Trong nền kinh tế hàng hóa ngày càng nhiều và đa dạng về chủng loại như hiện nay ngành sản xuất bao bì ngày càng phát triển. Làm sao để vận hành một doanh nghiệp bao bì hiệu quả, quản lý tinh gọn chi phí là vấn đề gây đau đầu cho các nhà quản lý cũng như các ông chủ doanh nghiệp.
Tổ chức và quản trị một doanh nghiệp sản xuất bao bì hiệu quả không thể thiếu sự đóng góp của bộ phận kế toán. Vậy bộ máy kế toán cho doanh nghiệp sản xuất bao bì như thế nào phù hợp? Qua hơn 10 năm làm công việc kế toán trong ngành sản xuất bao bì, tác giả tổng hợp những thông tin tổng quát về ngành cũng như bộ máy kế toán phù hợp với đặc điểm ngành với hy vọng mang lại tri thức hữu ích tới bạn đọc, đóng góp được cho quý doanh nghiệp và các bạn làm kế toán.
1. Sơ lược về hệ thống tổ chức và đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất bao bì
1.1 Ngành sản xuất bao bì và các loại bao bì
Ngành sản xuất bao bì đúng như tên gọi là ngành sản xuất tạo ra những sản phẩm bao bì đặc thù chủ yếu để bao phủ các sản phẩm bên trong và thể hiện các thông tin cần thiết của sản phẩm như công dụng, thành phần…. cũng như thông tin của nhà sản xuất như địa chỉ, nhãn mác, thương hiệu….
Ngành bao bì là một ngành rất đa dạng theo 2 khía cạnh đó là theo thành phần cấu tạo của bao bì, và theo công dụng sử dụng của bao bì.
Về thành phần cấu tạo của bao bì ví dụ như: bao bì giấy, bao bì nhựa, bao bì kim loại, bao bì tái chế…
Về công dụng sử dụng ví dụ như: bao bì bìa Carton, bao bì bọc thực phẩm, bao bì xi măng…
Cùng với sự phát triển của xã hội, các công dụng của bao bì ngày càng được mở rộng.
Một số nhóm doanh nghiệp bao bì phổ biến:
| Đặc điểm | DN bao bì giấy | DN bao bì kim loại | DN bao bì nhựa |
| Nguyên vật liệu chính | Giấy cuộn, giấy mặt, giấy bìa, giấy duplex | Bao bì kim loại tráng thiếc, bao bì kim loại nhôm, thiếc, đồng , bạc, vàng, titan… | Nhựa PP, HDPE, MDPE, LDPE, PP, PPE, … |
| Sản phẩm đầu ra | Bao bì giấy bìa Carton, bao bì giấy, bao bì giấy xi măng | Kim loại hộp, kim loại lon… | Bao bì nhựa, túi zipper, Cuộn nilon, túi xốp… |
| Quy trình sản xuất | Bột giấy ? Giấy cuộn ? Cắt tạo hình ? Hoàn thiện | Thép cuộn ? Mạ hình (phủ kim loại) ? Cắt tạo hình ? Hoàn thiện | Nấu nhựa ? Kéo ? Tạo hình ? Hoàn thiện |
| Một số công ty nổi bật | Bao bì Biên Hòa, Bao bì in Nông Nghiệp, Gold Sun… | Công ty cổ phần bao bì dược, Công ty TNHH sản xuất bao bì Nam Việt, Bao bì kim loại Hợp Phát… | Bao bì An Phát Xanh, Bao bì nhựa Tân Tiến, Bao bì Trung Đông… |
1.2 Nguyên vật liệu chính của ngành bao bì
Nguyên vật liệu chính của ngành bao bì chủ yếu là: giấy, nhựa, kim loại…
Nguyên vật liệu chính chiếm chủ yếu với tỷ lệ chi phí nguyên vật liệu của ngành chiếm đến trên 60% trên tổng chi phí sản xuất dựa theo số liệu trình bày trên thuyết minh báo cáo tài chính kiểm toán năm 2022 của các đơn vị niêm yết trên sàn chứng khoán (1).
