Khả năng sinh lời là một nội dung phân tích được nhiều đối tượng quan tâm như các nhà quản lý, nhà đầu tư, bên cho vay,… vì nó gắn liền với lợi ích của họ ở hiện tại và tương lai. Bên cạnh các chỉ số như ROA, ROE thì ROS một trong những chỉ số thể hiện rõ nhất về khả năng sinh lời. Vậy ROS là gì ? và ROS giúp các bên quan tâm có thể lựa chọn những doanh nghiệp có chất lượng tốt như thế nào, bài viết hy vọng giúp người đọc làm rõ được các vấn đề đó.
>>> Đọc thêm:
1. ROS là gì ?
1.1. Khái niệm ROS là gì
ROS – Return On Sales: là tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu hay có thể hiểu là tỷ suất sinh lời của doanh thu. Nó phản ánh nếu doanh nghiệp thu được 100 đồng thì sẽ có được bao nhiêu đồng lợi nhuận.
ROS là chỉ tiêu tài chính phản ánh hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp liên quan đến công tác quản trị doanh thu, chi phí của doanh nghiệp, doanh nghiệp có ROS càng lớn, càng chứng tỏ doanh nghiệp đang hoạt động tốt, khả năng sinh lời cao.
1.2. Công thức tính ROS
Chỉ ROS được tính ở 1 kỳ nhất định bằng công thức:
ROS | = | 100% | x | Lợi nhuận sau thuế |
Doanh thu thuần |
Trong đó:
- Nếu ROS > 0: là doanh nghiệp đang kinh doanh có lãi
- Nếu ROS < 0: là doanh nghiệp đang kinh doanh bị lỗ và cần phải điều chỉnh gấp chiến lược kinh doanh
1.3. Ý nghĩa của ROS
- ROS càng cao cho thấy khả năng sinh lợi từ doanh thu càng cao. Giả sử doanh nghiệp trong năm có giá trị ROS là 0.3 hay 30%, nghĩa là cứ 1 đồng doanh thu sẽ tạo ra 0,3 đồng lợi nhuận sau thuế hay tổng chi phí chiếm 70% doanh thu thuần. Trong khi đó, trường hợp giá trị ROS trung bình của ngành đạt 0,4 hay 40%, tức là tổng chi phí của nó chỉ chiếm 60% doanh thu thuần, điều này cho thấy khả năng quản lý chi phí của doanh nghiệp mình chưa tốt bằng những công ty khác cùng ngành và điều này đang ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của chính doanh nghiệp mình. Ngược lại nếu giá trị ROS trung bình của ngành chỉ có 0,2 hay 20%, có nghĩa là doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh rất tốt.
- Với doanh thu không đổi, nếu doanh nghiệp quản lý chi phí tốt thì lợi nhuận thu được sẽ cao hơn và giả trị ROS cũng được cải thiện;
- Tuy nhiên, trong một số tình huống, ROS có thể mang giá trị âm nhưng không có nghĩa là doanh nghiệp kinh doanh không hiệu quả ,việc doanh nghiệp đang lỗ còn phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân, có thể doanh nghiệp chấp nhận thua lỗ thời gian ban đầu để thâu tóm thị trường hoặc doanh nghiệp mới thành lập… Do đó, trước khi đưa ra kết luận liệu rằng doanh nghiệp có hoạt động tốt hay không, cần phải vận dụng nhiều tiêu chí khác nhau, nhiều chỉ số khác nhau ở các phương diện để có thể bao quát được tổng thể về doanh nghiệp và đưa ra kết luận khách quan nhất.
Lưu ý: ROS chỉ nên được sử dụng để so sánh các công ty hoạt động trong cùng một ngành và lý tưởng nhất là giữa những công ty có mô hình kinh doanh và số liệu bán hàng năm tương tự.
1.4. Ví dụ minh hoạ
Căn cứ báo cáo Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh xác định ROS như sau:
Năm 2017:
ROS | = | 100% | x | Lợi nhuận sau thuế |
Doanh thu thuần | ||||
= | 100% | x | 85.827.681.439 | |
199.138.533.480 | ||||
= | 43,01 % |
Năm 2018:
ROS | = | 100% | x | Lợi nhuận sau thuế |
Doanh thu thuần | ||||
= | 100% | x | 86.785.469.235 | |
152.089.066.925 | ||||
= | 57,06 % |
Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu của doanh nghiệp phân theo ngành kinh tế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản:
- Năm 2017 = 9,47%
- Năm 2018 = 26,01%
(Nguồn: Cổng thông tin điện tử Thành phố Đà Nẵng – https://danang.gov.vn/web/chuyen-trang-thong-tin-kinh-te-xa-hoi/nien-giam-thong-ke/danh-sach/chi-tiet?id=3527&_c=94677500,94677518)
Nhận xét : Hệ số ROS của Công ty CP Đầu Tư Phát Triển Nhà Đà Nẵng ở cả 2 năm 2017 (43,01% > 9,47%) và 2018 (57,06% > 26,01 %) đều cao hơn mức trung bình ngành cho thấy khả năng sinh lợi từ doanh thu có sự vượt trội hơn so với các doanh nghiệp trong ngành.
