Lập kế hoạch tài chính cho doanh nghiệp là một trong những công việc quan trọng để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Để lập kế hoạch này hiệu quả, các nhà quản trị doanh nghiệp cần nắm được bản chất, các nguyên tắc, quy trình và phương pháp cụ thể.
1. Quy trình 7 bước lập kế hoạch tài chính
Để lập được lộ trình chi tiêu tài chính trong doanh nghiệp thì có thể tham khảo các bước dưới đây.
Bước 1: Nghiên cứu và đánh giá tình hình tài chính hiện tại
Đánh giá tổng quan tài chính thông qua việc phân tích tài sản, nợ, vốn chủ sở hữu, dòng tiền, báo cáo thu nhập. Nhằm xác định điểm mạnh và yếu của tài chính hiện tại, biết rõ vị trí của doanh nghiệp và những điều cần điều chỉnh.
Trong quá trình này các nhà quản trị doanh nghiệp không nên bỏ sót bất kì một thông tin nào liên quan đến các vấn đề tài chính của công ty.
Bước 2: Xác định mục tiêu, nhu cầu tài chính
Để Thiết lập mục tiêu tài chính ngắn hạn, trung hạn, dài hạn. Doanh nghiệp cần xác định mục tiêu tài chính rõ ràng, phù hợp với định hướng của doanh nghiệp. Bằng cách trả lời các câu hỏi như: Mục tiêu đầu tư là gì? Doanh nghiệp sẽ đầu tư bao nhiêu tiền? Doanh nghiệp sẽ đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu hay cả hai? Đầu tư ngắn hạn hay dài hạn? Doanh nghiệp mong đợi những lợi ích gì từ việc đầu tư của mình?
Sau Khi đã xác định cho mình những nhu cầu tài chính cụ thể, các chủ doanh nghiệp sẽ định hướng rõ ràng hơn những bước đi tiếp theo. Điều này bao gồm đặt ra các mục tiêu cụ thể về lợi nhuận, doanh thu, tăng trưởng hoặc lợi tức đầu tư. Mục tiêu tài chính sẽ định hướng toàn bộ quá trình lập kế hoạch và quản lý tài chính. Việc đặt mục tiêu nên áp dụng nguyên tắc SMART (đo lường, cụ thể, thực tế, thời gian xác định).
Bước 3: Thu thập dữ liệu tài chính
Doanh nghiệp cần thu thập các tài liệu về tài sản, trách nhiệm pháp lý, các khoản khấu trừ thuế, bảng cân đối thu nhập và chi tiêu, tình trạng quỹ hưu trí, di chúc, chính sách bảo hiểm, tài khoản môi giới, báo cáo ngân hàng.
Tại bước này doanh nghiệp có thể cần sự hỗ trợ của chuyên gia kế hoạch tài chính để đảm bảo quá trình thu thập thông tin được đầy đủ và chính xác. Xác định và dự đoán các rủi ro có thể xảy ra để chuẩn bị các biện pháp phòng ngừa kịp thời.
Bước 4: Phát triển kế hoạch
Tại bước này, sẽ đưa ra các ý tưởng triển khai cho các vấn đề đã đúc rút ra ở các bước trước. Quá trình này bao gồm việc phân tích ưu và nhược điểm của từng phương án, đảm bảo tuân thủ luật thuế và sử dụng các công cụ tài chính hiệu quả, cũng như xem xét các vấn đề về sức khỏe và an toàn lao động. Mục tiêu là xây dựng một kế hoạch toàn diện, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa nguồn lực cho doanh nghiệp.
Bước 5: Trình bày
Trình bày kế hoạch tài chính một cách rõ ràng, khoa học, dễ hiều. Đưa các hành động gắn với mục tiêu và có chỉ số đo lường cụ thể.
Bước 6: Triển khai
Đây là bước rất quan trọng, trong quá trình triển khai các chỉ số liên quan đến thuế, bảo hiểm, dòng tiền, hiệu quả hoạt động,… cần được đo lường cụ thể để thấy rõ sự hiệu quả, hoặc có những điều chỉnh kịp thời.
