PNL là gì? Các lưu ý về PNL trong đầu tư kinh doanh

29/03/2022
5085

PNL, hay còn gọi là Lợi nhuận và Lỗ (Profit and Loss), là một trong những công cụ quan trọng nhất giúp doanh nghiệp nhìn nhận sức khỏe tài chính của mình.

Khi bạn nhìn vào bảng PNL, đó không chỉ là những con số khô khan, mà là bức tranh phản ánh từng bước đi, mỗi quyết định đã dẫn dắt doanh nghiệp đến thành công hay thất bại.

Chỉ khi hiểu rõ PNL, bạn mới có thể đưa ra những chiến lược chính xác, mang lại lợi nhuận bền vững cho doanh nghiệp.

[DOWNLOAD MIỄN PHÍ]: Cẩm nang xây dựng quy chế tài chính

1. PNL là gì?

PNL, hay còn gọi là Báo cáo Lợi nhuận và Lỗ (Profit and Loss), là một công cụ tài chính giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả kinh doanh trong một khoảng thời gian nhất định.

PNL đơn giản là một bảng tính giúp bạn biết được doanh nghiệp đã kiếm được bao nhiêu tiền từ việc bán hàng (doanh thu) và đã chi tiêu ra sao (chi phí), cuối cùng là còn lại bao nhiêu (lợi nhuận hay lỗ).

PNL là gì?

PNL được tính bằng cách lấy tổng doanh thu trừ tổng chi phí (tính cả thuế). Nếu kết quả thu được là số âm, ta gọi đó là thu nhập ròng. Và như vậy, công ty đã thua lỗ. Ngược lại, nếu kết quả là số dương, công ty đó đã thu được lãi trên hoạt động kinh doanh của mình. 

Công thức cơ bản của PNL là:

Doanh thu – Chi phí = Lợi nhuận (hoặc Lỗ)

  • Doanh thu là số tiền bạn nhận được từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ.
  • Chi phí là tất cả các khoản tiền bạn đã bỏ ra để sản xuất hoặc cung cấp sản phẩm/dịch vụ, ví dụ như tiền thuê mặt bằng, chi phí nhân viên, chi phí nguyên liệu…
  • Lợi nhuận là số tiền bạn còn lại sau khi đã trừ tất cả chi phí. Nếu số tiền này là dương, bạn có lợi nhuận. Nếu số tiền này là âm, bạn bị lỗ.

2. Tại sao PNL lại quan trọng trong đầu tư kinh doanh?

PNL (Báo cáo Lợi nhuận và Lỗ) là một công cụ cực kỳ quan trọng trong đầu tư kinh doanh vì nó giúp các nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp hiểu rõ tình hình tài chính thực tế của doanh nghiệp.

Khi bạn nhìn vào PNL, bạn không chỉ thấy con số doanh thu hay chi phí, mà còn biết được liệu doanh nghiệp có đang hoạt động hiệu quả hay không. Bảng PNL cho phép nhà đầu tư đánh giá khả năng sinh lời của một doanh nghiệp, giúp họ đưa ra quyết định đầu tư thông minh.

lợi ích PNL
4 câu hỏi mà PNL sẽ trả lời

Một PNL tiêu cực sẽ phần nào cho thấy có điều gì đó không ổn trong quá trình vận hành công ty. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, kết quả PNL âm không làm ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư. Điều này xảy ra nếu doanh nghiệp chứng minh được tiềm năng phát triển mạnh mẽ dài hạn của mình.

Lấy ví dụ về Twitter, cho đến tận quý 4 năm 2017 công ty này vẫn chưa đem lại lợi nhuận. Thế nhưng điều này lại không làm lung lay ý định gắn bó của các nhà đầu tư. Bởi lẽ, họ tin tưởng vào tiềm năng mang lại lợi nhuận của công ty. 

PNL là công cụ phân tích cơ bản nhất giúp các nhà đầu tư cân nhắc khi mua hay đầu cơ cổ phiếu của một công ty. Điều này đạt được là nhờ vào việc phân tích báo cáo.

