Henry Fayol được coi là cha đẻ của lý thuyết quản lý hiện đại. Từ những kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình vực dậy công ty thành công, ông đã tự mình đúc kết ra nhiều quan điểm và kỹ thuật quản trị có giá trị thiết thực đến ngày nay. Hãy cùng MISA AMIS tìm hiểu những nguyên tắc cơ bản giúp bạn hoàn trở thành một người quản lý giỏi theo Henry Fayol ngay dưới đây.
I. Henry Fayol là ai?
Henry Fayol là một tác giả, kỹ sư, nhà khai thác, giám đốc mỏ và người phát triển học thuyết quản trị kinh doanh Fayol. Henry Fayol bắt đầu sự nghiệp của mình với vai trò kỹ sư, sau này ông trở thành quản lý của công ty Compagnie de Commentry – Fourchambault – Decazeville ở Pháp.
Dưới sự giám sát, định hướng của ông, công ty đã thoát khỏi những khó khăn lớn trong cuộc cách mạng công nghiệp và vươn lên phát triển mạnh mẽ hơn. Để làm được việc đó, Henry Fayol khẳng định ông có tầm nhìn khác biệt so với xã hội đương thời.
Tại thời điểm những năm 1900, các doanh nghiệp tin rằng người quản lý, lãnh đạo phải là người có kỹ năng chuyên môn giỏi nhất. Tuy nhiên, ông cho rằng thành công của quản lý không chỉ nhờ phẩm chất, kiến thức mà phải nhờ vào các nguyên tắc chỉ đạo hành động của họ. Đối với một nhà quản lý, khả năng bao quát toàn bộ bộ máy, quy trình làm việc quan trọng hơn tất cả.
Từ đó, Henry Fayol đề ra 14 quy tắc quản lý giúp bạn xác định những kỹ năng cần thiết để người quản lý tốt. Song song đó, Fayol cũng liệt kê 5 chức năng chính của quản trị phù hợp với hầu hết quy mô, đặc thù doanh nghiệp hiện đại.
>> Xem thêm: Vai trò của nhà quản trị trong doanh nghiệp quan trọng như thế nào?
II. 14 nguyên tắc quản trị của Henry Fayol
Bằng kinh nghiệm quản lý công việc hàng ngày, Henry Fayol đã chú ý phân tích nhiều khía cạnh và tổng hợp thành 14 nguyên tắc quản trị mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần lưu tâm:
1. Phân chia công việc
Người đứng đầu không thể tự thể tự mình giải quyết tất cả công việc mà phải có phương pháp phân chia nhiệm vụ, giao việc phù hợp. Bạn nên ưu tiên những nhân viên có tay nghề, trách nhiệm để năng suất được đảm bảo ổn định, hiệu quả.
2. Quyền hạn và trách nhiệm
Theo nguyên tắc này, Fayol quan niệm quyền lực quản lý là sự kết hợp của quyền lực từ vị trí, chức danh chính thức cùng với những quyền lực cá nhân. Chúng bao gồm các kỹ năng của nhà quản trị, trí tuệ, kinh nghiệm, giá trị đạo đức và thành tựu trong quá khứ.
Bên cạnh đó, người quản lý cũng phải chịu trách nhiệm cao hơn trước ban lãnh đạo công ty hay toàn bộ đội ngũ nhân sự về các quyết định của mình.