Nguồn: https://static2.vietstock.vn/data/HOSE/2022/BCTC/VN/NAM/SVI_Baocaotaichinh_2022_Kiemtoan.pdf
Nguồn: https://static2.vietstock.vn/data/HOSE/2022/BCTC/VN/NAM/DHC_Baocaotaichinh_2022_Kiemtoan_Hopnhat.pdf
Theo công dụng sử dụng của từng loại bao bì mà nhà sản xuất có thể kết hợp các loại bao bì với nhau, cũng như có những công thức sản xuất các loại bao bì khác nhau.
Ví dụ: bao bì sữa sẽ kết hợp của 1 lớp màng bao bì nhựa trên trong vỏ sữa, cùng với 1 lớp bao bì giấy ở ngoài nhằm mục đích vừa giúp bảo quản sữa không bị thấm đồng thời tạo ra ngoại hình kiểu dáng phù hợp cung cấp thông tin bán hàng, định vị sản phẩm và truyền thông thương hiệu.
Nguồn cung cấp nguyên vật liệu: ngành bao bì có nguồn nguyên liệu đa dạng cả bao gồm trong nước và nước ngoài.
Có thể bạn quan tâm: Kế toán tại công ty đầu mối xăng dầu
1.3 Công nghệ sản xuất, máy móc, và mặt bằng nhà xưởng
Công nghệ sản xuất: ngành sản xuất bao bì là ngành đã có tỷ lệ tự động hóa tương đối cao, chủ yếu các thao tác sản xuất bao bì do máy móc thực hiện và con người quản lý vận hành.
Những công nghệ sản xuất bao bì ở Việt Nam chủ yếu được chuyển giao từ bên nước ngoài như Trung Quốc, Ân Độ…
Đầu tư máy móc: những nhà máy bao bì tại Việt Nam thường được tổ chức theo mô hình dây chuyền tự động với sự tham gia chủ yếu của máy móc vào các công đoạn sản xuất. Theo đặc điểm của từng ngành hàng sản xuất sẽ có những đặc điểm máy móc khác nhau.
Đối với máy móc của ngành bao bì giấy bao bì carton sẽ có: hệ thống máy sóng, máy in, máy bồi bế…
Đối với máy của ngành bao bì kim loại: máy nâng kéo cuộn kim loại, máy cắt, máy đột dập,…
Đối với máy của ngành bao bì nhựa: máy đun, máy thổi màng, máy in, máy ghép màng…
Khi xây dựng dây chuyền nhà máy các công ty sản xuất thường cùng kỹ sư xây dựng và tính toán công suất máy của từng dây chuyền phù hợp với nhau để khai thác hiệu quả sử dụng máy móc tối đa, tránh việc vận hành máy móc không phù hợp dẫn đến việc lãng phí chi phí đầu tư.
Mặt bằng nhà xưởng: nhà máy sản xuất bao bì thường sẽ được đặt ở các khu vực thuận tiện cho việc di chuyển đến khách hàng, cũng như thường được xây dựng tại các KCN có chi phí thuê đất giá rẻ.
Đặc thù ngành bao bì thường có giá bán khá thấp. Việc luân chuyển hàng hóa giữa nhà cung cấp và khách hàng diễn ra liên tục nên vấn đề xây dựng và hệ thống các nhà xưởng tối ưu, phù hợp sẽ giúp tiết kiệm được nhiều chi phí vận chuyển hàng hóa cũng như nguyên vật liệu.
Về mặt bằng của nhà xưởng ngành sản xuất bao bì tùy theo những ngành hàng nhưng diện tích nhà xưởng cần tối thiểu khoảng 4 ha (hecta) để xây dựng nhà máy, cũng như làm nơi chứa kho nguyên liệu.
