Công thức tính tăng trưởng doanh thu cho doanh nghiệp

Tăng trưởng doanh thu là yếu tố quyết định sự thành công và bền vững của doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh đầy biến động. Các CEO và nhà quản trị cần nắm vững các yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng, áp dụng phương pháp tính toán chính xác và triển khai chiến lược phù hợp. Bài viết này sẽ giúp anh/chị hiểu rõ hơn về các yếu tố quan trọng liên quan đến tăng trưởng doanh thu, từ đó xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp.

1. Phương pháp tính doanh thu thuần

1.1. Doanh thu thuần là gì?

Doanh thu thuần (“Net Revenue”) là khoản tiền doanh nghiệp thực sự thu được từ việc bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ, sau khi đã trừ đi các khoản thuế và giảm trừ, bao gồm:

• Chiết khấu thương mại: Đây là khoản giảm giá mà doanh nghiệp áp dụng cho khách hàng mua hàng với số lượng lớn, được ghi nhận vào mục giảm trừ doanh thu nhằm khuyến khích tiêu thụ hàng hóa số lượng lớn.
• Giảm giá hàng bán: Khoản giảm giá này được áp dụng khi sản phẩm/hàng hóa bị kém chất lượng, mất phẩm chất hoặc không đúng quy cách như đã thỏa thuận trong hợp đồng.
• Hàng bán bị trả lại: Giá trị của hàng hóa bị khách hàng trả lại do các nguyên nhân như vi phạm cam kết, hợp đồng kinh tế hoặc các vấn đề về chất lượng sản phẩm.

1.2. Công thức tính doanh thu thuần

Doanh thu thuần = Doanh thu tổng thể – Chiết khấu thương mại – Hàng bán bị trả lại – Giảm giá hàng bán – Thuế gián thu
Hoặc:
Doanh thu thuần = Doanh thu tổng thể – Các khoản giảm trừ doanh thu

Ví dụ minh họa:

Công ty A đạt tổng doanh thu năm 2023 là 3 tỷ đồng. Sau khi trừ chiết khấu thương mại (300 triệu), hàng trả lại (200 triệu), và thuế gián thu (15 triệu).

Ta có công thức tính doanh thu thuần của công ty:

• Chiết khấu thương mại = 3.000.000.000 × 10% = 300.000.000 VNĐ
• Hàng bán bị trả lại = 200.000.000 VNĐ
• Thuế gián thu = 15.000.000 VNĐ

Doanh thu thuần = 3.000.000.000 − (300.000.000 + 200.000.000 + 15.000.000) = 2.485.000.000

1.3. Phương pháp tăng trưởng doanh thu thuần hiệu quả

Tối ưu hóa giá: Định giá hợp lý, kết hợp giảm giá và chiết khấu có kiểm soát để tăng trưởng doanh thu mà không giảm tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận.

Phát triển sản phẩm mới: Cung cấp sản phẩm/dịch vụ mới để đáp ứng nhu cầu đa dạng, thu hút khách hàng và mở rộng nguồn doanh thu.

Mở rộng thị trường: Xác định đúng đối tượng khách hàng, khai thác kênh tiếp thị số và thương mại điện tử để mở rộng thị phần.

Quản lý tài chính tốt: Tối ưu hóa dòng tiền, ứng dụng công nghệ để phân tích tài chính, hỗ trợ quyết định chiến lược.

2. Phương pháp tính tỷ lệ tăng trưởng doanh thu

2.1. Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu là gì?

Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu (Revenue Growth Rate) là một chỉ số quan trọng, phản ánh mức độ tăng trưởng (hoặc suy giảm) của một yếu tố cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định, thường được biểu thị dưới dạng phần trăm. Những yếu tố này có thể bao gồm doanh thu, lợi nhuận ròng, giá trị tài sản, mức độ nợ, hay giá cổ phiếu. Thời gian tính toán tỷ lệ tăng trưởng có thể theo năm, quý, tháng hoặc chu kỳ khác, tùy thuộc vào đặc điểm của yếu tố được đo lường.

Tỷ lệ tăng trưởng mang lại cái nhìn tổng thể về sự phát triển của doanh nghiệp, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các nhà quản lý và nhà đầu tư đưa ra quyết định chiến lược, đồng thời dự báo xu hướng kinh doanh trong tương lai.

