Chuyển đổi số trong Logistics: Giải pháp toàn diện cho doanh nghiệp

Chuyển đổi số trong Logistics là yêu cầu bắt buộc với các doanh nghiệp trong thời đại mới. Ảnh hưởng từ đại dịch Covid 19 cùng sự phát triển của công nghệ số đang thay đổi xu hướng tiêu dùng và cách thức trao đổi hàng hóa. Chính vì vậy, các doanh nghiệp cần nhanh chóng tìm ra giải pháp chuyển đổi số Logistics toàn diện nếu không muốn đánh mất vị thế trên thương trường. 

Trong bài viết dưới đây, MISA AMIS sẽ gửi tới bạn những phân tích chuyên sâu về thực trạng, khó khăn cùng những phương pháp chuyển đổi số tối ưu cho doanh nghiệp Logistics. 

I. Chuyển đổi số trong ngành Logistics là gì?

Chuyển đổi số không phải là một khái niệm xa lạ đối với các doanh nghiệp. Tại Việt Nam, Chính phủ đã phê duyệt và triển khai “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Theo đó, mọi hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ được cải tiến, tiến tới xây dựng doanh nghiệp số có năng lực vươn ra thị trường toàn cầu. 

Với lĩnh vực Logistics, những doanh nghiệp cung cấp, vận chuyển hàng hóa cần thực hiện chuyển đổi số để tối ưu hiệu quả sản xuất, cung ứng. Đồng thời, việc số hóa dữ liệu, tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo cũng giúp ngành Logistics giảm chi phí vận chuyển và tăng trưởng doanh thu vượt bậc. 

Nhờ chuyển đổi số trong Logistics, doanh nghiệp còn nâng cao trải nghiệm khách hàng. Ví dụ, một phần mềm quản lý đơn hàng hay quản lý kho cho phép nhà quản lý nắm bắt tình trạng vận chuyển, thúc đẩy nhân sự đẩy nhanh tiến độ giao hàng.

II. Thực trạng chuyển đổi số trong Logistics 

Trong những năm gần đây, tốc độ phát triển của ngành Logistics tại Việt Nam thường đạt khoảng 14% đến 16%, tương đương quy mô khoảng 40 đến 42 tỷ USD một năm. Song từ năm 2019, đại dịch Covid 19 đã khiến chuỗi cung ứng bị đứt gãy và đảo lộn. Điều này đặt ra yêu cầu chuyển đổi hoạt động logistics sang tự động hóa, hiện đại hóa để phát triển thương mại, tăng sức cạnh tranh cho nền kinh tế.  

Đứng trước thực tế đó, Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam khẳng định, triển khai chuyển đổi số có quan hệ mật thiết tới công cuộc đẩy mạnh Logistics. Một số công nghệ đang được các công ty Logistics ứng dụng phổ biến là:

1. Vận đơn hàng không điện tử

Vận đơn hàng không điện tử (E-AWB) được coi là một trong những giải pháp số hoá hiệu quả của ngành Logistics. Ký kết hợp đồng vận chuyển qua E-AWB giúp nhà cung cấp giao hàng nhanh, tiết kiệm thời gian làm thủ tục chứng từ bằng giấy. 

Doanh nghiệp có thể theo dõi, xử lý dữ liệu dễ dàng mà vẫn đảm bảo sự minh bạch, an toàn thông tin. Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế dự kiến đến cuối năm 2022, toàn ngành Logistics sẽ ứng dụng công nghệ này với 100% các chuyến hàng được vận chuyển bằng E-AWB.

2. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo và máy học (Machine Learning)

Trong khi trí tuệ nhân tạo phụ trách thu thập dữ liệu thì máy học (Machine Learning) sẽ phát hiện dữ liệu bất thường, cảnh báo và loại bỏ lỗi. Các thuật toán thông minh giảm thiểu nhiều nhân tố gây hại tới quy trình vận hành của doanh nghiệp. 

Cụ thể hơn, AI và máy học (Machine Learning) là một bộ phận không thể thiếu khi chuyển đổi số trong Logistics. Chúng tổng hợp dữ liệu về mức tồn kho, chất lượng nhà cung cấp, dự báo nhu cầu, lập kế hoạch sản xuất… Thêm vào đó, chúng cũng đem đến cơ sở phân tích vững chắc cho doanh nghiệp giải quyết bài toán chi phí, cải thiện hiệu suất.   

