Quy định về mức lương tối thiểu vùng mới nhất 2024

Mức lương tối thiểu vùng là một công cụ quan trọng trong việc đảm bảo an sinh xã hội và sự công bằng kinh tế, giúp cải thiện điều kiện sống của người lao động trong khi cũng đặt ra các thách thức nhất định cho doanh nghiệp. Việc điều chỉnh lương tối thiểu cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được sự cân bằng giữa việc nâng cao mức sống cho người lao động và duy trì sự phát triển bền vững cho các doanh nghiệp.

1. Giới thiệu chung

Định nghĩa mức lương tối thiểu vùng: Mức lương tối thiểu vùng là mức lương thấp nhất mà người sử dụng lao động phải trả cho người lao động, áp dụng theo từng khu vực kinh tế – xã hội khác nhau, được quy định bởi chính phủ hoặc các cơ quan có thẩm quyền. Đây là mức lương được xác định dựa trên điều kiện kinh tế, mức sống, và nhu cầu sinh hoạt tối thiểu của người lao động trong từng vùng cụ thể.

Mục đích và ý nghĩa của việc quy định mức lương tối thiểu vùng:

• Bảo vệ quyền lợi người lao động: Mức lương tối thiểu vùng được thiết lập nhằm đảm bảo người lao động, đặc biệt là những lao động phổ thông, có mức thu nhập đủ để trang trải cho các nhu cầu cơ bản của cuộc sống như ăn uống, nhà ở, và chăm sóc sức khỏe.
• Giảm thiểu sự bất bình đẳng: Việc quy định mức lương tối thiểu vùng giúp giảm khoảng cách thu nhập giữa các vùng có điều kiện kinh tế khác nhau, từ đó thúc đẩy sự cân bằng phát triển giữa các khu vực.
• Thúc đẩy sự phát triển kinh tế: Mức lương tối thiểu vùng góp phần tạo ra động lực cho người lao động làm việc hiệu quả hơn, nâng cao chất lượng lao động và tăng cường sự ổn định trong quan hệ lao động. Điều này cũng giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân nhân viên, đồng thời nâng cao hiệu suất sản xuất kinh doanh.
• Đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật: Quy định mức lương tối thiểu vùng tạo ra khung pháp lý rõ ràng để các doanh nghiệp tuân thủ, đồng thời hạn chế các hành vi bóc lột sức lao động và vi phạm quyền lợi của người lao động.

Việc quy định mức lương tối thiểu vùng là một chính sách quan trọng trong việc duy trì sự ổn định xã hội, bảo vệ lợi ích của người lao động và đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

2. Phân loại mức lương tối thiểu vùng

Mức lương tối thiểu vùng tại Việt Nam được phân chia thành bốn vùng, mỗi vùng có mức lương tối thiểu khác nhau, dựa trên điều kiện kinh tế – xã hội của từng khu vực. Sự phân loại này giúp điều chỉnh mức lương sao cho phù hợp với mức sống và chi phí sinh hoạt của từng vùng.

Mức lương tối thiểu vùng I:

• Vùng I bao gồm các thành phố lớn và các khu vực kinh tế trọng điểm như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, và các khu vực phát triển mạnh về công nghiệp và dịch vụ.
• Mức lương tối thiểu vùng I là mức cao nhất, nhằm đảm bảo thu nhập cho người lao động tại các khu vực có chi phí sinh hoạt đắt đỏ.

Mức lương tối thiểu vùng II:

• Vùng II bao gồm các thành phố trực thuộc tỉnh và các khu vực có mức độ phát triển kinh tế khá, như Hải Phòng, Đà Nẵng, và các khu công nghiệp lớn khác.
• Mức lương tối thiểu vùng II thấp hơn vùng I nhưng vẫn đủ để đáp ứng nhu cầu sống tại các khu vực có điều kiện phát triển tương đối.

Mức lương tối thiểu vùng III:

• Vùng III bao gồm các thị xã, huyện có điều kiện kinh tế – xã hội trung bình, như các khu vực ngoại ô và các huyện.
• Mức lương tối thiểu vùng III được điều chỉnh phù hợp với chi phí sinh hoạt ở các khu vực này, thấp hơn vùng I và II.

Mức lương tối thiểu vùng IV:

• Vùng IV bao gồm các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa có điều kiện kinh tế – xã hội thấp hơn.
• Mức lương tối thiểu vùng IV là mức thấp nhất, phù hợp với khả năng chi trả của các doanh nghiệp tại những khu vực này và mức sống của người lao động.

Sự khác biệt giữa các vùng:

• Mức lương: Vùng I có mức lương cao nhất do chi phí sinh hoạt và nhu cầu sống tại các thành phố lớn cao hơn, trong khi vùng IV có mức lương thấp nhất do điều kiện kinh tế và chi phí sinh hoạt ở mức thấp hơn.
• Các vùng được phân loại dựa trên mức độ phát triển kinh tế – xã hội, với vùng I tập trung ở các đô thị lớn và vùng IV chủ yếu là nông thôn và khu vực kinh tế khó khăn. Việc phân loại mức lương tối thiểu vùng không chỉ nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn giúp cân bằng sự phát triển kinh tế giữa các khu vực, tạo điều kiện cho người lao động ở mọi vùng có thể cải thiện đời sống, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia.

