Quy trình sản xuất may mặc gồm nhiều công đoạn liên kết chặt chẽ từ chuẩn bị nguyên liệu, thiết kế, cắt may đến hoàn thiện và kiểm tra chất lượng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ từng bước trong sơ đồ sản xuất may mặc, từ đó tối ưu quy trình, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
1. Tổng quan chung về ngành sản xuất may mặc
Sau giai đoạn khủng hoảng do đại dịch, sản xuất may mặc đang hồi phục mạnh mẽ nhờ nhu cầu tiêu dùng tăng trở lại và xu hướng chuyển dịch sản xuất sang các quốc gia đang phát triển — trong đó Việt Nam nổi lên như một “công xưởng mới” của thế giới.
Theo thống kê của UniformMarket (2025), quy mô thị trường may mặc toàn cầu dự kiến đạt khoảng 1.840 tỷ USD, tăng trưởng trung bình 2,8%/năm trong giai đoạn 2025–2028. Ngành này hiện sử dụng hơn 430 triệu lao động, và mỗi năm thế giới tiêu thụ hơn 100 tỷ sản phẩm may mặc – con số khổng lồ phản ánh mức độ phổ cập và phụ thuộc của đời sống hiện đại vào ngành này.
Tại Việt Nam, dệt may là một trong ba ngành xuất khẩu chủ lực, cùng với điện tử và nông sản chế biến. Theo Bộ Công Thương, cả nước hiện có hơn 7.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dệt may, tạo việc làm cho trên 3 triệu lao động.
Ưu thế và thách thức của doanh nghiệp Việt:
| Ưu thế | Thách thức |
|
|
2. Quy trình sản xuất ngành may mặc cần đáp ứng yêu cầu gì?
Trong ngành may mặc, một lỗi nhỏ ở khâu sản xuất — dù chỉ là đường chỉ lệch vài milimet — cũng có thể khiến hàng nghìn sản phẩm bị trả lại.
Do đó, việc chuẩn hóa và tuân thủ quy trình sản xuất là yếu tố bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn mở rộng quy mô, đảm bảo chất lượng ổn định và đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.
Quy trình sản xuất may mặc thường trải qua 7 giai đoạn chính: Thiết kế → Nhảy size → Giác sơ đồ → Cắt vải → May lắp ráp → Là, hoàn thiện → Đóng gói & kiểm tra chất lượng.
Ở mỗi giai đoạn, doanh nghiệp phải đáp ứng những yêu cầu sau:
| Giai đoạn | Yêu cầu chính | Mục tiêu |
| Thiết kế & phát triển mẫu | Ứng dụng CAD/CAM, 3D design, thử nghiệm nguyên phụ liệu | Đảm bảo tính chính xác, thẩm mỹ và tối ưu định mức |
| Nhảy size & giác sơ đồ | Tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế (ASTM, ISO, JIS), tối ưu sử dụng vải | Giảm hao hụt nguyên liệu, tiết kiệm chi phí |
| Cắt vải | Dùng máy cắt tự động, kiểm soát độ lệch ±1mm | Đảm bảo đồng nhất chi tiết sản phẩm |
| May lắp ráp | Kiểm soát năng suất từng công đoạn, bố trí chuyền may hợp lý (Lean, modular line) | Tăng hiệu quả sản xuất, giảm lỗi kỹ thuật |
| Kiểm tra chất lượng (QA/QC) | Theo tiêu chuẩn AQL (Acceptable Quality Level), kiểm 100% đầu – giữa – cuối chuyền | Hạn chế hàng lỗi, đảm bảo đạt yêu cầu khách hàng |
| Hoàn thiện & là ủi | Kiểm tra kích thước, độ phẳng, màu sắc, gắn nhãn chính xác | Đảm bảo tính thẩm mỹ & độ bền sản phẩm |
| Đóng gói – vận chuyển | Đóng gói đúng quy cách, chống ẩm, mã hóa barcode, truy xuất lô hàng | Bảo vệ hàng hóa, đáp ứng quy trình logistics quốc tế |
Xem thêm: Top 10 phần mềm quản lý máy móc thiết bị miễn phí, tốt nhất 2025
3. Chi tiết sơ đồ quy trình sản xuất may mặc
Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, tối ưu năng suất và đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu, mỗi doanh nghiệp may mặc đều cần xây dựng cho mình một quy trình sản xuất chuẩn hóa và linh hoạt. Dưới đây là một số quy trình sản xuất phổ biến trong ngành may mặc, giúp doanh nghiệp có thể tham khảo và áp dụng phù hợp với quy mô, công nghệ và đặc thù sản phẩm của mình.