3. Kỷ luật
Với quan điểm kỷ luật là “tôn trọng các thỏa thuận, đạt được sự phục tùng”, Fayol đòi hỏi mọi người tuân thủ các quy tắc định sẵn. Điều này có nghĩa là những cá nhân vi phạm sẽ bị xử lý công khai, công bằng và áp dụng các hình phạt một cách hợp lý.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của nhà lãnh đạo là lập kế hoạch và chiến lược hoạt động dài hạn cho doanh nghiệp. Thấu hiểu vai trò trên, MISA AMIS trân trọng gửi đến bạn bộ tài liệu chuyên sâu:
Mời bạn đăng ký nhận ngay Ebook miễn phí: Điều bạn cần biết khi lập kế hoạch năm 2022 cho doanh nghiệp |
4. Nguyên tắc thống nhất mệnh lệnh
Henry Fayol khẳng định một nhân viên chỉ nên nhận lệnh chỉ từ một người giám sát duy nhất trong quá trình làm việc. Nếu không duy trì nguyên tắc này thì tính kỷ luật, trật tự và sự ổn định sẽ bị đe doạ.
5. Thống nhất phương hướng
Sự thống nhất phương hướng ngụ ý mỗi nhóm hoạt động cần mục tiêu, chủ đề và kế hoạch đồng bộ. Để phân biệt với nguyên tắc thống nhất chỉ huy, Fayol nhận thức rõ ràng người quản lý phải dẫn dắt mọi nhân viên phối hợp sức mạnh và tập trung nỗ lực, hướng đến mục tiêu chung.
6. Phụ thuộc lợi ích cá nhân vào lợi ích chung
Tại doanh nghiệp, lợi ích của nhóm thường cao hơn lợi ích của cá nhân. Khi xuất hiện xung đột lợi ích khác nhau, chức năng của ban quản lý là điều hòa chúng.
7. Thù lao nhân sự
Tư tưởng quản trị của Henry Fayol nhấn mạnh người đứng đầu nên xác định một mức thù lao và phương thức trả lương công bằng theo năng lực. Đồng thời, nó phải có khả năng mang lại sự hài lòng tối đa cho người lao động gắn bó lâu dài.
8. Tập trung hóa
Mức độ quyền lực thường được tổ chức tập trung hoặc phân tán trong một doanh nghiệp. Tùy theo hoàn cảnh, nhu cầu quản lý mà các đơn vị lựa chọn mức độ tập trung mang lại lợi suất tổng thể tốt nhất.
9. Cấp bậc
Mỗi nhân viên phải biết vị trí của họ ở đâu trong hệ thống phân cấp tổ chức. Từ đó, họ nắm được các đầu mối liên hệ khi có công việc cần phê duyệt, xin định hướng hành động.
10. Trật tự
Đây là nguyên tắc đề cấp đến việc sắp xếp, sử dụng con người, trang thiết bị, … một cách hợp lý. Henry Fayol cho rằng “đúng người và đúng chỗ” sẽ tạo ra một trật tự quản lý hiệu quả.
11. Công bằng
Các nhà quản trị nên đối xử công bằng với nhân viên bằng cách kết hợp giữa sự tử tế và phong cách làm việc chuyên nghiệp, nghiêm túc. Những nhân viên phát triển trong môi trường văn minh cũng có xu hướng thực hiện nhiệm vụ chăm chỉ, tận tâm và nhiệt huyết hơn.
>> Đọc thêm: Quản trị doanh nghiệp là gì? Khái niệm, vai trò và chiến lược quản trị hiệu quả
12. Ổn định nhiệm vụ
Sự ổn định vị trí là nguyên tắc cần thiết trong quản trị. Nó đảm bảo cho nhân sự làm việc với mục tiêu rõ ràng và có điều kiện nâng cao chuyên môn cá nhân. Việc luân chuyển thường xuyên hoặc luân chuyển thiếu căn cứ sẽ tạo nên nguy cơ thiếu ổn định, gây lãng phí thời gian và chi phí đào tạo.
13. Sáng kiến
Fayol khuyến khích các nhà quản lý để nhân sự tự do sáng tạo, tìm ra những cách làm mới. Cách này giúp họ có thêm cảm hứng, năng động trong công việc và cải tiến hiệu suất vượt bậc.
14. Tinh thần đoàn kết
Sự đoàn kết góp phần củng cố sức mạnh nội bộ của tổ chức. Do vậy, người đứng đầu phải biết cách gắn kết mọi người, thúc đẩy tinh thần đồng đội.