Bước 7: Giám sát
Trong khi triển khai, các chủ doanh nghiệp cũng cần phải theo dõi, giám sát từng bước của quá trình đó. Các bản đánh giá danh mục đầu tư, bản cập nhật bảo hiểm, bản lựa chọn đầu tư, thuế và các bản báo cáo về tình hình thị trường…là những tài liệu cần được theo dõi một cách cẩn thận nhằm dự đoán và tránh các rủi ro có thể xảy ra.
Bên cạnh đó, các chủ doanh nghiệp tương lai cũng cần sử dụng tối đa khả năng của mình để nghe ngóng, để quan sát và nắm bắt thật nhanh những thay đổi của thị trường và chuyển mình theo những thay đổi đó cho thật phù hợp.
2. Kế hoạch tài chính là gì?
Kế hoạch tài chính là bản mô tả các mục tiêu tài chính, chiến lược và biện pháp cụ thể của doanh nghiệp để đạt được những mục tiêu đó trong khoảng thời gian nhất định. Đây là một bộ khung chiến lược quan trọng giúp nhà quản lý kiểm soát tình hình tài chính của một tổ chức hoặc doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Kế hoạch tài chính của một doanh nghiệp có thể được chia thành kế hoạch ngắn hạn (từ 1 quý đến 1 năm), kế hoạch trung hạn (từ 1 đến 3 năm) và kế hoạch dài hạn (từ 3 năm trở lên).
3. Vai trò của việc lập kế hoạch tài chính
Thiết lập kế hoạch tài chính là một bước quan trọng để đảm bảo thành công cho cá nhân, hộ gia đình hoặc doanh nghiệp. Việc này hỗ trợ xác định mục tiêu tài chính, phân bổ hợp lý nguồn lực, giảm thiểu rủi ro và giúp đạt được các mục tiêu một cách hiệu quả.
Đối với cá nhân
- Xây dựng mục tiêu tài chính rõ ràng: Giúp cá nhân xác định cụ thể mục tiêu như tiết kiệm mua nhà, xe, hoặc nghỉ hưu.
- Phân bổ nguồn lực hợp lý: Giúp tránh lãng phí và tăng khả năng đạt mục tiêu tài chính.
- Giảm thiểu rủi ro: Giúp phòng ngừa rủi ro như thất nghiệp, bệnh tật, hoặc thiên tai.
- Tăng cường tiết kiệm: Hỗ trợ gia tăng khả năng tiết kiệm, tạo nền tảng tài chính vững chắc.
Đối với doanh nghiệp
- Xác định chiến lược tài chính: Hỗ trợ xác định chiến lược về vốn, đầu tư và quản lý nợ.
- Điều hành hiệu quả: Đảm bảo dòng tiền ổn định, giúp đạt được mục tiêu tài chính.
- Giảm thiểu rủi ro tài chính: Giảm thiểu các rủi ro như biến động giá, lãi suất, và thanh khoản.
- Tăng khả năng cạnh tranh: Xây dựng nền tảng phát triển bền vững và cải thiện vị thế cạnh tranh.
4. Cơ sở để xây dựng kế hoạch tài chính cho doanh nghiệp
Để xây dựng kế hoạch tài chính, doanh nghiệp có thể dựa theo một số cơ sở tài liệu sau:
4.1. Báo cáo kết quả kinh doanh
Báo cáo kết quả kinh doanh cung cấp các thông tin về doanh thu, chi phí, lợi nhuận, lỗ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán nhất định. Những thông tin này giúp nhà quản trị doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính hiện tại, từ đó có thể dự báo được tình hình tài chính trong tương lai.
4.2. Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán phản ánh tình hình tài sản, nguồn vốn của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Dựa vào các thông tin này, doanh nghiệp có thể nắm bắt được thực trạng tài chính của mình, từ đó có những kế hoạch tài chính phù hợp với tình hình thực tế.
Ngoài ra, bảng cân đối kế toán cũng có thể được sử dụng để đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp so với các doanh nghiệp cùng ngành. Từ đó, có thể xác định được vị thế của mình trên thị trường và đưa ra những kế hoạch tài chính phù hợp.
4.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về dòng tiền thuần (cash flow) của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định.
Bằng cách phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ, doanh nghiệp có thể đánh giá được khả năng tạo ra tiền mặt, sử dụng tiền mặt và khả năng cung cấp lợi nhuận. Điều này giúp người quản lý và nhà đầu tư hiểu rõ hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp và đưa ra quyết định kinh doanh thông minh.
