Người xưa có câu: “Trăm đồng tiền công không bằng một đồng tiền thưởng”. Người đi làm, ngoài tiền lương thì ai cũng mong muốn được nhận thưởng vào những dịp đặc biệt hoặc khi có thành tích tốt. Để khích lệ tinh thần lao động thì doanh nghiệp nên quan tâm đến các loại thưởng cho nhân viên. Hãy cùng MISA AMIS HRM tìm hiểu các hình thức thưởng phổ biến
TẢI MIỄN PHÍ DASBOARD NHÂN SỰ – ĐIỀN SỐ TỰ ĐỘNG NHẢY
1. Thưởng trong doanh nghiệp là gì?
Thưởng là tài sản, hiện vật được người sử dụng lao động trao cho người lao động, thể hiện sự ghi nhận những đóng góp của họ hoặc khen ngợi sự tiến bộ của họ trong công việc. Trong doanh nghiệp, hình thức thưởng phổ biến nhất là tiền thưởng, sau đó đến hiện vật, quà tặng. Thưởng cũng có thể là các dạng tài sản khác như cổ phiếu.
2. Vì sao doanh nghiệp nên thưởng cho nhân viên?
Với mỗi người lao động, thu nhập là mối quan tâm hàng đầu để đảm bảo cuộc sống và đáp ứng các nhu cầu cơ bản. Khi có mức lương ổn định và đủ trang trải, họ bắt đầu mong đợi sự công nhận, đánh giá cao cho những đóng góp và giá trị mà bản thân mang lại cho tổ chức.
Qua thời gian làm việc dài và cống hiến hết mình, niềm vui và động lực của người lao động càng được nâng cao khi nhận được sự ghi nhận từ lãnh đạo. Thấu hiểu nhu cầu này, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các chính sách thưởng đa dạng để tôn vinh đóng góp, thúc đẩy năng suất và giữ chân nhân tài.
Thưởng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động. Được thưởng thỏa đáng sẽ khiến người lao động cảm thấy phấn chấn, vui vẻ, sẵn sàng gắn kết mục tiêu cá nhân với mục tiêu chung của doanh nghiệp, tự hào về tổ chức của mình.
3. Các loại thưởng cho nhân viên
Mỗi doanh nghiệp có chính sách lương thưởng khác nhau. Dưới đây là một số loại thưởng cho nhân viên phổ biến nhất.
3.1 Tiền thưởng theo năm
Thưởng theo năm là khoản thưởng mà doanh nghiệp trao cho nhân viên sau mỗi năm tài chính, thường vào dịp tổng kết cuối năm. Khi nhân viên hoàn thành hoặc thậm chí vượt qua các KPI được giao, họ sẽ nhận được khoản thưởng tương xứng với nỗ lực của mình. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp giữ chân nhân viên đến cuối năm, đồng thời tạo động lực để nhân viên phấn đấu cho một năm mới với kỳ vọng vào mức thưởng hấp dẫn hơn.
>>> Xem thêm: Top 9 phần mềm quản lý KPI miễn phí hiệu quả nhất
3.2 Tiền thưởng ký kết
Tiền thưởng ký kết là khoản thưởng một lần mà doanh nghiệp dành cho những ứng viên tài năng, có năng lực vượt trội và phù hợp với vị trí mà công ty muốn chiêu mộ. Đây thường là khoản thưởng hấp dẫn để khuyến khích ứng viên gia nhập công ty. Đối tượng của khoản thưởng này bao gồm:
- Ứng viên nổi bật trong ngành, được săn đón bởi nhiều công ty đối thủ.
- Ứng viên từ các doanh nghiệp khác đang được đề nghị chuyển về làm việc tại công ty mới.
- Ứng viên có chuyên môn cao và nhiều kinh nghiệm, thường cho các vị trí chủ chốt hoặc lãnh đạo trong tổ chức.
Khoản thưởng ký kết này thường đi kèm với cam kết hoạt động dài hạn trong công ty, nhằm đảm bảo lợi ích song phương cho cả người lao động và doanh nghiệp trong hành trình phát triển chung.
3.3 Tiền thưởng giao ngay
Khi nhân viên đem về một hợp đồng giá trị lớn hoặc xuất sắc hoàn thành các KPI vượt mức, họ có thể đủ điều kiện để nhận loại tiền thưởng đặc biệt từ doanh nghiệp. Khoản thưởng này thường có giá trị đáng kể, phản ánh đúng thành tích xuất sắc mà nhân viên đạt được, góp phần vào sự phát triển chung của công ty. Các nhà lãnh đạo thường lập quỹ riêng cho loại thưởng này, giúp tạo động lực mạnh mẽ cho nhân viên, nhất là sau những chiến dịch quan trọng, giai đoạn thử thách hoặc các dự án căng thẳng của công ty.
3.4 Tiền thưởng thâm niên
Tiền thưởng thâm niên là khoản thưởng dành cho nhân viên có nhiều năm gắn bó và cống hiến cho công ty. Đây là cách để doanh nghiệp tri ân sự trung thành và đóng góp lâu dài của nhân viên, đồng thời khuyến khích họ tiếp tục gắn bó và phát triển trong tổ chức.
Khoản thưởng này thường được trao vào các mốc thời gian quan trọng, như sau 5, 10 hoặc 15 năm làm việc, và có thể gia tăng theo từng năm thâm niên. Tiền thưởng thâm niên vừa là phần thưởng về mặt tài chính, vừa thể hiện sự trân trọng của công ty đối với những cống hiến bền vững và lâu dài của nhân viên.
