Đấu giá tài sản là gì? Các hình thức đấu giá tài sản.

Đấu giá tài sản là một hoạt động quan trọng trong lĩnh vực kinh tế, giúp tối ưu hóa giá trị của tài sản thông qua quy trình cạnh tranh công khai. Việc hiểu rõ về các hình thức đấu giá tài sản không chỉ giúp các doanh nghiệp và cá nhân tận dụng tối đa cơ hội kinh doanh mà còn đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong các giao dịch tài chính.

1. Đấu giá tài sản là gì

Đấu giá tài sản là quá trình bán công khai tài sản thông qua cuộc đấu giá, nơi người mua trả giá cao nhất sẽ trở thành người chiến thắng và sở hữu tài sản đó. Quá trình này được sử dụng để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc bán tài sản, đặc biệt là các tài sản có giá trị cao hoặc phức tạp như bất động sản, xe cộ, tác phẩm nghệ thuật, và thiết bị.

Đấu giá có thể được tổ chức bởi các tổ chức, công ty đấu giá chuyên nghiệp, hoặc thông qua các nền tảng đấu giá trực tuyến.

2. Các loại tài sản đấu giá

Căn cứ theo quy định tại Khoản 2 Điều 1 Luật số đầu giá tài sản sửa đổi bổ sung số 37/2024/QH15, tài sản mà pháp luật quy định phải đấu giá bao gồm:

• Quyền sử dụng đất: Căn cứ theo quy định pháp luật về đất đai.
• Quyền khai thác khoáng sản: Căn cứ theo quy định pháp luật về khoáng sản.
• Quyền sử dụng tần số vô tuyến điện: Căn cứ theo quy định pháp luật về tần số vô tuyến điện.
• Quyền sử dụng mã, số viễn thông và tên miền quốc gia “.vn”: Căn cứ theo quy định pháp luật về viễn thông.
• Quyền sử dụng rừng, cho thuê rừng: Căn cứ theo quy định pháp luật về lâm nghiệp.
• Tài sản cố định của doanh nghiệp: Có vốn đầu tư nhà nước trong sản xuất, kinh doanh.
• Tài sản là hàng dự trữ quốc gia: Căn cứ theo quy định pháp luật về dự trữ quốc gia.
• Tài sản công: Bao gồm tài sản tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, tài sản kết cấu hạ tầng, và tài sản có quyền sở hữu toàn dân.
• Tài sản thi hành án: Theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự.
• Tài sản bảo đảm: Đảm bảo thực hiện nghĩa vụ theo quy định pháp luật.
• Tài sản kê biên: Để bảo đảm thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
• Tài sản của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phá sản: Căn cứ theo quy định pháp luật về hợp tác xã và pháp luật về phá sản.
• Tài sản của doanh nghiệp phá sản: Căn cứ theo quy định pháp luật về phá sản.
• Nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu: Của tổ chức tín dụng mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ, được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thành lập để xử lý.
• Tài sản khác: Quy định bởi pháp luật cần đấu giá.

3. Các hình thức đấu giá

Tổ chức đấu giá tài sản thỏa thuận với người có tài sản đấu giá lựa chọn một trong các hình thức sau đây để tiến hành cuộc đấu giá:

• Đấu giá trực tiếp bằng lời nói tại cuộc đấu giá.
• Đấu giá bằng bỏ phiếu trực tiếp tại cuộc đấu giá.
• Đấu giá bằng bỏ phiếu gián tiếp.
• Đấu giá trực tuyến.

Phương thức trả giá bao gồm:

• Phương thức trả giá lên.
• Phương thức đặt giá xuống.

a. Đấu giá trực tiếp bằng lời nói tại cuộc đấu giá

Đấu giá viên điều hành cuộc đấu giá theo hình thức đấu giá trực tiếp bằng lời nói tại cuộc đấu giá theo trình tự như sau:

• Khởi động cuộc đấu giá:
  • Giới thiệu đấu giá viên và người giúp việc.
  • Công bố và điểm danh người tham gia đấu giá.
  • Đọc Quy chế cuộc đấu giá.
  • Giới thiệu tài sản đấu giá và nhắc giá khởi điểm.
  • Thông báo bước giá và khoảng thời gian giữa các lần thực hiện trả giá.
  • Phát số cho người tham gia đấu giá và hướng dẫn cách trả giá.
• Quá trình trả giá:
  • Đấu giá viên yêu cầu trả giá.
  • Người tham gia trả giá, mỗi lần phải cao hơn lần trước.
  • Đấu giá viên công bố giá trả mới và khuyến khích trả giá tiếp.
  • Kết thúc khi không có ai trả giá cao hơn; công bố người trả giá cao nhất.