>> Xem thêm: Những lợi ích của việc số hóa doanh nghiệp nhà quản trị cần biết

3. Công nghệ điện toán đám mây

Điện toán đám mây đề cập tới khả năng kết nối, truy cập Internet mọi lúc mọi nơi. Công nghệ này bắt đầu phổ biến từ năm 2006, khi các công ty hàng đầu như Google và Amazon ứng dụng rộng rãi vào hoạt động kinh doanh. 

Hiện nay, tích hợp điện toán đám mây vào chuyển đổi số Logistic được biểu hiện qua khả năng theo dõi hành trình theo thời gian thực. Doanh nghiệp được cảnh báo ngay lập tức nếu phương tiện di chuyển chậm trễ hoặc gặp tai nạn nguy hiểm. 

Người quản lý cũng giám sát toàn bộ hoạt động trên phạm vi rộng lớn hơn. Các thông tin liên quan như tuyến đường nhanh nhất, thời gian giao thông thuận lợi, phương tiện cần bảo trì… đều được điện toán đám mây phân tích cụ thể nhằm tạo nên quy trình vận hành hoàn hảo. 

4. Hệ thống nâng đỡ, bốc dỡ tự động và xe tự lái

Áp dụng công nghiệp 4.0 để xây dựng nhà máy thông minh đang được nhiều doanh nghiệp chú trọng đầu tư. Số lượng xe nâng tự động, xe bốc dỡ không người lái hay cánh tay robot đóng gói tại kho hàng, bến cảng ngày càng tăng nhanh. 

Ngoài ra, hệ thống nâng đỡ, bốc xếp hàng tự động còn kết nối với hệ thống quản trị doanh nghiệp ERP hay phần mềm quản lý kho. Tiện ích này đảm bảo thông tin hàng hóa được lưu thông xuyên suốt, giảm ngân sách thuê nhân viên cùng thời gian làm việc. 

III. Lợi ích chuyển đổi số cho các doanh nghiệp logistics

Nhìn chung, chuyển đổi số trong Logistics mang lại những lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp: 

1. Tiết kiệm chi phí và thời gian

Mọi quy trình trong chuỗi cung ứng phải đáp ứng đúng thời hạn giao hàng. Vì vậy, các đơn vị vận chuyển luôn tìm kiếm giải pháp đảm bảo thời gian chuẩn xác nhất. 

Nhờ chuyển đổi số, doanh nghiệp xây dựng một bản đồ trực tuyến, nắm bắt tình trạng giao thông để quyết định phương án tốt nhất. Ngoài ra, công nghệ cũng giúp rút ngắn thời gian đóng gói, sắp xếp hàng hóa gọn gàng, khoa học. 

>> Xem thêm: Top 10 phần mềm quản lý kho bãi chất lượng cao năm 2024

2. Khả năng hiển thị thời gian thực của các lô hàng

Các thiết bị kết nối Internet thu thập và đẩy dữ liệu lên Logistic Cloud. Từ đó, doanh nghiệp có thể theo dõi nhiệt độ, độ ẩm của container chứa hàng để duy trì chất lượng tiêu chuẩn. 

Không chỉ vậy, thông tin tuyến đường cùng thời gian cập bến cũng được báo cáo hai chiều cho người gửi và người nhận giám sát đồng thời. Điều này giúp các bên liên quan cảm thấy an tâm, giảm tỷ lệ hàng hóa bị hỏng hoặc giao hàng chậm. 

3. Tối ưu hóa quá trình làm việc nội bộ 

Chuyển đổi số trong Logistics đem lại lợi ích to lớn khi gắn kết các bộ phận làm việc nhịp nhàng và thống nhất bằng những cách sau:

• Tập trung vào tư duy chiến lược, bám đuổi mục tiêu quan trọng: Thông qua quy trình tự động hóa, đội ngũ nhân sự có thể tập trung vào các công việc mang tính chiến lược, tìm kiếm khách hàng và lập kế hoạch dự phòng rủi ro .
• Nâng cấp công nghệ hiện có với các giải pháp mới: Cách thức hoạt động truyền thống của doanh nghiệp không thể đáp ứng nhu cầu của thị trường hiện đại. Do đó, triển khai chuyển đổi số cho phép doanh nghiệp thay đổi, nâng cấp các công nghệ cũ để cải thiện hiệu quả cung ứng, tăng sức cạnh tranh với những đối thủ khác. 

IV. Ví dụ về các công ty logistics tiên phong trong chuyển đổi số

1. Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn

Năm 2021, vượt qua những khó khăn khách quan, Cảng quốc tế Tân Cảng Cái Mép lập kỷ lục về sản lượng xếp dỡ của tàu mẹ từ 14.235 TEU đến 15.615 TEU, công suất xếp dỡ là 238,08 container một giờ. Để đạt được thành tích này, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn đã thực hiện chuyển đổi số trong Logistics từ rất sớm. 

