Burnout – tình trạng kiệt sức, đã trở thành mối quan tâm hàng đầu trong bối cảnh thế giới liên tục đối mặt với các biến động lớn như dịch bệnh và suy thoái kinh tế. Những thay đổi này không chỉ tác động đến cách người lao động nhìn nhận sự nghiệp mà còn làm thay đổi vai trò và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với nhân viên. Trong bài viết này, MISA AMIS sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về burnout là gì, đồng thời chia sẻ những chiến lược mà lãnh đạo có thể áp dụng để chủ động hạn chế tình trạng này.
1. Burnout là gì? Burnout khác gì với stress?
1.1. Định nghĩa burnout
Burnout, theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), là hội chứng kiệt sức về thể chất, cảm xúc và tinh thần do căng thẳng kéo dài không được giải quyết. Đây là tình trạng phổ biến đối với những nhân viên làm việc trong môi trường áp lực cao hoặc toxic – nơi họ phải đối diện với khối lượng công việc quá tải, thiếu sự hỗ trợ và không được công nhận xứng đáng.
Kể từ sau đại dịch Covid-19, tình trạng burnout và sức khỏe tinh thần đã trở thành yếu tố quan trọng trong mối quan hệ giữa người lao động và doanh nghiệp. Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những thay đổi vĩ mô liên tục, burnout có thể xảy ra với bất kỳ nhân viên nào, ở bất kỳ cấp độ hay lĩnh vực nào.
Vì vậy, lãnh đạo càng cần chú trọng đến vấn đề này, không chỉ để tối ưu hiệu suất làm việc, mà còn giữ chân được nhân tài, đảm bảo sự phát triển bền vững cho tổ chức.
1.2. Phân biệt giữa Burnout và Stress
Thường bị nhầm lẫn với stress, tuy nhiên, burnout có mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực lớn hơn. Cụ thể là:
Tiêu chí | Stress | Burnout |
Định nghĩa | Phản ứng tạm thời trước áp lực. | Kiệt sức kéo dài do căng thẳng không giải tỏa. |
Tính chất | Ngắn hạn, có thể thúc đẩy hiệu suất. | Dài hạn, gây giảm năng suất và động lực. |
Cảm giác | Tăng cường động lực, nhưng có thể mệt mỏi. | Mất hứng thú, kiệt sức và cảm giác cô lập. |
Ảnh hưởng đến công việc | Giúp tập trung và làm việc hiệu quả trong ngắn hạn. | Giảm chất lượng công việc, sáng tạo và quyết định. |
Tác động đến nhân viên | Động lực làm việc tăng lên trong ngắn hạn, có thể tích cực. | Dẫn đến giảm động lực, cảm giác cô lập và mất niềm tin vào công việc. |
2. Dấu hiệu nhận biết nhân viên burnout
Điều đầu tiên và quan trọng mà lãnh đạo cần làm là xác định đúng tình trạng của nhân viên. Để xác định nhân viên có đang bị burnout hay không từ sớm, lãnh đạo có thể nhìn vào một loạt dấu hiệu dưới đây:
- Mệt mỏi và kiệt sức kéo dài: Nhân viên bị burnout thường xuyên cảm thấy kiệt sức, dù đã có thời gian nghỉ ngơi. Điều này có thể là dấu hiệu của một môi trường làm việc quá tải và thiếu sự hỗ trợ phù hợp. Một nhân viên mệt mỏi liên tục sẽ không thể duy trì hiệu suất làm việc bền vững, và việc không khôi phục lại sức khỏe nhanh chóng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn về lâu dài.
- Mất động lực và cảm giác hoài nghi về công việc: Khi nhân viên không nhận được sự công nhận hoặc phải đối mặt với khối lượng công việc quá tải, họ sẽ dễ dàng cảm thấy thất vọng và mất niềm tin vào công việc. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự hài lòng trong công việc, dẫn đến việc giảm năng suất và khả năng sáng tạo.
- Cảm giác cô lập và mất kết nối với nhóm: Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của burnout là cảm giác cô đơn hoặc bị tách biệt khỏi nhóm làm việc, ngay cả khi nhân viên vẫn đang làm việc trong môi trường đồng đội. Lãnh đạo cần chú trọng vào việc tạo ra không gian giao tiếp cởi mở, nơi nhân viên có thể chia sẻ khó khăn và được hỗ trợ kịp thời.
- Trốn tránh trách nhiệm và trì hoãn công việc: Khi burnout diễn ra, nhân viên có xu hướng trì hoãn công việc, không hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn và tránh né các trách nhiệm mới. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự suy giảm khả năng quản lý công việc của nhân viên.