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Khâu chuẩn bị nguyên liệu là bước nền tảng, quyết định sự suôn sẻ của toàn bộ quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm cuối cùng. Sau khi nhận được lệnh sản xuất, các bộ phận trong doanh nghiệp sẽ đồng loạt triển khai các công tác chuẩn bị tương ứng nhằm đảm bảo sẵn sàng về nguyên liệu – thiết bị – kỹ thuật.
Ở giai đoạn này, doanh nghiệp cần thực hiện hàng loạt công việc quan trọng như:
- Chuẩn bị và kiểm tra vải: đảm bảo đúng chủng loại, màu sắc, định lượng và không có lỗi dệt.
- Kiểm tra máy móc, thiết bị sản xuất: bảo dưỡng, chạy thử để đảm bảo vận hành ổn định, tránh gián đoạn trong quá trình may.
- Chuẩn bị bản thiết kế và sơ đồ cắt: rà soát thông số kỹ thuật, rập mẫu và nhảy size chính xác.
Một quy trình chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu năng suất, giảm tỷ lệ lỗi và tiết kiệm chi phí sản xuất, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho các công đoạn tiếp theo như cắt, may và hoàn thiện sản phẩm.
Bước 2: Thiết kế rập và lên sơ đồ giác vải
Công đoạn thiết kế rập (pattern making) và lên sơ đồ giác vải (marker making) là một trong những bước quan trọng nhất trong quy trình sản xuất may mặc, bởi đây chính là giai đoạn tạo ra bản gốc kỹ thuật cho sản phẩm.
Ở bước này, người thiết kế sẽ xây dựng bộ rập chuẩn cho từng chi tiết của trang phục (thân trước, thân sau, tay áo, cổ áo, túi, v.v.) và sắp xếp chúng lên bề mặt vải sao cho tận dụng tối đa khổ vải, giảm hao hụt nguyên liệu, nhưng vẫn đảm bảo đúng thông số kỹ thuật và hướng vải.
Việc lên sơ đồ giác vải hợp lý không chỉ giúp doanh nghiệp ước tính chính xác lượng vải cần dùng cho mỗi đơn hàng, mà còn hỗ trợ bộ phận cắt xác định số lớp vải cần trải, khổ vải sử dụng và quy cách xếp chi tiết sao cho hiệu quả nhất.
Hiện nay, các doanh nghiệp may đã chuyển mạnh sang sử dụng phần mềm thiết kế rập và giác sơ đồ tự động (như Gerber, Lectra, Optitex…). Những công cụ này giúp tăng độ chính xác, tiết kiệm thời gian, giảm sai sót và tối ưu chi phí nguyên liệu, thay thế hoàn toàn cho phương pháp rập tay truyền thống.
Bước 3: Trải vải và cắt tạo bán thành phẩm
Sau khi hoàn tất thiết kế rập, vải được trải theo sơ đồ giác để chuẩn bị cho công đoạn cắt. Ở các xưởng hiện đại, quy trình này được tự động hóa 100% bằng hệ thống máy trải và máy cắt vải, giúp tiết kiệm thời gian và giảm hao hụt nguyên liệu.