>> Xem Thêm: Văn phòng điện tử – Giải pháp văn phòng số thông minh cho doanh nghiệp
III. 5 chức năng quản trị theo Henry Fayol
Bên cạnh 14 nguyên tắc quản trị của Henry Fayol, bạn cũng cần ghi nhớ 5 chức năng quản trị nhằm quan trọng giúp thay đổi góc nhìn về bức tranh hoạt động tổng thể trong doanh nghiệp:
- Lập kế hoạch: Chức năng lập kế hoạch bao gồm việc lên kế hoạch hành động linh hoạt, chuẩn bị nguồn lực, đánh giá các công việc đang tiến hành và xu hướng thị trường trong tương lai.
- Tổ chức: Người quản lý đặt ra hệ thống cấp bậc và làm rõ trách nhiệm cho nhân viên qua công tác tuyển dụng, đào tạo, điều phối hoạt động nhân sự.
- Chỉ huy: Các nhà quản trị phải hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu và kỹ năng của nhân viên để khai thác và chỉ huy tốt đội ngũ dưới quyền.
- Phối hợp: Trong một doanh nghiệp có sự phối hợp tốt, các bộ phận sẽ nắm chắc trách nhiệm, nhu cầu và kết hợp chặt chẽ với các bộ phận khác hoàn thành công việc.
- Kiểm soát: Người quản trị liên tục kiểm tra, đảm bảo quy trình, quy định diễn ra theo đúng kế hoạch.
KIẾN TẠO MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC SỐ VỚI BỘ GIẢI PHÁP ĐIỀU HÀNH MISA AMIS
IV. Ưu, nhược điểm của lý thuyết quản trị Henry Fayol
Theo đánh giá của các chuyên gia, nguyên tắc quản trị của Fayol sở hữu nhiều thế mạnh mà các nhà quản trị cần xây dựng. Đầu tiên, Henry Fayol ủng hộ tinh thần tập thể, đề cao yếu tố sáng tạo, tạo động lực cho mọi người thông qua các giá trị như văn hóa, phúc lợi.
Đồng thời, ông cũng là một trong những người đầu tiên nhận ra quản trị là quá trình cải tiến liên tục. Vì vậy, bạn phải tập trung thiết lập kế hoạch, dự phòng phương án ứng phó với thị trường đầy biến động.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc ứng dụng toàn bộ 14 nguyên tắc trên sẽ khiến nhà quản lý bị chi phối, hành động cứng nhắc, thiếu linh hoạt. Mặt khác, nguyên tắc của Henry Fayol cũng chưa đề cập đến các mối quan hệ với môi trường bên ngoài như đối tác, đối thủ, khách hàng.
Phần mềm AMIS Công việc – giải pháp quản trị doanh nghiệp hiệu quả
Phần mềm AMIS Công việc là công cụ hỗ trợ đắc lực cho nhà quản lý trong việc phân công giao việc, theo dõi tiến độ và đo lường năng suất nhân viên một cách tự động. Nhờ nền tảng hợp nhất của AMIS, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm thời gian tổng hợp báo cáo, cắt giảm chi phí mà còn tối ưu quy trình làm việc để tăng hiệu quả doanh số.
V. Kết luận
Có thể nói, hành trình trở thành nhà quản trị doanh nghiệp toàn diện không hề dễ dàng. Trong đó, những nguyên tắc, chức năng quản trị theo Henry Fayol được xem như nền tảng cơ bản cho bạn học hỏi, điều chỉnh phù hợp dựa trên thực tế vận hành của doanh nghiệp. Ngoài ra, đừng quên tiếp tục theo dõi các bài viết mới nhất tại MISA AMIS để trang bị nhiều kiến thức quản lý điều hành hữu ích hơn. Chúc bạn thành công!