b. Đấu giá bằng bỏ phiếu trực tiếp tại cuộc đấu giá

Đấu giá viên điều hành cuộc đấu giá theo hình thức đấu giá bằng bỏ phiếu theo trình tự dưới đây:

• Khởi động và giới thiệu tương tự đấu giá bằng lời nói.
• Quá trình trả giá:
  • Người tham gia đấu giá ghi giá muốn trả trên phiếu.
  • Sau thời gian quy định, phiếu được thu và kiểm đếm.
  • Đấu giá viên công bố từng phiếu và giá cao nhất.
  • Nếu có nhiều người cùng trả giá cao nhất, tiến hành đấu giá tiếp hoặc bốc thăm.
• Quá trình chấp nhận giá:
  • Người tham gia ghi chấp nhận giá trên phiếu.
  • Phiếu được thu và công bố.
  • Nếu có nhiều người chấp nhận cùng một mức giá, bốc thăm để xác định người trúng đấu giá.
  • Thỏa thuận về cách thức bỏ phiếu và số vòng đấu giá giữa người có tài sản và tổ chức đấu giá.

c. Đấu giá bằng bỏ phiếu gián tiếp

• Quy trình nhận phiếu:
  • Khi đăng ký, người tham gia đấu giá nhận phiếu trả giá cùng với hướng dẫn chi tiết về cách ghi phiếu. Phiếu trả giá phải được bỏ vào phong bì dán kín, ký tại mép, và nộp qua bưu điện hoặc trực tiếp.
  • Thùng phiếu được niêm phong sau khi hết thời hạn nhận phiếu, thường là 2 ngày làm việc trước phiên đấu giá.
• Buổi công bố giá: Tại buổi công bố giá, đấu giá viên điều hành phiên đấu giá theo trình tự sau đây:
  • Khởi động và giới thiệu tương tự đấu giá bằng lời nói.
  • Xác minh sự nguyên vẹn của thùng phiếu và từng phong bì trong sự giám sát của người tham gia và người có tài sản.
  • Đấu giá viên tiến hành mở từng phong bì và kiểm tra tính hợp lệ của phiếu trả giá sau đó thực hiện công bố số phiếu hợp lệ, số phiếu không hợp lệ và giá trả của từng phiếu (đối với đấu giá quyền sử dụng đất, chỉ công bố giá trả cao nhất.)
  • Người có phiếu trả giá cao nhất được công bố là người trúng đấu giá. Nếu có nhiều hơn một người cùng trả giá cao nhất, đấu giá viên tổ chức một phiên đấu giá tiếp bằng hình thức đấu giá trực tiếp bằng lời nói hoặc bỏ phiếu trực tiếp.
    • Nếu các bên đồng ý tiếp tục trả giá, phiên đấu giá tiếp tục cho đến khi có người trả giá cao hơn.
    • Nếu không có sự đồng ý trả giá tiếp, đấu giá viên tổ chức bốc thăm để xác định người trúng đấu giá.

d. Đấu giá trực tuyến

Việc đấu giá trực tuyến được thực hiện qua Cổng Đấu giá tài sản quốc gia hoặc các trang thông tin đấu giá trực tuyến cung cấp một cách tiếp cận hiện đại và thuận tiện cho cả người bán và người mua. Dưới đây là các bước chi tiết về quá trình này:

• Các tổ chức hành nghề đấu giá tài sản có thể thực hiện tổ chức đấu giá trực tuyến bằng cách sử dụng cổng đấu giá quốc gia hoặc trang thông tin đấu giá trực tuyến của chính họ, hoặc thuê dịch vụ từ một tổ chức đấu giá khác.
• Thông báo công khai về cuộc đấu giá và Quy chế cuộc đấu giá được đăng tải trên Cổng Đấu giá tài sản quốc gia hoặc trên trang thông tin đấu giá trực tuyến.
• Người tham gia đấu giá cần đăng ký và nộp hồ sơ tham gia đấu giá qua cổng thông tin trực tuyến; nộp tiền đặt trước theo quy định để đảm bảo sự nghiêm túc trong việc tham gia đấu giá.
• Người tham gia có thể xem tài sản đấu giá trực tuyến thông qua hình ảnh, video hoặc thông tin chi tiết được cung cấp trên cổng đấu giá. Đối với một số trường hợp cụ thể, có thể có quy định cho phép xem tài sản trực tiếp.
• Việc trả giá được thực hiện trực tiếp trên nền tảng đấu giá trực tuyến, với việc các lượt đấu giá được cập nhật và hiển thị ngay lập tức cho tất cả người tham gia.
• Kết quả của cuộc đấu giá sẽ được công bố trên Cổng Đấu giá tài sản quốc gia hoặc các trang thông tin đấu giá trực tuyến. Thông tin kết quả cũng được gửi đến địa chỉ thư điện tử của người tham gia đấu giá.