Ngược lại, tại các cơ sở nhỏ, việc trải và cắt vẫn được thực hiện thủ công, đòi hỏi tay nghề cao và sự tỉ mỉ của người thợ. Sau khi cắt, toàn bộ bán thành phẩm cần được kiểm tra kỹ lưỡng về số lượng, kích thước và lỗi kỹ thuật trước khi chuyển sang công đoạn may lắp ráp.
Bước 4: May thành phẩm
Ở giai đoạn may thành phẩm, các mảnh vải đã được cắt sẽ được ráp nối theo đúng mẫu thiết kế để tạo nên sản phẩm hoàn chỉnh. Người thợ cần tuân thủ nghiêm ngặt các thông số kỹ thuật, đường may, kiểu dáng và quy chuẩn chất lượng nhằm đảm bảo sản phẩm đồng nhất với bản thiết kế gốc.
Quy trình may thường được phân chia theo tổ hoặc chuyền, trong đó mỗi nhóm đảm nhiệm một phần cụ thể như thân, cổ, tay áo, túi… Việc chuyên môn hóa này giúp tăng năng suất và giảm sai sót trong quá trình sản xuất.
Tại các doanh nghiệp quy mô lớn, hệ thống chuyền treo tự động (hanging system) đang được áp dụng rộng rãi, cho phép theo dõi tiến độ từng công đoạn theo thời gian thực, tối ưu năng suất và giúp quản lý quy trình sản xuất hiệu quả hơn.
Bước 5: Là, hoàn thiện và đóng gói sản phẩm
Sau khi may xong, sản phẩm sẽ được chuyển sang công đoạn là – hoàn thiện, nhằm đảm bảo hình dáng chuẩn và tính thẩm mỹ trước khi xuất xưởng. Ở bước này, công nhân sẽ là phẳng, cắt chỉ thừa, gắn nhãn, thêu logo, kiểm tra chi tiết đường may và màu sắc để đảm bảo sản phẩm đạt đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.
Tiếp theo, sản phẩm được đưa đến bộ phận kiểm tra chất lượng (QA/QC) để rà soát lần cuối. Những sản phẩm đạt yêu cầu sẽ được đóng gói theo quy cách quy định, cho vào túi nylon hoặc hộp carton có tem, nhãn mác và mã vạch truy xuất rõ ràng.
Tại các doanh nghiệp lớn, toàn bộ quá trình này được hỗ trợ bằng dây chuyền đóng gói bán tự động, giúp rút ngắn thời gian, giảm sai sót và đảm bảo đồng bộ chất lượng trước khi sản phẩm được vận chuyển đến kho hoặc xuất khẩu ra thị trường.
Bước 6: Kiểm tra chất lượng và giao hàng
Trước khi xuất xưởng, tất cả sản phẩm đều được kiểm tra kỹ lưỡng về đường may, kích thước, màu sắc và độ bền theo tiêu chuẩn AQL hoặc yêu cầu riêng của khách hàng.
Những sản phẩm đạt chất lượng sẽ được đóng gói, dán nhãn và lưu kho chờ vận chuyển. Doanh nghiệp thường áp dụng quy trình giao hàng có truy xuất nguồn gốc, đảm bảo hàng hóa đến đúng địa điểm, thời gian và trạng thái hoàn hảo nhất.
MISA tặng bạn: Hướng dẫn xây dựng sơ đồ quy trình sản xuất cho doanh nghiệp (kèm mẫu tải về)
4. Tải mẫu sơ đồ quy trình sản xuất may mặc
Để giúp doanh nghiệp may mặc dễ dàng hình dung và xây dựng hệ thống sản xuất bài bản, dưới đây là mẫu sơ đồ quy trình sản xuất thực tế đang được nhiều đơn vị trong ngành áp dụng. Sơ đồ thể hiện đầy đủ các giai đoạn từ thiết kế – chuẩn bị nguyên liệu – cắt may – hoàn thiện – kiểm tra chất lượng, giúp bạn có thể tham khảo, tùy chỉnh và áp dụng linh hoạt cho quy mô sản xuất của mình.