Ví dụ:

Doanh thu của công ty M trong năm 2023 đạt 300 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2022, phản ánh xu hướng tăng trưởng tích cực nhờ chiến lược mở rộng thị trường và tối ưu hóa sản phẩm dịch vụ.

2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ tăng trưởng doanh thu

Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu của một doanh nghiệp không chỉ phụ thuộc vào chiến lược bán hàng mà còn chịu tác động từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là các yếu tố chính ảnh hưởng đến sự tăng trưởng doanh thu:

Điều Kiện Kinh Tế: Nền kinh tế phát triển tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tăng trưởng, trong khi suy thoái kinh tế có thể gây ra nhiều thách thức.

Quy Mô Doanh Nghiệp: Doanh nghiệp mới hoặc nhỏ thường có tốc độ tăng trưởng doanh thu nhanh hơn. Ngược lại, các doanh nghiệp lớn và lâu đời thường gặp khó khăn hơn trong việc duy trì mức tăng trưởng cao.

Tài Chính và Vốn: Nguồn tài chính mạnh giúp doanh nghiệp mở rộng hoạt động, tăng khả năng cạnh tranh và duy trì tốc độ tăng trưởng. Ngược lại, hạn chế tài chính có thể làm chậm quá trình phát triển.

Cạnh tranh: Áp lực từ đối thủ buộc doanh nghiệp nâng cao năng lực để duy trì doanh thu.

Quản lý nội bộ: Hiệu suất đội ngũ và quản lý chi phí quyết định hiệu quả kinh doanh.

Công nghệ: Ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số nâng cao hiệu quả và mở rộng tiếp cận khách hàng.

2.3. Cách tính tỷ lệ tăng trưởng doanh thu

Như đã nêu ở trên, tỷ lệ tăng trưởng doanh thu được tính bằng phần trăm thay đổi trong một khoảng thời gian nhất định. Tỷ lệ này phản ánh doanh thu của doanh nghiệp/ tổ chức tăng hay giảm đang diễn ra như thế nào.

Công thức của tỷ lệ tăng trưởng doanh thu được thể hiện như sau:

Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu (%) = [(Doanh thu kỳ hiện tại – Doanh thu kỳ trước) / Doanh thu kỳ trước] × 100

Trong đó:

Doanh thu kỳ hiện tại (DTo): Tổng doanh thu của doanh nghiệp trong kỳ đang phân tích.
Doanh thu kỳ trước (DTi): Tổng doanh thu của kỳ liền kề trước đó.

Ví dụ:
Anh A, chủ hiệu sách, muốn theo dõi tốc độ tăng trưởng doanh số của doanh nghiệp trong suốt vài tháng đầu kinh doanh. Anh ấy đã khởi nghiệp vào cuối mùa hè, vì vậy anh ấy chọn xem xét tháng 9 và tháng 10.

Doanh số ròng tháng 9 là 120 triệu VNĐ, trong khi doanh số ròng tháng 10 là 144 triệu VNĐ.

Cách tính: Tăng trưởng doanh số 144 triệu VNĐ – 120 triệu VNĐ = 24 triệu VNĐD

Tỷ lệ tăng trưởng: (24 triệu VNĐ / 120 triệu VNĐ) x 100% = 20%

Kết quả: Tăng trưởng doanh số của A từ tháng 9 đến tháng 10 là 20%.

Lưu ý đặc biệt:

• Trường hợp doanh thu kỳ trước bằng 0, tỷ lệ tăng trưởng không xác định. Điều này thường xảy ra với doanh nghiệp mới hoặc sản phẩm/dịch vụ mới.
• Tăng trưởng doanh thu âm xuất hiện khi doanh thu kỳ hiện tại giảm so với kỳ trước, phản ánh tình hình kinh doanh bất lợi.

2.4. Ý nghĩa của tăng trưởng doanh thu

Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu cung cấp cái nhìn chiến lược và toàn diện:

Đánh giá hiệu quả kinh doanh

Chỉ số này cho biết mức độ thành công của các chiến lược như mở rộng thị trường, cải tiến sản phẩm, hay tối ưu hóa kênh phân phối.