Nhà đầu tư có thể hiểu được cách công ty đó vận hành. Từ đây, họ phán đoán xem liệu công ty có đang phát triển theo hướng thu về được lợi nhuận hay không. 

Đi kèm với PNL, các nhà đầu tư thường xem xét thêm các báo cáo khác. Đó là bảng cân đối kế toán của công ty bao gồm báo cáo tài sản, các khoản nợ và vốn của chủ sở hữu.

Tiếp theo đó là báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Nó sẽ cho thấy sự thay đổi trong tài khoản và thu nhập đối chiếu với bảng cân đối kế toán.

Xem thêm: Hướng dẫn đọc và phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

3. PNL bao gồm những gì?

PNL (Báo cáo Lợi nhuận và Lỗ) là một báo cáo tài chính giúp doanh nghiệp hiểu rõ tình hình tài chính của mình. Nó cho biết doanh nghiệp đã kiếm được bao nhiêu tiền và đã chi bao nhiêu, từ đó xác định được liệu doanh nghiệp có lãi hay lỗ. PNL bao gồm những phần chính sau:

Cấu trúc 1 bảng PNL
Cấu trúc 1 Bảng P&L cơ bản

3.1. Doanh thu 

Doanh thu là số tiền mà doanh nghiệp nhận được từ việc bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ. Ví dụ, nếu bạn bán cà phê, doanh thu sẽ là tổng số tiền mà bạn thu được từ việc bán tất cả các cốc cà phê trong tháng. Doanh thu là một chỉ số quan trọng vì nó cho biết doanh nghiệp có thể tạo ra bao nhiêu tiền từ hoạt động kinh doanh chính.

3.2. Chi phí 

Chi phí là số tiền mà doanh nghiệp phải chi ra để hoạt động. Các khoản chi phí này có thể bao gồm:

  • Chi phí nguyên liệu: Tiền mua nguyên liệu để sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ. Ví dụ, tiền mua cà phê, sữa, đường nếu bạn điều hành một quán cà phê.
  • Chi phí nhân công: Tiền trả cho nhân viên. Ví dụ, tiền lương của nhân viên bán hàng hoặc pha chế.
  • Chi phí thuê mặt bằng: Tiền thuê không gian cho doanh nghiệp hoạt động.
  • Chi phí khác: Các khoản chi phí khác như điện, nước, marketing, vận chuyển, v.v.

3.3. Lợi nhuận gộp 

Lợi nhuận gộp là phần còn lại sau khi trừ đi chi phí trực tiếp liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ từ doanh thu. Nói cách khác, đây là số tiền mà doanh nghiệp kiếm được sau khi đã trả các chi phí cơ bản như nguyên liệu và nhân công.

Công thức tính lợi nhuận gộp: Lợi nhuận gộp = Doanh thu – Chi phí sản xuất trực tiếp

3.4. Lợi nhuận ròng

Lợi nhuận ròng là số tiền cuối cùng mà doanh nghiệp có được sau khi trừ tất cả các chi phí khác, bao gồm chi phí hoạt động, thuế và các chi phí không trực tiếp liên quan đến sản xuất. Nếu lợi nhuận này là dương, có nghĩa là doanh nghiệp có lãi, còn nếu âm thì doanh nghiệp đang bị lỗ.

Công thức tính lợi nhuận ròng: Lợi nhuận ròng = Lợi nhuận gộp – Các chi phí khác (bao gồm thuế, chi phí tài chính, chi phí hoạt động, v.v.)

3.5. Các yếu tố liên quan đến PNL

Ngoài 6 thành phần PNL cơ bản trên, còn có các yếu tố khác liên quan. Chúng bao gồm thuế thu nhập, chi phí lãi vay, thu nhập và thu nhập trên mỗi cổ phiếu.  