Yếu tố diện tích nhà xưởng cần được tính toán kỹ càng khi xây dựng dự án do phụ thuộc vào mức độ số lượng hàng hóa cần lưu kho trước khi giao cho khách hàng.
Đọc thêm: Hướng dẫn hạch toán kế toán công ty du lịch – lữ hành
1.4 Nhân công ngành bao bì
Ngành bao bì là ngành sản xuất yếu tố chi phí sản xuất máy móc lớn, do đó chi phí nhân công của các công ty sản xuất bao bì thường không lớn. Nhưng nhóm chi phí này cũng chiếm phần quan trọng trong việc sản xuất bao bì.
Đặc điểm nhân sự: ngành bao bì thông thường sẽ cần 3 nhóm nhân sự chính trong quá trình vận hành:
+ Nhóm nhân sự kĩ sư chuyên những công việc về kiểm soát vận hành và tổng thể máy móc trong quá trình vận hành. Số lượng nhóm này thường chiếm 3 -5% số lao động(2).
Nguồn: https://static2.vietstock.vn/data/HOSE/2022/BCTN/VN/SVI_Baocaothuongnien_2022.pdf
Nguồn: Trang 44 link: https://static2.vietstock.vn/data/HOSE/2022/BCTN/VN/DHC_Baocaothuongnien_2022.pdf
+ Nhóm nhân sự vận hành máy móc: tùy theo số lượng máy móc sẽ dao động từ 20% – 30% số lao động(2) .
+ Nhóm nhân sự phục vụ công đoạn hoàn thiện: chiếm từ 70% – 80% số lao động. (2)
Số nhân sự biến động tùy thuộc theo ngành sản xuất cũng như đặc thù các đơn vị.(2)
Đọc thêm: Vấn đề chi phí nhân công trong doanh nghiệp xây dựng
2. Tổ chức bộ máy kế toán và các đặc điểm quan trọng trong kế toán quản trị chi phí doanh nghiệp sản xuất bao bì
2.1 Tổ chức bộ máy kế toán doanh nghiệp bao bì
Về mục tiêu của phòng kế toán doanh nghiệp sản xuất bao bì thông thường sẽ có 4 vai trò chính (3):
1. Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung công việc kế toán, theo chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán.
2. Kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính, nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản; phát hiện và ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán.
3. Phân tích thông tin, số liệu kế toán; tham mưu, đề xuất các giải pháp phục vụ yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán.
4. Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo quy định của pháp luật.
Đặc điểm bộ máy kế toán tài chính của các công ty sản xuất bao bì không có nhiều khác biệt so với các doanh nghiệp sản xuất thông thường.
Mời bạn đọc thêm bài viết: Tổ chức bộ máy kế toán, mô hình nào phù hợp với doanh nghiệp của bạn tại đây.
Định biên nhân sự cần thiết của phòng kế toán cho 1 công ty bao bì có quy mô trung bình thường có các vị trí được mô tả như bảng sau.
Tổ chức phân công chức năng nhiệm vụ các vị trí của doanh nghiệp sản xuất bao bì thông thường(*):
| Kế toán | Chức năng nhiệm vụ cơ bản |
| 1. Kế toán trưởng |
|
| 2. Kế toán tổng hợp |
|
| 3. Kế toán chi phí sản xuất và giá thành |
|
| 4. Kế toán kho ,mua hàng và công nợ phải trả |
|
| 5. Kế toán doanh thu và công nợ phải thu |
|
| 6. Kế toán Lương/BHXH |
|
| 7. Kế toán tiền mặt, tài sản cố định |
|
(*) Chức năng nhiệm vụ được mô tả chung cho ngành sản xuất bao bì, việc tổ chức bộ máy kế toán và chức năng nhiệm vụ có thể sẽ thay đổi tùy thuộc vào tình hình thực tế tại từng doanh nghiệp.