2. Mối quan hệ của ROS với ROA và ROE
Chỉ tiêu thường được sử dụng kết hợp với ROS là chỉ tiêu ROA (tỉ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn kinh doanh) và ROE (tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn sở hữu). Đây là hai chỉ tiêu có thể cho ta đánh giá về sự phát triển doanh nghiệp.
Từ phương trình DuPont, ta có:
ROS | = | Lợi nhuận sau thuế |
Doanh thu thuần |
Vòng quay tổng tài sản | = | Doanh thu thuần |
Tổng tài sản bình quân |
Như vậy:
ROA | = | Lợi nhuận sau thuế | = | ROS | x | Vòng quay tổng tài sản |
Tổng tài sản bình quân |
=> Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy mối quan hệ tương quan giữa ROS và ROA. Cụ thể là, nếu vòng quay tài sản không đổi nếu tỷ số ROS tăng thì tỷ số ROA cũng sẽ tăng và ngược lại.
Ta lại có:
Hệ số nhân vốn chủ sở hữu | = | Tổng tài sản bình quân |
Vốn chủ sở hữu bình quân |
Như vậy:
ROE |
= | Lợi nhuận sau thuế | = | ROS | x | Vòng quay tổng tài sản | x |
Hệ số nhân vốn chủ sở hữu bình quân |
Vốn chủ sở hữu bình quân |
=> Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy mối quan hệ tương quan giữa ROS và ROE. Khi ROS tăng thì tỷ số ROE cũng sẽ tăng.
3. Những lưu ý để cải thiện chỉ số ROS
Để giúp các doanh nghiệp tối đa hóa giá trị cho chủ sở hữu thì việc đánh giá khả năng sinh lời, đảm bảo hoạt động hiệu quả rất quan trọng. Trong đó, việc đánh giá và cải thiện chỉ số ROS là một trong những phương pháp hữu hiệu được sử dụng để kiểm soát mục tiêu trên vì nhìn vào chỉ số ROS càng cao thì khả năng doanh nghiệp kinh doanh tốt, mặt khác, khi ROS tăng cũng chứng tỏ doanh nghiệp đang tối ưu được các khoản chi phí. Do đó mỗi doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá, kiểm soát các yếu tố tác động đến chỉ số này, đồng thời xây dựng các chính sách và chiến lược phù hợp để tối ưu hoá chỉ số ROS nói riêng và tối đa hoá giá trị cho chủ sở hữu nói chung.
3.1. Các yếu tố chủ quan có thể tác động đến chỉ số ROS
- Đẩy mạnh doanh thu
-
- Cần đánh giá chính sách bán hàng hiện tại đã phù hợp chưa, xây dựng chính sách bán chịu hiệu quả, tạo điều kiện cho nhiều khách hàng có thể mua hàng và thúc đẩy tăng trưởng doanh số bán hàng.
-
- Nâng cao chất lượng, đa dạng hoá sản phẩm, tạo sự khác biệt cho sản phẩm để tăng giá bán.
- Chu kỳ sống của sản phẩm
Chỉ số ROS có mối liên hệ trực tiếp đến doanh thu bán hàng của doanh nghiệp, chính vì thế bạn cũng có thể đánh giá trị số ROS thông qua chu kỳ sống của sản phẩm:
-
- Giai đoạn giới thiệu sản phẩm: Giai đoạn bắt đầu giới thiệu tức là doanh nghiệp vừa đưa sản phẩm ra thị trường. Thông thường chi phí dành cho hoạt động bán hàng, hoạt động quảng cáo thường rất cao. Cũng như doanh thu bán hàng khá thấp. Chính vì thế giá trị ROS thường trong trình trạng âm.
- Giai đoạn tăng trưởng: Đây là thời điểm khách hàng đã có sự chấp nhận sản phẩm. doanh thu bán hàng sẽ ngày càng tăng, giá trị chỉ số ROS cũng sẽ ngày một tăng lên.
- Giai đoạn bão hòa: Trong giai đoạn này, doanh thu thuần của doanh nghiệp có thể sẽ chững lại giá trị ROS cũng chững lại và không có sự tăng trưởng.