3. Quy định hiện hành về mức lương tối thiểu vùng tại Việt Nam

Theo Nghị định số 74/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh tăng từ 200.000 đồng đến 280.000 đồng/tháng so với mức lương tối thiểu hiện hành. Cụ thể:

Mức lương tối thiểu tháng tại các vùng:

• Vùng I: Tăng 280.000 đồng, từ 4.680.000 đồng/tháng lên 4.960.000 đồng/tháng.
• Vùng II: Tăng 250.000 đồng, từ 4.160.000 đồng/tháng lên 4.410.000 đồng/tháng.
• Vùng III: Tăng 220.000 đồng, từ 3.640.000 đồng/tháng lên 3.860.000 đồng/tháng.
• Vùng IV: Tăng 200.000 đồng, từ 3.250.000 đồng/tháng lên 3.450.000 đồng/tháng.

Mức lương tối thiểu giờ tại các vùng:

• Vùng I: Tăng từ 22.500 đồng/giờ lên 23.800 đồng/giờ.
• Vùng II: Tăng từ 20.000 đồng/giờ lên 21.200 đồng/giờ.
• Vùng III: Tăng từ 17.500 đồng/giờ lên 18.600 đồng/giờ.
• Vùng IV: Tăng từ 15.600 đồng/giờ lên 16.600 đồng/giờ.

Quy định về việc áp dụng mức lương tối thiểu:

• Theo địa bàn hoạt động: Người sử dụng lao động hoạt động ở địa bàn thuộc vùng nào thì áp dụng mức lương tối thiểu vùng đó.
• Đối với đơn vị có chi nhánh ở các địa bàn khác nhau: Mức lương tối thiểu áp dụng theo địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất.
• Trong khu công nghiệp, khu chế xuất: Áp dụng mức lương tối thiểu theo địa bàn có mức cao nhất trong trường hợp có sự chênh lệch.
• Địa bàn có thay đổi hành chính: Áp dụng tạm thời mức lương tối thiểu theo tên gọi cũ cho đến khi có quy định mới.

Trách nhiệm của người sử dụng lao động:

• Người sử dụng lao động cần rà soát, điều chỉnh chế độ tiền lương trong hợp đồng lao động và thoả thuận lao động tập thể để phù hợp với quy định mới. Các chế độ đã thỏa thuận có lợi hơn cho người lao động vẫn tiếp tục được duy trì, như chế độ lương đối với công việc yêu cầu đào tạo nghề cao hơn ít nhất 7%, hoặc công việc nặng nhọc, độc hại cao hơn ít nhất 5%-7% so với mức lương tối thiểu.
• Người sử dụng lao động không được giảm các chế độ tiền lương đối với công việc làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, hoặc các chế độ bồi dưỡng khác theo quy định.

Có thể bạn quan tâm: “Thuế TNCN là gì? Cách tính thuế TNCN?”

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến mức lương tối thiểu vùng

Mức lương tối thiểu vùng được xác định dựa trên nhiều yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo mức thu nhập phù hợp cho người lao động trong bối cảnh kinh tế – xã hội của từng khu vực. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến việc quy định mức lương tối thiểu vùng bao gồm:

Tình hình kinh tế xã hội:

• Tăng trưởng kinh tế: Mức độ phát triển của nền kinh tế, tốc độ tăng trưởng GDP, và năng suất lao động của từng vùng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mức lương tối thiểu. Các vùng có kinh tế phát triển hơn thường có mức lương tối thiểu cao hơn do khả năng chi trả của doanh nghiệp và nhu cầu sống của người lao động cao hơn.
• Lạm phát: Tỷ lệ lạm phát ảnh hưởng trực tiếp đến sức mua của người lao động. Khi lạm phát tăng, giá cả hàng hóa và dịch vụ cũng tăng, đòi hỏi mức lương tối thiểu phải được điều chỉnh để đảm bảo người lao động có thể duy trì mức sống cơ bản.
• Thị trường lao động: Nhu cầu và cung ứng lao động trong khu vực cũng ảnh hưởng đến mức lương tối thiểu. Ở những vùng có nhu cầu lao động cao và thiếu hụt lao động, mức lương tối thiểu có thể được điều chỉnh tăng để thu hút và giữ chân lao động.

Chi phí sinh hoạt:

• Giá cả hàng hóa và dịch vụ: Chi phí sinh hoạt, bao gồm giá cả thực phẩm, nhà ở, giáo dục, y tế, và các dịch vụ thiết yếu khác, là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến mức lương tối thiểu vùng. Mức lương tối thiểu cần phải đủ để người lao động có thể trang trải các chi phí này và đảm bảo cuộc sống hàng ngày.
• Mức sống: Mức sống của người dân tại từng vùng, đặc biệt là những khu vực đô thị lớn với chi phí sinh hoạt cao, yêu cầu mức lương tối thiểu phải phù hợp để đáp ứng nhu cầu cơ bản của người lao động và gia đình họ.