4.5. Dòng tiền
Dòng tiền là thước đo hiệu quả sử dụng nguồn tài chính của doanh nghiệp. Dựa vào dòng tiền, doanh nghiệp có thể đánh giá được khả năng thu chi, khả năng thanh toán các khoản nợ, khả năng đầu tư và mở rộng kinh doanh.
Để xây dựng kế hoạch tài chính hiệu quả, doanh nghiệp cần có thông tin về dòng tiền trong tương lai. Thông tin này được cung cấp bởi kế hoạch dòng tiền. Dựa vào kế hoạch dòng tiền, doanh nghiệp có thể điều chỉnh các mục tiêu tài chính của mình cho phù hợp.
Bên cạnh các yếu tố trên, để xây dựng kế hoạch tài chính cho một doanh nghiệp, các nhà quản trị cũng cần dựa vào tình hình tài chính hiện tại; mục tiêu và chiến lược kinh doanh; quy mô hoạt động doanh nghiệp và kết quả phân tích môi trường kinh doanh để từ đó có được bản kế hoạch tài chính phù hợp, tối ưu với khả năng thực thi cao nhất.
XEM THÊM: Các nhóm chỉ số chính phân tích báo cáo tài chính trong doanh nghiệp
5. Các nguyên tắc lập kế hoạch tài chính
5.1. Luôn quản lý dòng tiền chi tiêu hàng tháng
Bất kỳ doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nào cũng đều cần theo dõi và quản lý dòng tiền chi tiêu hàng tháng. Bằng cách kiểm soát và tối ưu hóa chi phí, doanh nghiệp có thể duy trì dòng tiền dương và tăng cường khả năng thanh toán và đầu tư.
5.2. Nên xây dựng quỹ dự phòng tài chính
Đây là nguyên tắc quan trọng để đối phó với những biến động thị trường và rủi ro trong tài chính. Doanh nghiệp cần tích lũy một quỹ dự phòng để đảm bảo khả năng tài chính trong trường hợp xảy ra khủng hoảng hoặc cần phải đối mặt với chi phí không mong muốn.
5.3. Ưu tiên trả các khoản nợ có lãi cao
Doanh nghiệp cần tập trung trả các khoản nợ có lãi cao trước nhằm giảm chi phí lãi suất và cải thiện sức khỏe tài chính dài hạn một cách hiệu quả.
5.4. Xây dựng một khoản tiết kiệm và đầu tư
Nguyên tắc này khuyến khích doanh nghiệp tích lũy và đầu tư các khoản tiền dư để tăng thu nhập và tạo ra lợi nhuận bổ sung. Bằng cách định kỳ đầu tư, doanh nghiệp có thể tận dụng tiềm năng tài chính và đạt được mục tiêu tài chính dài hạn.
5.5. Dùng tiền hiện có để tạo thêm nhiều tiền mới
Doanh nghiệp nên tìm cách sử dụng tiền hiện có để tạo thêm giá trị và thu nhập bổ sung, có thể thông qua các hoạt động kinh doanh mở rộng, đầu tư vào công cụ tài chính hoặc tạo ra các dự án mới để tăng trưởng và sinh lợi nhuận.
Doanh nghiệp có thể dễ dàng lập kế hoạch tài chính khi sử dụng phần mềm kế toán MISA AMIS. Với nhiều tính năng nổi bật như:
- Nâng cao năng suất: Tự động hạch toán từ: Hóa đơn, Bảng kê ngân hàng… Tự động tổng hợp báo cáo thuế, BCTC tiết kiệm 80% thời gian nhập liệu.
- Kết nối linh hoạt: Hệ thống quản trị nhân sự, bán hàng, Ngân hàng, Hóa đơn điện tử, Chữ ký số, Phần mềm bán hàng… tạo thành hệ sinh thái xử lý dữ liệu nhanh, tiện.
- Quản trị tài chính tức thời: Giám đốc luôn nắm được tình hình tài chính: Doanh thu, Lợi nhuận, Chi phí, Công nợ,… mọi lúc, mọi nơi kịp thời ra quyết định điều hành.
Nhanh tay đăng ký dùng thử miễn phí 15 ngày bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS để trải nghiệm công cụ tài chính tối ưu nhất.