- Giai đoạn suy thoái: Thời điểm này, sản phẩm của doanh nghiệp có thể rút khỏi thị trường, doanh nghiệp nên tiếp tục tiến hành các nghiên cứu và đưa ra các sản phẩm mới nhằm duy trì lợi nhuận và sự phát triển của doanh nghiệp.
- Kiểm soát tốt chi phí
-
- Giảm chi phí tồn kho sản phẩm của bạn hoặc nguyên vật liệu được sử dụng để sản xuất các sản phẩm;
- Kiểm tra với các nhà cung cấp khác để xem liệu họ có giảm giá cho việc thay đổi nhà cung cấp hay không;
- Giảm chi phí chuẩn bị sản phẩm và chi phí bán sản phẩm;
- Tăng hiệu suất sử dụng các tài sản sẵn có như: gia tăng đơn hàng, tận dụng công suất của thiết bị, dây chuyền sản xuất bằng cách ưu tiên các đơn hàng số lượng lớn và chấp nhận mức giá thấp hơn hay cho thuê hoặc mua dùng chung những thiết bị có tốc độ khấu hao nhanh.
- Các yếu tố khách quan có thể tác động đến chỉ số ROS
Tiến hàng khảo sát, nghiên cứu thị trường nhằm phân tích những nguyên nhân ảnh hưởng đến tình hình tiêu thụ như:
-
- Những nguyên nhân thuộc về người mua : yếu tố thu nhập của người mua, nhu cầu mua sản phẩm là cần thiết, nhu cầu mua sản phẩm tương đối cần thiết, nhu cầu mua sản phẩm là hàng xa xỉ.
- Những nguyên nhân từ đối thủ cạnh tranh: giá tốt hơn, sản phẩm nhiều chủng loại, mẫu mã đa dạng hơn, chính sách bảo hành tốt hơn,…
- Những nguyên nhân thuộc về Nhà nước như các sách chính sách thuế, ưu đãi,…
Từ đó nhà quản trị đưa ra những chính sách quản trị rủi ro nhằm giảm thiểu trả hàng, giảm trừ doanh thu và những chiến lược marketing, bán hàng hiệu quả nhằm đẩy mạnh doanh thu. MISA AMIS hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu ros là gì và mang đến bạn đọc những thông tin giá trị và hữu ích. Chúc các bạn thành công!
Có được thông tin chỉ số tài chính doanh nghiệp, nhất là các chỉ số quan trọng như ROS, ROA… là điều cần thiết để nhà quản trị đưa ra các quyết định phù hợp, kịp thời. Chủ doanh nghiệp cũng không cần lo lắng vì kế toán của mình chậm đưa ra các thông tin hay chậm nộp báo cáo bởi hiện nay với sự hỗ trợ của các phần mềm như phần mềm kế toán online MISA sẽ hỗ trợ kế toán nhanh chóng đưa ra số liệu cần thiết cho nhà quản trị doanh nghiệp.
Phần mềm hệ thống các chỉ số phân tích tài chính – công cụ đắc lực cho doanh nghiệp trong công cuộc tính toán và hoạch định tài chính tại đơn vị. Phần mềm AMIS Kế toán được thiết lập sẵn công thức tính cho các hệ số phân tích tài chính. Căn cứ vào số liệu kế toán được nhập vào, phần mềm sẽ tự động tổng hợp và tính toán ra các hệ số này. Dựa vào đó nhà quản lý có thể nhanh chóng đưa ra những đánh giá tổng quát về tình hình tài chính của doanh nghiệp tại bất cứ thời điểm nào, từ đó đưa ra những quyết định điều hành hợp lý.
Phần mềm kế toán online MISA AMIS còn là trợ thủ đắc lực, đem đến cho nhà quản trị góc nhìn tổng quát về tình hình tài chính của doanh nghiệp qua các tính năng ưu việt:
- Xem báo cáo điều hành mọi lúc mọi nơi: Giám đốc, kế toán trưởng có thể theo dõi tình hình tài chính ngay trên di động, kịp thời ra quyết định điều hành doanh nghiệp.
- Đầy đủ báo cáo quản trị: Hàng trăm báo cáo quản trị theo mẫu hoặc tự thiết kế chỉnh sửa, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp thuộc mọi ngành nghề.
- Tự động hóa việc lập báo cáo: Tự động tổng hợp số liệu lên báo cáo thuế, báo cáo tài chính và các sổ sách giúp doanh nghiệp nộp báo cáo kịp thời, chính xác.
Kính mời Quý Doanh nghiệp, Anh/Chị Kế toán doanh nghiệp đăng ký trải nghiệm miễn phí 15 ngày bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS.
Tác giả: MIBI