3. Nguyên nhân gây ra tình trạng burnout
Có nhiều nguyên nhân (cả chủ quan và khách quan) gây ra tình trạng burnout ở nhân viên. Trong phần này, hãy cùng MISA AMIS điểm qua những nguyên nhân tới từ khía cạnh công việc:
- Khối lượng công việc quá tải: Một trong những nguyên nhân chính gây burnout là khối lượng công việc vượt quá khả năng chịu đựng của nhân viên. Khi các yêu cầu công việc quá cao, thời hạn quá gấp rút mà không có đủ nguồn lực hỗ trợ, nhân viên sẽ dễ dàng cảm thấy kiệt sức.
- Thiếu kiểm soát và hỗ trợ: Nhân viên thiếu quyền quyết định trong công việc và không nhận được sự hỗ trợ từ quản lý và đồng nghiệp sẽ cảm thấy mình bị bỏ rơi và không có khả năng giải quyết các vấn đề phát sinh. Việc không được cung cấp các công cụ, tài nguyên cần thiết để hoàn thành công việc là một yếu tố góp phần vào burnout.
- Môi trường làm việc không lành mạnh: Một môi trường làm việc thiếu sự công nhận, tôn trọng và đánh giá đúng mức có thể gây ra burnout. Văn hóa công ty tiêu cực, nơi mà thành tích và đóng góp không được ghi nhận sẽ khiến nhân viên cảm thấy không được trân trọng, giảm thiểu động lực và dẫn đến sự kiệt sức.
4. Chiến lược chủ động hạn chế burnout cho nhân viên
Burnout không chỉ là vấn đề cá nhân của nhân viên, mà còn tác động trực tiếp đến chất lượng công việc và hiệu suất chung của tổ chức. Vì burnout có thể phát sinh từ yếu tố công việc, lãnh đạo cần đóng vai trò chủ động trong việc hạn chế rủi ro này.
Một số giải pháp thiết thực có thể kể đến như:
- Xây dựng văn hóa công nhận và đánh giá cao: Khuyến khích lãnh đạo và đồng nghiệp thể hiện sự công nhận đối với những đóng góp của nhau là một bước quan trọng trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực. Việc tôn vinh thành tích không chỉ tạo động lực làm việc mà còn giúp tăng cường sự gắn kết giữa các nhân viên, đồng thời giảm thiểu cảm giác bị bỏ rơi. Đây là yếu tố then chốt giúp nhân viên cảm thấy mình được trân trọng và hạn chế tình trạng kiệt sức.
- Cải thiện sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống: Khuyến khích nhân viên duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân là điều cần thiết để giảm thiểu căng thẳng. Doanh nghiệp cần tạo điều kiện cho nhân viên làm việc linh hoạt, đồng thời khuyến khích họ tham gia các hoạt động ngoài công việc như thể thao và thư giãn, sẽ giúp họ giảm bớt áp lực công việc.
- Đào tạo và phát triển kỹ năng quản lý căng thẳng: Cung cấp các khóa đào tạo về kỹ năng quản lý thời gian, giải quyết vấn đề và phương pháp mindfulness là điều cần thiết để giúp nhân viên đối phó với áp lực công việc một cách hiệu quả hơn. Những kỹ năng này giúp họ duy trì sự bình tĩnh trong những tình huống căng thẳng và cải thiện khả năng tự quản lý.
- Tăng cường hỗ trợ từ lãnh đạo: Lãnh đạo cần lắng nghe và hỗ trợ nhân viên trong việc giải quyết các vấn đề công việc. Tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nơi nhân viên cảm thấy được chia sẻ và nhận sự hỗ trợ kịp thời sẽ góp phần cải thiện tinh thần làm việc.
Burnout có thể “ẩn mình” qua những thay đổi nhỏ nhưng liên tục trong thói quen hàng ngày của nhân viên, như việc đi làm muộn, nghỉ phép không báo trước, hay năng suất làm việc không ổn định. Để kịp thời nhận diện các dấu hiệu burnout và chủ động hỗ trợ nhân viên vượt qua giai đoạn khó khăn, lãnh đạo cần duy trì việc theo dõi tình hình nhân sự một cách chính xác và liên tục.
Sử dụng báo cáo nhân sự tự động, trực quan và linh hoạt tùy chỉnh như báo cáo của MISA AMIS HRM sẽ giúp lãnh đạo không bỏ sót bất kỳ dấu hiệu bất ổn nào. MISA AMIS xin tặng các nhà lãnh đạo 15 ngày dùng thử miễn phí toàn bộ tính năng của Bộ giải pháp quản trị nhân sự MISA AMIS HRM tại đây:
Kết luận
Burnout là một vấn đề nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu suất làm việc của nhân viên mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu burnout và áp dụng các chiến lược chủ động hạn chế không chỉ là trách nhiệm của lãnh đạo, mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì môi trường làm việc lành mạnh và năng suất.