  • Thuế thu nhập: là khoản chi phí được tính trước khi tính thu nhập ròng (không bao gồm thuế tài sản). 
  • Chi phí lãi vay: là số tiền lãi phải trả cho các khoản vay.
  • Thu nhập: tiền sinh ra từ việc gửi ngân hàng hoặc nguồn lãi suất tương tự.
  • Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS): cho biết số tiền mà cổ đông công ty sẽ nhận được trên mỗi cổ phiếu họ sở hữu. Con số này được tính trên thu nhập ròng trong kỳ. EPS có kết quả bằng tổng thu nhập ròng chia cho số cổ phiếu hiện công ty đang lưu hành. 

3.6. Tại sao chúng ta cần hiểu các phần này?

Khi doanh nghiệp biết được các chỉ số này, họ có thể nhìn nhận chính xác tình hình tài chính của mình. Ví dụ, nếu doanh thu cao nhưng chi phí lại quá lớn, doanh nghiệp sẽ không thể có lợi nhuận hoặc có thể bị thua lỗ. Ngược lại, nếu doanh thu thấp nhưng chi phí được kiểm soát tốt, doanh nghiệp vẫn có thể có lợi nhuận.

Với các thông tin này trong tay, các nhà quản lý và chủ doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định tài chính đúng đắn, chẳng hạn như tìm cách giảm chi phí, tăng doanh thu hoặc thay đổi chiến lược kinh doanh để đạt được lợi nhuận cao hơn.

Đọc ngay ấn phẩm chuyên sâu Business Innovation 01: Lời giải cho bài toán Quản trị tài chính trong bối cảnh kinh tế khó khăn

4. Cách thực hiện báo cáo hoạt động PNL

Để hoàn thiện nghiên cứu PNL là gì, bạn nên biết cách hoàn thiện một báo cáo hoạt động PNL. Thông thường, để tạo báo cáo PNL theo cách thủ công gồm có 2 phương pháp cơ bản: 

4.1. Phương pháp tạo PNL một bước

Phương pháp này được các doanh nghiệp và các ngành kinh doanh nhỏ sử dụng nhiều. Nó có đặc điểm sau: 

  • Mục tiêu: xác định thu nhập ròng thông qua việc trừ đi chi phí và tổn thất từ doanh thu và lãi. Thu nhập ròng = (Doanh thu + Lãi) – (Chi phí + Tổn thất).
  • Chỉ có một tổng phụ cho tất cả mục hàng doanh thu. Tương tự như vậy cho mục chi phí.
  • Cuối báo cáo là phần lãi và lỗ ròng.
  • Nhược điểm: không cung cấp phân tích chi phí theo bộ phận hoặc tính toán tỷ suất lợi nhuận gộp. 

ỨNG DỤNG PNL HIỆU QUẢ VỚI BỘ GIẢI PHÁP ĐIỀU HÀNH MISA AMIS

4.2. Phương pháp tạo PNL nhiều bước

Phương pháp này phù hợp với các doanh nghiệp chủ yếu dựa trên hàng tồn kho. Điểm đặc biệt của PNL nhiều bước là nó tách biệt doanh thu hoạt động và chi phí hoạt động với các doanh thu và chi phí khác. 

Quy trình 3 bước của phương pháp này gồm:

  • Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Vốn hàng bán.
  • Thu nhập hoạt động = Lợi nhuận gộp – Chi phí hoạt động.
  • Thu nhập ròng = Số tiền thuần của doanh thu và lãi ngoài hoạt động + chi phí phi hoạt động + Tổn thất.

Bên cạnh việc tạo PNL thủ công như trên, bạn có thể sử dụng các phần mềm kế toán trực tuyến. Từ việc phân tích PNL trong báo cáo tài chính, bạn sẽ có cho mình một bức tranh toàn cảnh về hoạt động doanh nghiệp của bạn. Từ đó, ban lãnh đạo và nhà đầu tư dự đoán được xu hướng doanh thu trong tương lai. 

