và cơ cấu tổ chức, nhưng cơ cấu sở hữu chung cho phép mức độ phục hồi kinh tế cao hơn so với các hình thức doanh nghiệp khác.

2. Các tổ chức tài chính

Các hiệp hội tín dụng đưa ra mức lãi suất tiết kiệm cao hơn, lãi suất thấp và tập trung ít hơn vào việc tạo ra lợi nhuận; bên cạnh đó, tập trung nhiều hơn vào việc giúp đỡ các thành viên của nó. Ngân hàng hợp tác là một tổ chức khác – tương tự như các ngân hàng truyền thống – nhận tiền gửi và cung cấp các khoản vay cho khách hàng nhưng hoạt động trên cơ sở hợp tác có nghĩa là chúng thuộc sở hữu của khách hàng.

Các ngân hàng hợp tác bị chỉ trích vì đã làm mờ đi các nguyên tắc của họ, vì đôi khi họ tạo cơ hội cho những người không phải là thành viên sử dụng dịch vụ của họ, vì nhiều ngân hàng được giao dịch trên các sàn giao dịch chứng khoán đại chúng. Họ cũng huy động tiền trên thị trường chứng khoán đại chúng, điều này làm nảy sinh vấn đề về một tầng lớp cổ đông riêng biệt, những người cạnh tranh với các thành viên hợp tác để giành quyền kiểm soát ngân hàng.

3. Tổ chức cộng đồng

Tổ chức cộng đồng là các doanh nghiệp xã hội đã đăng ký, có thể bao gồm doanh nghiệp cộng đồng, trung tâm cộng đồng, hợp tác xã nhà ở, tổ chức lợi ích cộng đồng, một số cửa hàng nhỏ hơn và câu lạc bộ thể thao.

Họ thường là các tổ chức thành viên tồn tại cho một mục đích cụ thể và kinh doanh thương mại với mục tiêu hoạt động để tái đầu tư lợi nhuận vào cộng đồng. Thông thường, số lượng thành viên khá lớn, và các thành viên là những người ủng hộ sứ ​​mệnh của tổ chức.

4. Các tổ chức phi chính phủ và tổ chức từ thiện

Các tổ chức phi chính phủ và tổ chức từ thiện hoạt động trên cả quy mô lớn và nhỏ và thường được thành lập để hỗ trợ một mục tiêu xã hội, môi trường hoặc chính trị cụ thể. Lợi nhuận được sử dụng để tăng cường các mục tiêu xã hội hoặc môi trường của tổ chức hoặc để trả lương cho những người cung cấp dịch vụ miễn phí cho các nhóm người cụ thể.

V. Lời kết

Trên đây là những thông tin cơ bản mà chúng tôi cung cấp về doanh nghiệp xã hội là gì. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này sẽ hữu ích cho bạn.