Dự báo xu hướng phát triển

Tăng trưởng doanh thu ổn định qua nhiều năm là cơ sở để xây dựng kế hoạch dài hạn và thu hút nhà đầu tư.

Ảnh hưởng đến quyết định đầu tư

Doanh nghiệp có tỷ lệ tăng trưởng doanh thu cao và ổn định thường thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư nhờ tiềm năng lợi nhuận trong tương lai.

Xem thêm: Doanh thu là gì? Công thức tính, điều kiện ghi nhận chi tiết

3. Phương pháp tính tốc độ tăng trưởng doanh thu

3.1. Tốc độ tăng trưởng doanh thu là gì?

Tốc độ tăng trưởng doanh thu đo lường mức thay đổi doanh thu theo thời gian, thường được biểu thị dưới dạng phần trăm. Chỉ số này cho thấy doanh thu của doanh nghiệp đang tăng trưởng hay suy giảm, qua đó phản ánh sức khỏe tài chính và hiệu quả hoạt động kinh doanh.

Ví dụ:

Một tốc độ tăng trưởng dương (tăng) thường là dấu hiệu của doanh nghiệp đang phát triển. Ngược lại, tốc độ tăng trưởng âm (giảm) có thể chỉ ra sự suy giảm hoặc thách thức trong hoạt động kinh doanh.

3.2. Cách tính tốc độ tăng trưởng doanh thu

Để tính tốc độ tăng trưởng doanh thu là sử dụng CAGR (Compounded Annual Growth Rate – Tốc độ tăng trưởng kép hàng năm). Đây là công thức giúp đo lường tỷ lệ tăng trưởng bao gồm cả ảnh hưởng của lãi kép, mang đến cái nhìn toàn diện hơn về mức độ tăng trưởng trung bình qua các năm.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng CAGR không phản ánh chính xác tốc độ tăng trưởng thực tế từng năm mà chỉ cung cấp một con số đại diện cho mức tăng trưởng trung bình hàng năm. Điều này giúp doanh nghiệp hoặc nhà đầu tư hình dung được mức độ tăng trưởng ổn định trong một giai đoạn cụ thể, bất kể sự biến động thực tế. Dưới đây là công thức tính CAGR:

Ví dụ minh họa:

Nếu doanh thu của một công ty ABC tăng từ 100 tỷ VNĐ vào năm 2020 lên 200 tỷ VNĐ vào năm 2023, tốc độ tăng trưởng doanh thu (CAGR) sẽ là:

Như vậy, tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) của công ty ABC trong giai đoạn này là 25,99%.

Tốc độ tăng trưởng mỗi năm thường không đồng đều, khiến việc đánh giá xu hướng trở nên phức tạp. CAGR là công cụ hữu ích giúp tính toán mức tăng trưởng trung bình ổn định qua thời gian, bất chấp biến động. Nó hỗ trợ doanh nghiệp phân tích hiệu quả tăng trưởng và so sánh hiệu suất giữa các giai đoạn, từ đó đưa ra quyết định chiến lược chính xác hơn.

3.3. So sánh công thức tính tỷ lệ tăng trưởng doanh thu và tốc độ tăng trưởng doanh thu

Tóm lại:

• Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu phù hợp cho việc phân tích nhanh các thay đổi trong ngắn hạn.
• Tốc độ tăng trưởng doanh thu (CAGR) hiệu quả hơn trong việc đánh giá xu hướng ổn định qua thời gian dài.
• Tùy theo mục tiêu phân tích, doanh nghiệp có thể chọn công thức phù hợp để đưa ra các quyết định chiến lược chính xác.

3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng doanh thu

Xu Hướng Thị Trường và Cầu Tiêu Dùng Sự thay đổi nhanh chóng trong xu hướng thị trường và nhu cầu tiêu dùng (như sự chuyển dịch từ mua sắm offline sang online) có thể tác động mạnh mẽ đến tốc độ tăng trưởng doanh thu. Doanh nghiệp thích nghi nhanh sẽ nắm bắt cơ hội tăng trưởng tốt hơn.

Tốc Độ Triển Khai Sản Phẩm/Dịch Vụ Mới

Doanh nghiệp đưa sản phẩm mới ra thị trường nhanh chóng và phù hợp với thị hiếu sẽ thúc đẩy tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ hơn. Ngược lại, sự chậm trễ hoặc thất bại trong phát triển sản phẩm có thể kìm hãm doanh thu.