5. Phần mềm hỗ trợ tạo lập PNL

Để xây dựng một Báo cáo Lợi nhuận và Lỗ (PNL) chính xác và hiệu quả, nhiều doanh nghiệp hiện nay sử dụng các công cụ và phần mềm kế toán. Trong đó phải kể đến nền tảng quản trị doanh nghiệp hợp nhất MISA AMIS của MISA.

MISA AMIS

Dùng thử miễn phí

MISA AMIS là nền tảng quản trị doanh nghiệp hợp nhất của MISA, tích hợp các công cụ mạnh mẽ để giúp doanh nghiệp quản lý tài chính, nhân sự, bán hàng, và nhiều lĩnh vực khác trong một hệ thống duy nhất.

Một trong những tính năng nổi bật của MISA AMIS là khả năng hỗ trợ tạo lập Báo cáo một cách tự động và chính xác, giúp doanh nghiệp dễ dàng theo dõi tình hình tài chính của mình.

  • Tự động hóa quá trình lập báo cáo

MISA AMIS giúp tự động thu thập và xử lý các dữ liệu tài chính từ các phòng ban khác nhau trong doanh nghiệp, như doanh thu từ bán hàng, chi phí sản xuất, chi phí vận hành, v.v. Điều này giúp giảm thiểu sai sót trong việc nhập liệu và đảm bảo tính chính xác của báo cáo PNL.

  • Giao diện dễ sử dụng và trực quan

Nền tảng MISA AMIS có giao diện thân thiện, dễ sử dụng, phù hợp với cả những người không có chuyên môn về tài chính. Các báo cáo tài chính, bao gồm PNL, được trình bày rõ ràng với các chỉ số quan trọng, giúp người dùng dễ dàng hiểu và theo dõi hiệu quả kinh doanh.

  • Cập nhật theo thời gian thực

Với MISA AMIS, các báo cáo PNL luôn được cập nhật tự động theo thời gian thực. Điều này giúp doanh nghiệp luôn nắm bắt được tình hình tài chính của mình và có thể đưa ra các quyết định kịp thời.

  • Phân tích sâu sắc và dự báo tài chính

MISA AMIS không chỉ giúp tạo báo cáo PNL mà còn cung cấp các công cụ phân tích chi tiết về doanh thu, chi phí, và lợi nhuận. Doanh nghiệp có thể dựa vào các dữ liệu này để lập kế hoạch tài chính, tối ưu hóa chi phí, và cải thiện lợi nhuận.

Phần mềm MISA AMIS HRM
Báo cáo trong MISA AMIS trực quan giúp CEO nắm bắt số liệu nhanh nhất

Hơn 250.000+ doanh nghiệp trong đó có Tập đoàn Austdoor, Công ty cổ phần Sách Alpha, Công ty Cổ phần LANDCO, Công ty Cổ Phần Viglacera Hạ Long, Công ty TNHH Sản xuất Xây dựng Thương mại Đại Á Châu, CTCP Dược phẩm Mediplantex,… và nhiều doanh nghiệp khác đã lựa chọn MISA AMIS để tối ưu toàn bộ hoạt động vận hành, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Dùng thử và khám phá sức mạnh phần mềm MISA AMIS được phát triển bởi MISA JSC với 30 năm kinh nghiệm tại đây:


6. Kết luận

Trên đây là toàn bộ thông tin về PNL là gì, những điểm quan trọng của PNL trong đầu tư kinh doanh. Cùng với đó là một số cách thức để thực hiện một báo cáo hoạt động PNL của doanh nghiệp hiệu quả. Hy vọng bài viết có thể giúp ích nhiều cho bạn đọc trong việc nâng cao kiến thức quản trị của mình. 

Loading

Đánh giá bài viết
[Tổng số: 1 Trung bình: 5]
Nguyễn Phương Ánh
Tác giả
Trưởng nhóm nội dung Quản lý điều hành
Chủ đề liên quan
Bài viết liên quan
Xem tất cả