Chính sách lao động và việc làm:

• Quy định của Chính phủ: Các chính sách và quy định của Chính phủ về lao động và việc làm, bao gồm quy định về mức lương tối thiểu, thời gian làm việc, phúc lợi xã hội, và an toàn lao động, có ảnh hưởng lớn đến việc xác định mức lương tối thiểu vùng. Chính phủ thường xuyên cập nhật và điều chỉnh mức lương tối thiểu để phù hợp với tình hình kinh tế và nhu cầu của người lao động.
• Hỗ trợ từ các tổ chức công đoàn: Các tổ chức công đoàn và các hiệp hội nghề nghiệp thường đóng vai trò tích cực trong việc thương lượng và bảo vệ quyền lợi cho người lao động, bao gồm việc đề xuất mức lương tối thiểu phù hợp.
• Chính sách tạo việc làm: Các chương trình tạo việc làm, đào tạo nghề, và hỗ trợ người lao động cũng tác động đến mức lương tối thiểu. Ở những khu vực có nhiều cơ hội việc làm và chính sách hỗ trợ tốt, mức lương tối thiểu có thể được điều chỉnh cao hơn để phản ánh sự phát triển của thị trường lao động.

5. Ảnh hưởng của mức lương tối thiểu vùng đến doanh nghiệp và người lao động

Mức lương tối thiểu vùng có tác động mạnh mẽ đến cả người lao động và doanh nghiệp:

• Đối với người lao động: Mức lương tối thiểu cao hơn mang lại nhiều lợi ích cho người lao động, đặc biệt là những người trong các ngành công nghiệp và dịch vụ với mức thu nhập thấp. Sự điều chỉnh này giúp cải thiện thu nhập đáng kể, từ đó nâng cao mức sống cơ bản và giảm tỷ lệ nghèo. Người lao động có thể dành được nhiều tài chính hơn để đầu tư vào y tế, giáo dục cho bản thân và gia đình. Tuy nhiên, sự tăng lương này cũng có thể gây ra hiệu ứng lạm phát khiến giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng lên, làm suy giảm mức sức mua thực tế của người lao động nếu tăng lương không đi kèm với các biện pháp kiểm soát lạm phát hiệu quả.
• Đối với doanh nghiệp: Việc tăng lương tối thiểu kéo theo sự gia tăng đáng kể chi phí nhân công. Đây là thách thức lớn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là những ngành phụ thuộc nhiều vào lao động giá rẻ như sản xuất và xây dựng. Chi phí tăng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường. Tuy nhiên, một mức lương tối thiểu hợp lý cũng có thể khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và đào tạo lao động, qua đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Mặc dù vậy, để tối đa hóa lợi ích và giảm thiểu tác động tiêu cực, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược đầu tư hiệu quả để đối phó với những thay đổi này.

Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng đem lại nhiều lợi ích cho người lao động, từ việc tăng thu nhập đến cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nó cũng gây áp lực lên chi phí hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Chính phủ và các tổ chức liên quan cần phải tìm kiếm các giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp thích nghi với sự thay đổi này, đồng thời đảm bảo rằng lợi ích của người lao động không bị xem nhẹ. Một chính sách lương tối thiểu hiệu quả sẽ là chìa khóa để thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững và công bằng xã hội.

MISA không chỉ tổng hợp những kiến thức hữu ích về kế toán- tài chính, giúp các nhà quản trị trong các doanh nghiệp dễ dàng nắm bắt trong suốt quá trình làm việc, mà còn phát triển phần mềm kế toán online MISA AMIS – một giải pháp quản lý tài chính tổng thể. Các doanh nghiệp có thể đăng ký trải nghiệm miễn phí phần mềm kế toán online MISA AMIS để khám phá giải pháp với nhiều tính năng ưu việt như:

• Hệ sinh thái kết nối mạnh mẽ: Liên kết trực tiếp với ngân hàng điện tử, cơ quan Thuế, và hệ thống quản lý bán hàng, nhân sự, giúp doanh nghiệp dễ dàng thực hiện các nghĩa vụ về thuế, đồng thời đảm bảo vận hành nhanh chóng, trơn tru.
• Hỗ trợ đầy đủ các nghiệp vụ kế toán: Cung cấp đầy đủ 20 nghiệp vụ kế toán theo Thông tư 133 và Thông tư 200, bao gồm các lĩnh vực như Quỹ, Ngân hàng, Mua bán hàng hóa, Kho, Hóa đơn, Thuế và Giá thành.
• Nhập liệu tự động thông minh: Tự động hóa việc nhập dữ liệu từ hóa đơn điện tử và nhập khẩu thông tin từ Excel, giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu sai sót trong quá trình nhập chứng từ.

Nhanh tay đăng ký 15 ngày dùng thử miễn phí MISA AMIS – phần mềm kế toán online giúp tối ưu hóa tài chính doanh nghiệp.

Dùng ngay miễn phí