Chia sẻ về quá trình này, Phó Tổng Giám đốc Tân Cảng Sài Gòn khẳng định các doanh nghiệp cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số toàn diện. Ví dụ, Tân Cảng Sài Gòn không chỉ mở rộng áp dụng chữ ký số cho 65% đầu mục tài liệu, giao dịch nội bộ mà còn điện tử hóa nhiều dịch vụ khách hàng. Trong tương lai, công ty sẽ tiếp tục phát triển hình thức giao nhận xuyên suốt để bứt phá hơn nữa. 

2. Tập đoàn Gemadept 

Nhắc tới lĩnh vực cung ứng, Tập đoàn Gemadept là đơn vị tiêu biểu đi đầu triển khai chuyển đổi số thành công. Dựa trên nền tảng mạng lưới cảng và hệ thống Logistics chuyên nghiệp, Gemadept đã số hóa quy trình, ứng dụng phần mềm và đơn giản hóa thủ tục. Từ đó, đơn vị tăng trưởng sản lượng đạt 2,7 triệu TEU vào năm 2021 (tăng khoảng 53% so với cùng kỳ năm trước). 

Đồng thời, Gemadept cũng thực hiện đăng ký lệnh và thanh toán trực tuyến, tạo nên nhiều giải pháp Logistics ưu việt giảm thời gian chờ đợi và tiết kiệm chi phí cho khách hàng. 

>> Xem thêm: Quản lý chuỗi cung ứng là gì? Phân biệt logistics và quản lý chuỗi cung ứng

3. Viettel Post

Công cuộc chuyển đổi số của Viettel Post được xem như sự dịch chuyển từ “doanh nghiệp 0.4” tiến thẳng lên 4.0. Viettel Post hình thành và liên tục nâng cấp hệ sinh thái số bao gồm ViettelPost, Viettel Sale và MyGo. 

Hệ thống băng chuyền tự động rút ngắn hành trình của bưu phẩm xuống còn 4 đến 6 giờ, tiết kiệm cho công ty 48% chi phí nhân công và giảm 86% nhân lực. Ngoài ra, Viettel Post áp dụng phần mềm quản lý giám sát hành trình xe tải, phần mềm E Fulfillment cho hoạt động quản lý kho hàng. 

Bởi vậy, không ngạc nhiên khi năm vừa qua Viettel Post ghi nhận doanh thu hợp nhất đạt 21,452 tỷ đồng. Số doanh thu này đã tăng thêm 24% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế đạt 295,89 tỷ đồng. 

>> Đọc ngay: Mô hình chuyển đổi số là gì? Ứng dụng của mô hình chuyển đổi số

V. Những thách thức đặt ra trong quá trình chuyển đổi số ngành Logistics

Bên cạnh những cơ hội, nỗ lực chuyển đổi số trong Logistics còn gặp nhiều thách thức. Đặc biệt, với các doanh nghiệp nhỏ và vừa thì quá trình này càng khó khăn hơn. 

1. Bộ phận vận tải và hậu cần chưa phối hợp chặt chẽ 

Nếu muốn phát triển dịch vụ đáp ứng tốt nhu cầu đặt hàng, doanh nghiệp phải di chuyển sản phẩm nhanh chóng qua các khu vực với mức chi phí hợp lý. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào ngành vận tải và Logistics. 

Những đơn vị vẫn duy trì cách làm việc thủ công sẽ không thể kết nối kịp thời giữa đội hậu cần và vận tải. Đây là mối đe dọa mà các công ty cần khắc phục để giữ chân khách hàng trung thành cũng như thu hút thêm khách hàng mới. 

2. Quá nhiều dữ liệu, khó kiểm soát thông tin

Ngành công nghiệp Logistics liên tục tạo ra số lượng dữ liệu và thông tin khổng lồ. Việc lưu trữ thủ công tiêu tốn nhiều nguồn lực và dễ dẫn đến các kết quả sai sót trong quá trình xử lý, rà soát dữ liệu. Doanh nghiệp dịch vụ cung ứng cần tìm ra phương pháp kết nối tất cả dữ liệu thành một nguồn thống nhất. 

3. Thiếu cơ sở triển khai tự động hóa quy trình

Tư duy của người lãnh đạo doanh nghiệp quyết định phần lớn sự thành công của chuyển đổi số. Nó phải được xem như chiến lược trọng tâm để mọi thành viên thống nhất hành động. Thế nhưng, sự hạn chế về nhận thức, cơ sở hạ tầng cũng như thiếu hụt công cụ đang khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa chuyển đổi hoặc chuyển đổi số không hiệu quả. 