5. Ứng dụng MISA AMIS Sản xuất trong ngành dệt – may mặc
AMIS Sản xuất là một giải pháp quản trị sản xuất thông minh được phát triển bởi MISA, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất vận hành hiệu quả hơn bằng việc tự động hóa quy trình, kiểm soát chi phí và nâng cao năng suất.
Giải pháp này được thiết kế để phù hợp với nhiều ngành sản xuất, trong đó có ngành dệt – may mặc.
Đối với doanh nghiệp may mặc, AMIS Sản xuất mang lại nhiều lợi ích cụ thể như sau:
-
Lập kế hoạch sản xuất nhanh chóng: Doanh nghiệp may mặc thường có nhiều đơn hàng theo mùa, mẫu mã thay đổi nhanh. AMIS Sản xuất cho phép lập kế hoạch tổng thể và chi tiết dựa trên đơn hàng hoặc dự báo nhu cầu, giúp đáp ứng kịp thời.
-
Kiểm soát nguyên vật liệu và tồn kho: Ngành may mặc phải theo dõi vải, sợi, phụ liệu rất sát sao. Phần mềm hỗ trợ xác định định mức nguyên vật liệu, tránh cấp phát sai, giảm lãng phí và tồn kho dư thừa.
-
Theo dõi tiến độ sản xuất theo thời gian thực: Từ cắt, may, hoàn thiện tới đóng gói — doanh nghiệp có thể cập nhật trực tiếp tiến độ lệnh sản xuất, năng suất máy-móc và nhân công. Điều này giúp tránh trễ đơn hàng và tăng độ tin cậy với khách hàng.
-
Kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc: Với ngành may mặc, lỗi nhỏ cũng ảnh hưởng lớn tới uy tín và chi phí trả lại. AMIS Sản xuất hỗ trợ thiết lập tiêu chuẩn kiểm tra, ghi nhận lỗi theo công đoạn và truy xuất nguồn gốc nhanh.
-
Báo cáo, phân tích và ra quyết định: Nhờ dashboard và báo cáo thông minh, lãnh đạo xưởng may có thể xem tổng quan hoạt động, chi phí, sản lượng theo mẫu, theo đơn hàng, từ đó ra quyết định tối ưu.
Với MISA AMIS Sản xuất, doanh nghiệp may mặc có thể kiểm soát toàn bộ quy trình từ kế hoạch – nguyên liệu – sản xuất – chất lượng – báo cáo, chỉ trên một nền tảng duy nhất, giúp tăng năng suất, giảm sai sót và tối ưu chi phí vận hành.
Đăng ký nhận tư vấn và trải nghiệm miễn phí MISA AMIS Sản xuất ngay hôm nay để khám phá cách nền tảng này có thể giúp doanh nghiệp của bạn tự động hóa quy trình, nâng cao lợi nhuận và vững vàng cạnh tranh trong thời đại số.
Kết luận
Một quy trình sản xuất may mặc bài bản không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng sản phẩm mà còn nâng cao hiệu suất, giảm chi phí và đáp ứng nhanh nhu cầu thị trường. Từ khâu chuẩn bị nguyên liệu – thiết kế – cắt may – hoàn thiện – kiểm tra và giao hàng, mỗi bước đều đóng vai trò quan trọng, liên kết chặt chẽ để tạo nên một chuỗi sản xuất đồng bộ và hiệu quả.
Trong bối cảnh ngành may mặc đang bước vào giai đoạn chuyển đổi số, việc ứng dụng các phần mềm quản lý sản xuất như MISA AMIS Sản xuất sẽ giúp doanh nghiệp tự động hóa quy trình, giám sát tiến độ theo thời gian thực và tối ưu nguồn lực, từ đó tăng sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong thị trường toàn cầu.
0904 885 833
https://amis.misa.vn/