4. Nguyên tắc đấu giá tài sản

Tuân thủ quy định của pháp luật: Đây là nguyên tắc cơ bản và bắt buộc, đảm bảo rằng mọi hoạt động đấu giá tài sản phải thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật. Việc này nhằm tránh các tranh chấp pháp lý và đảm bảo tính hợp pháp cho quá trình đấu giá.

Bảo đảm tính độc lập, trung thực, công khai, minh bạch, công bằng, khách quan:

• Độc lập: Đấu giá viên và tổ chức đấu giá phải độc lập với các bên liên quan trong phiên đấu giá để tránh xung đột lợi ích.
• Trung thực và Minh bạch: Mọi thông tin về tài sản đấu giá cần được công bố rõ ràng, đầy đủ, không giấu giếm hoặc thay đổi.
• Công khai và Công bằng: Phiên đấu giá phải mở cho tất cả các bên quan tâm tham gia với điều kiện ngang nhau, không phân biệt đối xử.
• Khách quan: Quyết định và hành động trong phiên đấu giá phải dựa trên lợi ích của phiên đấu giá, không bị ảnh hưởng bởi ý kiến cá nhân hay bên ngoài.

Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá tài sản, người trúng đấu giá, người mua được tài sản đấu giá và tổ chức hành nghề đấu giá tài sản, đấu giá viên.

• Người có tài sản đấu giá: Quyền sở hữu tài sản của họ phải được bảo vệ cho đến khi giao dịch được hoàn tất.
• Người tham gia đấu giá và người trúng đấu giá: Họ cần được đảm bảo rằng quá trình đấu giá diễn ra công bằng và minh bạch, và quyền lợi của họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ sự thiên vị nào.
• Tổ chức hành nghề đấu giá tài sản và đấu giá viên: Họ cần có môi trường làm việc chuyên nghiệp và được bảo vệ quyền lợi pháp lý trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Phiên đấu giá phải do đấu giá viên điều hành, trừ trường hợp cuộc đấu giá do Hội đồng đấu giá tài sản thực hiện: Điều này nhằm đảm bảo quá trình đấu giá diễn ra một cách chính xác, tuân thủ quy định và giảm thiểu rủi ro gian lận. Đấu giá viên có trách nhiệm điều hành toàn bộ quá trình đấu giá, từ việc chuẩn bị, thực hiện đến kết thúc phiên đấu giá. Chỉ có trường hợp đặc biệt, cuộc đấu giá mới được thực hiện bởi Hội đồng đấu giá tài sản.

Đấu giá tài sản mang lại nhiều cơ hội, nhưng cũng đòi hỏi sự hiểu biết và chuẩn bị kỹ lưỡng. Việc nắm rõ các hình thức đấu giá và quy trình thực hiện sẽ giúp bạn tự tin hơn khi tham gia và đảm bảo quyền lợi của mình. Hãy luôn trang bị cho mình kiến thức và công cụ phù hợp để tối ưu hóa quá trình đấu giá và đạt được kết quả như mong muốn.

Để đảm bảo tính chính xác trong các hoạt động kế toán và quản lý tài chính, doanh nghiệp có thể cân nhắc sử dụng phần mềm kế toán online MISA AMIS. Với khả năng quản lý tài chính toàn diện, từ kế toán, thuế đến quản lý tài sản, MISA AMIS giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quá trình đấu giá và đảm bảo sự minh bạch trong các giao dịch:

• Hạch toán kế toán tự động: Tự động ghi nhận các bút toán kế toán như mua hàng, bán hàng, thanh toán, xuất -nhập kho… giúp giảm thiểu sai sót trong nhập liệu và tiết kiệm thời gian.
• Tự động tổng hợp số liệu-kết xuất báo cáo tài chính và hàng trăm biểu mẫu báo cáo sẵn có giúp kế toán đáp ứng kịp thời yêu cầu của ban lãnh đạo
• Tự động lập và gửi báo cáo thuế: Phần mềm tự động lập các tờ khai thuế và cho phép nộp thuế điện tử trực tiếp tới cơ quan thuế, giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu sai sót.
• Giao dịch ngân hàng trực tuyến: Kết nối trực tiếp với các ngân hàng, cho phép thực hiện các giao dịch chuyển khoản, đối chiếu số dư tài khoản, và theo dõi tình hình tiền mặt một cách tiện lợi.
• Kết nối với các phần mềm khác: Tích hợp với các phần mềm quản lý khác như CRM, ERP, phần mềm bán hàng, giúp đồng bộ dữ liệu và tối ưu hóa quy trình quản lý.

Anh chị kế toán có thể đăng ký trải nghiệm bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS miễn phí trong 15 ngày để tìm hiểu về các tính năng và các phân hệ của phần mềm.

Dùng ngay miễn phí