>> Xem thêm: Phần mềm quản lý logistics là gì? Top 7 phần mềm Logistics tốt nhất

4. Ảnh hưởng của phong cách làm việc cũ

Các dự án chuyển đổi số tác động toàn diện đế cơ cấu tổ chức, nhân sự, văn hóa, thói quen và cách thức làm việc. Do đó, doanh nghiệp bắt buộc phải sẵn sàng điều chỉnh phù hợp. 

Đối với doanh nghiệp đã có cơ cấu tổ chức nhân sự quen làm việc theo lối mòn thì đây là một rào cản lớn. Công tác truyền thông, đào tạo về chuyển đổi số sẽ khó được nhân sự tiếp nhận, hưởng ứng. 

5. Chi phí chuyển đổi số 

Một dự án chuyển đổi số trong Logistics có thể tốn nhiều chi phí đầu tư. Chi phí triển khai thường tập trung vào việc trang bị các công nghệ số cùng một số hoạt động như:

• Chi phí đào tạo nhân sự về quy trình mới.
• Chi phí nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin (Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp sẽ phải xóa bỏ hệ thống cũ và thay mới hoàn toàn).
• Chi phí thiết lập công nghệ bảo mật dữ liệu.

Sau khi triển khai, doanh nghiệp vẫn cần tiếp tục thử nghiệm, cải tiến liên tục. Trong khi đó, năng lực tài chính của nhiều doanh nghiệp còn hạn chế khiến quá trình chuyển đổi số diễn ra gián đoạn, chậm trễ. 

KHÁM PHÁ SỨC MẠNH CHUYỂN ĐỔI SỐ TOÀN DIỆN CỦA NỀN TẢNG QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP HỢP NHẤT MISA AMIS 

VI. Giải pháp chuyển đổi số trong logistics – Gói giải pháp chuyển đổi số toàn diện 

Thấu hiểu cơ hội và thách thức trên, các giải pháp chuyển đổi số trên thị trường hiện nay rất đa dạng và phong phú. Tuy nhiên, để xác định giải pháp phù hợp nhất, doanh nghiệp cần quan tâm tới nhà cung cấp, tính năng cùng giá thành của sản phẩm. 

Gói giải pháp chuyển đổi số hợp nhất MISA AMIS là giải pháp hoàn hảo giúp quá trình chuyển đổi số trong Logistics diễn ra đồng bộ trên mọi quy mô doanh nghiệp. Được phát triển bởi Công ty Cổ phần MISA, MISA AMIS đã chứng minh được mức độ uy tín hàng đầu với gần 30 năm xây dựng, hơn 12.000 khách hàng tin tưởng. 

Trong đó, gói giải pháp MISA AMIS do đội ngũ chuyên gia thiết kế để giải quyết bài toán chuyển đổi số dựa trên đặc thù, mong muốn của doanh nghiệp Việt Nam. Nền tảng này cung cấp đầy đủ các nghiệp vụ quan trọng như Kế toán, Nhân sự, Bán hàng và Điều hành. 

Khi lựa chọn gói giải pháp, doanh nghiệp Logistics sẽ được tư vấn ứng dụng thiết thực, phù hợp với nguồn lực và ngân sách. Không chỉ vậy, MISA AMIS là một nền tảng mở nên doanh nghiệp có thể tối ưu quy trình vận chuyển bằng cách tích hợp Thuế, Bảo hiểm hay liên kết tới đối tác giao hàng. 

Như vậy, người quản lý hoàn toàn làm chủ chuỗi cung ứng một cách thuận tiện và linh hoạt. Việc điều hướng công việc từ xa như xác định thời gian nhận đơn, tiến hành giao hàng, nghiệm thu, kiểm kho đều sẽ được giám sát chặt chẽ, cập nhật tiến độ tức thời. 

VII. Lời kết 

Theo báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam, các đơn vị đều đã nhận thức được tầm quan trọng và lợi ích của chuyển đổi số. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 40% doanh nghiệp đang chuyển đổi số trong Logistics. 

Nguyên nhân sâu xa đến từ việc thiếu hụt nguồn vốn hay thiếu nhận thức về giải pháp phù hợp. Để khắc phục hạn chế, ban lãnh đạo công ty nên tìm hiểu và triển khai đồng bộ theo kinh nghiệm của chuyên gia chuyển đổi số hàng đầu như MISA AMIS. Cách làm này không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tối ưu năng suất, tăng trưởng lợi nhuận nhanh chóng.