2.2 Đặc điểm quan trọng trong việc quản trị chi phí doanh nghiệp sản xuất bao bì
Từ những đặc điểm cơ bản của ngành bao bì đã được nêu ở phần 1. Tổng kết lại ngành bao bì có những loại chi phí cần được các nhà quản lý và bộ phận kế toán cần đặc biệt lưu tâm kiểm soát, theo dõi đó là những chi phí nguyên vật liệu, và chi phí khấu hao tài sản máy móc.
Bộ phận kế toán cần theo dõi, tổng hợp và kết hợp với các bộ phận khác để đánh giá được việc sử dụng chi phí nguyên vật liệu đã thực sự tối ưu, hiệu quả. Việc khai thác tài sản đã đạt hiệu quả tối đa trong các điều kiện hiện có của doanh nghiệp.
Thông thường kế toán chi phí sản xuất sẽ là vị trí đặc biệt quan trọng trong doanh nghiệp sản xuất bao bì. Kế toán chi phí sản xuất cần kết hợp với các bộ phận sản xuất, bán hàng, thống kê, các bộ phận kế toán khác để thực hiện chi tiết các công việc sau:
- Lập báo cáo quản trị chi phí phí, doanh thu theo hoạt động;
- Kết hợp với kế toán kho bám sát tỷ lệ hao hụt chi phí nguyên vật liệu cũng như tình hình sản xuất;
- Kết hợp với bộ phận thống kê và các bộ phận kế toán khác để theo dõi việc khai thác sử dụng tài sản hiệu quả, và chi phí các bộ phận;
- …
Từ những thông tin trên kết hợp với hệ thống báo cáo quản trị sẽ giúp lãnh đạo doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định hiệu quả và kịp thời.
Ở một số doanh nghiệp hệ thống kế toán chi phí sản xuất thường được lồng ghép vào trong vai trò nhiệm vụ của kế toán trưởng hoặc kế toán tổng hợp. Nhưng dù ở vị trí nào thì những công việc của kế toán chi phí sản xuất vẫn cần được đảm bảo vì đây chính là cốt lõi trong quản trị chi phí sản xuất của doanh nghiệp bao bì.
Bên cạnh tổng hợp các kiến thức hữu ích về kế toán để giúp kế toán doanh nghiệp dễ dàng tìm hiểu trong quá trình công tác, MISA đồng thời phát triển phần mềm kế toán mang đến giải pháp quản trị tài chính kế toán tổng thể vừa đơn giản, thông minh vừa an toàn chính xác. Anh/Chị kế toán doanh nghiệp hãy đăng ký phần mềm kế toán online MISA AMIS để thực tế trải nghiệm một giải pháp với nhiều tính năng, tiện ích như:
- Hệ sinh thái kết nối:
- Hoá đơn điện tử – cho phép xuất hoá đơn ngay trên phần mềm
- Ngân hàng điện tử – cho phép lấy sổ phụ, đối chiếu và chuyển tiền ngay trên phần mềm
- Cơ quan Thuế – cổng mTax cho phép nộp tờ khai, nộp thuế ngay trên phần mềm
- Hệ thống quản trị bán hàng, nhân sự…
- Đầy đủ các nghiệp vụ kế toán: Đầy đủ 20 nghiệp vụ kế toán theo TT133 & TT200, từ Quỹ, Ngân hàng, Mua hàng, Bán hàng, Kho, Hóa đơn, Thuế, Giá thành,…
- Tự động nhập liệu: Tự động nhập liệu từ hóa đơn điện tử, nhập khẩu dữ liệu từ Excel giúp rút ngắn thời gian nhập chứng từ, tránh sai sót.
- Tự động tổng hợp số liệu và kết xuất báo cáo tài chính với hàng trăm biểu mẫu có sẵn giúp kế toán đáp ứng kịp thời yêu cầu của lãnh đạo ….
Tham khảo ngay bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS dùng thử miễn phí 15 ngày để quản lý công tác kế toán hiệu quả hơn!
Tác giả: Nguyễn Văn Thiện
0904 885 833
https://www.misa.vn/
