Thời điểm này, đa số các doanh nghiệp đều đã lên xong bảng kế hoạch kinh doanh, mục tiêu kinh doanh cho năm 2021 rồi. Tuy nhiên, có một vài điểm doanh nghiệp cần chú ý khắc phục để hoạt động kinh doanh của mình đạt được như kỳ vọng.
Lập kế hoạch kinh doanh mà quên lập kế hoạch dòng tiền
Đây là trường hợp xảy ra nhiều nhất. Lý do là nhiều anh chị vẫn còn nhầm lẫn hai loại khái niệm doanh thu và dòng tiền là một, có doanh thu tức là có tiền về. Điều này đúng chứ không sai. Nhưng thời điểm tiền về ở nhiều ngành nghề khác xa với thời điểm có doanh thu.
Ví dụ ở các doanh nghiệp bất động sản, doanh thu ghi nhận tháng một nhưng đôi khi tiền từ chủ đầu tư trả về đến tận tháng 3 tháng 4, thậm chí kéo dài 6 tháng. Hoặc nhiều doanh nghiệp có chính sách công nợ dài hạn, không quản lý tốt dẫn đến lợi nhuận của công ty nằm hết trong công nợ, không thu được công nợ thì không thu được tiền về.
Hoặc trường hợp công ty thiết kế thi công xây dựng, cùng một thời điểm mà nhận 3-4 dự án bạc tỷ, không có kế hoạch để quản lý dòng tiền như: kế hoạch thu tiền, thu hồi công nợ và kế hoạch trả nợ thì sẽ vỡ trận ngay vì bạn có quá nhiều thứ phát sinh cần chi, chi mà không dựa trên nguồn thu thực tế thì sẽ không còn tiền, mà công nợ (tiền từ khách) lại chưa về dẫn đến mất thanh khoản, bị thiếu hụt dòng vốn lưu động cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Do đó việc xây dựng kế hoạch dòng tiền sẽ giúp cho chủ doanh nghiệp rất nhiều thứ.
>> Download mẫu lập kế hoạch tài chính tại đây
Bốn lưu ý khi lập kế hoạch dòng tiền trong năm 2021
Một là, nắm được khi nào tiền vào, khi nào tiền chi ra. Những khoản chi nào cố định hàng tháng thì có thể áp dụng cơ chế khoán để các bộ phận tự duyệt trong ngân sách đã cấp, đỡ cảnh việc cỏn con khoản chi vài trăm nghìn cũng trình lên tận Giám đốc điều hành phê duyệt.
Hai là, khi lập kế hoạch dòng tiền xong, bạn có thể cân chỉnh được với đối tác. Ví dụ theo kế hoạch là bạn sẽ thanh toán cho nhà cung cấp vào ngày 10/1 này số tiền 300 triệu. Nhưng vào ngày đó tiền công ty chỉ còn 100 triệu, mà qua ngày 12/1 khách mới thanh toán cho mình 300 triệu. Khi đó bạn cần trổ tài đàm phán để thuyết phục nhà cung cấp cho kéo qua đến ngày 12/1. Bạn hoàn toàn ở thế chủ động để xử lý vấn đề. Nếu không đến lúc đó bạn sẽ cuống lên không biết xoay sở sao.
Ba là, lập kế hoạch dòng tiền còn giúp bạn lên phương án huy động số vốn còn thiếu ngay từ trước thời điểm cần vốn ít nhất 3 tháng. Vì đến lúc cần vốn mới đi huy động thì quá trễ, cơ hội trôi qua mất.
Ví dụ có một công ty chuyên nhập các hệ thống máy móc về cung cấp cho các nhà máy trong nước. Trước khi lập kế hoạch dòng tiền, CEO lên kế hoạch kinh doanh là sẽ nhập các hệ thống với mức giá từ 1 tỷ trở lên để thu về lợi nhuận bao nhiêu? Sau khi lên kế hoạch dòng tiền xong, phân tích thời điểm thanh toán cho nhà cung cấp nước ngoài, chính sách công nợ đối với nhà máy trong nước, thời gian chờ vận chuyển về Việt Nam,…thì chợt nhận ra không đủ tiền để nhận những dự án trên 1 tỷ, phù hợp nhất chỉ trong khoảng từ 300-500 triệu mà thôi. Vì thế doanh nghiệp cần phải làm việc với ngân hàng từ sớm để chuẩn bị kế hoạch tài chính, hồ sơ kế toán phù hợp để ngân hàng tài trợ vốn cho những dự án lớn từ 1 tỷ trở lên mà tầm 6 tháng sau công ty sẽ cần vốn cho các hoạt động kinh doanh.
Bốn là, lập kế hoạch dòng tiền giúp các doanh nghiệp sản xuất chủ động điều chỉnh sản lượng sản xuất kịp thời tránh sản phẩm sản xuất ra quá nhiều, tiền nằm hết vào trong sản phẩm.
Có một doanh nghiệp sản xuất rất tự hào về sản phẩm của mình và theo như đánh giá qua nhiều cuộc khảo sát khách hàng kết quả rất tốt nên thay vì đầu tư nho nhỏ trước rồi dần dần mở rộng quy mô sau thì họ lại đầu tư mạnh tay so với tiềm lực hiện có. Sau đó, chuyện gì đến cũng phải đến, doanh nghiệp gặp vấn đề lớn khi tiền về từ việc kinh doanh không như kỳ vọng, công ty không đủ tiền trả lãi vay hàng tháng, còn sản phẩm thì nằm chất đống ở kho.
Khi tìm hiểu thì ngay từ đầu khi lên phương án kinh doanh, CEO chỉ dự báo có một mức tăng trưởng thôi thay vì ba mức là thấp/trung bình/cao. Nếu ngay từ đầu lên ba phương án thì doanh nghiệp nọ sẽ biết ngay là nếu lỡ việc kinh doanh không tốt như kỳ vọng, tiền về ít hơn thì khi đó cần xử lý sao, cần đầu tư ở mức nào thì phù hợp. Thêm một vấn đề nữa là họ quá tập trung cho sản xuất mà quên để ý vấn đề thu hồi công nợ. Tiền vốn thiếu mà còn bị chiếm dụng nữa thì sao mà chịu nổi.
Lập kế hoạch dòng tiền quan trọng với bất cứ doanh nghiệp nào, dù quy mô to hay nhỏ bởi mỗi đồng doanh thu tạo ra sẽ phải gánh vác trọng trách rất lớn. Vai trò của kế toán trưởng cực kỳ quan trọng khi nhận thức được vấn đề này để tham mưu cho ban lãnh đạo doanh nghiệp.
Nguồn: Anh Lê Thanh Duy, group Quản trị & khởi nghiệp