3.5 Tiền thưởng giới thiệu
Một trong những loại tiền thưởng phổ biến trong nhiều doanh nghiệp hiện nay là tiền thưởng giới thiệu, hay còn gọi là “referral bonus”. Khi một nhân viên giới thiệu thành công một ứng viên cho vị trí còn trống trong công ty, đặc biệt là những vị trí đặc thù, có tính cạnh tranh cao hoặc khó tìm kiếm qua các kênh tuyển dụng truyền thống, họ sẽ nhận được khoản tiền thưởng này.
Thưởng giới thiệu thường được trao sau khi ứng viên được tuyển dụng và hoàn thành thử việc thành công. Tiền thưởng giới thiệu giúp tiết kiệm chi phí tuyển dụng và tạo cơ hội cho nhân viên tham gia tích cực vào việc xây dựng đội ngũ nhân sự chất lượng cho công ty
3.5 Tiền thưởng lễ tết
Ở Việt Nam, tiền thưởng lễ được trao cho nhân viên vào các dịp như 8/3, 20/10, 30/4-1/5, 2/9, ngành kỷ niệm của ngành, ngày kỷ niệm của công ty. Tiền thưởng tết thương được gộp với thưởng năm hoặc thưởng tháng thứ 13, điều này tùy thuộc vào công ty.
Để hợp thức hóa thưởng tết, nhiều doanh nghiệp thường gắn mức thưởng với KPI để nhân viên có động lực hoàn thành nhiệm vụ trước dịp tết. Một số công ty lại coi thưởng tết như một hình thức cảm ơn sau một năm dài và giữ nhân viên gắn bó với công ty hơn.
3.6 Thưởng hoa hồng
3.7 Thưởng chia sẻ lợi nhuận
Khi công ty kinh doanh có lợi nhuận tốt, nhân viên cũng có thể được thưởng lợi nhuận. Hình thức thưởng này chỉ được áp dụng khi công ty có lãi, gắn kết trực tiếp quyền lợi của người lao động với thành công của doanh nghiệp.
Mức thưởng tùy thuộc vào vị trí, chức danh, có thể được trao dưới dạng tiền mặt hoặc cổ phiếu. Việc chia sẻ lợi nhuận không chỉ mang lại động lực tài chính cho nhân viên, mà còn thúc đẩy tâm lý dấn thân và cống hiến, khi mỗi người đều cảm nhận được phần đóng góp của mình vào sự phát triển chung của công ty.
4. Một số hình thức thưởng ngoài tiền
Ngoài các hình thức thưởng liên quan đến tài chính như tiền, cổ phiếu thì doanh nghiệp có thể tham khảo các hình thức thưởng bằng hiện vật hoặc các giá trị tinh thần khác. Điều này giúp chính sách thưởng trở nên đa dạng hơn.
4.1 Thưởng hiện vật
Thưởng hiện vật là hình thức thưởng bằng sản phẩm, vật dụng hữu ích cho nhân viên. Thường là chính sản phẩm của công ty, hoặc những món quà giá trị như điện thoại, xe máy, thẻ quà tặng, giỏ quà lễ tết…
Các doanh nghiệp thường áp dụng thưởng hiện vật cho những cá nhân xuất sắc trong các chiến dịch bán hàng, đạt KPI hay thậm chí là nhân viên lâu năm có đóng góp tích cực. Việc tặng thưởng hiện vật cũng là một cách để công ty thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến nhân viên và tạo động lực để họ phấn đấu hơn nữa.
4.2 Thăng chức
Thăng chức thể hiện sự công nhận và đánh giá cao đối với nỗ lực và thành tích của nhân viên. Khi một nhân viên được thăng chức, ngoài việc có thêm trách nhiệm, họ còn được hưởng quyền lợi cao hơn, có thể là mức lương cao hơn, vị trí lãnh đạo hoặc những đặc quyền khác trong công ty. Đây cũng là một phần của chiến lược giữ chân nhân tài, giúp doanh nghiệp duy trì nguồn lực chất lượng lâu dài.
4.3 Quy đổi thành ngày nghỉ
Hiện này người lao động ngày càng quan tâm đến việc cân bằng cuộc sống sau những giờ làm việc áp lực. Vì vậy ngày nghỉ cũng là một hình thức thưởng mà nhà quản trị nhân sự nên xem xét.
Công ty có thể tặng thêm ngày nghỉ phép có lương cho nhân viên, khuyến khích nhân viên thư giãn và tái tạo năng lượng sau thời gian làm việc căng thẳng. Hình thức thưởng này thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe và đời sống cá nhân của nhân viên.
4.4 Các chương trình đào tạo, giải trí, chăm sóc sức khỏe
Đây là những hình thức thưởng không mang tính chất tiền tệ trực tiếp nhưng lại rất có giá trị trong việc phát triển nhân viên. Doanh nghiệp có thể thưởng cho nhân viên suất tham gia các chương trình đào tạo, cơ hội tham gia các hoạt động giải trí, thể thao, du lịch. Các phần thưởng liên quan đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng được xem là mang lại lợi ích lâu dài.
Để quản lý lương thưởng một cách tốt nhất, doanh nghiệp có thể sử dụng phần mềm nhân sự MISA. Với tính năng liên kết thông tin nhân sự với tính năng tự động tính lương thưởng, phần mềm sẽ giúp doanh nghiệp minh bạch chính sách phúc lợi, tăng động lực cho nhân viên.
5. Lời kết
Các loại thưởng cho nhân viên đóng vai trò rất lớn trong việc khích lệ đội ngũ nhân sự và nâng cao năng suất lao động. Mỗi loại thưởng đều mang đến những giá trị riêng biệt, từ tiền thưởng, hiện vật, thăng chức đến các chương trình chăm sóc sức khỏe và đào tạo. Bằng cách hiểu rõ nhu cầu và động lực của nhân viên, doanh nghiệp có thể triển khai hình thức thưởng phù hợp để tạo động lực lâu dài và giữ chân nhân tài.