Mức Độ Đầu Tư Vào Công Nghệ và Tự Động Hóa

Ứng dụng công nghệ tiên tiến và tự động hóa giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian sản xuất, cải thiện hiệu suất kinh doanh, từ đó tăng tốc độ tăng trưởng doanh thu.

Hiệu Quả Quản Lý Nội Bộ và Chuỗi Cung Ứng

Tốc độ phản ứng nhanh của chuỗi cung ứng, khả năng tối ưu hóa quy trình vận hành, và tốc độ đưa hàng hóa/dịch vụ đến khách hàng đều ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ tăng trưởng doanh thu.

4. Kết luận

Để đạt được hiệu quả quản lý nội bộ và chuỗi cung ứng, doanh nghiệp cần đảm bảo sự tối ưu hóa trong mọi khía cạnh, từ tốc độ phản ứng của chuỗi cung ứng, khả năng cải thiện quy trình vận hành đến việc rút ngắn thời gian đưa hàng hóa/dịch vụ đến tay khách hàng. Những yếu tố này không chỉ tạo ra sự hài lòng từ phía khách hàng mà còn thúc đẩy tăng trưởng doanh thu bền vững.

Thay vì phải tính toán thủ công các chỉ số như doanh thu thuần, tỷ lệ và tốc độ tăng trưởng doanh thu, các CEO và lãnh đạo doanh nghiệp có thể sử dụng phần mềm thông minh để tự động đo lường và theo dõi các chỉ số này, giúp tránh sai sót và tiết kiệm thời gian, từ đó đưa ra quyết định chính xác hơn và nhanh chóng.

Đặc biệt, việc ứng dụng các công cụ như phần mềm quản lý bán hàng/phân phối CRM sẽ tự động hóa quy trình theo dõi, biểu đồ hóa dữ liệu, phân tích tốc độ tăng trưởng doanh thu và tạo ra các báo cáo tài chính chi tiết. Nhờ đó, các CEO có thể đưa ra các quyết định điều hành chính xác, kịp thời để thúc đẩy hiệu quả vận hành và duy trì sự cạnh tranh trên thị trường.

Hơn 12.000 CEO là khách hàng của MISA đã và đang sử dụng MISA AMIS CRM để theo dõi, đánh giá và đưa ra quyết định dựa trên các chỉ số kinh doanh hiệu quả. Với MISA AMIS CRM, dữ liệu từ các hoạt động bán hàng và chăm sóc khách hàng được tự động thu thập, phân tích và báo cáo theo thời gian thực đến CEO.

Theo dõi chỉ số về doanh thu và hiệu suất bán hàng

• Doanh thu theo thời gian: MISA AMIS CRM cho phép doanh nghiệp theo dõi tổng doanh thu theo ngày, tuần, tháng hoặc quý, giúp CEO phân tích sự tăng trưởng doanh thu và đánh giá hiệu quả kinh doanh theo thời gian.
• Số lượng giao dịch thành công: Hệ thống theo dõi số lượng giao dịch bán hàng đã hoàn tất, cung cấp dữ liệu cụ thể về hiệu suất bán hàng, hỗ trợ doanh nghiệp đánh giá mức độ hoạt động của từng nhân viên và phòng ban.
• Tỷ lệ chuyển đổi khách hàng (Conversion Rate): MISA AMIS CRM theo dõi tỷ lệ khách hàng tiềm năng chuyển đổi thành khách hàng chính thức, đo lường hiệu quả của các chiến lược tiếp cận và bán hàng.

Dự báo doanh thu

Dựa trên các giao dịch đang mở và dữ liệu lịch sử, MISA AMIS CRM hỗ trợ dự báo doanh thu trong tương lai, giúp các nhà quản lý đưa ra kế hoạch tài chính và chiến lược kinh doanh hiệu quả.

Việc áp dụng các công cụ như MISA AMIS CRM không chỉ giúp doanh nghiệp theo dõi và đánh giá hiệu quả kinh doanh một cách chính xác mà còn hỗ trợ trong việc lập kế hoạch và triển khai các chiến lược nhằm tăng trưởng doanh thu bền vững.